Giới thiệu vắc xin phòng 20 chủng phế cầu cho người lớn

Phế cầu khuẩn là nguyên nhân hàng đầu gây viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng máu… trên toàn cầu. Đây là các bệnh phế cầu xâm lấn nguy hiểm, đặc biệt phổ biến ở nhóm người cao tuổi, người có bệnh nền, người có sức đề kháng yếu với tỷ lệ 15.000 - 30.000 trên 100.000 ca mỗi năm tại Mỹ và Canada, theo Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ. Tỷ lệ tử vong do nhiễm trùng phế cầu ở nhóm người cao tuổi cũng đạt mức cao nhất với khoảng 20%. Ngay cả khi được điều trị đúng cách, phế cầu vẫn có thể gây biến chứng nặng như viêm màng não (tỷ lệ tử vong 1/6), nhiễm khuẩn huyết (tử vong 1/8) và để lại di chứng nghiêm trọng như điếc, tổn thương não hoặc cắt cụt chi.

Đáng lo ngại hơn, phế cầu khuẩn ngày nay đã được các nhà khoa học phân lập với hàng trăm tuýp huyết thanh khác nhau với khả năng gây miễn dịch chéo giữa các tuýp chưa được xác định rõ. Để phòng bệnh hiệu quả, đòi hỏi người dân cần phải chủ động tiêm đầy đủ các loại vắc xin phế cầu theo khuyến cáo của bác sĩ, nhằm bảo vệ người tiêm khỏi nhiều tuýp vi khuẩn phế cầu nhất có thể, đặc biệt là những tuýp lưu hành phổ biến và có nguy cơ cao gây bệnh phế cầu xâm lấn nguy hiểm.

Nhằm mở rộng khả năng phòng ngừa các bệnh do phế cầu gây ra, trong vòng chưa đầy 1 tháng, VNVC đã nhanh chóng đưa về Việt Nam hai loại vắc xin mới là Phế cầu 15 và gần đây nhất là vắc xin Phế cầu 20, cung cấp thêm lựa chọn tối ưu trong việc phòng ngừa các tuýp huyết thanh phế cầu nguy hiểm và lưu hành phổ biến hiện tại, đặc biệt cho nhóm người có nguy cơ cao như người lớn tuổi, có bệnh nền.

Để nâng cao nhận thức và cung cấp thông tin chính xác về vắc xin mới, phòng 20 chủng phế cầu và các bệnh nguy hiểm do phế cầu khuẩn gây ra, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC phối hợp các đơn vị y tế hàng đầu Việt Nam tổ chức chương trình tư vấn trực tuyến: “Giới thiệu vắc xin Phế cầu 20 phòng viêm phổi, viêm màng não… do phế cầu khuẩn dành cho người lớn” vào lúc 10h00, ngày 26/05/2025. Chương trình có sự tham gia của các chuyên gia, bác sĩ đầu ngành trong lĩnh vực y tế dự phòng, tiêm chủng vắc xin và bệnh truyền nhiễm:

• BS Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Hội truyền nhiễm TP.HCM;
• BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC.

Chương trình tư vấn trực tuyến được livestream trên Fanpage & Youtube VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn; Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Nutrihome – Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng.

Ngay bây giờ, Quý vị đã có thể gửi câu hỏi đến các chuyên gia để được giải đáp trong chương trình TẠI ĐÂY!

Thông tin tư vấn quan trọng từ các chuyên gia, bác sĩ

Mối nguy hiểm từ các bệnh do phế cầu khuẩn ở trẻ em và người lớn

Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) là một loại vi khuẩn hình cầu, thường trú ở đường hầu họng của con người, được phát hiện từ hơn một thế kỷ trước. Nó chỉ lây từ người sang người và là nguyên nhân gây nên nhiều bệnh lý nguy hiểm. Tên gọi "phế cầu" xuất phát từ đặc điểm gây bệnh ở hệ hô hấp (phế – phổi, cầu – vi khuẩn hình cầu).

