VNVC ra mắt vắc xin RSV thế hệ mới phòng viêm phổi cho người lớn, bệnh mạn tính
Ngày 14/12/2025, Hệ thống Tiêm chủng VNVC chính thức ra mắt và triển khai tiêm vắc xin phòng virus hợp bào hô hấp (RSV) công nghệ mới, do Tập đoàn Dược phẩm GSK (Anh) nghiên cứu sản xuất, kịp thời bổ sung giải pháp hiệu quả cao giúp phòng ngừa chủ động, kịp thời cho nhóm người cao tuổi, người có bệnh nền, trong bối cảnh ô nhiễm và bụi mịn PM2.5 tại nhiều đô thị lớn thường xuyên ở mức báo động, đúng vào thời điểm giao mùa, mưa lạnh, các bệnh lý đường hô hấp đang gia tăng mạnh, đặc biệt nguy hiểm ở người cao tuổi và người có bệnh nền.
Chỉ sau hai tháng ký kết nâng tầm hợp tác chiến lược giữa Hệ thống Tiêm chủng vắc xin VNVC và Tập đoàn dược phẩm GSK của Anh tại London, dưới sự chứng kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm và Đặc phái viên Thương mại Chính phủ Anh Matt Western, VNVC đã đưa về để triển khai tiêm chủng rộng rãi loại vắc xin công nghệ mới của GSK, hiện thực hoá mối quan hệ hợp tác y tế chiến lược giữa hai quốc gia.
Vắc xin RSV của GSK là vắc xin được phát triển chuyên biệt cho người từ 60 tuổi trở lên và người mắc các bệnh mạn tính khi sử dụng công nghệ cao để bổ sung thêm chất bổ trợ đặc biệt giúp nâng cao tối đa hiệu quả bảo vệ và tính an toàn, phù hợp với đặc điểm lão hóa miễn dịch ở người cao tuổi. Vì thế, vắc xin đạt hiệu quả bảo vệ lên đến gần 95% ở người cao tuổi có bệnh nền, giúp tạo “siêu lá chắn” bảo vệ trước virus hợp bào hô hấp đặc biệt nguy hiểm.
RSV là một trong những nguyên nhân phổ biến gây viêm phổi, viêm tiểu phế quản, suy hô hấp và nhập viện ở tất cả lứa tuổi nhưng đặc biệt ở trẻ em và người cao tuổi. Với người cao tuổi, RSV đặc biệt nguy hiểm khi có thể nhanh chóng tấn công hệ hô hấp, đồng thời kích hoạt cơ chế tăng nặng, gây biến chứng, bùng phát đợt cấp, kiểm soát bệnh mạn tính người cao tuổi đang mắc như tim mạch, huyết áp, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), bệnh thận mạn, ung thư hoặc suy giảm miễn dịch gặp nhiều khó khăn. Không chỉ gây biến chứng hô hấp, nhiễm RSV còn làm tăng nguy cơ xảy ra các biến cố tim mạch nghiêm trọng như suy tim, đột quỵ, nhồi máu cơ tim dẫn đến tử vong tăng cao.
Tại Hội nghị khoa học “Công bố về vắc xin RSV cho người lớn tuổi, người bệnh nền - Bước tiến vượt trội về công nghệ vắc xin và những khuyến nghị cho Việt Nam” diễn ra tháng 11/2025, TS.BS.CKII Phan Thị Xuân, Trưởng khoa Hồi sức tích cực - Chống độc và Trưởng khoa Cấp cứu, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM chia sẻ ca bệnh lâm sàng. Bệnh nhân nam (58 tuổi) nhập viện với triệu chứng ho và đau ngực phải, có tiền sử đái tháo đường, tăng huyết áp và sỏi thận hai bên. Kết quả xét nghiệm ghi nhận bệnh nhân nhiễm virus hợp bào hô hấp (RSV), đồng nhiễm Covid-19 và cúm A. Trong quá trình điều trị nội viện, bệnh nhân diễn tiến nặng, xuất hiện xuất huyết não. Mặc dù đã được điều trị và cấp cứu bằng các phác đồ chuyên sâu cùng trang thiết bị hiện đại, bệnh nhân không đáp ứng và tử vong sau vài giờ.
