Sốt xuất huyết bị đắng miệng: Nguyên nhân và cách khắc phục

Sốt xuất huyết điển hình bởi các triệu chứng như sốt cao đột ngột, đau sau hốc mắt, đau cơ, nhức đầu, mệt mỏi toàn thân, kèm theo các triệu chứng ở vùng miệng - tiêu hóa khác như đau họng, đau vùng thượng vị, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, chảy máu chân răng… Tuy nhiên, nhiều trường hợp mắc sốt xuất huyết bị đắng miệng. Vì sao xuất hiện tình trạng này, đây có phải là dấu hiệu nguy hiểm của sốt xuất huyết không?

Sốt xuất huyết có gây đắng miệng không?

Sốt xuất huyết có thể gây đắng miệng do ảnh hưởng của virus đến chức năng gan, làm tăng men gan và tạo ra cảm giác đắng. Ngoài ra, tình trạng sốt và mất nước cũng có thể khiến miệng khô và đắng.

Chuyên gia cho biết khi mắc sốt xuất huyết, virus Dengue - tác nhân gây bệnh sốt xuất huyết với 4 nhóm huyết thanh (DENV-1, DENV-2, DENV-3 và DENV-4) sẽ xâm nhập và tấn công cơ thể không chỉ khiến người bệnh bị suy giảm sức đề kháng, các triệu chứng viêm như sốt cao, đau đầu, đau cơ, xuất huyết niêm mạc, cơ thể mệt mỏi mà còn ảnh hưởng đến chức năng vị giác bởi nhiều nguyên nhân khác nhau, nên khó có thể tránh khỏi các biểu hiện đắng miệng, chán ăn, ăn không ngon…

Điều này khiến nhiều người thắc mắc nguyên nhân nào gây ra sốt xuất huyết bị đắng miệng và đâu là cách khắc phục hiệu quả vấn đề này? Cùng tìm hiểu ngay bên dưới.

Nguyên nhân gây sốt xuất huyết bị đắng miệng

Đắng miệng là hình thái thay đổi của vị giác trong miệng khiến chúng ta cảm nhận được vị đắng ngay cả khi không ăn uống gì. Thực tế, cảm giác đắng miệng thường đến từ nhiều nguyên nhân như khô miệng, mất nước, giảm tiết nước bọt, viêm lưỡi, viêm tuyến nước bọt, polyp trong mũi (khối u lành tính trong hốc mũi), viêm đường hô hấp trên, các bệnh về răng lợi như nhiễm trùng răng, nha chu, viêm lợi…

Đối với trường hợp người mắc bệnh sốt xuất huyết, chuyên gia đến từ Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết sốt xuất huyết bị đắng miệng đến từ các nguyên nhân sau:

1. Mất nước do sốt cao, nôn mửa

Sốt xuất huyết thường khiến cơ thể người bệnh sốt cao kéo dài, nôn mửa, tiêu chảy, dẫn đến tình trạng mất nước và mất cân bằng điện giải. Sự mất nước này không chỉ làm tăng cảm giác khát, mệt mỏi và khô đắng miệng mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như sốc do giảm thể tích máu. Điều này đặc biệt nguy hiểm ở những bệnh nhân không được bù nước kịp thời và đúng cách. Chính vì vậy, trong quá trình điều trị bệnh sốt xuất huyết, việc duy trì cân bằng nước và điện giải cho người bệnh là yếu tố quan trọng cần được ưu tiên hàng đầu.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết buồn nôn có nguy hiểm không?

2. Tác dụng phụ của thuốc

Một số loại thuốc kê toa được sử dụng để điều trị các triệu chứng của sốt xuất huyết như thuốc giảm đau, hạ sốt, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) đều có tác dụng phụ là làm ảnh hưởng đến vị giác khiến người bệnh có cảm giác đắng miệng, chán ăn, còn được gọi là tình trạng uống thuốc bị đắng miệng.

3. Rối loạn chức năng gan tạm thời

Sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra không chỉ ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và gây ra các triệu chứng điển hình như sốt cao, đau đầu, đau cơ, mà còn có thể tác động tiêu cực đến nhiều cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả gan.

Trong khi đó, gan là cơ quan nắm giữ nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể như sản xuất và tiết dịch mật để hỗ trợ quá trình tiêu hóa. Dịch mật được tiết ra liên tục, cả khi ăn và không ăn. Cảm giác đắng miệng thường liên quan đến sự rối loạn trong quá trình chuyển hóa dịch mật và gia tăng men gan, thường xuất phát từ sự suy giảm chức năng gan do các bệnh lý gan gây ra, kể cả do các tác động bất lợi từ virus Dengue.

Do đó, ngay khi xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo các bệnh về gan như chứng vàng da, vàng mắt, chán ăn, đầy hơi, khó tiêu hoặc sụt cân mất kiểm soát, người bệnh cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám, tiến hành các xét nghiệm lâm sàng, cận lâm sàng và điều trị kịp thời, đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe của người bệnh.

4. Viêm nhiễm và tổn thương tuyến nước bọt

Khi cơ thể bị ốm, hệ miễn dịch bị suy yếu sẽ tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và tấn công các tuyến nước bọt dẫn đến ứ đọng nước bọt, đồng thời tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn, virus phát triển, gây viêm nhiễm. Do nguyên nhân này mà người bệnh có cảm giác khô đắng miệng kèm theo các triệu chứng sưng tuyến nước bọt, nhai nuốt khó khăn, chán ăn…

5. Tình trạng sức khỏe bị suy giảm

Khi mắc sốt xuất huyết, virus Dengue tấn công, cơ thể phải tập trung năng lượng cho các phản ứng miễn dịch cần thiết nhằm chống lại và loại thải virus, cũng khiến cơ thể mệt mỏi, khó chịu, gián tiếp còn ảnh hưởng đến chức năng vị giác, gây ra các biểu hiện đắng miệng, chán ăn, ăn không ngon…. Tình trạng xuất huyết niêm mạc trong giai đoạn xuất huyết của bệnh như chảy máu chân răng, chảy máu lợi… cũng có thể làm thay đổi vị giác, dẫn đến tình trạng đắng khoang miệng, ăn không ngon.

Các biện pháp cải thiện tình trạng đắng miệng khi bị sốt xuất huyết

Chuyên gia cho biết, để cải thiện tình trạng sốt xuất huyết bị đắng miệng, người bệnh có thể thực hiện một số biện pháp đơn giản, nhưng mang lại hiệu quả đáng kể như sau:

1. Uống nhiều nước

Bổ sung nước đầy đủ là một biện pháp đơn giản, hiệu quả giúp cải thiện tình trạng đắng miệng. Khi cơ thể được cung cấp đủ nước, tuyến nước bọt sẽ hoạt động tốt hơn, giúp duy trì độ ẩm cần thiết trong miệng, đồng thời loại bỏ các vi khuẩn như Streptococci (1), coliform (2) và các vi khuẩn kỵ khí khác gây ra tình trạng đắng miệng.

Ngoài ra, bổ sung đầy đủ nước cho cơ thể cũng giúp loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể thông qua việc quá trình bài tiết nước tiểu, mồ hôi từ đó làm giảm gánh nặng cho gan và thận, giúp cải thiện tình trạng đắng miệng do rối loạn chức năng gan. Bác sĩ khuyến khích người bệnh có thể bổ đa dạng các loại nước như nước lọc, các loại nước ép trái cây, canh, súp để bổ sung hàm lượng vitamin, khoáng chất thiết yếu cho cơ thể.

2. Vệ sinh răng miệng

Khi mắc bệnh sốt xuất huyết, ngoài việc bổ sung đầy đủ nước thì việc chăm sóc và vệ sinh răng miệng đúng cách cũng góp phần loại bỏ vi khuẩn trú ngụ trong khoang miệng, cải thiện hiệu quả tình trạng sốt xuất huyết bị đắng miệng. Tuy nhiên, cần chú ý vệ sinh răng miệng sạch sẽ, khoa học, thao tác nhẹ nhàng vừa phải, tránh gây xuất huyết niêm mạc miệng.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết có được đánh răng không? Cách chăm sóc răng miệng

Ngoài đánh răng, việc súc miệng bằng nước muối cũng được các chuyên gia khuyến khích thực hiện trong giai đoạn mắc bệnh để vệ sinh răng miệng, cải thiện tình trạng sốt xuất huyết bị đắng miệng. Muối là hoạt chất chứa thành phần chủ yếu là natri clorua có tính kháng khuẩn giúp hạn chế tình trạng viêm nhiễm và làm dịu cổ họng.

Do đó để cải thiện tình trạng sốt xuất huyết bị đắng miệng, người bệnh có thể pha 1 thìa cà phê muối với 250ml nước ấm, nước ấm khoảng 40 độ C, khuấy tan muối. Sau đó tiến hành súc miệng và họng trong khoảng 30 giây và nhổ ra. Tiếp tục hớp ngụm thứ hai trong khoảng 60 giây để nước muối có đủ thời gian kháng khuẩn toàn bộ khoang miệng và nhổ ra. Cuối cùng, súc miệng lại bằng nước lọc sạch để loại bỏ lượng muối còn sót lại trong khoang miệng.