Theo Bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Hội Truyền nhiễm TP.HCM, phế cầu không chỉ giới hạn trong việc gây các bệnh như viêm mũi họng, viêm tai, viêm phổi mà còn có khả năng tấn công các cơ quan khác như não gây viêm màng não, máu gây nhiễm trùng máu và khớp gây các bệnh lý về khớp. Đặc biệt, phế cầu khuẩn có rất nhiều tuýp, mỗi tuýp không chỉ gây bệnh lý khác nhau mà khả năng kháng thuốc cũng khác biệt.

Vắc xin là tuyến phòng ngừa quan trọng với phế cầu khuẩn, mỗi loại vắc xin thường bảo vệ trước một số tuýp vi khuẩn nhất định. Các tuýp kháng thuốc của phế cầu gây khó khăn lớn trong điều trị, kéo dài thời gian, tăng chi phí và áp lực y tế. Một số bệnh do phế cầu gây ra như viêm phổi, viêm màng não hay nhiễm khuẩn huyết có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề như giảm thính lực, áp xe…

Phế cầu khuẩn không chỉ là gánh nặng tại Việt Nam mà còn là một vấn đề toàn cầu. Trẻ em dưới 5 tuổi, người cao tuổi từ 60 - 65 trở lên hay những người có bệnh lý nền như tim mạch, phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD)... và thậm chí cả người khỏe mạnh đều có nguy cơ bị nhiễm phế cầu. Đặc biệt, ở Việt Nam, dân số ngày càng già hóa, với phần lớn người lớn tuổi mắc các bệnh lý như cao huyết áp, COPD hoặc thừa cân, khiến họ dễ bị nhiễm phế cầu hơn.

Bác sĩ Khanh lưu ý, khi đối mặt với các bệnh siêu vi khó chữa hoặc trước nguy cơ bùng phát bệnh ở nhóm người cao tuổi, việc bảo vệ sức khỏe cho nhóm đối tượng này cần được ưu tiên. Nếu trước đây vắc xin chủ yếu hướng đến trẻ nhỏ do chúng chưa có miễn dịch, thì hiện nay, khuynh hướng này đang mở rộng sang nhóm người lớn tuổi trên toàn cầu. Điều chế vắc xin cho người cao tuổi đang trở thành một xu hướng phát triển mạnh mẽ, nhằm giảm nhẹ gánh nặng bệnh lý ở nhóm đối tượng này và cải thiện chất lượng cuộc sống của họ.

Sự mở rộng độ phủ các tuýp huyết thanh phế cầu khuẩn của vắc xin là tất yếu

Từ thế kỷ 19, vi khuẩn phế cầu đã được phát hiện, mở ra kỷ nguyên nghiên cứu về vắc xin để phòng ngừa. Vắc xin đầu tiên là vắc xin Polysaccharide, trong đó đáng chú ý là loại vắc xin bảo vệ được 23 tuýp phế cầu. Tuy nhiên, vắc xin này vẫn không đáp ứng được kỳ vọng trong việc giảm tỷ lệ tử vong và mắc bệnh. Đến năm 2000, vắc xin phế cầu cộng hợp (PCV) ra đời, mang lại hiệu quả miễn dịch tốt hơn, đặc biệt với nhóm trẻ dưới 5 tuổi và người cao tuổi trên 65.

BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC cho biết: “Gần đây, các loại vắc xin mới như Phế cầu 10 (PCV10), Phế cầu 13 (PCV13), Phế cầu 15 (PCV15), và Phế cầu 20 (PCV20) lần lượt được phát triển, với số lượng serotype ngày càng mở rộng để bảo vệ chống lại nhiều tuýp phế cầu hơn. Các công ty lớn như Pfizer, MSD, GSK đã liên tục nghiên cứu và đầu tư vào sự phát triển của những loại vắc xin này.”

