Bà bầu có nên tiêm cúm không? Vì sao không được và được tiêm phòng?

15:01 24/04/2025

Quản Lý Y khoa vùng 2 - miền Bắc
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Bầu có nên tiêm cúm không? Đây là thắc mắc của nhiều mẹ bầu khi lo lắng về tác động của vắc xin đối với thai nhi. Trong khi đó, cúm mùa không chỉ gây ra các triệu chứng khó chịu mà còn có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng cho mẹ và bé, đặc biệt là viêm phổi, sinh non, thậm chí tăng nguy cơ tử vong ở thai phụ. Vậy tiêm phòng cúm khi mang thai có an toàn không, thời điểm nào tiêm là tốt nhất? Chuyên gia của Hệ thống tiêm chủng VNVC sẽ giải đáp trong bài viết có bầu tiêm cúm được không này.
BS Đoàn Thị Khánh Châm - Quản lý Y khoa vùng 2 miền Bắc, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC chia sẻ: “Một nghiên cứu năm 2013 ghi nhận rằng tiêm vắc xin cúm giúp giảm đến 50% nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm ở thai phụ. Nghiên cứu khác công bố năm 2018 cũng cho thấy mẹ bầu tiêm vắc xin cúm có thể giảm 40% nguy cơ phải nhập viện do bệnh cúm. Ngoài ra, việc tiêm ngừa trong thai kỳ còn mang lại lợi ích quan trọng cho trẻ sơ sinh, giúp bé có miễn dịch thụ động chống lại virus cúm trong những tháng đầu đời – thời điểm trẻ chưa đủ tuổi để tiêm vắc xin”. |
Bầu có nên tiêm cúm không?
Phụ nữ mang thai nên tiêm vắc xin cúm để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ và các chuyên gia y tế, vắc xin cúm được khuyến cáo tiêm trong thai kỳ vì giúp giảm nguy cơ mắc bệnh cúm, hạn chế biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, suy hô hấp, sinh non và sảy thai.
Lý giải vấn đề này, chuyên gia của Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết phụ nữ mang thai có nguy cơ cao hơn phải nhập viện do cúm so với những người không mang thai trong cùng độ tuổi. Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ, bệnh cúm còn có thể tác động tiêu cực đến thai nhi. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng sốt – triệu chứng phổ biến khi mắc cúm – có thể liên quan đến nguy cơ dị tật ống thần kinh và các biến chứng khác ở trẻ sơ sinh.
Một nghiên cứu năm 2013 ghi nhận rằng tiêm vắc xin cúm giúp giảm đến 50% nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm ở thai phụ. Nghiên cứu khác công bố năm 2018 cũng cho thấy mẹ bầu tiêm vắc xin cúm có thể giảm 40% nguy cơ phải nhập viện do bệnh cúm (1). Ngoài ra, việc tiêm ngừa trong thai kỳ còn mang lại lợi ích quan trọng cho trẻ sơ sinh, giúp bé có miễn dịch thụ động chống lại virus cúm trong những tháng đầu đời – thời điểm trẻ chưa đủ tuổi để tiêm vắc xin.

Thời điểm tiêm phòng cúm cho mẹ bầu
1. Giai đoạn phù hợp cho mẹ bầu
Vắc xin cúm có thể tiêm trước khi mang thai hoặc trong suốt thai kỳ, mang lại lợi ích thiết thực cho cả mẹ và bé. Theo hướng dẫn từ WHO, CDC Hoa Kỳ và các nhà sản xuất vắc xin, phụ nữ mang thai có thể tiêm phòng cúm ở bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ.
Dù vậy, các nghiên cứu hiện nay chủ yếu tập trung vào tính an toàn và hiệu quả của vắc xin cúm khi tiêm trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba. Trong giai đoạn đầu thai kỳ, thai nhi đang phát triển nhanh chóng, và một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến sự an toàn của bé. Vì vậy, nếu mẹ bầu lựa chọn tiêm vắc xin trong thai kỳ, thời điểm phù hợp nhất thường là từ tam cá nguyệt thứ hai trở đi để tăng mức độ an toàn và yên tâm hơn. (2)
Các chuyên gia tại Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cũng khuyến nghị mẹ bầu nên chủ động tiêm phòng cúm càng sớm càng tốt, ngay khi có vắc xin, nhằm bảo vệ sức khỏe trong suốt thai kỳ và hỗ trợ miễn dịch cho bé sau khi chào đời.
2. Mùa cúm
Ngoài ra, các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo mẹ bầu nên tiêm ngừa càng sớm càng tốt, lý tưởng nhất là trước hoặc trong mùa cúm (từ khoảng tháng 9 đến tháng 4 hằng năm). Điều này giúp cơ thể có đủ thời gian tạo kháng thể, bảo vệ mẹ khỏi nguy cơ mắc cúm và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, sinh non hay sảy thai.

Vaccine nào an toàn cho mẹ bầu?
Hiện nay, có 2 loại vắc xin cúm tứ giá có thể tiêm cho phụ nữ mang thai đang được sử dụng tại Việt Nam bao gồm:
- Vắc xin Vaxigrip Tetra: Đây là vắc xin cúm bất hoạt giúp phòng ngừa 4 chủng virus cúm phổ biến, bao gồm 2 chủng cúm A (H1N1, H3N2) và 2 chủng cúm B (Yamagata, Victoria). Vắc xin này được nghiên cứu, phát triển bởi tập đoàn Sanofi Pasteur và sản xuất tại Pháp.
- Vắc xin Influvac Tetra: Cũng là vắc xin cúm bất hoạt có khả năng bảo vệ trước 4 chủng virus cúm gồm 2 chủng cúm A (H1N1, H3N2) và 2 chủng cúm B (Yamagata, Victoria). Sản phẩm do hãng Abbott nghiên cứu, sản xuất tại Hà Lan.
Cả hai loại vắc xin trên đều được sử dụng rộng rãi để giúp mẹ bầu phòng bệnh cúm hiệu quả, hạn chế nguy cơ biến chứng trong thai kỳ.
Xem thêm Lịch tiêm phòng cúm cho bà bầu giá bao nhiêu? Ở đâu tốt, an toàn?
Khi nào mẹ bầu không nên tiêm phòng cúm?
Mặc dù vắc xin cúm được khuyến cáo cho phụ nữ mang thai, nhưng trong một số trường hợp đặc biệt, mẹ bầu có thể cần hoãn hoặc không nên tiêm phòng cúm, bao gồm:
- Dị ứng nghiêm trọng với thành phần vắc xin: Nếu mẹ bầu có tiền sử dị ứng nặng với bất kỳ thành phần nào của vắc xin cúm, đặc biệt là dị ứng nghiêm trọng với protein trứng, cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêm.
- Đang bị sốt cao hoặc mắc bệnh cấp tính: Nếu mẹ bầu đang có sốt cao, viêm nhiễm cấp tính hoặc đang mắc bệnh nặng, nên hoãn tiêm cho đến khi hồi phục.
- Phản ứng nặng với vắc xin cúm trước đây: Nếu từng tiêm vắc xin cúm và gặp phải phản ứng nghiêm trọng như sốc phản vệ, khó thở, nổi mề đay toàn thân hoặc các biến chứng nguy hiểm khác, mẹ bầu không nên tiêm lại mà cần tìm biện pháp phòng ngừa khác.
- Mắc hội chứng Guillain-Barré (GBS): Đây là hội chứng rối loạn thần kinh hiếm gặp, có thể liên quan đến tiêm vắc xin cúm. Nếu mẹ bầu có tiền sử mắc hội chứng này, cần tham vấn bác sĩ trước khi quyết định tiêm phòng.
Trong mọi trường hợp, nếu có thắc mắc hoặc lo lắng về việc tiêm vắc xin cúm khi mang thai, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn phù hợp nhất.
Tác dụng phụ thường gặp khi tiêm phòng cúm ở mẹ bầu?
Phụ nữ mang thai khi tiêm vắc xin cúm, giống như bất kỳ đối tượng nào khác, cũng có thể gặp phải một số phản ứng sau tiêm. Tuy nhiên, các phản ứng này thường ở mức độ nhẹ và sẽ tự biến mất sau khoảng 1-2 ngày. Một số triệu chứng thường gặp bao gồm đau nhức tại vị trí tiêm, sưng hoặc tấy đỏ, đau đầu, sốt nhẹ, đau cơ và cảm giác mệt mỏi.
Quy trình tiêm phòng cúm an toàn cho mẹ bầu
Bên cạnh mẹ bầu có nên tiêm cúm không thì quay trình tiêm phòng cúm an toàn cũng là vấn đề mẹ nên quan tâm. Tiêm vắc xin cúm là biện pháp cần thiết để bảo vệ sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả phòng bệnh tốt nhất, mẹ bầu cần lưu ý một số điều trước, trong và sau khi tiêm như sau:
Trước khi tiêm:
- Chuẩn bị đầy đủ sổ tiêm chủng hoặc phiếu tiêm để bác sĩ kiểm tra lịch sử tiêm ngừa. Nếu không nhớ rõ các mũi vắc xin đã tiêm trước đó, mẹ bầu nên trao đổi với bác sĩ để được tư vấn phù hợp.
- Thông báo tình trạng sức khỏe, các loại thuốc đang sử dụng cũng như tiền sử dị ứng (nếu có) với bất kỳ thành phần nào của vắc xin.
- Lựa chọn cơ sở tiêm chủng uy tín với đội ngũ bác sĩ và nhân viên y tế giàu kinh nghiệm để đảm bảo an toàn.
- Tìm hiểu trước về các loại vắc xin phòng cúm dành cho phụ nữ mang thai để có sự chuẩn bị tốt nhất.
- Đảm bảo chế độ dinh dưỡng hợp lý, nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể sẵn sàng tiếp nhận vắc xin.
Trong khi tiêm:
- Giữ tâm lý thoải mái, hợp tác với nhân viên y tế để quá trình tiêm diễn ra thuận lợi.
- Kiểm tra lại thông tin về vắc xin trước khi tiêm để đảm bảo đúng loại phù hợp.
Sau khi tiêm:
- Ở lại cơ sở tiêm chủng ít nhất 30 phút để theo dõi phản ứng sau tiêm.
- Lắng nghe hướng dẫn từ nhân viên y tế về cách theo dõi sức khỏe tại nhà.
- Theo dõi các dấu hiệu bất thường như khó thở, chóng mặt, mẩn đỏ, sưng tấy nghiêm trọng tại vị trí tiêm... Nếu có triệu chứng bất thường, cần đến cơ sở y tế ngay lập tức.
- Quan sát tình trạng sức khỏe trong 24 – 48 giờ đầu sau tiêm.
- Bổ sung đủ nước, dinh dưỡng hợp lý và nghỉ ngơi đầy đủ để cơ thể hồi phục nhanh hơn.
- Nếu vị trí tiêm bị sưng, đỏ, có thể chườm lạnh nhẹ nhàng để giảm đau và viêm. Tuyệt đối không chườm nóng, xoa dầu, bôi bất kỳ chất nào lên vết tiêm để tránh nguy cơ nhiễm trùng.

Địa chỉ tiêm phòng cúm an toàn cho mẹ bầu
Mẹ bầu có nên tiêm cúm không? Nếu nên tiêm thì đâu là địa chỉ uy tín và chất lượng để tiêm phòng? VNVC là hệ thống trung tâm tiêm chủng uy tín, cung cấp dịch vụ tiêm phòng vắc xin cúm với tiêu chuẩn an toàn cao cho phụ nữ mang thai. Với lợi thế là đối tác chiến lược của nhiều hãng vắc xin hàng đầu thế giới, VNVC có khả năng nhập khẩu trực tiếp các loại vắc xin chính hãng, bao gồm vắc xin cúm và nhiều vắc xin quan trọng khác. Nhờ đó, hệ thống luôn đảm bảo nguồn cung đầy đủ, đáp ứng nhu cầu tiêm chủng ngày càng tăng của người dân.
Bên cạnh đó, VNVC còn chú trọng đầu tư hệ thống bảo quản vắc xin đạt chuẩn quốc tế với hàng trăm kho lạnh GSP trên toàn quốc. Nhờ dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) hiện đại, vắc xin luôn được giữ trong điều kiện nhiệt độ từ 2 – 8 độ C theo đúng quy định khắt khe của nhà sản xuất. Tất cả các phòng tiêm tại các trung tâm VNVC đều được trang bị tủ bảo quản vắc xin chuyên dụng nhằm đảm bảo chất lượng vắc xin trước khi đưa vào sử dụng.
Không chỉ cam kết về chất lượng vắc xin, VNVC còn đảm bảo quy trình tiêm chủng an toàn theo quy định của Bộ Y tế. Đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng tại VNVC đều có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm, sở hữu chứng chỉ an toàn tiêm chủng và thường xuyên được đào tạo bài bản. Với phong cách phục vụ tận tâm, chuyên nghiệp, VNVC mang đến trải nghiệm tiêm chủng an toàn, nhẹ nhàng và chu đáo cho mẹ bầu cũng như tất cả khách hàng.
Xem thêm:

