Bác sĩ khuyến cáo những vắc xin trẻ 0-6 tháng cần tiêm trong mùa nắng nóng

Thời tiết đang chịu tác động của hiện tượng El Nino khiến cho nền nhiệt cả nước cao hơn so với trung bình nhiều năm. Nhiệt độ cao gây mất nước trong cơ thể, kiệt sức, tăng nguy cơ mắc các bệnh về hô hấp, tiêu hóa như ho gà, lao, viêm gan… Tiêm đầy đủ, đúng lịch các loại vắc xin cho trẻ nhỏ, đặc biệt trẻ mới sinh là cách chăm sóc sức khỏe chủ động và tốt nhất mà các phụ huynh cần lưu ý thực hiện.

Nhằm mang đến cho người dân những thông tin mới và phương pháp phòng ngừa, chăm sóc trẻ trong mùa nắng nóng, tối 3/5 vừa qua, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC phối hợp cùng Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức chương trình tư vấn trực tuyến: “Ho gà, Viêm gan, Lao và vắc xin quan trọng cho trẻ mùa nắng nóng”. Chương trình có sự tham gia của các chuyên gia giàu kinh nghiệm gồm BS.CKI Lê Thị Trúc Phương, chuyên viên Y khoa và BS Trần Huỳnh Tấn, Quản lý Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC.

Quý vị có thể xem lại chương trình tư vấn ngay tại đây.

Các bệnh truyền nhiễm như ho gà, sởi, viêm màng não, tiêu chảy cấp, viêm phổi, cúm… đang gia tăng nhanh chóng trong nước và nhiều quốc gia trên thế giới.

Chỉ trong vài tháng đầu năm, nước ta đã ghi nhận 130 ca mắc ho gà, đa số ở những trẻ chưa tiêm vắc xin hoặc tiêm chưa đầy đủ. Cụ thể, phần lớn bệnh nhân là trẻ em dưới 3 tháng tuổi (chiếm 65%), chưa được tiêm chủng hoặc chưa tiêm chủng đầy đủ (chiếm 72%). Trẻ càng nhỏ thì bệnh càng nặng và càng nhiều biến chứng, đặc biệt là trẻ sơ sinh. Đáng lưu ý là bệnh ho gà có những dấu hiệu khởi phát tương tự như cảm lạnh thông thường nên nhiều bậc phụ huynh thường có tâm lý chủ quan, tự ý điều trị ở nhà khiến bệnh nặng hơn. Bệnh ho gà trở nặng có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phổi nặng, xẹp phổi, suy hô hấp; gây viêm não khiến trẻ co giật; lồng ruột, thoát vị, sa trực tràng. Trường hợp nặng có thể khiến vỡ phế nang, tràn khí trung thất phổi hoặc tràn khí màng phổi.

Bệnh ho gà đang có xu hướng tăng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Chỉ trong 3 tháng đầu năm, Trung Quốc báo cáo hơn 32.000 ca nhiễm, 13 trường hợp tử vong, cao hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2023 (1.400 ca mắc). Theo Viện Y tế Cộng đồng Quốc gia, từ đầu năm đến nay, Cộng hòa Czech đã ghi nhận 7.888 ca mắc ho gà. Theo Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh châu Âu (ECDC), tình trạng gia tăng số ca bệnh hiện nay có khả năng liên quan đến các yếu tố như mức độ lưu hành bệnh thấp trong đại dịch COVID-19 và tỷ lệ tiêm phòng dưới mức tối ưu ở một số nhóm cụ thể trong thời gian đại dịch. Năm 2023, Kate O'Brien - quan chức phụ trách các chiến dịch vắc xin và tiêm chủng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đã lưu ý về tỷ lệ tiêm phòng các bệnh như ho gà, sởi và bại liệt đang giảm, tạo tiền đề cho các bệnh nghiêm trọng vốn có thể phòng ngừa được bằng vắc xin bùng phát trở lại.

Thêm vào đó, thời tiết nắng nóng kéo dài với nền nhiệt cao tại nước ta gây suy giảm sức đề kháng của con người, đặc biệt là trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, khiến trẻ dễ mắc bệnh.

 “Sau khi chào đời, trẻ phải tiếp xúc nhiều hơn với môi trường bên ngoài trong khi hệ miễn dịch còn non nớt, kháng thể từ mẹ truyền sang qua cuống rốn và sữa mẹ suy giảm theo thời gian nên nguy cơ mắc bệnh cũng tăng theo. Đối với trẻ sơ sinh, tổng lượng nước chiếm khoảng 75 - 80% cơ thể nên thời tiết nắng nóng, trẻ rất dễ mất nước và sốc nhiệt. Bên cạnh đó, các cơ quan hô hấp và đường thở của trẻ cũng hẹp hơn so với người lớn nên nếu mắc các bệnh truyền nhiễm dễ biến chứng nặng, nhập viện kéo dài, ảnh hưởng trí tuệ, thể chất về sau”, BS. Lê Thị Trúc Phương cho biết.