Tại Việt Nam, PCV10, PCV13 và PPSV23 đã quen thuộc, nhưng loại vắc xin PCV20 đang dần được triển khai để mở rộng khả năng phòng bệnh. Bộ Y tế đã phê duyệt PCV20 cho người từ 18 tuổi trở lên, trong khi trên thế giới, loại vắc xin này được chỉ định cho trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên (sớm nhất tiêm lúc 6 tuần tuổi) – Bác sĩ Chính cho biết thêm.

Để đáp ứng nhu cầu đa dạng, nỗ lực gia tăng khả năng bảo vệ khỏi nhiều nhất các tuýp huyết thanh của vi khuẩn phế cầu, ngày 26/5/2025 Hệ thống tiêm chủng VNVC chính thức ra mắt và triển khai tiêm chủng lần đầu tiên vắc xin phế cầu cộng hợp 20 chủng phế cầu khuẩn (PCV20) – Prevenar 20 (Pfizer, Mỹ). Đây là vắc xin sở hữu công nghệ hiện đại, bảo vệ khỏi 20 tuýp vi khuẩn phế cầu phổ biến và nguy hiểm, bao gồm các chủng độc lực cao gây ra các bệnh nghiêm trọng như viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm phổi, viêm tai giữa, viêm xoang…

Được sản xuất tại nhà máy công nghệ cao ở Bỉ, Prevenar 20 cung cấp hiệu quả miễn dịch vượt trội, bảo vệ dài lâu, giảm tỷ lệ người mang trùng và hạn chế lây nhiễm trong cộng đồng. Vắc xin hiện được chỉ định cho người từ 18 tuổi trở lên, với lịch tiêm chỉ 1 liều duy nhất.

Hệ thống tiêm chủng VNVC đảm bảo người dân được tư vấn kỹ càng về loại vắc xin phù hợp, thông qua đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, giỏi chuyên môn và quy trình khám sàng lọc – tiêm chủng – theo dõi sau tiêm an toàn toàn diện.

Đặc biệt, với những người có bệnh lý nền, bệnh nhân đã cấy ghép tế bào tạo máu hoặc các trường hợp đặc thù khác, bác sĩ sẽ thiết lập phác đồ tiêm chủng riêng biệt. Ngay cả khi gặp phản ứng phụ sau tiêm, như sưng hoặc đau tại chỗ tiêm, khách hàng vẫn có thể hoàn toàn yên tâm khi được đội ngũ y tế hướng dẫn và xử trí kịp thời.

Một điểm quan trọng là vắc xin phế cầu bất hoạt có thể được tiêm cùng lúc với các vắc xin khác, chẳng hạn như vắc xin cúm, mà không cần lo ngại khoảng cách giữa các lần tiêm. Đây là giải pháp hiệu quả giúp mở rộng khả năng bảo vệ sức khỏe toàn diện cho người dân, đặc biệt trong bối cảnh nguy cơ từ các bệnh truyền nhiễm ngày càng gia tăng, cùng với sự già hóa dân số.

VNVC không chỉ cung cấp vắc xin mà còn luôn cập nhật các nghiên cứu mới nhất theo xu hướng toàn cầu, mang đến cơ hội tiếp cận với những loại vắc xin tiên tiến nhất. Đồng thời, đội ngũ bác sĩ tại đây cam kết tư vấn chi tiết, giúp người dân hiểu rõ về lựa chọn tiêm chủng phù hợp với nhu cầu và tình trạng sức khỏe cá nhân.

Để được tư vấn, đặt lịch tiêm vắc xin, đăng ký gói vắc xin hoặc tham gia các chương trình ưu đãi, Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC qua:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tìm trung tâm VNVC gần nhất TẠI ĐÂY;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, quý Khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn.

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:

• Đối với các hệ điều hành IOS (iPhone, iPad…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY
• Đối với các hệ điều hành Android (Oppo, Samsung, Sony…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY