Bạch hầu ho gà uốn ván tiêm mấy mũi? Tiêm khi nào hiệu quả nhất?

11:27 07/10/2024

Quản lý Y khoa vùng 3 miền Trung - Tây Nguyên
Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
Bạch hầu, ho gà, uốn ván là ba bệnh truyền nhiễm nguy hiểm được xem như nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ nhỏ, đặc biệt trẻ dưới 1 tuổi. Việc tiêm vắc xin bạch hầu – ho gà – uốn ván đầy đủ, kể cả các mũi tiêm nhắc cho mọi đối tượng, đặc biệt người lớn tuổi, người có bệnh nền mạn tính, người suy giảm hệ miễn dịch, phụ nữ có thai và trẻ nhỏ là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm, biến chứng nguy hiểm dẫn đến tử vong. Vậy vắc xin bạch hầu ho gà uốn ván tiêm mấy mũi để đạt hiệu quả phòng bệnh tối ưu nhất?
BS Lê Thị Minh Nguyệt - Quản lý Y khoa vùng 3 miền Trung - Tây Nguyên, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC chia sẻ: “Bạch hầu, ho gà, uốn ván và bại liệt là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây ra hàng chục triệu ca tử vong ở nhiều quốc gia trên thế giới, kể cả Việt Nam. Người mắc bệnh có thể đối mặt với nhiều biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp, viêm phổi, viêm não (đối với bệnh ho gà); viêm cơ tim và viêm dây thần kinh (đối với bệnh bạch hầu); co thắt thanh quản, thuyên tắc phổi, gãy xương (đối với bệnh uốn ván)... Chủ động tiêm vắc xin bạch hầu - ho gà - uốn ván là biện pháp phòng bệnh an toàn, hiệu quả, tiết kiệm giúp giảm đáng kể tần suất mắc cũng như số ca tử vong do bệnh gây ra”. |
Bạch hầu ho gà uốn ván tiêm mấy mũi?
Chuyên gia cho biết số mũi tiêm và thời điểm tiêm vắc xin bạch hầu ho gà uốn ván sẽ tùy thuộc vào từng loại vắc xin và đối tượng tiêm chủng là trẻ em hay người lớn. Người tiêm cần tuân thủ lịch tiêm theo chỉ định của bác sĩ tiêm chủng để đạt hiệu quả bảo vệ tốt nhất và đảm bảo an toàn.
Kể từ khi ra đời, vắc xin phòng bạch hầu ho gà uốn ván đã giúp cứu sống và bảo vệ hàng triệu trẻ em, người lớn trên toàn thế giới khỏi các căn bệnh nguy hiểm này. Chính vì vậy, vắc xin đã được đưa vào sử dụng rộng rãi trên thế giới, Việt Nam cũng đã đưa vắc xin có thành phần phòng 3 bệnh này vào trong chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia để bảo vệ trẻ em trong những năm tháng đầu đời.
Chuyên gia cho biết số mũi tiêm và thời điểm tiêm vắc xin bạch hầu ho gà uốn ván sẽ tùy thuộc vào từng loại vắc xin và đối tượng tiêm chủng là trẻ em hay người lớn. Người tiêm cần tuân thủ
lịch tiêm: tiêm đúng thời điểm và đủ mũi tiêm để đạt được khả năng tạo miễn dịch chủ động tốt nhất như sau:
- Vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa (Bỉ)/ Hexaxim (Pháp) lịch tiêm 4 mũi vào các tháng 2, 3, 4 và 16-18 tháng
- Vắc xin 5 trong 1 Pentaxim (Pháp) lịch tiêm 4 mũi vào các tháng 2, 3, 4 và 16-18 tháng
- Vắc xin 5 trong 1 ComBE Five (Ấn Độ)/SII (Ấn Độ) lịch tiêm 3 mũi vào các tháng 2, 3, 4, tiêm mũi 4 khi trẻ được 18 tháng tuổi
- Vắc xin 4 trong 1 Tetraxim (Pháp) lịch tiêm 5 mũi (trẻ từ 2 tháng đến dưới 7 tuổi) và 3 mũi (trẻ từ 7 tuổi đến 13 tuổi chưa tiêm 4 mũi cơ bản)
- Vắc xin 3 trong 1 Adacel (Canada)/ Boostrix (Bỉ) lịch tiêm 1 mũi (trẻ từ 4 tuổi trở lên và người lớn đã tiêm lịch cơ bản), tiêm nhắc 1 mũi mỗi 10 năm và tiêm 3 mũi (trẻ từ 7 tuổi trở lên và người lớn chưa tiêm mũi cơ bản)

Bạch hầu ho gà uốn ván tiêm khi nào?
