Virus RSV ủ bệnh bao lâu? Triệu chứng hết thời gian ủ bệnh thế nào?

RSV là tác nhân phổ biến gây ra các bệnh đường hô hấp như viêm tiểu phế quản, viêm phổi ở trẻ em. RSV có tốc độ lây lan rất nhanh, ước tính 1 trẻ nhiễm virus có thể lây truyền cho 5 trẻ khác. Vì vậy, nếu không phát hiện sớm và kịp thời điều trị có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Vậy Virus RSV ủ bệnh bao lâu? Triệu chứng hết thời gian ủ bệnh thế nào? Cùng chuyên gia VNVC giải đáp virus RSV ủ bệnh trong bao lâu ngay trong bài viết dưới đây.

Tổng quan về virus RSV

RSV (Respiratory Syncytial Virus) hay virus hợp bào hô hấp là một loại virus gây bệnh đường hô hấp, thuộc họ Paramyxoviridae, chi Pneumovirus, có khả năng lây lan trực tiếp thông qua tiếp xúc với các giọt bắn từ hành động ho, hắt hơi, hôn của người nhiễm bệnh hoặc chạm vào bề mặt có virus rồi đưa tay lên mắt, mũi, miệng. RSV có khả năng tồn tại nhiều giờ trên bề mặt cứng như bàn, bếp, đồ chơi…. Đối với các bề mặt mềm, mịn hơn như vải, quần áo, khăn giấy... thời gian tồn tại của RSV thường ngắn hơn, tối đa khoảng 1 giờ.

RSV là nguyên nhân gây bệnh cực kỳ phổ biến ở trẻ em, đến mức hầu như đứa trẻ nào cũng sẽ bị nhiễm RSV trước khi đón sinh nhật 2 tuổi. Theo ghi nhận của Quỹ Quốc gia về Bệnh truyền nhiễm (NFID), có tới 80% trẻ dưới 2 tuổi phải nhập viện vì các bệnh do nhiễm RSV. Ngoài ra, RSV có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng ở nhóm đối tượng nguy cơ cao, bao gồm trẻ sơ sinh (đặc biệt là trẻ sinh non), người lớn tuổi, người mắc bệnh tim hoặc phổi mãn tính, người bị suy giảm miễn dịch và người lớn từ 60 tuổi trở lên.

Tùy vào đặc điểm khí hậu, thời tiết ở mỗi vùng địa lý mà RSV sẽ có thời hoạt động mạnh khác nhau. Chẳng hạn, hầu hết các vùng ở Hoa Kỳ và các khu vực có khí hậu tương tự, RSV thường hoạt động mạnh vào mùa thu và đạt đỉnh vào mùa đông. Tại Việt Nam, bệnh do RSV gây ra thường đạt đỉnh vào các thời điểm giao mùa, khi từ đông chuyển sang xuân và mùa xuân chuyển dần sang hè.

Virus RSV ủ bệnh bao lâu? Thời gian ủ bệnh của RSV

Virus RSV ủ bệnh dao động khoảng 4 đến 6 ngày (Thời gian ủ bệnh được tính từ khi bắt đầu nhiễm virus cho đến khi biểu hiện triệu chứng). Người nhiễm RSV có thể lây virus cho người khác trong khoảng 3 đến 8 ngày và có thể lây bệnh trong vòng 1 hoặc 2 ngày trước khi biểu hiện triệu chứng. Thời gian hồi phục khi nhiễm RSV thường mất 1 đến 2 tuần. Tuy nhiên, một số trẻ sơ sinh và những người có hệ miễn dịch suy yếu có thể tiếp tục lây truyền virus kéo dài trong vòng 4 tuần, ngay cả khi đã ngừng biểu hiện triệu chứng.

Triệu chứng của bệnh RSV sau thời gian ủ bệnh

Trẻ nhỏ và người lớn thường gây ra các dấu hiệu và triệu chứng giống như cảm lạnh nhẹ, cụ thể như:

• Nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi;
• Ho khan;
• Sốt nhẹ;
• Đau họng;
• Hắt hơi;
• Sốt;
• Đau đầu. (1)

Tuy nhiên, nhiễm RSV có thể lây lan đến đường hô hấp dưới, gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hơn, bao gồm:

• Sốt cao;
• Ho dữ dội;
• Thở khò khè (tiếng ồn thường nghe thấy khi thở ra);
• Thở nhanh hoặc khó thở;
• Da xanh xao, tím tái (thiếu oxy).

