Giải đáp tất tần tật thắc mắc của bố mẹ về vacxin 5 trong 1

Tiêm vacxin 5 trong 1 luôn là vấn đề “nóng” làm “đau đầu” các bà mẹ có con nhỏ. Vì sao phải tiêm vacxin 5 trong 1? Tiêm vacxin 5 trong 1 vào thời gian nào tốt nhất? Tại sao tiêm vacxin 5 trong 1 mũi đầu không sốt, mũi sau lại sốt? Nếu trễ lịch tiêm vacxin 5 trong 1 có phải tiêm lại từ đầu không? Trường hợp nào không được tiêm vacxin 5 trong 1?… Tất tần tật những băn khoăn của các bố mẹ sẽ được Bác sĩ VNVC giải đáp dưới đây.

1. Vì sao trẻ cần được tiêm vacxin 5 trong 1?

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, 5 căn bệnh nguy hiểm hàng đầu đối với trẻ nhỏ là bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt và viêm phổi, viêm màng não do vi khuẩn Hib. Đây không chỉ là 5 bệnh trẻ dễ mắc phải đặc biệt trong những tháng đầu đời mà còn để lại hậu quả vô cùng nặng nề như suy dinh dưỡng, chậm phát triển về trí óc, tiếp thu kém, thậm chí tử vong.

Vacxin 5 trong 1 ra đời giúp cho việc phòng 5 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm trở nên dễ dàng và tiện lợi hơn

Kể từ khi vacxin 5 trong 1 được sử dụng tiêm cho trẻ nhỏ, số ca tử vong do các bệnh này đã giảm đáng kể. Đặc biệt, ưu điểm của vacxin 5 trong 1 là phòng được 5 bệnh trong 1 mũi tiêm nên hạn chế được số lần tiêm cho trẻ, giúp tiết kiệm được thời gian, chi phí và bảo vệ trẻ sớm trong những năm đầu đời.

2. Vắc xin 5 trong 1 trong chương trình tiêm chủng dịch vụ khác TCMR thế nào?

Hiện vacxin 5 trong 1 được sử dụng ở Việt Nam có 2 loại là Pentaxim (Pháp) và ComBE Five (Ấn Độ). Trong đó, vacxin 5 trong 1 ComBE Five được dùng trong tiêm chủng mở rộng và vacxin 5 trong 1 Pentaxim được dùng trong tiêm chủng dịch vụ.

Vacxin 5 trong 1 ComBE Five giúp phòng 5 bệnh thường gặp ở trẻ gồm: bạch hầu, uốn ván, ho gà, viêm gan B và các bệnh do vi khuẩn Hib gây ra. Trẻ được tiêm vắc xin 5 trong 1 ComBE Five cần uống hoặc tiêm bổ sung vắc xin ngừa bại liệt.

Trong khi đó, vacxin 5 trong 1 Pentaxim phòng 5 bệnh bạch hầu, uốn ván, ho gà, bại liệt và các bệnh do vi khuẩn Hib. Trẻ được tiêm vắc xin Pentaxim cần được tiêm bổ sung vắc xin viêm gan siêu vi B.

Vacxin 5 trong 1 được chỉ định cho trẻ từ 2 tháng tuổi

Mặc dù cả 2 loại vắc xin này đều phòng được bệnh Ho gà, tuy nhiên: Nếu như thành phần Ho gà trong ComBE Five là ho gà toàn tế bào (nghĩa là vắc xin tinh chế từ vi khuẩn ho gà sau khi được nuôi cấy tăng sinh trong môi trường và làm chết bằng nhiệt độ) thì Pentaxim được bào chế từ thành phần ho gà vô bào (chỉ chứa thành phần kháng nguyên đặc hiệu sau khi đã loại bỏ những thành phần kháng nguyên không cần thiết khác của vi khuẩn). Vì thế, vacxin 5 trong 1 Pentaxim ít gây phản ứng phụ sau tiêm (như sốt, đau tại chỗ, quấy khóc) hơn.

Xem thêm: Vắc xin 5 trong 1 – phòng ngừa đến 5 bệnh chỉ với một mũi tiêm

3. Vacxin 5 trong 1 phải tiêm mấy mũi?

Lịch tiêm chủng vacxin 5 trong 1 được khuyến cáo dành cho trẻ dưới 2 tuổi gồm 4 mũi tiêm như sau:

• Mũi 1: khi trẻ được 2 tháng tuổi
• Mũi 2: khi trẻ được 3 tháng tuổi
• Mũi 3: khi trẻ được 4 tháng tuổi
• Mũi 4: khi trẻ được 16 – 18 tháng tuổi

Cần hoàn thành phác đồ tiêm vacxin 5 trong 1 trước 2 tuổi

Theo BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC, thời điểm lý tưởng để hoàn thành 3 mũi tiêm cơ bản vacxin 5 trong 1 là trước khi trẻ tròn 1 tuổi, mỗi mũi cách nhau tối thiểu 28 ngày. Mũi nhắc lại cần được tiêm lúc trẻ 16 – 18 tháng tuổi và nên hoàn tất lịch tiêm vacxin 5 trong 1 trước khi trẻ được 24 tháng tuổi. Vì thế, bố mẹ cần lưu ý cho trẻ tiêm vacxin 5 trong 1 đủ mũi, đúng lịch và tiêm nhắc lại đúng thời gian quy định thì mới tạo được miễn dịch bền vững bảo vệ trẻ khỏi 5 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm: Lịch tiêm vắc xin 5 trong 1 cho trẻ khi được mấy tháng tuổi?

