Phòng cúm, viêm phổi và phương pháp dinh dưỡng tăng đề kháng cho trẻ

Thời tiết giao mùa với nhiều hình thái cực đoan đang tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh đường hô hấp như cúm và viêm phổi gia tăng. Trong khi miền Bắc đang trải qua giai đoạn nồm ẩm và không khí lạnh, thì khu vực miền Nam bắt đầu nắng nóng, khiến virus và vi khuẩn lây lan mạnh. Đặc biệt, các chuyên gia cảnh báo nguy cơ bùng phát dịch bệnh sẽ tăng cao trong mùa lễ hội sắp tới, khi lượng người đi lại và tập trung đông như dịp Giỗ Tổ Hùng Vương, Lễ 30/4 và 1/5.

Trẻ em, người cao tuổi và người có bệnh nền được xem là nhóm đối tượng yếu thế, dễ mắc bệnh nặng hoặc biến chứng do hệ miễn dịch không đủ sức chống chọi với các tác nhân gây bệnh.

Để giúp phụ huynh nâng cao kiến thức chăm sóc sức khỏe và tăng đề kháng cho trẻ, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC phối hợp cùng nhãn hàng Optimum Colos của Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam Vinamilk tổ chức chương trình tư vấn trực tuyến với chủ đề: “Phòng cúm, viêm phổi và phương pháp dinh dưỡng tăng đề kháng cho trẻ” lúc 10h00, ngày 19/3/2024 với sự tham gia tư vấn của các bác sĩ, chuyên gia y tế uy tín trong lĩnh vực tiêm chủng vắc xin và khám chữa bệnh:

• BS.CKII Dư Minh Trí, Trưởng khoa Khám bệnh, Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố;
• ThS Nguyễn Diệu Thúy, Chuyên viên Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC.

Không chỉ mang đến kiến thức bổ ích, chương trình còn dành tặng nhiều bộ quà tặng hấp dẫn cho khán giả tham gia minigame, mỗi bộ quà tặng bao gồm 1 Kỳ lân bông; 1 thùng sữa SUDD Optimum Colos 110ml; phiếu ưu đãi tiêm chủng VNVC trị giá 200.000 đồng.

Chương trình tư vấn được phát sóng trực tiếp trên các nền tảng trực tuyến bao gồm: Fanpage VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn; Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Nutrihome – Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng.

Đặt câu hỏi ngay TẠI ĐÂY, các chuyên gia sẽ giải đáp ngay trong chương trình!

Thông tin tư vấn quan trọng từ các chuyên gia, bác sĩ

Độc giả quan tâm, có thể xem lại chương trình ngay TẠI ĐÂY.

Mở đầu chương trình tư vấn trực tuyến, BS.CKII Dư Minh Trí, Trưởng khoa Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố đã giải thích trẻ nhỏ thường có sức đề kháng kém hơn do cấu trúc hệ thống miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện nhưng phải đối mặt với giai đoạn “khoảng trống miễn dịch” do kháng thể thụ động IgG bảo vệ từ mẹ giảm dần và biến mất sau vài tháng đầu đời. Điều này khiến trẻ dễ bị tấn công bởi nhiều tác nhân gây hại qua đường tiêu hóa, hô hấp như cúm, phế cầu và các bệnh hô hấp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây bệnh nghiêm trọng, ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

Bác sĩ Minh Trí cho biết, một trong những biện pháp để tăng cường sức đề kháng cho trẻ trong những năm đầu đời là chế độ dinh dưỡng hoàn toàn bằng sữa mẹ. Trong sữa mẹ có đầy đủ 2 loại kháng thể IgA và IgG nâng cao miễn dịch cực kỳ tốt cho trẻ. Các nghiên cứu cho thấy, hàm lượng IgG có dồi dào trong sữa non (nguồn sữa 24 giờ sau sinh) của người mẹ.

Tuy nhiên, nghiên cứu của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) vào năm 2021 cho thấy, khoảng 55% trẻ em Việt Nam không được nuôi hoàn toàn bằng sữa mẹ. Trong tình huống mẹ không thể cho trẻ bú hoặc không đủ sữa, trẻ cần phải được bổ sung bằng nguồn sữa công thức thay thế nhưng phải đảm bảo đủ dưỡng chất và  cung cấp kháng thể IgG và IgA.

Bên cạnh dinh dưỡng, Bác sĩ Minh Trí cũng nhấn mạnh về tầm quan trọng của tiêm chủng cho trẻ đối với các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể phòng ngừa hiệu quả bằng vắc xin như vắc xin cúm mùa, vắc xin phòng viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết do phế cầu, vắc xin sởi… Đặc biệt trong giai đoạn bệnh dịch đang diễn biến vô cùng phức tạp và tình trạng biến đổi khí hậu khó lường, tạo thách thức lớn trong công tác phòng bệnh đối với hệ thống y tế và với mỗi cá nhân.