Để được tư vấn các thông tin xoay quanh vắc xin cho trẻ em và người lớn, đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:
- Hotline: 028 7102 6595;
- Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
- Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
- Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn
- Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok Bác sĩ Tiêm chủng VNVC
Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:
- IOS (iPhone, iPad...): https://bit.ly/VNVC_APPSTORE
- Android (Oppo, Samsung, Sony...): https://bit.ly/VNVC_GGPLAY
Câu hỏi thường gặp
1. Bà bầu đã bị cúm có cần tiêm nữa không?
Bà bầu đã bị cúm không nên tiêm phòng vắc xin cúm, bởi lúc này cơ thể chưa ở trạng thái tốt nhất để tiếp nhận vắc xin. Theo khuyến cáo của chuyên gia, việc tiêm phòng nên thực hiện khi sức khỏe ổn định, hệ miễn dịch hoạt động tốt để đảm bảo vắc xin phát huy hiệu quả tối đa.
Bên cạnh phụ nữ mang thai đang mắc cúm, một số nhóm đối tượng khác cũng cần cân nhắc trước khi tiêm vắc xin cúm, bao gồm những người có tiền sử dị ứng nghiêm trọng với vắc xin cúm, người suy dinh dưỡng, người đang mắc bệnh nhiễm trùng cấp tính hoặc dị ứng với thành phần của vắc xin như kháng sinh Gentamicin, formaldehyde. Đặc biệt, những ai từng mắc hội chứng Guillain-Barre – một bệnh lý gây liệt tủy tiến triển, trong vòng 6 tuần sau khi tiêm vắc xin cúm trước đó cũng cần tham vấn bác sĩ trước khi quyết định tiêm ngừa.
Xem thêm 12 cách chữa cảm cúm cho bà bầu tại nhà an toàn và hiệu quả cao
2. Có nên tiêm phòng cúm khi mới mang thai không?
Việc tiêm phòng cúm khi vừa phát hiện có thai là hoàn toàn an toàn và được khuyến nghị. Theo CDC Hoa Kỳ, phụ nữ mang thai có nguy cơ cao gặp biến chứng nghiêm trọng nếu mắc cúm, bao gồm viêm phổi, suy hô hấp, thậm chí ảnh hưởng đến thai nhi như sinh non, nhẹ cân hoặc dị tật bẩm sinh. Do đó, tiêm vắc xin cúm không chỉ bảo vệ mẹ mà còn giúp tạo kháng thể truyền cho thai nhi, giúp bé có miễn dịch tốt hơn trong những tháng đầu sau sinh.
Các tổ chức y tế như WHO và CDC khẳng định vắc xin cúm bất hoạt (dạng tiêm) an toàn cho phụ nữ mang thai ở bất kỳ giai đoạn nào, bao gồm cả khi vừa mang thai. Vì vậy, nếu phát hiện có thai trong mùa cúm và chưa được tiêm ngừa trước đó, mẹ bầu nên tiêm phòng sớm để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.
Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề bầu có nên tiêm cúm không, quý Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây.
Qua bài viết trên, thắc mắc bầu có nên tiêm cúm không?, bà bầu tiêm cúm được không? đã được giải đáp. Phụ nữ mang thai là nhóm có nguy cơ cao gặp biến chứng nghiêm trọng nếu mắc cúm, do đó, tiêm vắc xin cúm là biện pháp quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và thai nhi. Vắc xin không chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh, hạn chế các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, suy hô hấp, sinh non mà còn mang lại miễn dịch thụ động cho em bé sau sinh.



- Thompson, M. G., Kwong, J. C., Regan, A. K., Katz, M. A., Drews, S. J., Azziz-Baumgartner, E., Klein, N. P., Chung, H., Effler, P. V., Feldman, B. S., Simmonds, K., Wyant, B. E., Dawood, F. S., Jackson, M. L., Fell, D. B., Levy, A., Barda, N., Svenson, L. W., Fink, R. V., . . . Modaressi, S. (2018). Influenza vaccine effectiveness in preventing influenza-associated hospitalizations during pregnancy: a multi-country retrospective Test Negative Design Study, 2010–2016. Clinical Infectious Diseases, 68(9), 1444–1453. https://doi.org/10.1093/cid/ciy737
- Website, N. (2025, February 3). The flu jab in pregnancy. nhs.uk. https://www.nhs.uk/pregnancy/keeping-well/flu-jab/