Muỗi đốt bao lâu thì sốt xuất huyết? Nên xử lý như thế nào?

14:42 27/05/2025

Quản lý Y khoa khu vực 2 Đông Nam Bộ
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm do virus Dengue gây ra, lây truyền qua vết đốt của muỗi vằn Aedes aegypti mang virus. Muỗi đốt bao lâu thì sốt xuất huyết là vấn đề được nhiều người quan tâm để có thể chủ động theo dõi sức khỏe và xử lý kịp thời. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về thời gian ủ bệnh sốt xuất huyết sau khi bị muỗi đốt, cũng như hướng dẫn các biện pháp xử lý hiệu quả trong trường hợp này.
| BS.CKI Nguyễn Công Luận - Quản lý Y khoa khu vực 2 Đông Nam Bộ, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: "Sốt xuất huyết đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe toàn cầu, ảnh hưởng đến khoảng 2,5 tỷ người tại hơn 100 quốc gia. Người dân cần nâng cao nhận biết về sự nguy hiểm của bệnh, biết cách nhận biết các dấu hiệu đa dạng của bệnh để có kế hoạch chăm sóc và điều trị hiệu quả, kịp thời. Quan trọng nhất, hiện nay sốt xuất huyết vẫn chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, trong khi bệnh có thể biến chứng nguy hiểm, dẫn đến tử vong, do đó cần tập trung vào kiểm soát muỗi, tăng cường tỷ lệ bao phủ tiêm chủng vắc xin phòng bệnh trong cộng đồng.." (1) |

Muỗi đốt bao lâu thì sốt xuất huyết?
Thông thường, sau khi bị muỗi đốt và nhiễm virus Dengue, người bệnh sẽ trải qua giai đoạn ủ bệnh từ 3 - 14 ngày. Trung bình là khoảng 4 - 10 ngày trước khi sốt xuất huyết bùng phát. Cụ thể, từng giai đoạn của bệnh sốt xuất huyết sau khi bị muỗi đốt sẽ diễn tiến như sau.
1. Giai đoạn ủ bệnh
Giai đoạn ủ bệnh của sốt xuất huyết là thời gian sau khi virus xâm nhập vào cơ thể và nhân lên, nhưng chưa biểu hiện triệu chứng. Giai đoạn ủ bệnh của bệnh nhân sốt xuất huyết thường là từ 3 - 14 ngày và trung bình 4 - 10 ngày.
2. Giai đoạn sốt
Muỗi đốt bao lâu thì sốt xuất huyết? Sau giai đoạn ủ bệnh là giai đoạn sốt thường bắt đầu từ ngày thứ 2 đến thứ 7 của bệnh. Bệnh nhân sốt cao đột ngột từ 39 - 40 độ C. Sốt cao liên tục, khó hạ và không đáp ứng thuốc hạ sốt. Ngoài triệu chứng sốt cao, bệnh nhân sốt xuất huyết còn có thể bị đau đầu, chán ăn, buồn nôn, đau cơ, khớp, đau nhức hai hố mắt.

3. Giai đoạn nguy hiểm
Giai đoạn nguy hiểm thường bắt đầu từ ngày thứ 3 đến thứ 7 của bệnh. Ở giai đoạn này, bệnh nhân hết sốt, có thể cảm thấy dễ chịu hơn, khiến nhiều người lầm tưởng đã khỏi bệnh. Thực tế, đây lại là giai đoạn nguy hiểm nhất của bệnh sốt xuất huyết. Nếu bệnh nhân không được chăm sóc và theo dõi thường xuyên có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như:
- Thoát huyết tương gây tràn dịch màng phổi, màng bụng, phù nề.
- Xuất huyết với các triệu chứng như chảy máu chân răng, chảy máu mũi, xuất huyết dưới da, kinh nguyệt kéo dài bất thường và rong kinh, xuất huyết tiêu hóa...
- Sốc do giảm thể tích tuần hoàn với biểu hiện vật vã, li bì, tụt huyết áp.
- Suy gan, suy thận, tổn thương não.
4. Giai đoạn hồi phục
Nếu qua giai đoạn nguy hiểm, bệnh nhân sẽ tiến vào giai đoạn hồi phục. Giai đoạn này thường sau ngày thứ 7 của bệnh, các triệu chứng của người bệnh giảm dần, bắt đầu ăn ngon hơn, tiểu nhiều hơn và sức khỏe dần hồi phục.

