Chi phí và gánh nặng điều trị bệnh RSV ở trẻ sơ sinh
17:56 12/11/2025
Quản lý Y khoa
Hệ thống Tiêm chủng VNVC
Virus hợp bào hô hấp RSV gây ra gánh nặng bệnh tật lớn với biến chứng nguy hiểm và di chứng kéo dài. Tại Việt Nam, mỗi lần nhập viện do nhiễm RSV ở trẻ nhỏ có thể tiêu tốn đến 70% mức lương tối thiểu hàng tháng của mỗi gia đình tại TP.HCM, chưa kể chi phí điều trị tích cực (ICU). Chính vì thế, phát hiện sớm, điều trị kịp thời, đặc biệt là chủ động phòng ngừa là cần thiết để bảo vệ sức khỏe trẻ, đồng thời giảm đáng kể gánh nặng kinh tế cho gia đình và ngành y tế.
Bác sĩ Lê Thị Gấm - Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cho biết: “Virus hợp bào hô hấp RSV có thể gây viêm tiểu phế quản, viêm phổi nặng, thậm chí suy hô hấp cấp ở trẻ sơ sinh. Khi nhập viện, trẻ thường cần theo dõi liên tục, hỗ trợ thở oxy, truyền dịch, đôi khi phải thở máy, nên chi phí điều trị rất tốn kém. Với trẻ có bệnh nền, sinh non hoặc suy giảm miễn dịch, mức chi phí còn tăng gấp nhiều lần.”
Cũng theo Bác sĩ Gấm, phần lớn chi phí phát sinh không chỉ nằm ở tiền thuốc hay giường bệnh mà còn ở những khoản gián tiếp như nghỉ việc chăm con, đi lại, tái khám, theo dõi sau xuất viện. Đối với nhiều gia đình, một đợt điều trị RSV nặng có thể tiêu tốn tương đương vài tháng thu nhập, gây áp lực tài chính đáng kể.
Kết quả nghiên cứu về “Chi phí quản lý nhiễm trùng đường hô hấp dưới cấp tính do virus hợp bào hô hấp (RSV) ở trẻ nhỏ” cho thấy: tổng chi phí toàn cầu cho việc điều trị nội trú và ngoại trú RSV ở trẻ dưới 5 tuổi năm 2017 lên tới 4,82 tỷ euro (ước tính khoảng 130,14 nghìn tỷ đồng), chiếm khoảng 0,7‰ chi tiêu y tế toàn cầu. Chi phí điều trị nội trú chiếm phần lớn gánh nặng tài chính, tương đương 55% tổng chi phí quản lý RSV trên toàn cầu và tới 65% tại các quốc gia đang phát triển. Mức chi này dao động mạnh tùy theo cơ sở điều trị, phản ánh sự chênh lệch trong tiếp cận dịch vụ y tế giữa các vùng.
Tại Việt Nam, nghiên cứu trên 536 trẻ với độ tuổi trung bình 7 tháng cho thấy 20% có kết quả dương tính với RSV. Chi phí điều trị trung bình cho mỗi bệnh nhân ngoại trú khoảng 52 USD (khoảng 1,3 triệu đồng) và nội trú khoảng 165 USD (khoảng 4,3 triệu đồng). Đáng chú ý, chi phí tự chi trả cho một lần nhập viện (không tính nhập điều trị tích cực ICU) có thể chiếm tới 32 - 70% mức lương tối thiểu hàng tháng tại TP.HCM (khoảng 160 USD, tương đương 4,2 triệu đồng).
