Phòng thuỷ đậu và hướng dẫn bài tập sàn chậu cho phụ nữ mang thai

Tết Nguyên đán 2023 trùng với thời điểm bệnh thủy đậu có nguy cơ bùng phát mạnh, nếu chẳng may mẹ bầu bị thủy đậu, em bé sẽ nguy hiểm ngay sau khi chào đời. Trong khi đó, các bài tập sàn chậu cho bà bầu sẽ giúp hạn chế tối đa các biến chứng thai kỳ, giảm nguy cơ tiền sản giật, cũng như giúp máu lưu thông tốt, không có cảm giác đau lưng, mỏi mệt. 

Đó là những nội dung chính được BS Trần Huỳnh Tấn, Quản lý Y khoa vùng TP.HCM Hệ thống tiêm chủng VNVC và BS.CKI Trần Nguyễn Phương An, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa, BVĐK Tâm Anh TP.HCM chia sẻ trong Lớp tư vấn sức khỏe Thai, Sản số thứ 4 được tổ chức vào ngày 7/1/2023 tại VNVC Quận 12, TP.HCM vừa qua.

Thủy đậu đe dọa kép sức khỏe mẹ bầu và thai nhi

Thủy đậu (trái rạ) là bệnh truyền nhiễm do virus Varicella Zoster (VZV) thuộc họ Herpesviridae gây ra. Nhiều người nghĩ rằng thủy đậu là bệnh ngoài da nên chủ quan, tuy nhiên đây là bệnh có thể dẫn đến biến chứng viêm phổi, viêm não, rối loạn tâm thần, co giật, hôn mê,… thậm chí tử vong nếu không điều trị kịp thời và đúng cách.

Phụ nữ mang thai có hệ miễn dịch thấp hơn bình thường do các thay đổi về nội tiết và cơ thể, hình thành mối đe dọa “kép” cho cả mẹ và thai nhi. Nếu thai phụ mắc thủy đậu ở 3 tháng đầu, virus thủy đậu có thể gây sảy thai, dị tật bẩm sinh như: bại não, đầu nhỏ, co gồng tay chân,… Nếu mẹ bầu mắc bệnh trong khoảng 13-20 tuần, virus thuỷ đậu có thể gây dị tật thai nhi bao gồm thiểu sản tiểu não, chứng đầu nhỏ, bất thường nhãn cầu, dị dạng ở sọ, đa dị tật ở tim, thai nhi bị hội chứng thủy đậu bẩm sinh là 2%.

Khoảng 20% mẹ bầu bị thủy đậu phát triển trạng thái viêm phổi, trong đó 40% trường hợp sẽ tử vong. Trẻ dễ mắc hội chứng thủy đậu bẩm sinh với tỷ lệ tử vong lên đến 30% nếu mẹ bị nhiễm ở giai đoạn cuối thai kỳ, đặc biệt nếu mẹ nổi ban thủy đậu trước 5 ngày và đến 2 ngày sau sinh.

Thời điểm cận Tết Nguyên đán, thời tiết mùa Đông – Xuân, nhiệt độ thấp là giai đoạn bùng phát mạnh bệnh thuỷ đậu nếu như lơ là phòng bệnh. Tiêm vắc xin đầy đủ là biện pháp phòng bệnh đơn giản, tiết kiệm và an toàn nhất. Tuy nhiên, thuỷ đậu là vắc xin sống giảm độc lực, chống chỉ định tiêm chủng ở phụ nữ đang mang thai. Do đó, phụ nữ nên có kế hoạch chủ động tiêm vắc xin thuỷ đậu đầy đủ trước mang thai để có miễn dịch tối đa, loại bỏ được nguy cơ dị tật cho thai nhi, đồng thời giúp trẻ có được miễn dịch thụ động trong những tháng đầu đời.

Lợi ích thể dục thai kỳ – Hướng dẫn các bài tập sàn chậu cho bà bầu

Bên cạnh kế hoạch tiêm chủng đầy đủ trước khi mang thai, phụ nữ mang thai nên tập luyện các bài tập cơ sàn chậu để cải thiện và kiểm soát chức năng tử cung, bàng quang và hậu môn. Nếu thực hiện đúng cách và duy trì, BS.CKI Trần Nguyễn Phương An chia sẻ những lợi ích to lớn của việc tập luyện cho cơ sàn chậu gồm:

• Ngăn ngừa và điều trị hiệu quả 80% bệnh són tiểu, són hơi, són phân, tiểu không tự chủ, tiểu đêm, giúp kiểm soát và thực hiện hoạt động tiêu, tiểu theo ý muốn.
• Ngăn ngừa tình trạng sa sinh dục (bàng quang, tử cung, trực tràng) và không bị sa nặng hơn trong trường hợp đã sa.
• Hỗ trợ nâng đỡ trong thai kỳ giúp ngăn ngừa và điều trị són tiểu, són phân trong thai kỳ và sau sinh.
• Hỗ trợ quá trình chuyển dạ sinh dễ dàng hơn.
• Cải thiện, tăng cảm giác tình dục ở cả nữ giới và nam giới, tăng hạnh phúc đời sống vợ chồng.

Việc tập luyện cơ sàn chậu đã được chứng minh là phương pháp hiệu quả để ngăn chặn tình trạng thoát vị cơ các cơ quan vùng chậu. Do đó, các chuyên gia sản phụ khoa khuyến cáo phụ nữ nên duy trì các bài tập sàn chậu dưới đây để giúp cơ sàn chậu được khỏe mạnh hơn:

1. Bài tập Kegel

Bài tập Kegel là một trong những bài tập giúp co và thư giãn tốt cho vùng cơ sàn chậu. Đặc biệt, đây là bài tập cải thiện hiệu quả các triệu chứng són tiểu không tự chủ khi cười, ho, hắt hơi hoặc chạy nhảy.

