Những thông tin quan trọng về vắc xin mới Phế cầu 23 (Mỹ)

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, mỗi năm có khoảng 1,6 triệu người tử vong vì phế cầu khuẩn, trong đó hơn 90% xảy ra ở các nước đang phát triển. 60% trường hợp tử vong là người lớn, người có bệnh nền. Tiêm vắc xin chính là biện pháp an toàn, hiệu quả và tiết kiệm nhất để phòng ngừa các bệnh nguy hiểm do phế cầu khuẩn gây ra. Ngày 28/8/2024, Hệ thống tiêm chủng VNVC chính thức tổ chức lễ ra mắt và triển khai tiêm vắc xin PHẾ CẦU 23 – PNEUMOVAX 23 (MỸ) đầu tiên tại Việt Nam trên hơn 210 trung tâm tiêm chủng trên toàn quốc.

Ngay sau buổi lễ ra mắt vắc xin PHẾ CẦU 23 – PNEUMOVAX 23 (MỸ), các chuyên gia đã kịp thời có mặt giải đáp những thắc mắc đầu tiên của người dân Việt Nam về vắc xin mới phòng 23 chủng vi khuẩn phế cầu, với sự tham gia của:

• BS.CKII Mã Thanh Phong – Trưởng Đơn vị Hô hấp, khoa Nội Tổng hợp, BVĐK Tâm Anh TP.HCM
• BS.CKI Bạch Thị Chính – Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC
• BS.CKI Lê Thị Trúc Phương – Chuyên viên Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC

Quý Khách có thể xem lại chương trình ngay TẠI ĐÂY!

Cập nhật các bệnh nguy hiểm do phế cầu khuẩn gây ra

BS.CKII Mã Thanh Phong, Trưởng Đơn vị Hô hấp, Khoa Nội Tổng hợp, BVĐK Tâm Anh TP.HCM cho biết, phế cầu là một loại cầu khuẩn có hình tròn, thường gây ra các bệnh lý ở phổi nên thường được gọi là phế cầu. Hiện nay có hơn 100 chủng vi khuẩn phế cầu khác nhau gây nên các bệnh khác nhau. Các tuýp huyết thanh này khác nhau về mức độ nguy hiểm, liên quan đến các yếu tố như độ tuổi, sức khoẻ nền, vùng địa lý khác nhau, thời gian mắc và khả năng kháng thuốc, từ đó dẫn tới khác nhau về điều trị dễ hay khó, tỷ lệ biến chứng và tử vong.

Phế cầu khuẩn cư trú chủ yếu ở mũi, họng và đường thở của người khỏe mạnh và thường không gây bệnh, được gọi là người lành mang trùng. Một số tuýp có độc lực cao sẽ gây ra các bệnh nguy hiểm như viêm xoang, viêm tai giữa (không xâm lấn), viêm màng não, viêm màng phổi, nhiễm trùng huyết (xâm lấn)...

Trong đó, viêm phổi đang gây ra mối đe dọa trên toàn cầu. Việt Nam là 1 trong 15 quốc gia có 75% gánh nặng viêm phổi trên toàn cầu. Đây là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi. Viêm phổi là bệnh nhiễm trùng tại phổi khiến các túi khí ở một bên hoặc hai bên phổi bị tổn thương gây viêm. Bệnh tiến triển nhanh, dễ biến chứng nếu không được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời. Triệu chứng của bệnh thường là sốt cao, rét run, có trường hợp giảm thân nhiệt, đau ngực, khó thở, ho có đờm hoặc máu…

Theo bác sĩ Phong, trẻ nhỏ, đặc biệt là những bé dưới 5 tuổi, với hệ miễn dịch còn non yếu, rất dễ trở thành "miếng mồi ngon" của phế cầu khuẩn. Khi thời tiết thay đổi, sức đề kháng của trẻ càng giảm sút, khiến trẻ dễ mắc các bệnh do phế cầu gây ra và có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Không chỉ trẻ nhỏ, người cao tuổi, phụ nữ mang thai, những người có bệnh nền như tim mạch, hô hấp, tiểu đường hay đang điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch cũng nằm trong nhóm đối tượng dễ bị phế cầu tấn công. Nguyên nhân là do hệ miễn dịch của những nhóm người này thường suy yếu, không đủ khả năng chống lại vi khuẩn gây bệnh.

Các bệnh do phế cầu khuẩn để lại di chứng và tỷ lệ tử vong từ 10 – 20%, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người già, tỷ lệ tử vong lên đến 50%. Ước tính nửa triệu trẻ em dưới 5 tuổi tử vong mỗi năm trên toàn thế giới do phế cầu khuẩn.

