Tiêm vắc xin là biện pháp phòng bệnh bạch hầu hiệu quả nhất

Bạch hầu là căn bệnh cũ, nhưng trong những ngày qua, thông tin về 1 ca tử vong do bệnh bạch hầu tại Nghệ An và 2 ca nhiễm khác tại Bắc Giang do tiếp xúc với ca tử vong không khỏi khiến nhiều người lo lắng liệu “Dịch bạch hầu có quay trở lại? Tiêm vắc xin gì để bảo vệ”. Đây cũng là chủ đề của buổi livestream do Hệ thống tiêm chủng VNVC phối hợp cùng Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh tổ chức đã diễn ra vào tối thứ Sáu, ngày 12/7 vừa qua.

Để giải đáp các thắc mắc xoay quanh chủ đề phòng bệnh bạch hầu, các chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực tiêm chủng, bệnh truyền nhiễm và nhi khoa tại đầu cầu TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội đã cùng giao lưu trực tuyến với hàng ngàn độc giả xuyên suốt 2 giờ diễn ra chương trình:

• BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC
• BS.CKI Nguyễn Thị Hạnh Trang, Phó khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM
• BS.CKI Lê Thị Mỹ Châu, Trưởng Đơn vị Bệnh nhiễm, Khoa Nội Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM
• BS.CKI Lê Thị Gấm, Quản lý Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC

Quý vị độc giả có thể xem lại chương trình livestream “Dịch bạch hầu có quay trở lại? Tiêm vắc xin gì để bảo vệ” ngay tại đây.

Mở đầu chương trình BS.CKI Lê Thị Mỹ Châu, Trưởng Đơn vị Bệnh nhiễm, Khoa Nội Tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, bạch hầu là bệnh nhiễm trùng cấp tính, có khả năng bùng phát thành dịch và gây nhiều biến chứng nặng lên tim mạch, thần kinh và tắc nghẽn đường hô hấp. Trong đó, viêm cơ tim là biến chứng nghiêm trọng nhất ở người bệnh bạch hầu; xảy ra ở 10-20% ca bệnh và có tỷ lệ tử vong lên đến 80%. BS.CKI Lê Thị Mỹ Châu lý giải độc tố bạch hầu ảnh hưởng mạnh đến tế bào cơ tim và hệ thống dẫn truyền tim, làm thoái hóa cơ tim khiến chức năng co bóp giảm, viêm cơ tim xảy ra. Kể cả điều trị khỏi bạch hầu, tế bào cơ tim bị tổn thương được thay thế bằng mô xơ nên bệnh nhân vẫn có thể mắc di chứng lâu dài.

Tỷ lệ tử vong của bệnh bạch hầu là khoảng 5-10%; tuy nhiên, có thể tăng lên 20% ở trẻ em dưới 4 tuổi và người lớn trên 40 tuổi. Đối với người chưa tiêm vắc xin hoặc không tiêm đầy đủ, thì tỷ lệ tử vong do bệnh bạch hầu có thể lên đến 30%. Đặc biệt, phụ nữ mang thai mắc bạch hầu có tỷ lệ tử vong lên đến 50% nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời. Dù có bảo vệ được tính mạng, thai phụ vẫn có nguy cơ sinh non, sảy thai…

Theo BS.CKI Nguyễn Thị Hạnh Trang, Phó khoa Nhi, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, ai cũng có thể mắc bệnh bạch hầu, đặc biệt là những đối tượng nguy cơ cao mắc bệnh và diễn biến nặng như: người tiếp xúc gần với bệnh nhân bạch hầu, nhân viên y tế, trẻ trên 6 tháng tuổi chưa tiêm vắc xin, người cao tuổi, người có bệnh nền, người tiêm chích ma túy… Trong đó, số ca tử vong do bệnh bạch hầu thường được ghi nhận nhiều hơn ở đối tượng trẻ em và thanh thiếu niên do môi trường học tập và sinh hoạt đông đúc, chưa được chích ngừa hoặc chưa hoàn thành đầy đủ các mũi vắc xin phòng bạch hầu. Mặc khác, miễn dịch của vắc xin phòng bệnh bạch hầu giảm dần theo thời gian, nếu không được tiêm nhắc trẻ em và thanh thiếu niên vẫn có nguy cơ mắc bệnh.