Hướng dẫn cách tập luyện:

• Xác định chính xác vị trí vùng cơ sàn chậu nằm ở đâu bằng cách ngưng tiểu giữa dòng.
• Tư thế tập luyện: Ngồi quỳ trên sàn, mông đặt lên hai gót chân, giữ thẳng lưng.
• Hít sâu để co các cơ sàn chậu lại trong 5 giây, sau đó thở ra để thả lỏng các cơ sàn chậu trong 5 giây. Tiếp tục lặp lại động tác.
• Thực hiện bài tập mỗi ngày 3 lần, mỗi lần 10 động tác.

2. Bài tập Squat

Squat là bài tập cần sự tham gia của nhiều cơ lớn trong cơ thể. Đây cũng là một trong những bài tập giúp cải thiện sức mạnh của cơ thể.

Hướng dẫn cách tập luyện:

• Đứng thẳng, chân dang rộng hơn vai, ngón chân tách theo hướng chỉ ra bên ngoài. Hơi khuỵu đầu gối, đẩy phần hông và mông ra phía sau giống như bạn đang ngồi trên ghế. Giữ đầu và cằm hướng thẳng, không hướng lên cũng không cúi xuống.
• Từ từ hạ thấp người cho đến khi đùi song song với mặt đất, dồn sức nặng cơ thể tập trung ở gót chân, đầu gối hướng phía trước.
• Đứng thẳng người, trở về tư thế ban đầu.
• Thực hiện mỗi ngày, lặp lại động tác 15 lần.

3. Bài tập Bridge

Bridge còn gọi là bài tập cây cầu, là bài tập rất tốt cho cơ mông và khớp hông, giúp săn chắc cơ và linh hoạt khớp. Nếu tập luyện đúng cách và duy trì, bài tập này còn giúp kích hoạt chức năng cơ sàn chậu.

Hướng dẫn cách tập luyện:

• Nằm thẳng trên sàn sao cho cột sống sát với sàn, chân co theo hướng 90 độ, bàn chân đặt trên sàn. Hai tay để duỗi thẳng và đặt bên hông, lòng bàn tay úp xuống mặt sàn.
• Hít vào, dồn lực đặt vào hai gót chân. Đẩy hông lên cao bằng cách siết chặt cơ mông, cơ đùi sau và cơ sàn chậu. Lực toàn bộ cơ thể dồn vào lưng và vai. Lưng trên, vai và đầu gối tạo thành một đường thẳng.
• Giữ tư thế này trong 1 – 2 giây, thở ra, sau đó về tư thế ban đầu.
• Thực hiện bài tập 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 10 – 15 động tác.

4. Bài tập Split Tabletop

Tabletop là một trong những động tác chân có thể kích hoạt cơ hông và cơ sàn chậu ở phụ nữ.

Hướng dẫn cách tập luyện:

• Nằm thẳng trên thảm tập, chân co lên đùi vuông góc với sàn, cẳng chân song song với sàn. Hai tay duỗi thẳng để cạnh hông, lòng bàn tay úp xuống.
• Siết chặt vùng cơ bụng để dồn lực vào cơ đùi, giữ hai chân chạm vào nhau.
• Dùng lực cơ đùi từ từ tách hai chân đến vị trí cảm thấy thoải mái. Tuy nhiên, không để chân thả lỏng và tách nhau xa.
• Từ từ khép chân về vị trí ban đầu.
• Thực hiện bài tập 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 10 – 15 động tác.

5. Bài tập Bird Dog

Bird Dog là bài tập toàn thân giúp nhiều cơ quan trong cơ thể cùng vận động một lúc, trong đó có cơ sàn chậu.

Hướng dẫn cách tập luyện:

• Quỳ chống tay trên sàn, giữ lưng thẳng, đầu ngang vai, không đưa cao hoặc cúi thấp.
• Siết chặt cơ bụng, rút xương bả vai xuống dưới lưng về phía hông.
• Từ từ duỗi thẳng chân trái, song song đó nâng cánh tay phải. Lưu ý vẫn giữ nguyên đầu, không ngẩng lên cũng không cúi xuống và giữ xương chậu, vai ở cùng một đường thẳng.
• Sau đó hạ chân, gập cánh tay xuống về vị trí ban đầu. Tiến hành đổi bên, duỗi thẳng chân phải, nâng cánh tay trái.
• Thực hiện bài tập 3 lần mỗi ngày, mỗi lần 10 động tác.

Lớp Tư vấn sức khỏe Thai, Sản thứ 4 của VNVC tổ chức tại VNVC Cantavil An Phú, Quận 2 đã thành công rực rỡ với sự tham gia của gần 500 Ba Mẹ tham dự ở cả 2 nền tảng online và offline trên toàn quốc. VNVC trân trọng gửi lời cảm ơn sâu sắc đến Ba Mẹ đã dành thời gian quý báu đến lắng nghe chia sẻ của các chuyên gia hàng đầu đến từ BVĐK Tâm Anh TP.HCM và Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC để hành trình mang thai an toàn và khỏe mạnh.

Chùm ảnh Ba Mẹ tham gia Lớp tư vấn Sức khỏe Thai, Sản thứ 4