Bị mèo cào có sao không? Bị xước nhẹ, chảy máu có bị dại không?

22:43 15/05/2025

Quản Lý Y khoa vùng 2 - miền Bắc
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Mèo cào là một tai nạn thường gặp, đặc biệt đối với những người nuôi mèo. Tuy nhiên, vết cào của mèo có thể gây ra những vấn đề sức khỏe đáng lo ngại, từ nhiễm trùng da thông thường đến những bệnh lý nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao như bệnh dại. Vậy, bị mèo cào có sao không? Bị xước nhẹ, chảy máu có bị dại không? Cùng tìm hiểu trong bài viết sau!
BS Đoàn Thị Khánh Châm - Quản lý Y khoa vùng 2 - miền Bắc, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: “Tại Việt Nam, tỷ lệ các ca mắc bệnh dại do mèo cào hoặc cắn đang có xu hướng gia tăng và hiện chiếm khoảng 10% tổng số ca (1). Theo thống kê của Cục Thú y – Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn trong năm 2022, mỗi năm Việt Nam ghi nhận hơn 500.000 trường hợp người bị động vật cắn. Trong đó, chó chiếm tỷ lệ cao nhất với khoảng 84%, tiếp theo là mèo với khoảng 14%. Theo nghiên cứu của de Lima và cộng sự năm 2023 đã chỉ ra, độc tính virus dại của mèo cao hơn chó và tỷ lệ lây nhiễm bệnh dại ở mèo cao gấp 10 lần so với chó.” |
Mèo có mang virus dại không?
Mèo có thể mang virus dại. Dù khi nhắc đến bệnh dại, nhiều người thường nghĩ ngay đến chó, nhưng trên thực tế, virus gây bệnh này có thể lây nhiễm cho bất kỳ loài động vật có vú, máu nóng nào, bao gồm cả mèo. Ở Hoa Kỳ, số ca bệnh dại được ghi nhận ở mèo thậm chí còn cao hơn ở chó.
Tuy bệnh dại ở thú cưng không còn phổ biến như trước, nhờ phần lớn các bang ở Mỹ đều có luật bắt buộc tiêm vắc xin phòng dại cho mèo, chó và các loài vật nuôi khác, nhưng rủi ro vẫn tồn tại. Theo báo cáo từ Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa bệnh tật (CDC) Hoa Kỳ, trong năm 2022, có đến 3.579 trường hợp mèo nhiễm bệnh dại tại Hoa Kỳ.
Nguyên nhân chính khiến mèo mắc bệnh là do bị cắn bởi các loài động vật hoang dã mang mầm bệnh như gấu trúc, chồn hôi, dơi, cầy hương hoặc cáo. Càng tiếp xúc với môi trường hoang dã hoặc thường xuyên ra ngoài, mèo càng có nguy cơ bị phơi nhiễm cao.
Dấu hiệu cảnh báo ban đầu có thể là một vết cắn đáng ngờ trên cơ thể mèo. Theo sau đó là những biểu hiện bất thường như thay đổi hành vi, trở nên dễ bị kích động, hoang mang hoặc tấn công người và các con vật khác. Ở giai đoạn tiến triển, virus ảnh hưởng đến hệ thần kinh, khiến mèo gặp khó khăn khi nuốt, chảy nước dãi liên tục hoặc sùi bọt mép. Nếu không được phát hiện sớm, bệnh sẽ tiến triển đến liệt toàn thân và hôn mê. (2)
Bị mèo cào có sao không?
Bị mèo cào có thể gây nguy hiểm trong một số trường hợp, đặc biệt khi vết thương sâu, bị nhiễm trùng hoặc mèo không rõ nguồn gốc. Mèo cào có thể làm da bị trầy xước, rách hoặc chảy máu, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm. Một số trường hợp có thể dẫn đến bệnh dại, sốt mèo cào, nhiễm trùng da, nhiễm giun sán, suy giảm miễn dịch… gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng người bệnh.
1. Bị mèo cào xước nhẹ có bị dại không?
Bị mèo cào xước nhẹ thường không gây nguy cơ lây nhiễm bệnh dại, nhất là khi bị cào bởi mèo nhà, khỏe mạnh và đã tiêm phòng đầy đủ. Virus dại chủ yếu lây truyền qua nước bọt của động vật nhiễm bệnh, và phổ biến nhất là qua vết cắn sâu. Trong khi đó, vết cào chỉ là xước ngoài da và không tiếp xúc trực tiếp với nước bọt nên khả năng lây nhiễm là rất thấp.
Tuy nhiên, không thể loại trừ hoàn toàn nguy cơ, đặc biệt nếu vết cào gây trầy xước sâu hoặc nếu mèo có biểu hiện bất thường như hung dữ, tấn công vô cớ, hoặc sùi bọt mép. Trong một số trường hợp, nếu móng vuốt của mèo có dính nước bọt chứa virus và tiếp xúc với vùng da bị tổn thương, nguy cơ lây nhiễm vẫn có thể xảy ra.
Điển hình là trường hợp của một bệnh nhân nam, 36 tuổi, ở xã Gia An, huyện Tánh Linh, tỉnh Bình Thuận. Vào ngày 9/2/2025, bệnh nhân bị mèo hoang cào vào bắp chân, gây vết thương nông và chảy máu ít. Tuy nhiên, bệnh nhân không đi tiêm vắc xin phòng dại cũng như huyết thanh kháng dại. Đến ngày 3/4/2025, bệnh nhân bắt đầu có các triệu chứng như đau bụng, mệt mỏi, và vào ngày hôm sau xuất hiện tình trạng sợ gió, khó thở và co giật. Bệnh nhân được đưa đến Phòng khám Đa khoa Thiên Ân, được xét nghiệm và chẩn đoán nghi ngờ mắc bệnh dại.
Sau đó, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới TP. Hồ Chí Minh để tiếp tục điều trị. Xét nghiệm tại đây xác định bệnh nhân dương tính với virus dại. Ngày 5/4, bệnh nhân đã không qua khỏi và tử vong tại nhà.
⇒ Tham khảo thêm bài viết: Người bị mèo dại cắn bao lâu thì phát bệnh?

