Số ca mắc sốt xuất huyết tăng nhanh, nguy cơ bùng phát dịch trên cả nước

Cuối năm 2025, cả nước ghi nhận số ca mắc sốt xuất huyết nói chung và số ca bệnh nặng nói riêng gia tăng rõ rệt. Nhiều ổ dịch mới được phát hiện, trong khi các ổ dịch đã hoạt động vẫn chưa được khống chế hoàn toàn; số ca diễn tiến nặng và phải nhập viện tăng cao; một số địa phương liên tiếp vượt ngưỡng cảnh báo trong nhiều tuần. Các chuyên gia cảnh báo nguy cơ bùng phát dịch sốt xuất huyết quy mô lớn là tồn tại nếu cộng đồng không kịp thời thực hiện các biện pháp phòng ngừa chủ động.

Theo báo cáo giám sát của ngành y tế, từ đầu năm 2025 đến nay cả nước ghi nhận hơn 86.000 ca sốt xuất huyết, trong đó có một số tỉnh, thành có mức tăng vượt trội so với cùng kỳ trước và ghi nhận cao hơn 6 trường hợp tử vong. Bộ Y tế nhấn mạnh năm 2025 là chu kỳ dịch bệnh, số ca mắc trên cả nước đã tăng 15,3% so với năm ngoái và ghi nhận nhiều ổ dịch hoạt động, đặt ra áp lực lớn cho hệ thống y tế dự phòng và điều trị.

Tại Hà Nội, chỉ trong tuần 17 - 24/10 đã ghi nhận 392 ca mắc mới tại 104 phường, xã, hiện còn 27 ổ dịch đang hoạt động, theo CDC Thành phố. Từ đầu năm đến nay, toàn thành phố có 3.808 ca bệnh và 192 ổ dịch, cho thấy xu hướng tăng rõ rệt; nếu không chủ động phòng chống, số ca có thể tiếp tục gia tăng theo chu kỳ hàng năm.

Ở khu vực phía Nam, tại TP.HCM, tính đến ngày 23/10, hơn 43.470 ca sốt xuất huyết đã được ghi nhận; riêng số trẻ nhập viện tại Bệnh viện Nhi đồng 2 tăng 160% so với cùng kỳ năm 2024.

Khu vực Đồng bằng sông Cửu Long cũng đang bước vào giai đoạn đáng lo ngại. Cần Thơ đã ghi nhận khoảng 3.472 ca, nhiều bệnh viện nhi quá tải với hàng trăm ca điều trị nội trú. Các tỉnh lân cận như Vĩnh Long, Đồng Tháp đều báo cáo số ca tăng từ vài chục đến hơn 100%, nhiều bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nặng do đến muộn sau khi tự điều trị tại nhà.

Bác sĩ Nguyễn Văn Mác Toàn - Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết sốt xuất huyết là bệnh có tính chu kỳ rõ rệt, thường bùng phát mạnh sau một vài năm do sự thay đổi trong miễn dịch cộng đồng và sự luân phiên của các type virus Dengue (DENV-1, DENV-2, DENV-3, DENV-4). Khi một chủng virus mới chiếm ưu thế trong cộng đồng chưa có miễn dịch bảo vệ, nguy cơ bùng phát diện rộng sẽ cao hơn. Đây là lý do Bộ Y tế và các cơ quan giám sát dịch tễ luôn nhấn mạnh đến việc theo dõi “chu kỳ dịch” để chủ động ứng phó.

Biến đổi khí hậu và thời tiết bất thường trong những năm gần đây cũng được xem là yếu tố tác động đến tình trạng gia tăng số ca mắc sốt xuất huyết trong năm nay. Mưa kéo dài, tình trạng ngập úng cục bộ sau bão lũ và nhiệt độ trung bình tăng cao tạo điều kiện thuận lợi cho muỗi Aedes aegypti - trung gian truyền bệnh sốt xuất huyết sinh sôi mạnh mẽ. Thay vì chỉ lưu hành vào mùa mưa như trước, muỗi mang virus giờ có thể tồn tại quanh năm, khiến dịch bệnh “không còn mùa”, lan rộng cả trong mùa khô ở nhiều khu vực phía Nam.