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) nhấn mạnh mọi đối tượng đều cần tiêm vắc xin bạch hầu - ho gà - uốn ván đầy đủ, đúng lịch để chủ động phòng ngừa ba bệnh truyền nhiễm nguy hiểm này. Cần thực hiện tiêm chủng “đủ mũi, đúng lịch”, đúng theo độ tuổi và khoảng cách được khuyến cáo để vắc xin đạt hiệu quả tốt nhất.
Theo đó, vắc xin bạch hầu ho gà uốn ván cần được tiêm ở các cột mốc:
- Trẻ từ 2 – 3 – 4 tháng tuổi, 16 – 18 tháng tuổi;
- Trẻ tiền học đường từ 4-6 tuổi (tiêm nhắc);
- Trẻ vị thành viên từ 9 – 15 tuổi (tiêm nhắc);
- Phụ nữ mang thai (tiêm bổ sung vào 3 tháng giữa hoặc 3 tháng cuối thai kỳ để truyền kháng thể bảo vệ bé trước khi đến tuổi tiêm chủng);
- Người chưa từng tiêm vắc xin bạch hầu, ho gà, uốn ván trước đây;
- Người trưởng thành và người cao tuổi (tiêm nhắc mỗi 10 năm);
Các vấn đề liên quan đến hiệu quả của vắc xin bạch hầu ho gà uốn ván
1. Tính sinh miễn dịch và hiệu quả của vắc xin
Vắc xin phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván đã được phát triển để giúp giảm thiểu nguy cơ mắc các căn bệnh này và các biến chứng nguy hiểm của chúng gây ra. Thống kê từ CDC Hoa Kỳ về tính sinh miễn dịch và hiệu quả phòng bệnh của vắc xin bạch hầu ho gà uốn ván như sau:
Đối với bệnh bạch hầu và uốn ván
Ngày nay, bệnh bạch hầu và uốn ván đang ở mức thấp kỷ lục tại Hoa Kỳ. Vắc xin sau khi được cấp phép và phê duyệt đưa vào sử dụng có hiệu quả lâm sàng gần như 100% đối với bệnh uốn ván và 97% đối với bệnh bạch hầu.
Đối với bệnh ho gà
Trong các nghiên cứu chứng minh hiệu quả của thành phần ho gà đối với trẻ em tiêm đủ 5 liều đúng lịch, hiệu quả bảo vệ của DTaP (vắc xin bạch hầu ho gà uốn ván nguyên liều) là 98% và giảm đến 71% sau 5 năm tiêm mũi cuối, hiệu quả của vắc xin Tdap (vắc xin bạch hầu ho gà uốn ván giảm liều) là 73% và giảm đến 34% sau 4 năm tiêm mũi cuối. Riêng phụ nữ tiêm vắc xin Tdap đầy đủ và đúng lịch trong thai kỳ sẽ giúp bảo vệ 90% trẻ nhỏ dưới 2 tháng tuổi phải nhập viện điều trị do ho gà.
2. Thời gian phòng bệnh hiệu quả của vắc xin kéo dài bao lâu?
Miễn dịch do vắc xin bạch hầu ho gà tạo ra tồn tại không bền vững. Do đó, Tổ chức Y tế (WHO) khuyến cáo cần tiêm nhắc 10 năm/lần kể từ mũi tiêm cuối.
3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến độ hiệu quả của vắc xin?