Đặc biệt, trẻ sơ sinh là đối tượng bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất bởi RSV với các triệu chứng điển hình như:

• Thở ngắn, nông và nhanh;
• Khó thở (cơ ngực kéo vào trong mỗi khi thở);
• Ho;
• Chán ăn;
• Lờ đờ;
• Cáu kỉnh.

Hầu hết trẻ em và người lớn đều hồi phục trong vòng 1 đến 2 tuần, mặc dù một số trẻ vẫn có thể bị khò khè nhiều lần. Trong các trường hợp triệu chứng không thuyên giảm, nhiễm trùng nghiêm trọng hoặc đe dọa tính mạng đòi hỏi phải nằm viện, đặc biệt ở trẻ sinh non, người có bệnh về tim hoặc phổi tắc nghẽn mạn tính.

Virus RSV nguy hiểm như thế nào?

RSV là loại virus đường hô hấp phổ biến, thường gây ra các triệu chứng nhẹ như cảm lạnh, có thể hồi phục nhanh mà không cần phải điều trị y tế. Tuy nhiên, ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi, người trên 65 tuổi và người có hệ miễn dịch suy yếu, RSV có thể gây các bệnh hô hấp trở nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí dẫn đến tử vong. (2)

RSV có khả năng gây ra các biến chứng nguy hiểm về phổi như: viêm phổi RSV, tràn khí màng phổi, xẹp phổi, ứ khí phổi... và các biến chứng nguy hiểm về đường hô hấp khác như: viêm tiểu phế quản, nhiễm trùng tai giữa, hen suyễn, viêm phế quản, suy hô hấp... Trên toàn cầu, RSV ước tính đã gây ra 66.000 đến 199.000 trường hợp tử vong do viêm phổi ở trẻ dưới 5 tuổi vào năm 2005. Điều này khiến RSV trở thành tác nhân đứng thứ ba gây ra tử vong do viêm phổi ở trẻ nhỏ sau virus phế cầu và Hib.

Không chỉ nguy hiểm ở trẻ nhỏ, RSV còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người lớn, đặc biệt là người cao tuổi và người có bệnh lý nền. Mỗi năm, ước tính có khoảng 60.000 - 160.000 người lớn từ 65 tuổi trở lên ở Hoa Kỳ phải nhập viện, trong đó khoảng 6.000 - 10.000 trường hợp tử vong do nhiễm RSV. Đáng lưu ý, sức khỏe tim mạch và RSV có mối tương quan mạnh mẽ, khoảng 14 -22% trường hợp nhập viện ở người lớn đều có vấn đề về tim mạch gồm suy tim sung huyết, hội chứng vành cấp, loạn nhịp tim.

Theo ghi nhận, bệnh tim mạch tiềm ẩn gây ra 45 - 63% số ca nhập viện với biến chứng nặng khi nhiễm RSV. Đặc biệt, RSV có liên quan mật thiết trong việc làm trầm trọng thêm các tình trạng tim mạch như loạn nhịp tim, suy tim, động mạch vành, tim sung huyết...

Khi nào nên đi khám khi bị nhiễm virus RSV?

Bên cạnh tìm hiểu về virus RSV ủ bệnh bao lâu? Thì khi nào nên đưa trẻ đến bệnh viện cũng là vấn đề cần quan tâm. Khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu nhiễm RSV trở nặng, phụ huynh hoặc người chăm sóc cần đưa trẻ đi đến cơ sở y tế gần nhất để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Một số dấu hiệu nguy hiểm của RSV, cần đặc biệt lưu ý và thăm khám bác sĩ ngay:

• Trẻ dưới 3 tháng tuổi có dấu hiệu nhiễm RSV;
• Sốt cao dai dẳng, dù đã uống thuốc hạ sốt nhưng không thuyên giảm;
• Khó thở tăng dần;
• Màu da xanh tím, đặc biệt ở môi và móng tay;
• Trẻ chán ăn hoặc ăn không đủ 80% lượng bình thường;
• Nồng độ oxy trong máu dưới 95%, biểu hiện qua triệu chứng như hụt hơi, chóng mặt, đau đầu, tim đập loạn nhịp...

Cách phòng tránh và điều trị virus RSV

Virus RSV ủ bệnh bao lâu? Cách phòng tránh bị bệnh là gì? Cách phòng tránh nhiễm RSV hiệu quả nhất chính là ngăn chặn nguy cơ nhiễm nhiều bệnh hô hấp trên khác như: cúm, viêm phổi, viêm tai mũi họng, viêm tai giữa... đặc biệt, giảm mức độ nghiêm trọng khi bội nhiễm với các vi khuẩn nguy hiểm như phế cầu khuẩn, cúm, Hib...