Giới thiệu vắc xin mới Phế cầu 23 (Mỹ)

BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, phế cầu có hàng trăm tuýp huyết thanh, trong đó có 23 tuýp có nguy cơ cao gây ra 80 - 90% các trường hợp bệnh lý phế cầu xâm lấn (viêm màng não, nhiễm trùng huyết, viêm phổi) có tỉ lệ tử vong cao, di chứng nặng nề và phế cầu không xâm lấn (viêm phổi, viêm tai giữa) có tần suất mắc cao, ảnh hưởng nặng nề tới sức khỏe của người lớn, sự phát triển và tương lai của trẻ em.

Theo Bác sĩ Bạch Thị Chính, tiêm vắc xin chính là biện pháp an toàn, hiệu quả và tiết kiệm nhất để phòng ngừa các bệnh do phế cầu khuẩn gây ra. Vắc xin phế cầu đã có từ lâu, được sử dụng rộng rãi và đã được chứng minh tạo “miễn dịch chéo không đặc hiệu” với Covid-19, bảo vệ lá phổi, tăng cường đề kháng hô hấp cho nhóm người yếu thế. Từ khi vắc xin phế cầu ra đời, đã giúp trẻ em từ 6 tuổi phòng tránh hiệu quả các bệnh phế cầu xâm lấn cũng như không xâm lấn, giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong.

Ngoài vắc xin Phế cầu 10 và vắc xin Phế cầu 13 đang được sử dụng rộng rãi, lần đầu tiên tại Việt Nam, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC đã chính thức đưa vắc xin Phế cầu 23 - Pneumovax 23 về và triển khai tiêm chủng cho người dân ở hơn 210 trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc.

Vắc xin phế cầu 23 - Pneumovax 23, do hãng MSD của Mỹ sản xuất, có khả năng phòng được nhiều bệnh hơn vắc xin Phế cầu 10 và Phế cầu 13. Vắc xin Phế cầu 23 nhắm mục tiêu vào 23 loại kháng nguyên khác nhau của vi khuẩn phế cầu, chiếm phần lớn trong số những tác nhân gây bệnh phế cầu xâm lấn, bao gồm: 1, 2, 3, 4, 5, 6B, 7F, 8, 9N, 9V, 10A, 11A, 12F, 14, 15B, 17F, 18C, 19F, 19A, 20, 22F, 23F, 33F. Khi được tiêm vào cơ thể, các polysaccharide này kích thích hệ miễn dịch sản sinh ra kháng thể đặc hiệu, giúp nhận diện và tiêu diệt vi khuẩn phế cầu khi chúng xâm nhập vào cơ thể.

Vắc xin Phế cầu 23 phòng viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết hiệu quả cho trẻ em, đặc biệt hiệu quả cao cho người lớn, người cao tuổi có bệnh nền, người có yếu tố nguy cơ cao… Tính tới nay, đã có hơn 400 triệu liều vắc xin Pneumovax 23 được sử dụng tại gần 50 quốc gia trên thế giới, giúp bảo vệ nhiều người dân khỏi các bệnh nhiễm trùng xâm lấn và viêm phổi cộng đồng liên quan đến phế cầu khuẩn. Tại Việt Nam, vắc xin Phế cầu 23 được khuyến cáo sử dụng cho trẻ em từ 2 tuổi trở lên, thanh thiếu niên và người lớn, đặc biệt là người trên 65 tuổi.

Chia sẻ thêm về hiệu quả của vắc xin Phế cầu 23, BS.CKI Lê Thị Trúc Phương, Chuyên viên Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, nhiều nghiên cứu đã chứng minh hiệu quả của vắc xin Phế cầu 23 trong việc phòng ngừa các bệnh lý do phế cầu khuẩn xâm lấn và viêm phổi ở người cao tuổi, người có bệnh lý nền.

Cụ thể, vắc xin Phế cầu 23 có thể giảm tỷ lệ mắc bệnh lý do phế cầu khuẩn xâm lấn từ 57% - 85% tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và bệnh lý nền. Trong đó, nếu xét theo từng nhóm bệnh lý nền, vắc xin Phế cầu 23 giúp giảm nguy cơ mắc phế cầu đến 65% với nhóm bệnh phổi mạn tính, 73% với nhóm có bệnh mạch vành, 77% với nhóm cắt lách và 84% với nhóm đái tháo đường.

Những người đã tiêm vắc xin Phế cầu 10 và Phế cầu 13 vẫn rất cần tiêm thêm Phế cầu 23 để tăng mức độ bảo vệ khỏi các chủng phế cầu khuẩn nguy hiểm, mở rộng khả năng bao phủ các chủng phế cầu khác không có trong vắc xin Phế cầu 10, Phế cầu 13 và đáp ứng khuyến cáo của các tổ chức y tế, đặc biệt là người cao tuổi, người có bệnh nền dễ gặp phải các biến chứng nặng khi mắc bệnh do phế cầu.