4. Các phản ứng thường gặp sau tiêm vacxin 5 trong 1?

Sau khi tiêm vacxin 5 trong 1, tùy vào từng thể trạng khác nhau, mỗi bé sẽ có một biểu hiện khác nhau. Các phản ứng thường gặp sau tiêm vắc xin 5 trong 1 có thể xảy ra với bé bao gồm:

• Sưng, đỏ, đau tại chỗ tiêm
• Sốt nhẹ dưới 38 độ
• Quấy khóc, khó chịu hơn bình thường
• Bú/ăn, ngủ kém hơn

Sốt là một phản ứng tự nhiên rất thường gặp ở các bé sau khi tiêm vacxin 5 trong 1 trong chương trình TCMR. Bé có thể bị sốt nhẹ khoảng 38 – 38.5 độ kèm quấy khóc, ăn uống kém. Đây là những triệu chứng bình thường và sẽ tự hết sau 1 – 3 ngày.

Sau tiêm vacxin 5 trong 1, trẻ cần được theo dõi 30 phút tại cơ sở tiêm chủng

Riêng vacxin 5 trong 1 Pentaxim trong chương trình tiêm chủng dịch vụ chứa thành phần ho gà vô bào nên ít gây phản ứng phụ sau tiêm (như sốt, đau tại chỗ, quấy khóc) hơn và được phụ huynh lựa chọn cho con tiêm nhiều hơn.

Xem thêm: Những phản ứng sau khi tiêm vacxin 5 trong 1

5. Tại sao tiêm vacxin 5 trong 1 mũi trước không sốt mà mũi sau lại sốt?

Sốt là biểu hiện thường gặp sau tiêm và tùy theo cơ địa của trẻ mà tình trạng nhẹ hay nặng. Còn trường hợp khi tiêm mũi vacxin 5 trong 1 lần sau, tùy cơ địa từng trẻ, trẻ có thể sốt nhiều hơn so với mũi tiêm trước vì khi đó cơ thể trẻ đã sinh ra đáp ứng miễn dịch sau mũi tiêm đầu tiên. Sốt là thể hiện phản ứng bảo vệ của cơ thể thông qua sự tác động giữa kháng thể đã có trong cơ thể với kháng nguyên có trong vacxin.

Xem thêm: Trẻ tiêm vắc xin 5 trong 1 bị sốt: vì sao và xử trí thế nào?

6. Dấu hiệu bất thường sau khi tiêm vacxin 5 trong 1?

Phản ứng phản vệ là dấu hiệu bất thường sau khi tiêm vacxin 5 trong 1. Đây là hiện tượng xảy ra khi hệ miễn dịch của trẻ nhạy cảm quá mức với một chất nào đó có trong thành phần của vắc xin.

Dấu hiệu nhận biết trẻ gặp phản ứng phản vệ sau tiêm vacxin 5 trong 1 bao gồm:

• Quấy khóc dai dẳng;
• Khó thở, ngắt quãng;
• Phù nề mặt hoặc phù nề toàn thân;
• Sốt cao trên 39 độ, không đáp ứng thuốc hạ sốt;
• Da nổi vân tím;
• Tay chân lạnh, nôn trớ, co giật;
• Chỗ tiêm sưng đỏ, có dịch.

Ngay khi phát hiện những dấu hiệu bất thường sau tiêm vacxin 5 trong 1, bố mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế càng nhanh càng tốt để được bác sĩ thăm khám và xử trí kịp thời.

7. Trường hợp nào không được tiêm vacxin 5 trong 1?

Vacxin 5 trong 1 chỉ hoạt động tốt khi trẻ được tiêm đủ mũi và đúng lịch trong độ tuổi nhất định. Đối với trường hợp như tiêu chảy nhẹ, ho, sổ mũi (không sốt) hay đang mọc răng…, trẻ vẫn có thể được tiêm vacxin 5 trong 1 như bình thường.

Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp không nên tiêm vacxin 5 trong 1, bao gồm:

• Trẻ có dấu hiệu kích ứng, phản ứng nghiêm trọng với bất cứ loại vacxin nào trước đó hoặc với bất cứ thành phần nào của vacxin 5 trong 1;
• Trẻ sốt cao hoặc hạ thân nhiệt;
• Trẻ bị suy giảm hệ miễn dịch nặng;
• Trẻ đang mắc bệnh cấp tính hoặc bệnh mãn tính tiến triển;
• Nghe nhịp tim, nhịp thở, phổi bất thường;
• Tri giác bất thường (li bì hoặc không nhận thức).