ThS Nguyễn Diệu Thúy, Chuyên viên Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC cũng cho biết, cúm mùa và viêm phổi đang có dấu hiệu gia tăng tại nhiều tỉnh thành trên khắp cả nước. Đặc biệt trong thời điểm giao mùa, nền nhiệt thay đổi đột ngột và nắng mưa thất thường, tạo điều kiện lý tưởng cho virus bùng phát.

Cúm do virus Influenza gây ra, gồm 3 tuýp lây bệnh ở người cúm A, cúm B và cúm C, khả năng lây lan nhanh qua tiếp xúc trực tiếp với giọt bắn từ hầu họng, dịch mũi hoặc vô tình chạm vào đồ vật, vật dụng có chứa virus.  Trong đó, chủng cúm A có đặc tính dễ biến đổi và lây lan thành đại dịch nhất, chủng cúm B và C không có khả năng gây ra đại dịch nhưng biểu hiện các triệu chứng tương tự chủng cúm A như sốt, đau họng, sổ mũi, nghẹt mũi…

Cúm không phải là bệnh “xoàng”, bệnh có thể gây ra biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng. Thống kê, cứ 1 phút trôi qua sẽ có 76 người tử vong do cúm. Nếu chủ quan trong điều trị, có thể dẫn đến nguy cơ biến chứng nặng và tử vong cao, đặc biệt với nhóm người dễ tổn thương như trẻ em, phụ nữ mang thai, người có bệnh lý nền. Gần nhất là đại dịch cúm A/H1N1 năm 2019, thế giới ghi nhận hàng triệu ca tử vong.

So sánh cúm với Covid 19, dường như Covid -19 lây lan nhanh và triệu chứng nặng hơn. Tuy nhiên, cả hai bệnh này đều có thể gây ra biến chứng nặng, thậm chí tử vong, đồng thời làm nặng thêm bệnh nền sẵn có như tiểu đường, tim mạch…  Trong khi Covid-19 đã có thể kiểm soát hiệu quả bằng vắc xin thì cúm mùa vẫn lưu hành rộng rãi hàng năm. Tại Hoa Kỳ đã đánh giá năm nay dịch cúm nặng nề  nhất trong 10 năm qua, mức độ nguy hiểm cao được đánh giá xếp hạng ngang hàng với đại dịch năm 2019, với số người nhập viện và tử vong vượt trên cả số người tử vong do đại dịch Covid-19.

Thạc sĩ Diệu Thúy nhấn mạnh, sở dĩ năm nay virus cúm không có sự đột biến nhưng vẫn gây bùng phát thành các đợt dịch lớn như vậy là do tâm lý chủ quan không tiêm phòng vắc xin của người dân, khiến tỷ lệ bao phủ vắc xin thấp, miễn dịch cộng đồng kém làm tăng nguy cơ lây lan diện rộng và nhập viện biến chứng nặng.

Hiện VNVC có đầy đủ các loại vắc xin phòng cúm bao gồm vắc xin cúm tứ giá thế hệ mới Influvac Tetra (Hà Lan), GC FLU Quadrivalent (Hàn Quốc) và vắc xin cúm Vaxigrip Tetra (Pháp) phòng 4 chủng cúm A (H1N1 và H2N3) và cúm B (Yamagata và Victoria) và vắc xin cúm tam giá Ivacflu-S (Việt Nam) phòng 3 chủng cúm A (H1N1 và H2N3) và cúm B (Yamagata hoặc Victoria), hiệu quả phòng bệnh và biến chứng hơn 90%.

Bên cạnh vấn đề phòng cúm, tình hình dịch sởi hiện đang diễn biến nguy hiểm, đặc biệt là khi đang bước vào chu kỳ 5 năm bùng phát một lần. Trẻ bị sởi có thể gây ức chế miễn dịch, hàng rào bảo vệ bị phá vỡ dẫn đến các biến chứng nặng như viêm phổi và tổn thương thị lực, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ.

Dữ liệu gần nhất được ghi nhận gần 40.000 ca nghi sởi và 5 ca tử vong do sởi tại các tỉnh thành trọng điểm trên khắp cả nước chỉ trong 3 tháng đầu năm 2025. Với tình hình sởi lan rộng, tại các vùng dịch và vùng nguy cơ cao, trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tháng tuổi có thể tiêm mũi sởi 0 để phòng sởi sớm, sau đó vẫn thực hiện phác đồ tiêm cơ bản khi 9 tháng hoặc 12 tháng tuổi để đảm bảo hiệu quả phòng sởi lên đến 98%.