Trong nhiều năm qua, mặc dù đã nhận biết về sự nguy hiểm của RSV với người cao tuổi, người có bệnh nền, tuy nhiên việc phòng ngừa RSV là thách thức lớn bởi virus có khả năng lây lan nhanh chóng trong cộng đồng và đặc biệt là do tính chất lão hóa miễn dịch tự nhiên của người cao tuổi cũng như tỷ lệ mắc bệnh nền, bệnh mạn tính cao, nên không có khả năng chống đỡ tự nhiên. Vì vậy, việc nghiên cứu thành công các vắc xin, đặc biệt là vắc xin RSV có chất bổ trợ đặc hiệu cho người lớn và người có bệnh nền được xem như “siêu vũ khí”, “siêu lá chắn” mới có ý nghĩa cách mạng khi có khả năng giúp giảm nguy cơ bệnh nặng, tỷ lệ nhập viện, biến chứng nặng, giảm ca tử vong ở người cao tuổi, người có bệnh nền.
BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cho biết, GSK là hãng dược phẩm nổi tiếng hàng đầu thế giới về nghiên cứu và sản xuất vắc xin và liên tục đổi mới các công nghệ giúp tăng hiệu quả và độ an toàn của các vắc xin thế hệ mới. Vắc xin RSV của GSK được nghiên cứu phát triển chuyên biệt cho người cao tuổi dựa trên nền tảng vắc xin protein tái tổ hợp kết hợp hệ bổ trợ tiên tiến. Vắc xin sử dụng thành phần protein đặc hiệu của virus RSV đã được thiết kế ở dạng “hoạt động hiệu quả nhất” giúp nhận diện virus sớm và chính xác hơn, hỗ trợ cơ thể có thể tạo đáp ứng miễn dịch ở mức cao tối đa, giúp nhận diện virus sớm và chính xác hơn, từ đó phòng bệnh hiệu quả và bền vững ngay cho cả người có sức khoẻ yếu, cao tuổi hoặc có bệnh nền.
“Vắc xin RSV có lịch tiêm một liều cho người từ 60 tuổi trở lên với hiệu lực bảo vệ cao tối đa và kéo dài, do đó có thể được xem là giải pháp đơn giản và hiệu quả, tiết kiệm nhất cho người cao tuổi trước virus rất mạnh, nguy hiểm và phổ biến như RSV, nhất là trong bối cảnh ô nhiễm môi trường và nhiều bệnh hô hấp như cúm, phế cầu cũng đe doạ sức khoẻ của người cao tuổi”, BS Chính cho biết.
Theo dữ liệu từ nghiên cứu lâm sàng quy mô lớn trên 25.000 người cho thấy vắc xin này đạt hiệu lực bảo vệ 82,6% trước nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp dưới do RSV ở người từ 60 tuổi trở lên và lên đến 94,6% ở người có ít nhất một bệnh nền.
Tại Việt Nam, Hội Tim mạch Việt Nam và Hội Hô hấp Việt Nam đã cập nhật khuyến cáo chuyên môn, đưa phòng ngừa RSV bằng vắc xin vào chiến lược quản lý các bệnh mạn tính phổ biến như COPD và suy tim. Điều này kịp thời hỗ trợ, định hướng chuyên môn cho các bác sĩ có được hướng dẫn quan trọng để bảo vệ sức khỏe cho người bệnh trước virus RSV - mối đe dọa nghiêm trọng sức khỏe cũng như “phá huỷ” những nỗ lực quan trọng trong điều trị, chăm sóc sức khỏe người bệnh của các chuyên gia, bác sĩ ở nhiều lĩnh vực.