2. Những bệnh nguy hiểm khác từ vết mèo cào
Dù là mèo nuôi trong nhà hay mèo hoang, bị mèo cào xước nhẹ vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây ra nhiều bệnh lý nguy hiểm cho con người, trong đó có cả những bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, ký sinh trùng và những ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ miễn dịch.
2.1. Bệnh mèo cào
Bị mèo cào có sao không? Bị mèo cào xước nhẹ có thể gây ra bệnh mèo cào. Đây là bệnh nhiễm khuẩn do vi khuẩn Bartonella henselae gây ra. Loại vi khuẩn này thường được mèo mang theo do nhiễm từ bọ chét, kể cả những con mèo được nuôi kỹ trong nhà. Con người có thể bị lây nhiễm khi bị mèo cào, cắn hoặc liếm vào vùng da bị trầy xước.
Nghiên cứu được công bố trên Emerging Infectious Diseases ước tính, tại Hoa Kỳ mỗi năm có khoảng 12.000 ca bệnh mèo cào được ghi nhận ở người, trong đó có khoảng 500 ca nghiêm trọng phải nhập viện (3). Mặc dù tỷ lệ này không quá cao so với số lượng người tiếp xúc với mèo, nhưng vẫn là điều đáng lưu tâm, đặc biệt với trẻ nhỏ và người có hệ miễn dịch yếu.
Sau khi nhiễm bệnh, người bệnh thường xuất hiện một vết sưng đỏ gần khu vực bị cào, sau đó khoảng 1 – 3 tuần, các hạch bạch huyết xung quanh có thể sưng to, kèm theo sốt nhẹ, mệt mỏi và đau đầu. Bệnh thường tự khỏi, nhưng trong một số trường hợp hiếm gặp, có thể gây biến chứng nghiêm trọng như tổn thương da và viêm nhiều cơ quan, bao gồm gan, não, lách, phổi, tủy xương…
2.2. Nhiễm trùng
Miệng và móng vuốt của mèo có thể mang nhiều loại vi khuẩn khác nhau. Nếu vết thương do mèo gây ra không được làm sạch và xử lý đúng cách, nguy cơ nhiễm trùng là rất cao. Một số dạng nhiễm trùng thường gặp bao gồm nhiễm trùng da, viêm mô mềm, nhiễm trùng huyết, viêm phổi, viêm xoang.
2.3. Nhiễm giun sán
Một số loài giun ký sinh như giun đũa, giun móc, sán dây... có thể sống trong ruột mèo và theo phân, lông hoặc đất bám vào móng vuốt. Khi mèo cào, các trứng hoặc ấu trùng ký sinh trùng này có thể xâm nhập vào cơ thể người qua vết thương, gây ra các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, dị ứng da, nổi mề đay… Trong trường hợp nặng, giun có thể di chuyển đến phổi, gan hoặc mắt.
2.4. Suy giảm miễn dịch
Bị mèo cào nhẹ có sao không? Một số nghiên cứu ghi nhận rằng các bệnh nhiễm trùng do mèo cào gây ra có thể tác động tiêu cực đến hệ miễn dịch, đặc biệt là với những người vốn đã có miễn dịch yếu. Điều này khiến cơ thể trở nên dễ mắc các bệnh khác hơn và thời gian hồi phục kéo dài.