Hiện VNVC đang có đầy đủ vắc xin phòng các bệnh hô hấp cho trẻ em và người lớn bao gồm:

• Vắc xin phòng bệnh cúm mùa: Vaxigrip (Pháp), Influvac (Hà Lan) phòng 4 chủng cúm phổ biến, trong đó hai chủng cúm A (H1N1, H3N2) và 2 chủng cúm B (Yamagata, Victoria), vắc xin cúm tam giá của Việt Năm Ivacflu-S chỉ định tiêm cho trẻ em từ 6 tháng tuổi trở lên và người lớn không giới ạn độ tuổi;
• Vắc xin phòng phế cầu khuẩn: Synflorix (Bỉ) phòng 10 chủng phế cầu, Prevenar 13 (Bỉ) phòng 13 chủng phế cầu và Pneumovax 23 phòng 23 chủng phế cầu gây các bệnh viêm phổi, viêm tai giữa, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết do phế cầu khuẩn gây ra;
• Vắc xin phòng viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết do não mô cầu khuẩn: Bexsero (Ý) phòng não mô cầu nhóm B , Mengoc-BC (Cuba) phòng não mô cầu nhóm B và C, Menactra (Mỹ) phòng não mô cầu nhóm ACYW-135, MenQuadfi (Mỹ) và Nimenrix (Bỉ) phòng não mô cầu nhóm ACYW-135.
• Vắc xin chứa thành phần bạch hầu, ho gà: Infanrix Hexa (Bỉ), Hexaxim (Pháp), Pentaxim (Pháp), Tetraxim (Pháp), Adacel (Canada), Boostrix (Bỉ), Td (Việt Nam);
• Vắc xin phòng sởi, quai bị, rubella: Mvvac (Việt Nam), vắc xin phối hợp 3 trong 1 phòng bệnh sởi - quai bị - rubella MMR-II (Mỹ), Priorix (Ý);
• Vắc xin phòng thủy đậu: Varivax (Mỹ), Varicella (Hàn Quốc), Varilrix (Bỉ).

Xem thêm: Virus RSV có lây không? Lây lan quan những con đường nào?

Bên cạnh tiêm phòng vắc xin, mọi người có thể thực hiện các hoạt động sau để giảm nguy cơ nhiễm và lây lan của RSV cũng như các loại virus đường hô hấp khác:

• Vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ;
• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước trong ít nhất 20 giây;
• Che miệng khi ho, hắt hơi;
• Tránh sờ tay lên mắt, mũi, miệng khi tay chưa được rửa sạch;
• Đeo khẩu trang khi di chuyển đến nơi đông người, nhiều khói bụi;
• Tránh tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi và thuốc lá;
• Vệ sinh thường xuyên các bề mặt thường xuyên chạm vào;
• Sử dụng máy lọc không khí;
• Hạn chế tiếp xúc với người đang mắc bệnh đường hô hấp;
• Đối với trẻ sơ sinh nên bú sữa mẹ ít nhất trong 6 tháng đầu đời.

RSV thường gây ra các triệu chứng nhẹ như cảm lạnh, trừ khi thực hiện xét nghiệm RSV thì người bệnh mơi biết bản thân bị nhiễm RSV. Thông thường, người bệnh sẽ dần hồi phục sau một hoặc hai tuần và có thể chăm sóc tại nhà bằng cách:

• Uống thuốc hạ sốt, giảm đau như: acetaminophen, paracetamol hoặc ibuprofen (cần dùng theo chỉ định của bác sĩ);
• Rửa mũi bằng nước muối sinh lý để làm loãng dịch, ngăn ngừa bít tắc đường hô hấp;
• Bổ sung đủ nước, đảm bảo đủ dịch để làm loãng đờm.

Có thể bạn quan tâm: Virus RSV có bị lại không?

Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về virus RSV ủ bệnh bao lâu và các vắc xin phòng bệnh đường hô hấp tại VNVC, quý Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage facebook VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây.

Virus RSV ủ bệnh bao lâu? Thông thường, thời gian từ khi bắt đầu nhiễm cho đến khi bùng phát triệu chứng là từ 4 đến 6 ngày. Đối với những người có thể trạng khỏe mạnh, các triệu chứng thường khá nhẹ và thời gian hồi phục nhanh chóng. Trong khi đó, những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ sơ sinh, trẻ sinh non, người cao tuổi, người có bệnh lý nền thường có thời gian hồi phục lâu hơn và nguy cơ dẫn đến biến chứng nguy hiểm.