Sốt xuất huyết vào mùa, nhiều ca gây sốc nguy hiểm

Sốc sốt xuất huyết xảy ra khi lượng lớn huyết tương thoát ra khỏi lòng mạch, máu bị cô đặc, cơ thể không có đủ máu và oxy dẫn tới suy đa tạng, tử vong. Chuyên gia khuyến cáo, để giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng này, trẻ em và người lớn từ 4 tuổi trở lên nên tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết đầy đủ và đúng lịch, giúp cơ thể hình thành kháng thể, tăng khả năng bảo vệ trước virus Dengue.

BS.CKI Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC, khuyến cáo như trên trong bối cảnh TP.HCM ghi nhận 507 ca sốt xuất huyết vào tuần giữa tháng 6, tăng hơn 50% so với trung bình 4 tuần trước. Riêng Bệnh viện Nhi đồng 1 ghi nhận 108 ca sốc sốt xuất huyết trong 6 tháng đầu năm, tăng gần gấp đôi so với cùng kỳ năm 2024.

Sốt xuất huyết vào mùa, nhiều trẻ mắc sốc sốt xuất huyết

Thời tiết mùa hè năm nay biến đổi phức tạp đã dẫn đến sự bùng phát nghiêm trọng của dịch sốt xuất huyết, đặc biệt tại TP.HCM, nơi số ca mắc đã tăng hơn 130% so với cùng kỳ năm ngoái. Từ đầu tháng 6/2025, Bệnh viện Nhi đồng 2 tiếp nhận 92 trẻ mắc sốt xuất huyết, trong đó 19 ca nặng, gấp 4 lần so với năm trước. Tại Bệnh viện Nhi đồng 1, đã có hơn 100 ca nặng được điều trị từ đầu năm, gần gấp đôi so với cùng kỳ năm ngoái.

Theo thông tin từ các cơ sở y tế trên toàn quốc, nhiều trẻ nhập viện trong tình trạng nguy kịch, bao gồm một bé 4 tuổi ở Bình Dương với suy hô hấp và tổn thương gan nặng. Một bé gái 5 tuổi tại Bình Phước cũng trong tình trạng nghiêm trọng với rối loạn đông máu. Bệnh viện Nhi đồng Thành phố cũng đang tiếp nhận nhiều ca bệnh nặng, bao gồm các trẻ rất nhỏ, điển hình như bé gái hơn 4 tháng tuổi nhập viện trong tình trạng rối loạn đông máu nặng do sốc sốt xuất huyết.

Sốc sốt xuất huyết là biến chứng nguy kịch, đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng người bệnh

Sốc sốt xuất huyết thường xảy ra vào ngày 3 đến ngày thứ 7 của bệnh, đặc biệt khi chuyển từ sốt cao sang hạ sốt. “Sốc xảy ra đột ngột, thường vào lúc bệnh nhân hoặc người nhà cho rằng đã hồi phục, khiến cả người bệnh và người nhà không kịp xử trí”, bác sĩ Chính nói, thêm rằng đây là giai đoạn cực kỳ nguy hiểm.

Lúc này, virus sốt xuất huyết (Dengue virus) nhanh chóng nhân lên trong các tế bào miễn dịch, kích hoạt phản ứng viêm mạnh mẽ, giải phóng nhiều chất trung gian gây viêm như cytokine. Thành mạch máu bị tổn thương, tăng tính thẩm thấu khiến huyết tương dễ thoát ra ngoài, khiến máu còn lại bên trong cơ thể nhanh chóng bị cô đặc. Thể tích tuần hoàn máu giảm mạnh, khiến các cơ quan không nhận đủ máu và oxy.

Nếu không cấp cứu và điều trị kịp thời, người bệnh có thể thiếu oxy toàn thân, suy đa cơ quan như suy gan, suy thận, suy tim, trụy tim, phù phổi cấp, rối loạn đông máu nặng dẫn đến tử vong…

Theo nghiên cứu, khi thể tích tuần hoàn máu mất từ 10 – 15%, cơ thể có thể bù được, còn nếu mất từ 20 – 30%, người bệnh sẽ rơi vào sốc và mất từ 35 – 40%, huyết áp bằng 0 và tử vong. Nếu không được điều trị kịp thời, ở trẻ em tỷ lệ tử vong có thể lên tới 20%. Dấu hiệu nhận biết người bệnh sắp rơi vào sốc sốt xuất huyết là da, tay chân lạnh, mạch nhanh, huyết áp tụt, mệt lả, vật vã.

Bên cạnh đó, virus sốt xuất huyết cũng gây ra tình trạng rối loạn đông máu, khiến cơ thể dễ chảy máu. Lý do là virus ức chế tủy xương sản sinh ra tiểu cầu vốn có chức năng cầm máu và gây tổn thương gan làm giảm tổng hợp các yếu tố đông máu. Người bệnh biểu hiện đau đầu, đau bụng nhiều, buồn nôn, nôn liên tục, khó ăn, chảy máu bất thường, rong kinh, đi ngoài phân đen. Tình trạng chảy máu ồ ạt kết hợp với sốc dẫn đến sốc và xuất huyết, gây tử vong cao cho bệnh nhân.