- Tình trạng sức khỏe của người tiêm: Những người có hệ miễn dịch yếu như mắc bệnh HIV/AIDS, điều trị ung thư hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch, có thể không đáp ứng tốt với vắc xin. Ngoài ra, người có bệnh nền mãn tính cũng có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin. Ví dụ bệnh tiểu đường nếu không kiểm soát tốt có thể làm giảm đáp ứng miễn dịch.
- Tuổi tác: trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn tuổi là những đối tượng có hệ miễn dịch suy yếu nên đáp ứng với vắc xin không mạnh như người khỏe mạnh.
- Thời gian tiêm chủng: việc tiêm vắc xin theo đúng lịch trình khuyến nghị rất quan trọng để tạo ra kháng thể đầy đủ. Nếu không hoàn tất lịch tiêm đầy đủ theo khuyến cáo, hiệu quả bảo vệ của vắc xin có thể giảm.
- Điều kiện bảo quản và vận chuyển vắc xin: phần lớn vắc xin cần được bảo quản lạnh ở nhiệt độ từ 2-8 độ C. Một số loại vắc xin đặc thù sẽ được bảo quản trong nhiệt độ từ -15 đến -25 độ C. Thậm chí, nhiều loại vắc xin còn đòi hỏi cần phải được bảo quản trong kho lạnh âm sâu -70 độ C, -40 độ C.
Nếu không được bảo quản và vận chuyển theo quy trình nghiêm ngặt, vắc xin có thể bị hư hỏng, từ đó giảm hiệu lực bảo vệ của vắc xin. Do đó, việc tuân thủ đúng phác đồ tiêm chủng và bảo quản vắc xin đúng cách là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả tối đa của vắc xin.

Tiêm bạch hầu ho gà uốn ván ở đâu để được nhắc lịch không sợ quên?
VNVC là hệ thống trung tâm tiêm chủng vắc xin cho trẻ em và người lớn hàng đầu Việt Nam về cả quy mô và uy tín, chất lượng với hàng trăm cơ sở tiêm chủng trên toàn quốc.
Là đối tác chiến lược và toàn diện của nhiều hãng vắc xin và công ty dược phẩm lớn trên toàn cầu như Glaxosmithkline - GSK (Bỉ), Sanofi Pasteur (Pháp), Pfizer (Mỹ), Merck Sharp and Dohme (MSD-Mỹ),... nhờ đó VNVC luôn là đơn vị tiêm chủng có đầu tiên và đầy đủ các loại vắc xin chính hãng, vắc xin thế hệ mới cho mọi lứa tuổi, cả các loại vắc xin thường xuyên khan hiếm… và trở thành “địa chỉ tiêm chủng vàng” uy tín, chất lượng cho hàng chục triệu trẻ em và người lớn Việt Nam tiêm vắc xin phòng bệnh an toàn.
Toàn bộ vắc xin tại VNVC được bảo quản nghiêm ngặt trong kho lạnh GSP đạt tiêu chuẩn quốc tế và hệ thống dây chuyền lạnh (Cold chain) giúp vắc xin luôn được bảo quản trong nhiệt độ tiêu chuẩn từ 2-8 độ C theo yêu cầu nghiêm ngặt của nhà sản xuất. VNVC cũng là đơn vị tiêm chủng đầu tiên và duy nhất tiên phong xây dựng và vận hành quy trình tiêm chủng an toàn do Bộ Y tế quy định với 8 bước an toàn, khoa học, khép kín: trước, trong và sau khi tiêm chủng, đảm bảo hiệu quả của vắc xin và an toàn cho người sử dụng.

VNVC còn sở hữu nguồn nhân lực chất lượng cao, giàu kinh nghiệm, được đào tạo bài bản và tái đào tạo thường xuyên. 100% bác sĩ trưởng, bác sĩ khám sàng lọc và điều dưỡng viên được cấp chứng chỉ an toàn tiêm chủng, thấu hiểu tâm lý trẻ nhỏ và thành thạo kỹ năng tiêm giảm đau, giúp Khách hàng luôn cảm thấy thoải mái, nhẹ nhàng trước từng mũi tiêm. Toàn bộ Khách hàng đến tiêm chủng được bác sĩ có chuyên môn khám sàng lọc miễn phí trước tiêm và chỉ định loại vắc xin phù hợp.