Các nghiên cứu cho thấy RSV gây gánh nặng bệnh tật rất lớn ở người cao tuổi. Ước tính năm 2019, RSV khiến hơn 470.000 ca nhập viện và khoảng 33.000 ca tử vong nội viện ở nhóm từ 60 tuổi trở lên tại các quốc gia có thu nhập cao. Tại Việt Nam, trong vòng 5 năm, RSV được ước tính gây khoảng 4,6 triệu ca nhiễm, 200.000 ca nhập viện và 18.000 trường hợp tử vong ở người trên 60 tuổi. Nhiều nghiên cứu cũng cho thấy RSV là tác nhân virus gây bệnh hô hấp phổ biến hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi, với diễn tiến nặng và nguy cơ viêm phổi cao, nhất là khi đồng nhiễm với các virus khác.
GS.TS.BS Ngô Quý Châu, Chủ tịch Hội Hô hấp Việt Nam, Phó Tổng Giám đốc chuyên môn, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội nhận định: “RSV là tác nhân gây gánh nặng bệnh tật lớn ở người cao tuổi nhưng hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Do đó, phòng ngừa chủ động bằng vắc xin có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bảo vệ sức khỏe người cao tuổi, đặc biệt là người bệnh nền, bệnh mạn tính khi có thể hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng khó lường cho người bệnh khi nhiễm virus nguy hiểm này”.
GS Châu cho biết, hiện nay nhiều nghiên cứu cho thấy gánh nặng nhập viện và tử vong do RSV ở người cao tuổi cao hơn cúm mùa. Tuy nhiên, do RSV chưa được giám sát dịch tễ đầy đủ, đặc biệt, khi người cao tuổi, người bệnh nền nhập viện bởi các triệu chứng bệnh lý hô hấp hoặc các nguyên nhân khác, phần lớn các cơ sở y tế chưa thực hiện xét nghiệm RSV thường quy, do đó, rất nhiều trường hợp bác sĩ và người bệnh đều bị virus “đánh úp” khi gây ra biến chứng rất nhanh chóng, từ tình trạng bệnh nhẹ khi nhập viện, có thể diễn tiến rất nặng đến tử vong chỉ sau 1 vài ngày.
Theo GS Châu, khi có vắc xin RSV có chất bổ trợ chuyên biệt cho người cao tuổi, người bệnh nền, sẽ mở ra cơ hội phòng ngừa chủ động phù hợp với người cao tuổi và người có bệnh nền, nhóm có suy giảm miễn dịch do lão hóa. Giải pháp này giúp giảm nguy cơ nhập viện, biến chứng nặng, đồng thời góp phần giảm quá tải bệnh viện, chi phí y tế và hỗ trợ kiểm soát hiệu quả các bệnh mạn tính đồng mắc như tim mạch, COPD, đái tháo đường…
“Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, đơn vị trong cùng hệ sinh thái y tế sức khoẻ với VNVC cũng đồng thời triển khai tiêm vắc xin RSV giúp người cao tuổi và người có bệnh nền dễ dàng được tiếp cận sớm với giải pháp phòng ngừa chủ động và an toàn”, GS Châu chia sẻ.
PGS.TS Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng (Bộ Y tế), cho biết RSV là virus gây viêm phổi nguy hiểm, đặc biệt ở người cao tuổi và người có bệnh nền, nhóm dễ diễn tiến nặng, phải nhập viện và có nguy cơ tử vong cao. Tuy nhiên, theo ông, công tác giám sát RSV hiện vẫn còn nhiều hạn chế, chủ yếu tập trung tại một số bệnh viện lớn và các trường hợp nhập viện, nên chưa phản ánh đầy đủ quy mô và gánh nặng thực tế của bệnh trong cộng đồng.
Ông đánh giá cao việc Bộ Y tế cấp phép và VNVC triển khai tiêm vắc xin RSV cho người lớn và người có bệnh nền, đây là bước tiến quan trọng trong phòng bệnh chủ động, giúp bảo vệ sớm nhóm nguy cơ cao, giảm áp lực điều trị và góp phần hạn chế các hậu quả nghiêm trọng do RSV gây ra.
Ngay trong ngày đầu triển khai vắc xin RSV công nghệ mới của Anh tại Việt Nam, nhiều bác sĩ và nhân viên y tế thuộc Hệ thống Tiêm chủng VNVC và Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã chủ động đăng ký tiêm sớm. Với hiểu biết chuyên môn về gánh nặng bệnh tật do RSV, đặc biệt ở người cao tuổi, đội ngũ y tế đánh giá cao vai trò của phòng ngừa chủ động. Trong số đó, BS Chính cho biết quyết định tiêm sớm dựa trên các bằng chứng khoa học và dữ liệu an toàn, hiệu quả của vắc xin.