Đặc biệt, mức độ nghiêm trọng hoặc nguy cơ tử vong do nhiễm RSV thậm chí còn cao hơn ở trẻ sinh non và trẻ sơ sinh có nguy cơ cao mắc RSV (như mắc bệnh nền, suy giảm miễn dịch). Do đó, nhóm trẻ này có nhiều khả năng bị một đợt nhiễm trùng RSV nghiêm trọng hơn, phải chịu mức sử dụng nguồn lực chăm sóc sức khỏe (HRU) và chi phí cao hơn khoảng 1,8 - 5,9 lần so với trẻ bình thường. (1)
Mỗi năm, RSV gây ra khoảng 2,1 triệu ca nhiễm trùng cần được chăm sóc y tế ở trẻ em dưới 5 tuổi, khoảng 500.000 lượt khám cấp cứu, 1,5 triệu lượt khám ngoại trú và 50.000 lượt nhập viện ở trẻ em dưới 24 tháng (2). Nhiễm trùng RSV cũng là nguyên nhân hàng đầu gây nhập viện ở trẻ dưới 1 tuổi, chiếm khoảng 19 - 27% số ca nhập viện hàng năm, thường khiến trẻ phải nhập viện điều trị tích cực tại khoa chăm sóc đặc biệt (ICU), bổ sung oxy và thở máy (3). Trong đó, tỷ lệ mắc bệnh và tử vong liên quan đến RSV cao hơn đáng kể ở trẻ sơ sinh mắc bệnh lý nền như sinh non, bệnh phế quản phổi mãn tính, bệnh tim bẩm sinh.
Bên cạnh đó, RSV tiềm ẩn nhiều nguy cơ tiến triển nặng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đường hô hấp dưới, biểu hiện bằng các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, suy hô hấp cấp tính, hôn mê và ngừng thở.
“RSV có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng không chỉ ở trẻ sinh non hay có bệnh lý nền, mả cả trẻ đủ tháng, khỏe mạnh cũng có nguy cơ cao phải chăm sóc đặc biệt và nằm viện kéo dài, đặc biệt là trong ba tháng đầu đời. Do đó, việc điều trị thường đòi hỏi các biện pháp can thiệp chuyên sâu như thở oxy, theo dõi sát sao và sử dụng thuốc hỗ trợ, từ đó tạo ra gánh nặng chi phí đáng kể cho gia đình và áp lực lên hệ thống chăm sóc sức khỏe”, Bác sĩ Gấm nhấn mạnh.
Hiện nay đã có giải pháp phòng ngừa RSV đặc hiệu, chủ động, an toàn và hiệu quả cho trẻ sơ sinh, được Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ khuyến cáo, bao gồm tiêm vắc xin tiêm vắc xin RSV cho mẹ trong thai kỳ giúp truyền kháng thể cho thai nhi, bảo vệ trẻ ngay khi chào đời cho đến ít nhất 6 tháng tuổi hoặc/và tiêm kháng thể đơn dòng phòng RSV trực tiếp cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Tại Việt Nam hiện nay đã cấp phép lưu hành và triển khai tiêm đầy đủ cả 2 liệu pháp miễn dịch phòng RSV nêu trên. Trong đó, vắc xin RSV Abrysvo (Pfizer, Bỉ) sử dụng công nghệ sinh học tiên tiến, bảo vệ đa tầng cho mẹ và trẻ. Tiêm trong tuần 24 - 36 của thai kỳ, vắc xin giúp mẹ tạo kháng thể và truyền miễn dịch thụ động qua nhau thai, bảo vệ trẻ sơ sinh trong 6 tháng đầu đời. Dữ liệu lâm sàng cho thấy vắc xin giảm 81,8% nguy cơ nhiễm trùng hô hấp dưới nặng trong 90 ngày đầu và duy trì 69,4% hiệu lực đến 6 tháng; với trẻ nguy cơ cao, hiệu lực duy trì 82% trong 3 tháng đầu và 70% đến 6 tháng.
Kháng thể đơn dòng thế hệ mới Beyfortus (Nirsevimab) của Tập đoàn Sanofi (Pháp), sản xuất tại Mỹ cung cấp miễn dịch ngay sau tiêm, thay vì chờ 2 - 4 tuần như vắc xin truyền thông, giúp giảm 82% nguy cơ nhập viện do viêm phổi, viêm tiểu phế quản và duy trì hiệu lực trong 5 - 6 tháng, tương đương một mùa dịch RSV. Beyfortus (Nirsevimab) được chỉ định cho trẻ từ 1 ngày tuổi đến 24 tháng, tiêm 1 hoặc 2 mũi tùy độ tuổi và thể trạng. Hiện Beyfortus đang triển khai lần đầu tiên tại Hệ sinh thái sức khỏe Tâm Anh - VNVC - Nutrihome. Trong đó, các Bệnh viện và Trung tâm khám - chữa bệnh thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh ở Hà Nội và TP.HCM cùng Phòng khám Nutrihome sẽ triển khai tiêm với sự hỗ trợ chuyên môn và tư vấn khách hàng từ Hệ thống Tiêm chủng VNVC.
