Chương trình cộng đồng: Lớp tư vấn sức khỏe cho người lớn, người có bệnh nền số 7

Vào lúc 9h00, thứ Bảy, ngày 6/9/2025, tại Trung tâm Tiêm chủng VNVC Trung Kính: 116 Trung Kính, P.Yên Hoà, Hà Nội (Địa chỉ cũ: 116 Trung Kính, P.Yên Hoà, Q.Cầu Giấy, Hà Nội), Lớp tư vấn sức khỏe cho người lớn, người có bệnh nền số 7 với chủ đề “Bệnh cúm mùa, cách nhận biết và phòng ngừa ở người cao tuổi, người có bệnh nền sẽ diễn ra với bảo trợ nội dung bởi Tổng Hội Y học Việt Nam cùng sự đồng hành của Sanofi Việt Nam.

Cúm mùa là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm gây ra, đặc trưng bởi các triệu chứng sốt đột ngột, ho (thường là ho khan), đau họng, đau đầu, sổ mũi, đau cơ và khớp. Hầu hết người bệnh có thể khỏi sốt và các triệu chứng khác trong vòng một tuần mà không cần chăm sóc y tế. Tuy nhiên, đối với người cao tuổi và người mắc bệnh mãn tính kéo dài, cúm có thể rất nghiêm trọng, thậm chí đe dọa tính mạng.

Theo chuyên gia y tế, người lớn từ 65 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc các triệu chứng cúm nặng và phát triển thành các biến chứng nghiêm trọng, do tình trạng suy giảm chức năng miễn dịch liên quan đến tuổi tác (lão hóa miễn dịch) và đi kèm các bệnh lý mãn tính. Trung tâm Kiểm soát và Phòng dịch bệnh (CDC Hoa Kỳ) ước tính có khoảng 70 -85% số ca tử vong và 50 - 70% số ca nhập viện liên quan đến cúm trong mùa 2010 - 2011 và 2019 - 2020 là ở người lớn từ 65 tuổi trở lên. Ngoài ra, trong một mùa cúm, có khoảng 9 trong số 10 người nhập viện vì cúm sẽ mang ít nhất một tình trạng bệnh lý nhất định.

Trước sự nguy hiểm của cúm đối với người cao tuổi và người mắc bệnh lý nền, Lớp tư vấn sức khỏe người lớn, người có bệnh nền số 7 sẽ diễn ra với bảo trợ nội dung bởi Tổng Hội Y học Việt Nam cùng sự đồng hành của Sanofi Việt Nam, nhằm cung cấp các kiến thức chuyên sâu và chính thống giúp người dân hiểu rõ hơn về gánh nặng bệnh cúm, làm sáng tỏ những quan điểm sai lệch và cách phòng ngừa an toàn hiệu quả bằng vắc xin, thông qua các chủ đề:

• Gánh nặng cúm mùa trên người cao tuổi, người có bệnh nền | ThS.BS Nguyễn Văn Quảng - Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC
• Những hiểu lầm về cúm và vắc xin phòng cúm | Bác sĩ Lường Quốc Đại - Bác sĩ Trưởng Trung tâm Tiêm chủng VNVC Icon4 Cầu Giấy, Hệ thống Tiêm chủng VNVC

Quý Khách hàng có thể đăng ký Lớp tư vấn miễn phí dễ dàng tại:

• Liên hệ tổng đài: 028 7102 6595
• Truy cập website: https://vnvc.vn/chuong-trinh-tu-van-suc-khoe-cho-nguoi-lon/
• Truy cập Fanpage: https://www.facebook.com/trungtamtiemchungvnvc

Các thông tin hữu ích từ chuyên gia

1. Gánh nặng cúm mùa trên người cao tuổi, người có bệnh nền

Cúm là bệnh truyền nhiễm cấp tính, dễ lây lan trong không khí qua các giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi, sổ mũi. Đặc biệt, ở một số đối tượng nguy cơ cao như người cao tuổi, người có bệnh nền mạn tính như tim mạch, đái tháo đường, COPD, thừa cân béo phì, suy giảm miễn dịch, khi mắc cúm sẽ tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cúm ảnh hưởng đến 5 - 10% người lớn và 20 - 30% trẻ em mỗi năm, gây ra hơn 1 tỷ ca mắc và hơn 500.000 ca tử vong toàn cầu. Tại Việt Nam, trung bình mỗi năm ghi nhận 1 - 1,8 triệu ca cúm, nhiều ca biến chứng nặng, phải nhập viện và tử vong. Riêng năm 2024, cả nước ghi nhận gần 290.000 ca mắc, 8 trường hợp tử vong.

Theo ThS.BS Nguyễn Văn Quảng - Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, người cao tuổi có hệ miễn dịch suy yếu, dễ bị virus cúm tấn công, gây tổn thương các cơ quan và bội nhiễm thêm các loại virus, vi khuẩn, vi nấm làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh. Theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch Bệnh (CDC) Hoa Kỳ trong những năm gần đây cho thấy, có từ 70 - 85% người từ 65 tuổi tử vong do cúm và từ 50 - 70% số ca nhập viện do cúm ở nhóm tuổi này.

Đáng lưu ý, người trên 60 tuổi có bệnh lý nền tim mạch khi mắc cúm, nguy cơ tử vong sẽ tăng gấp 5 lần. Người có bệnh phổi mạn tính nguy cơ tử vong lên đến 12 lần. Nguy hiểm hơn, nếu đồng thời mắc bệnh tim mạch và phổi, nguy cơ tử vong do cúm cao gấp 20 lần. Cúm cũng làm tăng nguy cơ đau tim lên 3 - 5 lần, đột quỵ lên 2 - 3 lần ở người trên 65 tuổi trong 2 tuần đầu nhiễm bệnh.