3. Nhai kẹo cao su không đường

Nghiên cứu cũng cho thấy kẹo cao su không đường có khả năng tiêu diệt vi khuẩn hiệu quả, bảo vệ răng khỏi hư và ngừa viêm lợi bằng cách kích thích tuyến nước bọt tiết thêm nước bọt để rửa sạch axit và thức ăn thừa, giúp cải thiện tình trạng đắng miệng khi bị sốt xuất huyết. Tuy nhiên, cần lưu ý nhai kẹo cao su nhẹ nhàng, tránh nhai mạnh, nhanh, khiến lực từ cơ hàm tác động lên vùng niêm mạc miệng, cộng với tình trạng giảm tiểu cầu, thành mạch giãn nở, khiến nguy cơ xuất huyết niêm mạc miệng tăng cao.

4. Nghỉ ngơi đầy đủ

Nghỉ ngơi đầy đủ có thể giúp cải thiện tình trạng sốt xuất huyết bị đắng miệng thông qua một loạt các cơ chế sinh lý học. Người mắc bệnh sốt xuất huyết cần nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc trong không gian yên tĩnh, thoáng gió nhưng đủ ấm, đồng thời sử dụng gối và đệm êm thoải mái để giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng, hạn chế các biến chứng nghiêm trọng.

Khi nghỉ ngơi, cơ thể tập trung năng lượng vào quá trình phục hồi tổn thương do virus gây ra. Nghỉ ngơi giúp giảm áp lực lên các cơ quan nội tạng, đặc biệt là gan - cơ quan chịu ảnh hưởng lớn từ hoạt động của virus Dengue. Gan đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa và lọc độc tố, do đó, khi chức năng gan bị suy giảm, các triệu chứng như đắng miệng có thể trở nên rõ ràng hơn.

Ngoài ra, nhiều nghiên cứu cho thấy giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố hệ miễn dịch. Trong khi ngủ, cơ thể sản xuất các cytokine, loại protein cần thiết để chống lại nhiễm trùng và viêm nhiễm. Thiếu ngủ có thể làm giảm khả năng sản xuất cytokine và các kháng thể, khiến cơ thể dễ bị bệnh và kéo dài thời gian phục hồi.

Mặt khác, giấc ngủ cũng đồng thời giúp cơ thể tiến hành các hoạt động phục hồi và sửa chữa tế bào. Các mô và cơ quan bị tổn thương được tái tạo, giúp cơ thể khôi phục nhanh chóng hơn. Đặc biệt, giấc ngủ sâu giúp tăng cường sản xuất hormone tăng trưởng, cần thiết cho quá trình tái tạo và phát triển tế bào.

Tâm lý thoải mái cũng là một yếu tố góp phần vào quá trình hồi phục. Khi nghỉ ngơi đầy đủ, cơ thể và tâm trí đạt được trạng thái thư giãn, góp phần làm giảm cảm giác đắng miệng thông qua việc giảm căng thẳng và lo âu. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, căng thẳng tâm lý có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng thể chất, sinh lý, do đó việc nghỉ ngơi có thể mang lại lợi ích tích cực cho bệnh nhân, hỗ trợ thúc đẩy quá trình điều trị và hồi phục sau bệnh.

Do đó, người mắc bệnh sốt xuất huyết bị đắng miệng cần tạo ra môi trường nghỉ ngơi lý tưởng, hạn chế caffeine và thiết bị điện tử để giúp người bệnh có được giấc ngủ chất lượng, hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh chóng và hiệu quả.

5. Chế độ dinh dưỡng hoa học

Nghỉ ngơi hợp lý cũng cần đi kèm với một chế độ dinh dưỡng đầy đủ, khoa học và lành mạnh để tối ưu hóa hiệu quả hồi phục. Bổ sung đầy đủ nước và các dưỡng chất thiết yếu giúp duy trì cân bằng điện giải, giảm tình trạng mất nước và khô miệng, từ đó cũng có thể giảm cảm giác đắng miệng.

Qua bài viết trên, thắc mắc sốt xuất huyết bị đắng miệng đã được giải đáp. Để giảm bớt tình trạng đắng miệng, chuyên gia khuyên người bệnh nên uống đủ nước, bổ sung vitamin từ hoa quả tươi và chú ý đến khẩu phần ăn dễ tiêu hóa, nghỉ ngơi đầy đủ. Việc chăm sóc tốt sẽ giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn và giảm các biến chứng của bệnh.