Dấu hiệu nhận biết bị muỗi sốt xuất huyết đốt
Thật sự rất khó để xác định một người có bị muỗi vằn gây bệnh sốt xuất huyết đốt hay không, nếu chỉ dựa vào vết đốt. Thực tế, vết đốt của muỗi vằn truyền bệnh và vết đốt của các loại muỗi khác không có điểm khác biệt.
Tuy nhiên, sau giai đoạn ủ bệnh từ 4 - 10 ngày, các triệu chứng rõ rệt sẽ bắt đầu xuất hiện. Trong số các dấu hiệu đặc trưng, sốt cao đột ngột là biểu hiện đầu tiên và phổ biến nhất. Cơn sốt thường kéo dài từ 2 - 7 ngày, kèm theo cảm giác đau đầu dữ dội, đau vùng trán, sau hốc mắt hoặc đau mỏi cơ, khớp, khiến người bệnh kiệt sức nhanh chóng. Điều này đôi khi dẫn đến tình trạng bệnh bị nhầm lẫn với các bệnh lý sốt khác, gây khó khăn khi chẩn đoán.
Bên cạnh sốt, người bệnh có thể gặp hiện tượng nổi ban đỏ trên da, xuất hiện vào ngày thứ 2 - 5 kể từ khi bị sốt. Ban thường xuất hiện đầu tiên ở vùng ngực, bụng, sau đó lan ra toàn thân, kèm theo ngứa nhẹ hoặc không ngứa. Một số người có dấu hiệu chảy máu nhẹ như chảy máu cam, chảy máu chân răng, hoặc xuất huyết dưới da dưới dạng những chấm đỏ hoặc bầm tím. Trường hợp nặng có thể dẫn đến xuất huyết nội tạng, tụt huyết áp, thậm chí sốc, đe dọa tính mạng nếu không kịp thời xử lý.
Tuy nhiên, dựa vào đặc điểm sinh học của loài muỗi trung gian lây truyền của bệnh sốt xuất huyết, có thể nghi ngờ bị muỗi sốt xuất huyết đốt qua một số yếu tố sau:
- Thời điểm bị muỗi đốt: Muỗi vằn thường hoạt động mạnh vào ban ngày, đặc biệt là sáng sớm hoặc chiều tối. Nếu bị muỗi đốt vào thời điểm ngày, khả năng đó là muỗi vằn sẽ cao hơn.
- Khu vực sinh sống của muỗi: Muỗi vằn thường sinh sống ở nơi ẩm ướt, có nước đọng như chậu cây, bình hoa, thùng chứa nước... Nếu bị muỗi đốt ở những khu vực này, nguy cơ muỗi vằn đốt cũng cao hơn.
- Vết đốt: Vết đốt của muỗi vằn cũng tương tự các loại muỗi khác, thường gây ngứa và sưng nhẹ. Tuy nhiên, một số người có phản ứng mạnh hơn với vết đốt sưng to, đỏ, đau rát.
Quan trọng nhất vẫn là theo dõi các triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết, thay vì cố gắng xác định xem vết đốt đó có phải do muỗi sốt xuất huyết gây ra hay không.
Xử lý thế nào sao khi bị muỗi vằn đốt?
Khi bị muỗi đốt, việc xử lý đúng cách có thể góp phần giảm sưng, giảm ngứa và giảm cả nguy cơ nhiễm trùng. Cụ thể, sau khi bị muỗi đốt, bạn nên thực hiện các việc sau.
1. Rửa sạch vết đốt
Sau khi bị muỗi đốt, hãy rửa sạch vết đốt bằng xà phòng và nước sạch. Việc rửa sạch vết đốt giúp loại bỏ vi khuẩn và nguy cơ nhiễm trùng da.
2. Chườm lạnh
Chườm lạnh giúp giảm sưng và ngứa. Sau khi bị muỗi cắn, bạn có thể chườm lạnh vết đốt trong khoảng 10 - 15 phút bằng đá bọc trong khăn hoặc túi chườm lạnh.
3. Không gãi
Cố gắng không gãi vết đốt vì gãi có thể khiến da bị tổn thương, tăng nguy cơ nhiễm trùng và khiến cơn ngứa tồi tệ hơn.