Trẻ em đã tiêm vắc xin Phế cầu 13, từ 2 tuổi trở lên có thể tiêm được vắc xin Phế cầu 23 theo thông tin kê toa, chia theo 2 đối tượng và cách 1 năm sau mũi Phế cầu 13. Đối với những người khỏe mạnh không khuyến cáo tiêm nhắc. Đối với người được xếp vào nhóm nguy cơ cao, dễ mắc và gặp biến chứng nặng do phế cầu gây ra được khuyến cáo tiêm nhắc vào 5 năm sau. Còn đối với những người 65 tuổi, cần phải tiêm nhắc 1 theo khuyến cáo của bác sĩ.

Chia sẻ về phản ứng sau khi tiêm vắc xin Phế cầu 23, Bác sĩ Bạch Thị Chính chia sẻ, tiêm ngừa là đưa 1 loại kháng nguyên lạ vào trong cơ thể và cơ thể sẽ có 1 đáp ứng lại gọi là sự cố bất lợi sau tiêm. Bất cứ vắc xin nào cũng có thể xảy ra các phản ứng phản vệ, phản ứng nặng sau tiêm, mặc dù tỷ lệ rất thấp nhưng không có nghĩa là không có.

Phản ứng sau tiêm thường gặp nhất là sưng nhẹ, nóng, đỏ, đau ở chỗ tiêm. Sau khi tiêm xong, sẽ có triệu chứng sốt nhẹ, biếng ăn, khó chịu,... Đây đều là những phản ứng tại chỗ nhẹ và sẽ khỏi trong vòng 1 - 2 ngày. Tuy nhiên, với trường hợp sốt nặng, lâu ngày không khỏi hoặc đau quá nhiều, có thể tham khảo ý kiến của bác sĩ và sử dụng Paracetamol để hạ sốt, giảm đau. Nếu vết tiêm bị sưng lớn, có thể chườm mát ở quanh vết tiêm. Nếu các triệu chứng này trở nặng và không thuyên giảm, cần đưa người bệnh đến bệnh viện gần nhất để được bác sĩ thăm khám và xử lý kịp thời.

TP.HCM công bố dịch sởi, cần chủ động tiêm phòng đầy đủ

Trong bối cảnh dịch sởi đang diễn biến phức tạp tại TP.HCM, trong buổi tư vấn trực tuyến ngày 28/08/2024, bên cạnh việc giới thiệu vắc xin mới Phế cầu 23, các chuyên gia, bác sĩ đến từ Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC và BVĐK Tâm Anh cũng đã chia sẻ những thông tin hữu ích về tình hình dịch sởi và tầm quan trọng của việc tiêm chủng phòng bệnh sởi.

Sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus thuộc họ Paramyxovirus gây ra. Nhiều người nghĩ rằng, sởi chỉ gây ra các vấn đề cho sức khỏe ít nghiêm trọng như phát ban hoặc sốt nhẹ, nhưng thực tế sởi có thể dẫn đến các biến chứng trầm trọng, đặc biệt nguy hiểm ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi.

Từ 23/5 đến 26/8/2024, TP.HCM đã ghi nhận tổng cộng 410 ca sởi. Trong đó, đã có 3 ca tử vong liên quan đến sởi (gồm 2 ca của Thành phố và 1 ca của tỉnh), đều mắc những bệnh lý mạn tính kèm sởi dẫn đến biến chứng nặng, hầu hết trẻ chưa tiêm ngừa vắc xin hoặc tiêm vắc xin chưa đầy đủ.

Không chỉ TP.HCM, nhiều địa phương khác trên cả nước cũng ghi nhận nhiều trường hợp mắc sởi. Tại Đồng Nai, từ đầu năm 2024 đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 34 ca bệnh sởi, tất cả các ca bệnh đều có triệu chứng sốt, phát ban, nhiều trẻ có viêm phổi kèm theo. Trong số đó, có 5 ca bệnh nặng phải thở oxy, 1 ca có bệnh nền gây biến chứng suy hô hấp được chuyển sang khoa Hồi sức tích cực để tiếp tục theo dõi và điều trị. Cũng theo số liệu thống kê của CDC tỉnh Đắk Lắk, tính từ đầu năm tới nay, toàn tỉnh ghi nhận 25 ca mắc bệnh sởi.