Cách xử lý sau khi bị mèo cào
Khi bị mèo cào, điều quan trọng là xử lý vết thương đúng cách để giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng và các bệnh nguy hiểm, bao gồm cả bệnh dại. Dưới đây là các bước cần thực hiện ngay sau khi bị mèo cào:
1. Vệ sinh vết thương
Hiện nay, vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh dại. Một khi các triệu chứng đã khởi phát, tỷ lệ tử vong gần như 100%. Chính vì vậy, việc xử lý kịp thời ngay từ những phút đầu tiên sau khi bị động vật như chó, mèo, chuột… cắn, cào hoặc liếm là vô cùng quan trọng để bảo vệ tính mạng.
Ngay khi bị tổn thương, cần rửa kỹ vết thương dưới vòi nước sạch bằng xà phòng trong ít nhất 15 phút. Đây là bước đầu tiên và quan trọng giúp loại bỏ tối đa lượng virus có thể xâm nhập vào cơ thể. Sau đó, tiến hành sát trùng bằng dung dịch cồn 45 – 70%, cồn iod hoặc dung dịch povidone – iodine nếu có sẵn.
Lưu ý trong quá trình vệ sinh phải thao tác nhẹ nhàng, tránh chà xát mạnh gây dập nát mô hoặc làm lan rộng tổn thương. Hạn chế tối đa việc khâu kín vết thương, vì điều này có thể tạo điều kiện cho virus phát triển âm thầm bên trong. Sau sơ cứu, người bệnh cần đến cơ sở y tế gần nhất càng sớm càng tốt để được thăm khám và tiêm vắc xin phòng dại theo đúng phác đồ.
Tuyệt đối không tự ý điều trị tại nhà bằng các mẹo dân gian hay thuốc không rõ nguồn gốc. Việc chậm trễ hay xử lý sai cách có thể đánh mất cơ hội sống sót duy nhất còn lại.
2. Tiêm phòng
Sau khi xử lý vết thương, việc tiêm phòng các bệnh có thể gây nguy hiểm là rất quan trọng. Trong trường hợp bị mèo cào, các loại vắc xin cần thiết có thể bao gồm:
2.1. Tiêm vắc xin dại
Tiêm vắc xin phòng dại là biện pháp quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe sau khi bị mèo cào hoặc cắn. Ngay khi xảy ra sự cố, người dân nên đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được kiểm tra và tư vấn tiêm phòng kịp thời. Virus dại rất nguy hiểm, có thể gây tử vong nếu không được xử lý đúng cách. Vì vậy, tiêm vắc xin là cách hiệu quả nhất để phòng ngừa bệnh và đảm bảo an toàn cho bản thân.
Phác đồ tiêm phòng dại gồm 5 mũi trong vòng 1 tháng cho người chưa tiêm vắc xin gần đây, các lần bị thương sau chỉ cần 2 mũi. Hiện nay, VNVC đang có đầy đủ và số lượng lớn 2 loại vắc xin dại thế hệ mới gồm Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ), không gây hại thần kinh cho người sử dụng.
Ngoài ra, vắc xin dại có thể tiêm dự phòng trước khi bị phơi nhiễm với phác đồ gồm 3 mũi vào các ngày N0 - N7 - N21/28, tiêm thêm 2 mũi mỗi lần bị động vật cào, cắn hoặc liếm vào vùng da có vết thương hở với lịch tiêm vào ngày N0 - N3 và không cần sử dụng huyết thanh.
2.2. Tiêm phòng uốn ván
Bào tử vi khuẩn uốn ván tồn tại phổ biến trong môi trường sống xung quanh chúng ta, đặc biệt là trong đất, bụi bẩn, nước cống, phân người và phân động vật. Miệng và móng vuốt của mèo, nhất là mèo hoang hoặc mèo không được vệ sinh kỹ có thể vô tình mang theo loại vi khuẩn nguy hiểm này. Khi bị mèo cào hoặc cắn gây trầy xước, tổn thương da, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương hở, làm tăng nguy cơ nhiễm uốn ván.
Chính vì vậy, việc tiêm vắc xin phòng uốn ván ngay sau khi bị mèo cào là một trong những cách hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe, đặc biệt với những vết thương sâu, bẩn hoặc chưa từng được tiêm phòng đầy đủ trước đó.
Vắc xin uốn ván cần tiêm nhắc 10 năm/một mũi. Người không rõ lịch sử tiêm chủng cần tiêm 3 mũi trong 7 tháng.

