Bệnh dại tăng “trái mùa”, cảnh báo tăng cao trong dịp tết

Dù bệnh dại thường bùng phát vào mùa nóng từ tháng 5 đến tháng 9 hàng năm nhưng năm nay, các ca tử vong do dại vẫn được ghi nhận và có xu hướng tăng cao vào mùa lạnh, đặc biệt là vào thời điểm cận Tết Nguyên Đán Ất Tỵ 2025. Cùng với thói quen chủ quan trong tiêm phòng cho thú cưng, vật nuôi và xử lý vết thương không đúng cách sau khi bị chó, mèo tấn công khiến nguy cơ mặc dại và tử vong tăng cao. Các chuyên gia khuyến cáo người dân cần tiêm phòng đầy đủ, kịp thời xử lý phơi nhiễm để ngăn chặn nguy cơ mắc bệnh và các thương vong đáng tiếc do dại gây ra  trong mùa lễ hội đầu năm và dịp Tết Nguyên Đán.

Dại tăng “trái mùa”, diễn biến phức tạp vào thời điểm cận Tết

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh Đắk Lắk vừa ghi nhận ca tử vong do bệnh dại đầu tiên năm 2025 trên địa bàn. Nạn nhân là bé Y.N.H. (11 tuổi, xã Băng A Drênh, huyện Krông Ana), khởi phát ngày 1/1 với triệu chứng sợ nước, sợ gió, nôn ói, mệt mỏi, được chẩn đoán dại giai đoạn toàn phát. Dù được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên, bé tử vong tại nhà vào ngày 5/1 sau khi gia đình xin về.

Trường hợp đau lòng này nối tiếp chuỗi sự việc nghiêm trọng liên quan đến bệnh dại trên cả nước. Tháng 12/2024, Nghệ An ghi nhận một bé trai tử vong sau hai tháng bị chó nghi dại cắn nhưng không tiêm phòng. Tại Yên Bái cùng thời điểm, 12 người bị phơi nhiễm dại do chó chạy rông cắn. Quảng Nam cũng công bố dịch dại trên động vật với nhiều mẫu dương tính và nhiều trường hợp bị động vật nghi dại tấn công.

Theo thống kê, bệnh dại đang có xu hướng gia tăng ở Việt Nam. Năm 2023, cả nước ghi nhận 82 ca tử vong và 675.000 người phải điều trị dự phòng. Năm 2024, con số tử vong tăng lên 84 ca tại 32 tỉnh, thành. Dịp Tết Nguyên Đán luôn là thời điểm số người bị chó, mèo cắn tăng mạnh, với hơn 50.000 trường hợp trong dịp Tết năm 2023 và hàng nghìn lượt tiêm phòng dại được ghi nhận tại các bệnh viện lớn như TP.HCM hay Bệnh viện Nhi Trung ương.

Bệnh dại tiếp tục là mối đe dọa nghiêm trọng, đòi hỏi người dân tăng cường tiêm phòng cho vật nuôi và chủ động xử lý kịp thời khi bị phơi nhiễm. Các chuyên gia nhấn mạnh, việc chủ quan hoặc điều trị sai cách với bệnh dại có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, thậm chí tử vong.

Bệnh dại thường bùng phát mạnh vào mùa nóng từ tháng 5 đến tháng 9, nhưng hiện nay các ca bệnh dại ở người lại có xu hướng gia tăng cuối năm khi thời tiết lạnh. Đặc biệt, dịp cận Tết Nguyên Đán, nhu cầu đi lại, thăm gia đình, du lịch tăng cao, trong khi việc quản lý chó, mèo lỏng lẻo, thả rông, không rọ mõm và không tiêm phòng dại càng làm nguy cơ lây lan bệnh dại nghiêm trọng hơn.

Theo Cục Thú y, Việt Nam hiện có hơn 4,9 triệu hộ gia đình nuôi tổng cộng 7,6 triệu chó, mèo. Quy định yêu cầu tiêm phòng dại cho 70% đàn vật nuôi từ 2022 - 2025, song công tác quản lý tại nhiều địa phương còn hạn chế. Tâm lý chủ quan của người dân, như tin rằng chó nhà hoặc chó đã tiêm phòng không gây nguy hiểm, cùng việc tự chữa bằng phương pháp dân gian thay vì tiêm vắc xin, đang làm tăng số ca mắc dại.

Khẩn trương phòng dại, đón Tết an toàn

Nguyên nhân chính gây tử vong do bệnh dại trên người chủ yếu xuất phát từ việc nạn nhân không tiêm huyết thanh kháng dại và vắc xin kịp thời hoặc tiêm sai chỉ định sau khi bị động vật nghi dại cắn. Bên cạnh đó, tỷ lệ tiêm phòng dại trên đàn chó, mèo còn thấp, cùng với công tác quản lý vật nuôi lỏng lẻo tại một số địa phương là những yếu tố gián tiếp khiến số ca bệnh gia tăng. Việc quản lý chặt đàn chó, mèo và nâng cao ý thức cộng đồng về tiêm phòng là giải pháp căn cơ để hạn chế nguy cơ lây lan bệnh dại.