Để phòng bệnh ho gà, các chuyên gia lưu ý trẻ cần tiêm đầy đủ vắc xin khi đến lịch. Vắc xin ho gà có ở các loại vắc xin phối hợp như 6 trong 1, 5 trong 1, 4 trong 1, 3 trong 1. Mẹ bầu khi mang thai cũng cần tiêm vắc xin để truyền kháng thể bảo vệ con trong những tháng đầu đời. Ngoài ra, thanh thiếu niên, người lớn là những đối tượng dễ mang mầm bệnh và lây truyền cho trẻ trong gia đình, do đó cũng cần được tiêm chủng.

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam là quốc gia thứ 11/30 quốc gia có gánh nặng bệnh lao, cao trên thế giới. ước tính mỗi năm Việt Nam có thêm 172.000 người mới mắc lao và khoảng 13.000 người tử vong do lao. Đáng lo ngại, hiện có khoảng 40% ca lao tiềm ẩn trong cộng đồng chưa được phát hiện, cùng với 2% bệnh nhân lao kháng thuốc, là nguyên nhân lây lan chính trong cộng đồng. Gần 30% người dân Việt Nam có tiếp xúc với vi khuẩn lao.

Lao chia làm 4 thể phổ biến, gồm lao sơ nhiễm (trẻ có hệ miễn dịch khỏe có thể tự hết sau đó); lao kê; lao màng não và lao phổi/màng phổi, lao ngoài phổi, lao cột sống, lao ruột, lao màng tim… Trẻ em, đặc biệt dưới 5 tuổi chưa từng tiêm vắc xin lao sẽ bị lao phơi nhiễm, nếu không điều trị kịp thời có thể diễn tiến thành lao phổi (chiếm 80%), lao ngoài phổi (chiếm 30-40%).

“Tiêm vắc xin lao không phải phòng ngừa chống nhiễm lao, mà là cách phòng ngừa nhiễm lao sơ nhiễm và thứ phát. Hiệu quả của vắc xin lao lên đến 80%, ngừa các biến chứng nguy hiểm, đặc biệt hiệu lực ngừa bệnh lao lên đến 15 năm. Tiêm vắc xin lao không có sẹo vẫn đảm bảo miễn dịch, các phụ huynh không cần quá lo lắng”, Bác sĩ Phương cho biết.

Bên cạnh ho gà và lao, Bác sĩ Trần Huỳnh Tấn lưu ý, viêm gan B cũng là bệnh nguy hiểm với trẻ nhỏ vì dễ diễn tiến xơ gan, ung thư gan. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi ngày toàn cầu ghi nhận hơn 3.500 người tử vong do viêm gan virus. Trong số 3.500 người tử vong mỗi ngày trên toàn thế giới do viêm gan siêu vi có 83% trường hợp mắc viêm gan B và 17% mắc viêm gan C. Trẻ sơ sinh nhiễm bệnh do nguồn lây từ mẹ truyền sang con là chính.

“Nếu người mẹ nhiễm viêm gan B, bé cần được tiêm huyết thanh và vắc xin sau sinh. Huyết thanh có hiệu quả tốt nhất khi tiêm trong 6 giờ đầu, vắc xin hiệu quả tốt nhất trong 24 giờ đầu. Nếu được tiêm đầy đủ, tỷ lệ phòng tránh là 95%. Sau đó, trẻ cần tiếp tục tiêm ở các mốc 2, 3, 4 tháng tuổi và 16 - 18 tháng tuổi. Phụ nữ trước mang thai cần tiêm đủ 3 mũi vắc xin trong 6 tháng sẽ có đủ miễn dịch bảo vệ, ngừa nguy cơ nhiễm bệnh”, Bác sĩ Tấn khuyến cáo.

Bên cạnh việc tiêm vắc xin đầy đủ, các phụ huynh cần lưu ý thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh mùa nóng khác như: để nhiệt độ máy lạnh trong phòng thấp hơn môi trường bên ngoài, chú ý chế độ dinh dưỡng cho trẻ, cho trẻ uống đủ nước, đảm bảo “ăn chín, uống sôi”. Tập cho trẻ thói quen rửa tay bằng xà phòng đúng cách, trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh...

Hệ thống tiêm chủng VNVC với 175 Trung tâm trên toàn quốc đang có đầy đủ các loại vắc xin quan trọng và cần thiết cho trẻ em và người lớn, đặc biệt các loại vắc xin cho trẻ trong năm đầu đời như: lao, viêm gan B, 6 trong 1, não mô cầu khuẩn, phế cầu khuẩn, Rotavirus… Nhằm tạo điều kiện cho nhiều trẻ em được tiếp cận với vắc xin ngừa lao, VNVC đang dành tặng miễn phí mũi tiêm vắc xin lao cho trẻ tại tất cả trung tâm trên toàn quốc. Ngoài miễn phí vắc xin lao, tất cả khách hàng đều được miễn phí khám sàng lọc trước tiêm, tin nhắn nhắc lịch tiêm, lưu giữ lịch sử tiêm, miễn phí bảo quản vắc xin trong hệ thống kho lạnh đạt chuẩn quốc tế, miễn phí các tiện ích khác như giữ xe, bỉm tã đủ kích cỡ…

Để được tư vấn về vắc xin và lịch tiêm, Quý khách có thể gọi đến Hotline 028 7102 6595 hoặc đến các Trung tâm VNVC toàn quốc để được tư vấn và đặt lịch.

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