Để trả lời cho câu hỏi “Dịch bạch hầu có quay trở lại không? và Bạch hầu có khả năng bùng dịch lớn như Covid-19 không?”, BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC lý giải, bạch hầu và Covid-19 đều là những bệnh có khả năng lây lan nhanh chóng. Tuy nhiên, khác với Covid-19, bệnh bạch hầu đã có vắc xin phòng bệnh từ lâu. Do đó, bạch hầu sẽ không có nguy cơ bùng phát thành đại dịch như Covid-19. Ta có thể thấy rõ hiệu quả kiểm soát bệnh từ khi có vắc xin phòng bệnh bạch hầu trong Tiêm chủng mở rộng (TCMR) tại Việt Nam. Trước khi có vắc xin phòng bạch hầu trong TCMR, mỗi năm số ca bệnh có thể lên đến 3.500 ca. Kể từ khi có vắc xin, tuy bệnh bạch hầu vẫn lưu hành ở một số địa phương như Đắk Lắk, Đắk Nông, Kon Tum nhưng có chiều hướng giảm dần. Có giai đoạn, ca bệnh bạch hầu giảm đi đáng kể chỉ còn từ 5 -10 trường hợp.

Để phòng ngừa bệnh bạch hầu, chặn nguy cơ bệnh lan rộng, BS.CKI Lê Thị Gấm, Quản lý Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC nhấn mạnh tầm quan trọng của vắc xin phòng ngừa. Theo đó, trẻ em có thể tiêm vắc xin có thành phần bạch hầu như 5 trong 1, 6 trong 1 ngay trong những tháng đầu đời. Trong đó vắc xin 6 trong 1 có lịch tiêm 4 mũi khi trẻ 2, 3, 4 và 16-18 tháng tuổi, giúp trẻ phòng cùng lúc 6 bệnh trong 1 mũi tiêm gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B, các bệnh do Hib. Sau khi hoàn thành các mũi tiêm đầu đời, trẻ cần tiếp tục tiêm mũi nhắc bạch hầu vào các mốc 4-6 tuổi và 9-15 tuổi.

Trẻ sẽ được chỉ định vắc xin 4 trong 1 hoặc 3 trong 1 tùy theo độ tuổi. Sau đó, người trưởng thành cần tiêm nhắc bạch hầu, ho gà, uốn ván mỗi 10 năm. Thai phụ tiêm vào 3 tháng giữa hoặc cuối thai kỳ, nhắc lại trong các thai kỳ tiếp theo. Người chưa rõ lịch sử tiêm ngừa, được chỉ định tiêm 3 mũi vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván trong vòng 7 tháng. Bên cạnh đó, bệnh bạch hầu có khả năng tái nhiễm từ 2-5%. Kháng thể bạch hầu cơ thể sản sinh khi mắc bệnh tự nhiên không bền vững theo thời gian. Người đã từng mắc bệnh và bình phục, vẫn cần đến các cơ sở tiêm chủng để được bác sĩ khám sàng lọc tư vấn và chỉ định lịch tiêm bạch hầu phù hợp để củng cố kháng thể, phòng nguy cơ tái nhiễm bệnh trong tương lai.

Bên cạnh biện pháp chủ động phòng bệnh bạch hầu bằng vắc xin, BS.CKI Lê Thị Gấm khuyến cáo người dân cần chú ý phòng bệnh bằng nhiều biện pháp khác như: không tiếp xúc với người bệnh, người nghi nhiễm; không di chuyển đến vùng có dịch; giữ vệ sinh môi trường, vệ sinh cá nhân; giữ khoảng cách, đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng.

Với hệ thống hàng trăm trung tâm tiêm chủng trên cả nước, VNVC có đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh bạch hầu cho trẻ em và người lớn như: Vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa (Bỉ)/ Hexaxim (Pháp), vắc xin 5 trong 1 Pentaxim (Pháp), vắc xin 4 trong 1 Tetraxim (Pháp), vắc xin 3 trong 1 Adacel (Canada)/ Boostrix (Bỉ), vắc xin Bạch hầu - Uốn ván hấp phụ Td (Việt Nam). Tùy vào độ tuổi của đối tượng tiêm ngừa, bác sĩ sẽ chỉ định loại vắc xin và lịch tiêm phù hợp. Tất cả vắc xin được bảo quản ở hệ thống kho lạnh đạt chuẩn GSP theo tiêu chuẩn quốc tế, đảm bảo quy trình tiêm chủng an toàn, chất lượng cao với giá bình ổn, nhiều ưu đãi.

Để được tư vấn thêm các thông tin xoay quanh vắc xin phòng bệnh bạch hầu, đặt mua vắc xin cho bản thân và gia đình, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;

Đặt mua các loại vắc xin phòng bệnh bạch hầu, Quý khách vui lòng truy cập: https://vax.vnvc.vn/vac-xin-bach-hau.

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