Theo bác sĩ Chính, người từng mắc sốt xuất huyết có nguy cơ sốc cao hơn nếu tái nhiễm một chủng virus khác do xảy ra cơ chế “tăng cường phụ thuộc kháng thể” (ADE). Virus có bốn type huyết thanh DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Nếu nhiễm lần thứ hai với một type khác, kháng thể sinh ra từ lần trước không tiêu diệt được virus mới, ngược lại liên kết với type virus mới nhiễm, tạo điều kiện cho mầm bệnh nhân lên nhanh chóng. Lúc này, bệnh tiến triển nhanh, nguy cơ rơi vào sốc nặng cao hơn.

Do đó, để phòng nguy cơ sốc sốt xuất huyết, bệnh nhân cần tuân thủ điều trị. Bệnh nhân cần thăm khám hàng ngày, xét nghiệm kiểm tra số lượng tiểu cầu. Trong giai đoạn hạ sốt hoặc hết sốt từ ngày 3 đến ngày 7, người bệnh không nên chủ quan, nhập viện ngay khi có dấu hiệu như: đau bụng dữ dội, nôn liên tục, chảy máu lợi, chân răng, nôn ra máu, đi cầu phân đen, tay chân lạnh, chảy máu âm đạo không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt…

Chủ động phòng sốt xuất huyết, ngăn ngừa nguy cơ biến chứng nguy hiểm

Bác sĩ Bạch Thị Chính cho biết, bệnh sốt xuất huyết hiện có thể phòng ngừa nhờ vắc xin. Hiện nay, Việt Nam đã có vắc xin phòng sốt xuất huyết Qdenga (Takeda, Nhật Bản), được chỉ định tiêm cho trẻ em từ 4 tuổi và người lớn. Hiệu quả bảo vệ của vắc xin hơn 80% và giảm nguy cơ nhập viện hơn 90%. Lịch tiêm gồm hai liều cách nhau ba tháng.

Người từng mắc sốt xuất huyết vẫn nên tiêm vắc xin để phòng ngừa tái nhiễm với các chủng virus Dengue khác. Đồng thời, giúp giảm nguy cơ bệnh diễn tiến nặng và gây biến chứng nguy hiểm. Phụ nữ có kế hoạch mang thai nên tiêm vắc xin sớm, tốt nhất 3 tháng hoặc tối thiểu 1 tháng trước khi mang thai.

Hiện nay, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC đang cung ứng đầy đủ vắc xin phòng sốt xuất huyết cùng hơn 50 loại vắc xin giúp phòng gần 50 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở cả trẻ em và người lớn. Tất cả vắc xin đều được nhập khẩu chính hãng, đảm bảo chất lượng cao và được lưu giữ trong nhiệt độ từ 2 – 8 độ C trong kho lạnh đạt chuẩn GSP theo tiêu chuẩn quốc tế.

100% Khách hàng đến tiêm chủng tại VNVC sẽ được bác sĩ khám sàng lọc miễn phí và tư vấn lịch trình tiêm chủng phù hợp với độ tuổi và tình trạng sức khỏe. Quy trình tiêm chủng được thực hiện nghiêm ngặt, khép kín, đảm bảo an toàn cho Khách hàng cả trước và sau khi tiêm. Bên cạnh đó, VNVC còn cam kết luôn bình ổn giá vắc xin, không tăng giá bất thường và thường xuyên triển khai nhiều ưu đãi hấp dẫn, giúp Khách hàng được tiêm chủng đầy đủ và tiết kiệm.

Để được tư vấn các thông tin vắc xin cho trẻ em và người lớn, đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• X (Twitter): https://x.com/vnvcvietnam
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất Tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn.
• Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok Bác sĩ Tiêm chủng VNVC
• Đặt mua các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng chính hãng, chất lượng cao từ các thương hiệu uy tín hàng đầu quốc tế như Nestlé Health Science (Thụy Sĩ), Asahi - Wakodo (Nhật Bản), ECO Green (sản xuất tại Mỹ) với giá ưu đãi tại VNVC SHOP tại đây.

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:

• IOS (iPhone, iPad…): https://bit.ly/VNVC_APPSTORE
• Android (Oppo, Samsung, Sony…): https://bit.ly/VNVC_GGPLAY

Ngoài việc tiêm vắc xin đầy đủ, đúng lịch theo khuyến cáo, người dân cần chủ động áp dụng các biện pháp phòng bệnh khác như loại bỏ nơi sinh sản của muỗi, diệt lăng quăng/bọ gậy bằng cách đậy kín các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng, thả cá và mê zô vào các dụng cụ chứa nước lớn, thu gom, hủy các vật dụng phế thải; phòng muỗi đốt bằng cách mặc quần áo dài tay, ngủ trong màn/mùng, dùng xịt diệt muỗi, hương muỗi, kem xua muỗi; tích cực phối hợp với chính quyền và ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.