Quá trình đô thị hóa nhanh với khu dân cư đông đúc, công trình xây dựng, bãi phế liệu hay vật dụng chứa nước không được che đậy trở thành nơi sinh sản lý tưởng của muỗi cũng là yếu tố thúc đẩy cho sự gia tăng của sốt xuất huyết trong thời gian gần đây. Thói quen tích trữ nước sinh hoạt mà không đậy kín cũng vô tình tạo điều kiện cho lăng quăng phát triển, khiến việc diệt muỗi gặp nhiều khó khăn.

Bên cạnh đó, nhiều người vẫn chủ quan trong giai đoạn đầu của bệnh, tự điều trị tại nhà hoặc nghĩ rằng hết sốt là đã khỏi. Trên thực tế, giai đoạn sau khi hạ sốt mới là thời điểm nguy hiểm nhất, khi virus có thể gây thoát huyết tương, sốc, tổn thương gan, thận, tim, phổi. Việc chậm đến cơ sở y tế khiến nhiều ca bệnh nhẹ chuyển nặng, thậm chí tử vong.

Ngoài ra, sự thay đổi chủng virus và hiện tượng đồng nhiễm nhiều tuýp DENV trong cùng khu vực cũng làm bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Người từng mắc một tuýp, nếu nhiễm lại tuýp khác, có nguy cơ phản ứng miễn dịch mạnh hơn, dễ dẫn đến sốc hoặc xuất huyết nội tạng.

Theo Bác sĩ Mác Toàn, sự kết hợp của tất cả các yếu tố trên, từ biến đổi khí hậu, đô thị hóa, miễn dịch cộng đồng đến hành vi của người dân, đang khiến dịch sốt xuất huyết bước vào giai đoạn cảnh báo. Nếu không có các biện pháp phòng ngừa chủ động có hiệu quả, kiểm soát đồng bộ, chủ động diệt lăng quăng, phát hiện sớm ca bệnh và xử lý triệt để ổ dịch, Việt Nam có thể phải đối mặt với nguy cơ bùng phát dịch trên diện rộng trong thời gian tới.

Sốt xuất huyết là bệnh lý truyền nhiễm nguy hiểm, dấu hiệu cảnh báo bệnh nặng thường xuất hiện sau giai đoạn sốt, bao gồm: đau bụng dữ dội, nôn nhiều, chảy máu (mũi, lợi), vật vã, mệt lả, dấu hiệu tràn dịch (phù, khó thở) hoặc giảm tiểu cầu nghiêm trọng.

Bất kỳ ai, kể cả người khỏe mạnh, đều có thể diễn tiến nặng nếu không được theo dõi kịp thời. Bệnh có thể gây sốc, cô đặc máu, suy đa tạng (gan, thận, tim, phổi, não) cùng xuất huyết nặng như chảy máu cam, xuất huyết tiêu hóa hoặc nôn ra máu. Ở trẻ em, do thành mạch yếu, nguy cơ sốc cao với tỷ lệ tử vong 20 - 25%, thường vào ngày thứ 4 - 5 của bệnh; người lớn ít bị sốc hơn nhưng dễ gặp xuất huyết tiêu hóa nặng và tử vong cao.

Không chỉ gây nguy hiểm trong giai đoạn cấp, sốt xuất huyết còn để lại di chứng kéo dài. Hơn 50% người khỏi bệnh vẫn mệt mỏi, rụng tóc, giảm tập trung, mờ mắt sau 1 - 2 năm. Gánh nặng điều trị cũng đáng kể, khi người bệnh phải tái khám và xét nghiệm liên tục, ảnh hưởng lớn đến công việc, kinh tế; khoảng 50% người chăm sóc phải nghỉ làm, với chi phí điều trị có thể dao động 120 - 720 triệu đồng/ca, chưa kể thời gian phục hồi kéo dài.