Ngoài ra, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC còn cam kết bình ổn giá, không tăng giá kể cả trong thời điểm khan hiếm vắc xin, ưu đãi, quà tặng hấp dẫn và nhiều tiện ích miễn ích đi kèm như miễn phí: sổ tiêm chủng, khám sàng lọc, khu vui chơi sinh động, nước uống sạch, quầy sạc điện thoại, tã bỉm, giữ xe miễn phí,...
Đặc biệt, VNVC là đơn vị đầu tiên ra mắt ứng dụng trợ lý tiêm chủng “VNVC Mobile App”tại Việt Nam giúp Khách hàng tra cứu lịch sử tiêm chủng một cách dễ dàng, nhanh chóng, chủ động quản lý thời gian cũng như được nhắc lịch tiêm của trẻ, bản thân và gia đình để không bỏ lỡ bất kỳ cột mốc tiêm chủng quan trọng nào.
Khi đi tiêm mũi bạch hầu ho gà uốn ván cần chuẩn bị và lưu ý gì?
1. Trước khi tiêm
- Mang theo sổ tiêm chủng/ phiếu tiêm chủng, sổ khám bệnh và các đơn thuốc đã và đang sử dụng trong thời gian 3 tháng gần đây.
- Thông báo cho bác sĩ về các thông tin quan trọng về tình trạng sức khỏe hiện tại bao gồm: bệnh đã mắc, các loại thuốc hay phương pháp điều trị đã áp dụng trong 3 tháng qua, tiền sử phản ứng với thức ăn/ thuốc/ vắc xin, dự định mang thai hoặc đang mang thai…
2. Tại phòng tiêm
- VNVC tuân thủ đúng nguyên tắc thực hành tiêm chủng “đúng loại vắc xin – đúng đường tiêm – đúng liều lượng sử dụng”. Do đó, trước khi tiến hành tiêm cho Khách hàng, điều dưỡng VNVC sẽ thực hiện quy trình đối chiếu thông tin người tiêm, công bố, mời Khách hàng cùng giám sát thông tin, hạn sử dụng, tính toàn vẹn, cảm quan trên vỏ hộp, lọ vắc xin.
3. Sau khi tiêm
- Để đảm bảo an toàn tiêm chủng, người tiêm cần ở lại điểm tiêm chủng ít nhất 30 phút để theo dõi sức khỏe và các phản ứng sau tiêm. Đồng thời điều dưỡng VNVC sẽ hướng dẫn cách chăm sóc và tiếp tục theo dõi tại nhà ít nhất 48 giờ tiếp theo.
- Nếu xuất hiện các triệu chứng như: sốt cao (trên 39 độ C), co giật, trẻ khóc thét, quấy khóc kéo dài, ngủ li bì, bỏ bú, khó thở, tím tái hay các biểu hiện bất thường khác kéo dài trên 24 giờ sau khi thực hiện tiêm chủng thì cần nhanh chóng đưa người tiêm đến cơ sở hoặc bệnh viện gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
Tóm lại, bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván là ba bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho cả trẻ em và người lớn. Do đó, chủ động tiêm đủ liều, đúng lịch là cách phòng tránh bệnh cho bản thân, gia đình và góp phần tạo miễn dịch bảo vệ trong cộng đồng.
Bên cạnh đó, người dân cũng cần thường xuyên rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, che chắn mũi miệng khi ho, hắt hơi, giữ gìn vệ sinh cơ thể hàng ngày và dọn dẹp không gian sống thông thoáng, sạch sẽ, có đủ ánh sáng, đeo khẩu trang thường xuyên và hạn chế đến nơi đông người. Khi có dấu hiệu mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, người bệnh cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được kiểm tra và điều trị kịp thời.
Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề bạch hầu ho gà uốn ván tiêm mấy mũi tại VNVC, quý Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage facebook VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây.