Việc phát hiện trường hợp nào không tiêm được vắc xin 5 trong 1 có ý nghĩa rất quan trọng. Bố mẹ cần hợp tác với bác sĩ, thông báo những thông tin cần thiết để đảm bảo việc chủng ngừa cho trẻ diễn ra an toàn và hiệu quả.

8. Trẻ cần được chăm sóc thế nào sau tiêm vacxin 5 trong 1

Sau khi tiêm vacxin 5 trong 1 xong, bé cần được ở lại trung tâm tiêm chủng ít nhất 30 phút để theo dõi phản ứng của bé với vắc xin. Nếu không phát hiện bất thường, bé sẽ được về nhà nghỉ ngơi và theo dõi tại nhà từ 2 – 3 ngày.

Chăm sóc trẻ sau tiêm vacxin 5 trong 1 tại nhà rất quan trọng.

– Trong trường hợp thấy con sốt nhẹ, bố mẹ nên:

• Cho trẻ nằm ở nơi thoáng mát, mặc quần áo thoải mái, rộng rãi.
• Không nên ủ ấm quá mức, không đắp chăn, đội nón khi trẻ đang sốt.
• Dùng khăn ấm lau người cho con, lau kỹ ở phần bẹn, nách, bàn tay, bàn chân. Tuyệt đối không được dùng nước lạnh hay nước đá để lau, rửa cho trẻ.
• Tăng cường cho con bú mẹ, bổ sung nước nhiều hơn bình thường để bù lại lượng nước đã mất.
• Trẻ ăn dặm nên cho con ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu hóa.

– Một số trẻ do cơ địa nhạy cảm quá mức có thể xuất hiện hiện tượng sưng đỏ, nổi cục cứng ở chỗ tiêm, kéo dài từ 1-2 ngày khiến con khó chịu và quấy khóc. Phụ huynh tuyệt đối không chườm đắp khoai tây, dầu gió, trứng gà hay các loại lá cây… lên vết tiêm vì có thể gây nhiễm trùng. Lúc này, mẹ có thể chườm đá lạnh tại chỗ tiêm để con dễ chịu hơn.

– Không nên kiêng tắm cho con. Tắm bằng nước ấm cũng là cách giúp con hạ sốt hiệu quả. Tuy nhiên, cần phải tắm thật nhanh và nhiệt độ nước không thấp hơn nhiệt độ cơ thể quá 2 độ.

Sốt nhẹ là một trong các phản ứng thường gặp sau khi tiêm vắc xin 5 trong 1 của trẻ. Trong trường hợp trẻ sốt cao liên tục trên 39 độ, không đáp ứng thuốc hạ sốt bố mẹ phải đưa con đến bệnh viện ngay để kiểm tra.

9. Có thể hoán đổi vacxin 5 trong 1 trong tiêm chủng dịch vụ với TCMR không?

Trong trường hợp, bố mẹ đã tiêm vacxin 5 trong 1 ComBE Five mà muốn chuyển sang tiêm Pentaxim, bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: “Nếu trẻ đã tiêm vacxin 5 trong 1 ở phường theo chương trình TCMR và hiện tại phường đã hết vacxin hoặc phụ huynh muốn chuyển sang tiêm dịch vụ thì hoàn toàn có thể được tiêm vacxin 5 trong 1 Pentaxim theo lịch mà không cần tiêm lại từ đầu. Thậm chí, nếu đã tiêm vacxin 6 trong 1 và hiện tại hết vacxin này, trẻ cũng có thể tiêm tiếp vacxin 5 trong 1 và chỉ cần bổ sung thêm một mũi vacxin viêm gan B.”

10. Tiêm vacxin 5 trong 1 dịch vụ giá bao nhiêu?

Trước thực trạng khan hiếm vacxin 5 trong 1 và nhiều địa phương bị đội giá vacxin, VNVC luôn đáp ứng đầy đủ nhu cầu vắc xin của người dân với giá bình ổn. Bảng giá vacxin 5 trong 1 được niêm yết công khai tại https://vnvc.vn/gia-tiem-chung-vac-xin/

VNVC có đủ vacxin 5 trong 1 Pentaxim và các loại vacxin khác với giá bình ổn

Xem thêm: Các mũi tiêm phòng cần thiết cho trẻ

Ngoài dịch vụ tiêm lẻ vacxin 5 trong 1, VNVC còn áp dụng dịch vụ đặt giữ, mua trước vacxin, mua “Gói vacxin”, nhắc lịch tiêm tự động… nên bố mẹ có thể hoàn toàn yên tâm con mình sẽ không bị bỏ lỡ bất kỳ mũi tiêm nào.

Đặc biệt, VNVC còn hỗ trợ khách hàng mua “Gói vacxin trả góp” không lãi suất trong vòng 6 tháng để trẻ được tiêm phòng đầy đủ và đúng lịch.

Để được tư vấn và đặt lịch tiêm vacxin 5 trong 1 cho bé, bố mẹ có thể gọi vào hotline 028.7300.6595, truy cập Website https://vnvc.vn/, Fanpage VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn hoặc liên hệ trực tiếp hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC trên cả nước.