Các chuyên gia khuyến cáo người dân cần sớm nhận diện dấu hiệu nghi ngờ như sốt cao 2 - 7 ngày, đau đầu, đau sau hốc mắt, đau cơ khớp, phát ban, và đến ngay cơ sở y tế nếu có dấu hiệu cảnh báo như chảy máu cam, nôn ra máu, lừ đừ, mệt nhiều, tay chân lạnh, tiểu ít để được xử trí kịp thời.

Bác sĩ Mác Toàn khuyến cáo, người dân không nên có tâm lý chủ quan, chờ mắc bệnh rồi mới điều trị, mà cần chủ động phòng bệnh, trong đó tiêm vắc xin là biện pháp hiệu quả và bền vững nhất.

Hiện nay, Việt Nam đã có vắc xin phòng sốt xuất huyết Qdenga (Takeda, Nhật Bản) được Bộ Y tế cấp phép lưu hành, tiêm cho trẻ em từ 4 tuổi trở lên và người lớn, kể cả những người đã mắc bệnh trước đây, giúp phòng ngừa cả 4 chủng virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết. Vắc xin chứng minh hiệu quả bảo vệ đến 80,2%, giảm nguy cơ nhập viện do sốt xuất huyết tới 90,4% sau khi tiêm đủ 2 liều, cách nhau 3 tháng, tiêm được cho cả người đã từng mắc hoặc chưa từng mắc sốt xuất huyết. Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản được khuyến cáo tiêm trước khi mang thai ít nhất 1 tháng (tốt nhất là 3 tháng) để cơ thể kịp tạo miễn dịch bảo vệ.

Hệ thống hàng trăm Trung tâm Tiêm chủng VNVC trên toàn quốc hiện đang triển khai tiêm ngừa vắc xin sốt xuất huyết cho trẻ em và người lớn với số lượng lớn. 100% vắc xin chính hãng, bảo quản trong hệ thống kho lạnh, dây chuyền lạnh và xe lạnh chuẩn GSP tiêu chuẩn quốc tế; cam kết tiêm an toàn; dịch vụ tận tâm, thân thiện; cùng mức giá hợp lý, luôn bình ổn, nhiều ưu đãi và hỗ trợ đa dạng các hình thức thanh toán linh hoạt như “ Tiêm vắc xin trước - Trả chi phí sau” không lãi suất.

Để được tư vấn các thông tin xoay quanh vắc xin phòng bệnh sốt xuất huyết và các vắc xin khác quan trọng cho trẻ em và người lớn, đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: https://vax.vnvc.vn/vaccine
• Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok: https://www.tiktok.com/@vnvc.vn
• Đặt mua các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng chính hãng, chất lượng cao từ các thương hiệu uy tín hàng đầu quốc tế như Nestlé Health Science (Thụy Sĩ), Asahi - Wakodo (Nhật Bản), ECO Green (sản xuất tại Mỹ) với giá ưu đãi tại VNVC SHOP TẠI ĐÂY.

Quý Khách hàng có thể cài đặt ứng dụng “Trợ lý tiêm chủng” - app VNVC dễ dàng thông qua 2 đường dẫn sau:

• Đối với các hệ điều hành IOS (iPhone, iPad…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY
• Đối với các hệ điều hành Android (Oppo, Samsung, Sony…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY

Bên cạnh việc tiêm vắc xin sốt xuất huyết đầy đủ và đúng lịch theo khuyến cáo, bác sĩ Mác Toàn cũng nhấn mạnh người dân cần duy trì các biện pháp phòng muỗi đốt và kiểm soát nguồn lây bệnh. Cụ thể, nên diệt lăng quăng, loại bỏ các vật chứa nước đọng, mặc quần áo dài tay, bôi kem chống muỗi và ngủ màn cả ban ngày lẫn ban đêm. Việc kết hợp tiêm chủng chủ động cùng thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng ngừa sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh và hạn chế tối đa nguy cơ bùng phát dịch trong cộng đồng.

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