4. Dùng kem chống ngứa
Thay vì gãi ngứa làm vết muỗi đốt trầy xước và dễ nhiễm trùng, việc sử dụng các loại kem chống ngứa chứa chất kháng histamine hoặc hydrocortisone sẽ giảm ngứa cho bạn hiệu quả.
5. Bôi thuốc mỡ kháng khuẩn
Thuốc mỡ chứa chất bacitracin hay một số loại thuốc mỡ có khả năng giảm nguy cơ nhiễm trùng tại vết muỗi đốt, nhờ đó phòng ngừa sẹo hiệu quả. Lưu ý thuốc mỡ cần được bôi đều đặn mỗi tối cho đến khi vết đốt lành hẳn.
6. Sử dụng các biện pháp tự nhiên
Một số nguyên liệu từ thiên nhiên có tác dụng kháng viêm và dưỡng ẩm, hỗ trợ quá trình hồi phục cho da. Cụ thể:
- Nha đam (hay lô hội) khi sử dụng gel chiết xuất từ loại cây này để bôi lên vết muỗi đốt sẽ phát huy tác dụng làm dịu da và giảm viêm.
- Mật ong được biết đến với khả năng kháng viêm tốt, có thể bôi lên vết đốt một lớp mỏng để giảm ngứa và kháng khuẩn hiệu quả.
- Bột yến mạch trộn với nước sẽ tạo thành hỗn hợp sệt để bôi lên vết đốt.
Ngoài những biện pháp trên, cần theo dõi các triệu chứng của bệnh sốt xuất huyết như sốt, đau đầu, đau nhức cơ, phát ban. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào trong số này, bạn cần đến các cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn kịp thời. Song song đo, cần tránh để muỗi tiếp tục đốt bằng một số biện pháp được nhắc đến trong phần sau.
Hướng dẫn phòng ngừa muỗi đốt và sốt xuất huyết
Để phòng ngừa muỗi đốt và sốt xuất huyết hiệu quả cần kết hợp nhiều biện pháp vào việc kiểm soát muỗi đốt và bảo vệ sức khỏe cá nhân.
1. Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi
Loại bỏ nơi sinh sản của muỗi xung quanh nhà là biện pháp quan trọng giúp kiểm soát số lượng muỗi và ngăn ngừa muỗi vằn đốt gây bệnh sốt xuất huyết. Muỗi vằn thường đẻ trứng nơi có nước đọng, do đó người cần loại bỏ triệt để các ổ chứa nước sau:
- Bình hoa: là nơi lý tưởng cho muỗi để trứng và trứng phát triển. Đừng quên thay nước và rửa bình hoa mỗi ngày.
- Chậu cây cảnh: chậu cây cảnh là nơi thường xuyên bị bỏ qua khi vệ sinh, tạo thành môi trường đẻ trứng lý tưởng cho muỗi vằn. Hãy thường xuyên thay nước và cọ rửa thành chậu thường xuyên, ít nhất mỗi tuần một lần để loại bỏ trứng muỗi.
- Vật phế thải: các vật phế thải quanh nhà như lốp xe cũ, vỏ lon, chai lọ vỡ, gáo dừa, đồ chơi hỏng... cũng có thể là nơi cho muỗi để trứng. Do đó, bạn cần thường xuyên thu gom và tiêu hủy các vật dụng không cần thiết xung quanh nhà.
- Máng xối: kiểm tra và làm sạch máng xối thường xuyên để đảm bảo không bị tắc nghẽn, động nước tạo môi trường cho muỗi phát triển.
Ngoài ra, bạn nên thường xuyên cọ rửa các vật dụng chứa nước như thùng, xô, chậu ít nhất mỗi tuần 1 lần để loại bỏ trứng muỗi. Thả cá vào các vật chứa nước lớn không thể đậy kín, để cá ăn bọ gậy.
2. Ngăn ngừa muỗi đốt
Ngăn ngừa muỗi đốt bằng cách bôi kem chống muỗi lên vùng da bị hở, đặc biệt là vào thời điểm muỗi hoạt động mạnh như sáng sớm và chiều tối. Nên chọn các sản phẩm kem chống muỗi uy tín, có thành phần thiên nhiên.
Mặc quần áo dài tây và quần dài đặc biệt khi ở ngoài trời vào thời điểm muỗi hoạt động mạnh. Nên chọn quần áo sáng màu vì muỗi rất thích màu tối. Ngủ trong màn kể cả ban ngày. Sử dụng vợt bắt muỗi, đèn bắt muỗi để tiêu diệt muỗi trong nhà. Đóng cửa sổ, cửa ra vào hoặc sử dụng lưới chống muỗi để ngăn muỗi xâm nhập vào nhà.
Hạn chế đến những khu vực có nhiều muỗi. Trong nhà nên xông các loại tinh dầu tự nhiên như sả, bạc hà, tràm trà để xua muỗi.
3. Tiêu diệt muỗi trưởng thành
Diệt muỗi trưởng thành là biện pháp hỗ trợ để giảm nhanh số lượng muỗi trong khu vực. Tuy nhiên, cần sử dụng một số biện pháp diệt muỗi cẩn trọng để tránh gây hại cho sức khỏe và môi trường.
Phun thuốc diệt muỗi là phương pháp hiệu quả để diệt muỗi trưởng thành diện rộng. Tuy nhiên, cần thực hiện đúng kỹ thuật và chỉ nên sử dụng các loại thuốc diệt muỗi an toàn, được Bộ Y tế cấp phép để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe khi sử dụng.
Sử dụng các phương pháp thủ công như vợt bắt muỗi, bẫy muỗi để tiêu diệt muỗi trong nhà. Sử dụng nhang muỗi hoặc các sản phẩm tương tự để xua đuổi muỗi. Song song đó, người dân cần tích cực hợp tác với cơ quan y tế trong các đợt phun thuốc diệt muỗi để phòng ngừa bệnh.
4. Tiêm vắc xin phòng bệnh
Vắc xin phòng sốt xuất huyết Qdenga, do hãng dược phẩm Takeda nghiên cứu và sản xuất được chứng minh mang lại hiệu quả phòng bệnh hơn 80% trước 4 chủng virus sốt xuất huyết. Vắc xin chỉ định cho trẻ từ 4 tuổi trở lên và người lớn, với lịch tiêm 2 mũi cách nhau 3 tháng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng Qdenga chống chỉ định cho đối tượng phụ nữ mang thai và phụ nữ đang cho con bú
Vắc xin Qdenga đã được sử dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới, chứng minh hiệu quả cao và an toàn cho người sử dụng. Vắc xin hiện đang được tiêm chủng tại hàng trăm trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc.
Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC là đơn vị đầu tiên đưa về Việt Nam, ra mắt và triển khai tiêm vắc xin Qdenga (Takeda, Nhật Bản) phòng sốt xuất huyết cho trẻ em từ 4 tuổi và người lớn trên cả nước. 100% vắc xin tại VNVC được nhập khẩu chính hãng, đảm bảo chất lượng cao, có sẵn số lượng lớn tại hàng trăm trung tâm trên toàn quốc, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu tiêm vắc xin phòng bệnh ngày càng tăng cao của người dân.
Vắc xin được VNVC được bảo quản trong hệ thống kho lạnh đạt chuẩn GSP chất lượng quốc tế cùng hệ thống xe lạnh vận chuyển vắc xin, tủ bảo quản vắc xin chuyên dụng tại mỗi phòng tiêm, cam kết bảo quản và lưu trữ vắc xin ở nhiệt độ tiêu chuẩn từ 2 - 8 độ C.
VNVC có đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng và nhân viên y tế giàu kinh nghiệm, giỏi chuyên môn, 100% bác sĩ khám sàng lọc, chỉ định tiêm chủng phù hợp, 100% điều dưỡng có chứng chỉ an toàn tiêm chủng, kỹ thuật tiêm chuẩn chuyên môn, tiêm nhẹ nhàng, êm ái, đảm bảo an toàn và hiệu quả chủng ngừa tối ưu. Đội ngũ nhân viên y tế, chăm sóc dịch vụ Khách hàng chuyên nghiệp, thân thiện, tận tâm, nhưng giá hợp lý, luôn bình ổn và nhiều ưu đãi. Đặc biệt, VNVC còn áp dụng nhiều chính sách tài chính giúp khách hàng dễ dàng tiếp cận dịch vụ chất lượng cao.