Trong dịp Tết Nguyên Đán 2025, người nuôi chó, mèo cần đảm bảo tiêm phòng vắc xin dại đầy đủ và nhắc lại theo khuyến cáo của ngành thú y. Khi đi chúc Tết hoặc tại nhà, trẻ em cần tránh tiếp xúc với vật nuôi hung dữ, phụ huynh nên giám sát trẻ cẩn thận. Nếu bị chó, mèo cắn, cần sơ cứu bằng cách rửa vết thương dưới vòi nước chảy và xà phòng trong 15 phút, sát khuẩn bằng cồn 45 - 70 độ hoặc cồn I-ốt, sau đó đưa nạn nhân đến cơ sở y tế để tiêm phòng càng sớm càng tốt.

Theo khuyến nghị, các vết thương nặng gần đầu, mặt, cổ - khu vực gần thần kinh trung ương cần tiêm cả huyết thanh kháng dại lẫn vắc xin. Việt Nam hiện có 2 loại vắc xin ngừa dại là Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ). Người bị động vật cắn và chưa từng tiêm ngừa cần tiêm 5 mũi vào ngày 0 - 3 - 7 - 14 - 28 hoặc 8 mũi vào ngày 0 - 3 - 7 - 28. Đối với người đã tiêm ngừa trước khi bị cắn, chỉ cần tiêm 3 mũi cơ bản vào ngày 0 - 7 - 21 hoặc 0 - 7 - 28, đồng thời tiêm nhắc nếu thuộc nhóm có nguy cơ cao.

Với mạng lưới hàng trăm trung tâm tiêm chủng cao cấp trải dài khắp cả nước, VNVC là địa chỉ tin cậy được hàng triệu gia đình lựa chọn để tiêm vắc xin dại và nhiều loại vắc xin quan trọng khác. Hệ thống tiêm chủng VNVC sở hữu kho vắc xin đạt chuẩn quốc tế GSP có khả năng lưu trữ hơn 400 triệu liều trong điều kiện bảo quản nghiêm ngặt từ 2 – 8 độ C, đảm bảo chất lượng tối ưu theo tiêu chuẩn nhà sản xuất. Nhờ đó, VNVC luôn cung ứng đủ các loại vắc xin, đáp ứng nhu cầu phòng ngừa gần 50 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Nhằm đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiêm vắc xin phòng bệnh tăng cao của người dân dịp cận Tết Nguyên đán, hệ thống hàng trăm trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc tăng cường hoạt động, đón tiếp Khách hàng cả nước đến tiêm ngừa đến hết ngày 27/1/2025 (28 Tết âm lịch) và khai xuân, hoạt động trở lại sớm từ ngày 1/2/2025 (mùng 4 Tết âm lịch).

100% Khách hàng tại VNVC được trải nghiệm quy trình tiêm chủng toàn diện và an toàn tuyệt đối. Trước khi tiêm, đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm sẽ thực hiện khám sàng lọc kỹ lưỡng, đưa ra chỉ định tiêm phù hợp nhất. Điều dưỡng sau khi đối chiếu các thông tin quan trọng liên quan đến vắc xin cùng Khách hàng sẽ tiến hành thao tác tiêm vắc xin nhẹ nhàng, êm ái, đảm bảo quy trình an toàn theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế.

Sau tiêm, Khách hàng cần ở lại điểm tiêm chủng theo dõi tối thiểu 30 phút để kịp thời xử lý mọi phản ứng sau tiêm. Đồng thời, điều dưỡng sẽ hướng dẫn chi tiết cách chăm sóc tại nhà trong 24-48 tiếng tiếp theo, đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ và gia đình.

Ngoài ra, Hệ thống tiêm chủng VNVC còn nổi bật với cơ sở vật chất cao cấp, chuẩn 5 sao. Các trung tâm được thiết kế hiện đại, sạch sẽ, bố trí khoa học từ phòng khám, phòng tiêm đến khu vực chờ sau tiêm, tạo không gian thoải mái. Khách hàng cũng được sử dụng miễn phí nhiều tiện ích như wifi tốc độ cao, nước uống, khu vui chơi trẻ em, tã bỉm, khăn giấy sạch và bãi đỗ xe rộng rãi.

Để được tư vấn, đặt lịch tiêm vắc xin, đăng ký gói vắc xin hoặc tham gia các chương trình ưu đãi, Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC qua:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn.
• Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok: https://www.tiktok.com/@vnvc.vn

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:

• Đối với các hệ điều hành IOS (iPhone, iPad…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY
• Đối với các hệ điều hành Android (Oppo, Samsung, Sony…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY

Bệnh dại là gánh nặng sức khỏe tại nhiều quốc gia trên thế giới. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính, mỗi năm, bệnh dại khiến hơn 70.000 người tử vong tại hơn 150 quốc gia, với 95% các trường hợp xảy ra ở Châu Phi và Châu Á. 40%  trường hợp mắc bệnh dại là trẻ em dưới 15 tuổi. Chi phí chăm sóc y tế cho các trường hợp mắc bệnh dại ước tính là khoảng 8,6 tỷ đô la mỗi năm, bao gồm các thiệt hại về tính mạng, kế sinh nhai của người dân và các chi phí chăm sóc y tế có liên quan.

Nỗi đau của bệnh dại gây ra cho gia đình và xã hội là không thể đong đếm. Đừng để  bệnh dại có cơ hội đe dọa gia đình bạn, hãy chủ động phòng ngừa bệnh bằng vắc xin để đón một năm mới khỏe mạnh, bình an.