Theo BS.CKI Lê Thị Trúc Phương, Chuyên viên Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC, sởi là một bệnh rất nguy hiểm, đặc biệt đối với trẻ em, nhất là trẻ dưới 2 tuổi và những người có bệnh lý nền. Sởi nếu không được điều trị đúng cách, kịp thời có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm não vô cùng nguy hiểm với khả năng dẫn đến tử vong và di chứng cao. Ở phụ nữ mang thai mắc sởi sẽ tăng nguy cơ tử vong cho thai phụ, gây sảy thai, sinh non, thai chết lưu. Đặc biệt, nếu mắc sởi vào cuối thai kỳ, trẻ sinh ra có nguy cơ nhiễm sởi, tỷ lệ tử vong cao do biến chứng viêm phổi, viêm gan cấp, viêm não cấp.

Theo bác sĩ Phương, tiêm vắc xin sởi chính là biện pháp an toàn, hiệu quả và tiết kiệm nhất để bảo vệ sức khỏe trước diễn biến phức tạp của dịch sởi. Tại Hệ thống tiêm chủng VNVC, bên cạnh vắc xin phòng Sởi của Việt Nam, VNVC với hàng trăm trung tâm tiêm chủng hiện đại trên cả nước đang có vắc xin phòng Sởi của các hãng vắc xin nổi tiếng trên thế giới như GSK (Bỉ), MSD (Mỹ) kết hợp phòng Sởi và phòng Quai bị - Rubella ngay trong cùng 1 mũi tiêm, nâng cao hiệu quả phòng nhiều bệnh và tiết kiệm chi phí, giảm số lần phải tiêm vắc xin.

Thời điểm tiêm vắc xin sởi tốt nhất đối với trẻ em Việt Nam là từ 9 tháng tuổi trở lên. Tuy nhiên, các cơ quan y tế địa phương có thể khuyến cáo tiêm chủng vắc xin sởi MVVAC (Việt Nam) và MMR II (Mỹ) cho trẻ dưới 9 tháng tuổi trong các trường hợp có dịch, khi 9 hoặc 12 tháng tuổi, trẻ vẫn cần hoàn thành lịch tiêm cơ bản theo khuyến cáo của Bộ Y tế.

Ngoài vắc xin sởi cho trẻ nhỏ, hiện nay cũng có nhiều loại vắc xin phòng sởi cho người lớn. Ví dụ như phụ nữ mang thai thường sẽ được tư vấn tiêm trước khi mang thai để chủ động phòng ngừa bệnh, không chỉ cho mẹ mà còn tạo kháng thể bảo vệ cho con sau khi chào đời trong 6 tháng đầu. Ngoài ra, cũng có thể chủ động tiêm vắc xin sởi cho ông bà, bố mẹ vì vắc xin không có giới hạn độ tuổi và có thể tiêm để chủ động phòng ngừa dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cũng như bảo vệ cho những đứa trẻ xung quanh khi chưa đến độ tuổi tiêm ngừa.

Kết thúc chương trình, bác sĩ Phương cũng nhấn mạnh, mặc dù vắc xin sởi có khả năng phòng ngừa bệnh nhưng không thể mang lại hiệu quả 100%. Do đó, người dân cần kết hợp tiêm vắc xin sởi với các biện pháp phòng bệnh qua đường hô hấp khác. Bởi bệnh sởi có khả năng lây nhiễm cao, 1 người mắc có thể lây cho 12 - 18 người xung quanh. Chính vì vậy, cần kết hợp đeo khẩu trang khi ra ngoài, giữ khoảng cách nơi đông người và vệ sinh không gian sống, bề mặt tiếp xúc thường xuyên,….

Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng cho trẻ em và người lớn VNVC hiện có gần 50 loại vắc xin phòng gần 50 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Đặc biệt, VNVC là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam đưa vắc xin Phế cầu 23 về và triển khai tiêm chủng trên hơn 210 trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc. VNVC có đầy đủ các loại vắc xin quan trọng cho trẻ em và người lớn, kể cả các loại thường xuyên khan hiếm như 5 trong 1, 6 trong 1, sởi, phế cầu, dại… với chi phí bình ổn.

Ngoài ra, VNVC còn hỗ trợ tài chính cho các gia đình khó khăn, đông con, các đối tượng tiêm ngừa là học sinh, sinh viên, nhân viên văn phòng gặp rào cản về tài chính tiêm chủng bằng cách triển khai chương trình “Tiêm vắc xin trước, trả chi phí sau” không lãi suất, kỳ hạn thanh toán linh hoạt, kéo dài đến 12 tháng để người dân có thể yên tâm tiêm chủng vắc xin phòng bệnh đầy đủ, đúng lịch với chi phí tiết kiệm và linh hoạt.

Để được tư vấn các thông tin xoay quanh vắc xin cho trẻ em và người lớn, đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;

Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn.

Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tiktok Bác sĩ Tiêm chủng VNVC

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:

• IOS (iPhone, iPad,…): https://bit.ly/VNVC_APPSTORE

Android (Oppo, Samsung, Sony,…): https://bit.ly/VNVC_GGPLAY