Trước khi tiêm, tất cả Khách hàng sẽ được bác sĩ khám sức khỏe sàng lọc miễn phí, nhằm đánh giá thể trạng tổng quan và khai thác tiền sử bệnh lý cụ thể để chỉ định tiêm chủng chính xác và và phù hợp với nhu cầu riêng biệt của mỗi Khách hàng. Tại mỗi phòng tiêm, điều dưỡng sẽ đối chiếu kỹ lưỡng thông tin về vắc xin nhằm đảm bảo Khách hàng được tiêm đúng loại, đúng liều và đúng đường tiêm.
Sau khi tiêm phòng, Khách hàng sẽ được theo dõi tại trung tâm ít nhất 30 phút và được hướng dẫn chi tiết để tiếp tục theo dõi phản ứng tại nhà trong 24 - 48 giờ tiếp theo.
Muỗi đốt bao lâu thì sốt xuất huyết? Sau khi virus sốt xuất huyết xâm nhập cơ thể thông qua vết muỗi đốt, bệnh nhân sẽ trải qua giai đoạn ủ bệnh 3 - 14 ngày trước khi khởi phát các triệu chứng sốt xuất huyết. Ngay khi có triệu chứng nghi ngờ nhiễm bệnh, bệnh nhân nên đến khám tại các bệnh viện uy tín để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh nguy cơ biến chứng do sốt xuất huyết mang lại.
- Phòng chống sốt xuất huyết mong đợi giải pháp hiệu quả, bền vững. (2024). Nghean.gov.vn; http://yte.nghean.gov.vn. https://yte.nghean.gov.vn/tin-chuyen-nganh/phong-chong-sot-xuat-huyet-mong-doi-giai-phap-hieu-qua-ben-vung-631018