Hiện vắc xin đã được phê duyệt tại gần 70 quốc gia với hơn 10 triệu liều sử dụng trên toàn thế giới. Vắc xin đã được nhiều tổ chức y khoa trên thế giới khuyến cáo tiêm phòng cho người từ 60 tuổi trở lên hoặc người từ 50 - 59 tuổi có nguy cơ cao.
Từ đầu năm đến nay, VNVC đã phối hợp cùng các hãng vắc xin và dược phẩm hàng đầu thế giới đưa về Việt Nam 5 loại vắc xin và sinh phẩm thế hệ mới, bao gồm vắc xin phế cầu 15, phế cầu 20 phòng viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết; các vắc xin phòng viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết… do não mô cầu; vắc xin virus hợp bào hô hấp RSV của Pfizer tiêm cho thai phụ nhằm bảo vệ mẹ và truyền kháng thể cho trẻ trong 6 tháng đầu đời, đồng thời chỉ định cho người từ 60 tuổi trở lên; kháng thể đơn dòng RSV của Sanofi dành cho trẻ sơ sinh đến 24 tháng tuổi.
Việc đồng thời ra mắt, triển khai nhiều vắc xin và sinh phẩm phòng RSV cho mọi nhóm tuổi là nỗ lực của VNVC và các Hãng dược phẩm hàng đầu thế giới, nhằm bảo vệ chủ động, liên tục và toàn diện từ trẻ sơ sinh, phụ nữ mang thai đến người cao tuổi Việt Nam trước tác nhân gây bệnh nguy hiểm RSV. VNVC cũng cùng các nhà sản xuất hỗ trợ chi phí tiêm chủng vắc xin cho người dân trong thời gian đầu triển khai tiêm chủng, đặc biệt là bà con vùng chịu ảnh hưởng nặng nề của thiên tai, bão lũ.
BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ
VNVC được vinh danh là thương hiệu uy tín 2025
Hệ thống Tiêm chủng VNVC được vinh danh Thương hiệu Uy tín Việt Nam 2025, ghi nhận gần một thập kỷ nỗ lực trên hành trình tiêm...
Công ty Vắc xin Việt Nam VNVC tham gia triển lãm “Sản phẩm công nghệ chiến lược quốc gia tại TP.HCM”
Từ ngày 13 - 15/10/2025, tại Học viện Cán bộ TP.HCM, Công ty Vắc xin Việt Nam VNVC cùng Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh và Viện...
Lãnh đạo Đảng, Nhà nước tham quan mô hình Nhà máy Vắc xin và Sinh phẩm VNVC
Sáng 14/10/2025, trong khuôn khổ Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng các lãnh đạo, nguyên lãnh đạo...
Việt Nam lần đầu tiên có kháng thể đơn dòng phòng virus hợp bào hô hấp RSV cho trẻ em
Ngày 25/10/2025, Hệ thống Tiêm chủng VNVC và Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh chính thức ra mắt và triển khai tiêm kháng thể đơn...
Hàng nghìn người dân trên toàn quốc được tư vấn về liệu pháp phòng RSV thế hệ mới
Hàng trăm Trung tâm Tiêm chủng VNVC trên toàn quốc ghi nhận số lượng lớn phụ huynh đến tìm hiểu, đăng ký và đặt lịch tiêm vắc...
VNVC được vinh danh “Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng Xuất sắc hàng đầu quốc gia 2025”
Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng VNVC vinh dự nhận danh hiệu “Hệ thống Trung tâm Tiêm chủng Xuất sắc hàng đầu quốc gia 2025”, đồng thời...
Việt Nam cập nhật tiến bộ y học về vắc xin RSV cho người lớn, có bệnh nền
Chiều ngày 8/11/2025, tại Viện nghiên cứu Tâm Anh thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Giáo sư - Hiệp sĩ Jonathan Van Tam -...