ThS.BS Nguyễn Văn Quảng khuyến cáo, người cao tuổi đặc biệt là người có bệnh lý nền nên tiêm vắc xin cúm định kỳ hàng năm để phòng ngừa cúm một cách chủ động, hiệu quả và an toàn. Tiêm vắc xin giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, biến chứng, tử vong đồng thời giảm gánh nặng y tế cho gia đình và góp phần bảo vệ cả cộng đồng.

2. Những hiểu lầm về bệnh cúm và vắc xin phòng cúm

Nối tiếp chương trình, Bác sĩ Lường Quốc Đại - Bác sĩ Trưởng Trung tâm Tiêm chủng VNVC Icon4 Cầu Giấy, Hệ thống Tiêm chủng VNVC mang đến những thông tin về những hiểu lầm thường gặp về bệnh cúm cũng như vắc xin phòng ngừa. Từ đó, giúp người nghe hiểu đúng về căn bệnh này cũng như vắc xin phòng bệnh.

Cúm chỉ là bệnh xoàng?

Thực tế, cúm mùa đối với nhiều người cũng tương tự bệnh cảm xoàng. Đây là quan niệm sai lầm đồng thời tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng.

Theo thống kê, cứ 4 ca tử vong do cúm thì có khoảng 3 ca là người trên 65 tuổi. Đối với người cao tuổi, cúm thường tiến triển rất nhanh, nhiều trường hợp nhập viện đã khó thở, tức ngực, mê man. Thậm chí một số trường hợp viêm phổi nặng biến chứng suy hô hấp cấp. Nguy hiểm hơn, viêm phổi ở người lớn tuổi ít khởi phát đột ngột mà thường âm ỉ, không có biểu hiện rõ ràng.

Giai đoạn nặng, bệnh nhân có sức đề kháng kém thường có biểu hiện khó thở, tím tái, lơ mơ thậm chí suy hô hấp dẫn đến tử vong.

Mắc bệnh tự nhiên giúp nâng cao đề kháng

Thực tế không chỉ với bệnh cúm, mà quan niệm mắc bệnh tự nhiên giúp nâng cao đề kháng tốt hơn vẫn còn hiện hữu trong cộng đồng đối với nhiều chứng bệnh. Điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro nguy hiểm cho sức khỏe, dễ dẫn đến nguy cơ biến chứng nặng thậm chí là tử vong ở những đối tượng nguy cơ cao như người cao tuổi.

Riêng với bệnh cúm, miễn dịch có được sau mắc bệnh thường ngắn hạn, không bảo vệ được trước các chủng virus cúm khác vốn liên tục biến đổi. Với người miễn dịch yếu, việc để mắc bệnh tự nhiên càng nguy hiểm hơn.

Tự ý dùng thuốc

Việc tự ý dùng thuốc đặc biệt là các loại thuốc kháng sinh không có tác dụng trong điều trị cúm. Do cúm là bệnh do virus trong khi đó kháng sinh chỉ có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn. Việc tự ý dùng thuốc còn có thể gây các tác dụng phụ như dị ứng, tiêu chảy, mệt mỏi thậm chí là kháng kháng sinh. Do đó, khi có dấu hiệu nghi ngờ mắc cúm, bệnh nhân nên đến bệnh viện để được bác sĩ chẩn đoán và chỉ định điều trị phù hợp.

Vắc xin cúm không cần tiêm nhắc lại

Thực tế, virus cúm có khả năng biến đổi kháng nguyên liên tục theo thời gian. Do đó, mỗi năm các nhà sản xuất cũng sẽ liên tục cập nhật các chủng virus có trong vắc xin sao cho tương đồng với các chủng đang lưu hành ngoài môi trường. Nếu không tiêm vắc xin nhắc lại hàng năm, cơ thể sẽ không được bảo vệ kịp thời trước các chủng virus mới.

Mặt khác, Bác sĩ Quốc Đại cũng khuyến cáo người dân nên tiêm vắc xin cúm đúng lịch không đợi đến khi có dịch mới tiêm, vì vắc xin sẽ cần khoảng 2 tuần sau tiêm để kích thích cơ thể sản sinh đầy đủ kháng thể. Nếu không may tiếp xúc với virus trong thời gian này, người tiêm phòng vẫn có nguy cơ mắc bệnh.

Việc tiêm phòng cúm hàng năm giảm đến 47% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân, đồng thời giảm đáng kể nguy cơ nhập viện do các biến chứng viêm phổi, suy hô hấp, đột quỵ, suy tim… Hiện Việt Nam đang lưu hành phổ biến vắc xin tứ giá bất hoạt, có khả năng phòng đến 4 chủng virus cúm thường gặp là  A/H1N1, A/H3N2, B/Yamagata và B/Victoria.

Vắc xin dành cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên cho đến người lớn. Song song với tiêm phòng, Bác sĩ Đại khuyến cáo người dân áp dụng đồng thời các biện pháp phòng bệnh như đeo khẩu trang nơi đông người, không dùng chung vật dụng cá nhân, rửa tay thường xuyên, ăn uống đủ chất và rèn luyện sức khỏe.

Chùm ảnh Lớp Tư vấn sức khỏe dành cho Người cao tuổi tại VNVC Trung Kính