Phòng tránh nguy cơ bị mèo cào
Mèo, dù là loài vật dễ thương và thân thiện, nhưng nếu bị kích động hay cảm thấy hoảng sợ, chúng có thể phản ứng bằng cách cào hoặc cắn để tự vệ. Để giảm thiểu nguy cơ bị mèo cào, có thể áp dụng những biện pháp sau:
1. Không trêu đùa quá mức khiến mèo hoảng sợ
Việc trêu đùa với mèo một cách quá mức hoặc khiến chúng cảm thấy bị đe dọa có thể dẫn đến những phản ứng phòng thủ mạnh mẽ. Mèo có thể cào hoặc cắn khi chúng cảm thấy không thoải mái hoặc bị ép buộc vào tình huống căng thẳng. Vì vậy, hãy luôn chú ý đến các dấu hiệu của mèo như đuôi vẫy mạnh, tai dựng lên, hay sự thay đổi trong hành vi để biết khi nào chúng cần không gian riêng và ngừng đùa nghịch.
2. Dạy trẻ cách tiếp xúc an toàn với mèo
Trẻ nhỏ thường không hiểu được những dấu hiệu cảnh báo của mèo và có thể vô tình làm mèo cảm thấy bị đe dọa. Vì vậy, việc giáo dục trẻ cách tiếp xúc an toàn với mèo là rất quan trọng. Hãy dạy trẻ cách vuốt ve mèo nhẹ nhàng, tránh việc kéo tai, đuôi hay vẫy mèo quá mức. Đồng thời, luôn giám sát khi trẻ chơi đùa với mèo để đảm bảo rằng không có tình huống nguy hiểm xảy ra.
3. Tiêm phòng đầy đủ cho thú cưng
Một trong những biện pháp quan trọng để bảo vệ chủ và thú cưng là tiêm phòng đầy đủ. Tiêm phòng giúp ngăn ngừa các bệnh nguy hiểm mà mèo có thể truyền sang con người, trong đó có bệnh dại, một bệnh lây qua vết cào hoặc cắn của động vật. Đảm bảo rằng mèo được tiêm phòng đầy đủ theo lịch trình và kiểm tra sức khỏe định kỳ để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.
4. Giữ vệ sinh móng và lông mèo
Móng mèo là một trong những phần có thể gây tổn thương nghiêm trọng nếu bị cào, vì vậy việc cắt tỉa móng cho mèo định kỳ là một bước quan trọng để giảm thiểu nguy cơ chấn thương. Bên cạnh đó, việc giữ vệ sinh móng và lông mèo không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cho mèo mà còn giúp giảm thiểu khả năng lây nhiễm các loại vi khuẩn và virus có thể gây bệnh. Hãy tạo thói quen chăm sóc và vệ sinh cho mèo để chúng luôn khỏe mạnh và giảm thiểu nguy cơ mắc phải các bệnh truyền nhiễm.

⇒ Tham khảo thêm: Triệu chứng khi bị mèo dại cắn: Hiểu rõ để tránh nguy cơ tử vong
Bài viết trên đã giải đáp đầy đủ thắc mắc “Bị mèo cào có sao không? Bị xước nhẹ, chảy máu có bị dại không?”. Bị mèo cào, dù là vết xước nhẹ hay có chảy máu, vẫn tiềm ẩn một số nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt nếu mèo chưa được tiêm phòng. Mặc dù khả năng bị dại từ vết cào là rất thấp, nhưng việc xử lý vết thương đúng cách và theo dõi sát sao là điều cần thiết. Để đảm bảo an toàn tuyệt đối, sau khi bị mèo cào, người bệnh nên tìm đến cơ sở y tế gần nhất để tiêm phòng dại theo khuyến cáo.



- vumon.vn. (2023). Gia tăng tỷ lệ mắc bệnh dại do mèo cắn. Yteduphong.com.vn. http://yteduphong.com.vn/tieng-viet/tin-tuc/tin-tuc-su-kien/gia-tang-ty-le-mac-benh-dai-do-meo-can-c3454i17489.htm
- WebMD Editorial Contributor. (2021, February 17). Rabies in Cats. WebMD. https://www.webmd.com/pets/cats/rabies-cats
- Mahadevan, A., M.S. Suja, Mani, R. S., & Shankar, S. K. (2016). Perspectives in Diagnosis and Treatment of Rabies Viral Encephalitis: Insights from Pathogenesis. Verywell Health – Know More. Feel Better. https://www.verywellhealth.com/what-did-the-cat-can-drag-in-1958916