Nếu có bất kỳ thắc mắc liên quan đến vắc xin và kháng thể đơn dòng RSV, Quý khách có thể liên hệ trực tiếp với VNVC theo thông tin sau:
- Hotline: 028 7102 6595;
- Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
- Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok: https://www.tiktok.com/@vnvc.vn;
- Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
- Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: https://vax.vnvc.vn/vaccine;
- Đặt mua các sản phẩm chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng chính hãng, chất lượng cao từ các thương hiệu uy tín hàng đầu quốc tế như Nestlé Health Science (Thụy Sĩ), Asahi - Wakodo (Nhật Bản), ECO Green (sản xuất tại Mỹ) với giá ưu đãi tại VNVC SHOP TẠI ĐÂY.
Quý Khách hàng có thể cài đặt ứng dụng “Trợ lý tiêm chủng toàn năng” – app VNVC dễ dàng thông qua 2 đường dẫn sau:
- IOS (iPhone, iPad…): https://bit.ly/VNVC_APPSTORE
- Android (Oppo, Samsung, Sony…): https://bit.ly/VNVC_GGPLAY
- Zhang, S., Akmar, L. Z., Bailey, F., Rath, B. A., Alchikh, M., Schweiger, B., Lucero, M. G., Nillos, L. T., Kyaw, M. H., Kieffer, A., Tong, S., Campbell, H., Beutels, P., Nair, H., Nair, H., Campbell, H., Shi, T., Zhang, S., Li, Y., . . . Rosen, B. (2019). Cost of Respiratory Syncytial Virus-Associated Acute Lower Respiratory Infection Management in Young Children at the Regional and Global Level: A Systematic Review and Meta-Analysis. The Journal of Infectious Diseases, 222(Supplement_7), S680–S687. https://doi.org/10.1093/infdis/jiz683
- Bowser, D. M., Rowlands, K. R., Hariharan, D., Gervasio, R. M., Buckley, L., Halasa-Rappel, Y., Glaser, E. L., Nelson, C. B., & Shepard, D. S. (2022). Cost of respiratory syncytial virus infections in US Infants: Systematic Literature review and analysis. The Journal of Infectious Diseases, 226(Supplement_2), S225–S235. https://doi.org/10.1093/infdis/jiac172
- Han, H. J., Ryu, D., Kim, J. Y., Jang, S., & Suh, H. S. (2024). Healthcare resource utilisation and costs in infants with confirmed respiratory syncytial virus infections: a national population cohort study. BMC Infectious Diseases, 24(1), 1152. https://doi.org/10.1186/s12879-024-09971-0
BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ
Nguy cơ dịch cúm bùng phát cuối năm, phòng bệnh như thế nào?
Việt Nam ghi nhận số ca mắc cúm, đặc biệt cúm A tăng nhanh. Bộ Y tế cảnh báo nhiều biến thể virus cúm cùng lưu hành,...
Biến thể cúm A mới lan nhanh và chiếm ưu thế trong cộng đồng
Các quốc gia châu Á đang ghi nhận làn sóng cúm gia tăng sớm bất thường, trong bối cảnh một biến thể mới của virus cúm A/H3N2,...
Hàng nghìn người dân vùng lũ tiêm uốn ván miễn phí tại VNVC
15 Trung tâm Tiêm chủng VNVC tại khu vực miền Trung - Tây Nguyên chịu ảnh hưởng nặng nề của mưa lũ đang triển khai tiêm vắc...
Vì sao liều tiêm kháng thể đơn dòng RSV Beyfortus phụ thuộc vào cân nặng của trẻ?
Kháng thể đơn dòng phòng virus hợp bào hô hấp RSV thế hệ mới Beyfortus (Nirsevimab) tiêm cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đến 2 tuổi,...
Cúm tiếp tục tăng trong mùa mưa ẩm
Thời điểm giao mùa cuối năm, các ca cúm mùa, đặc biệt là cúm A, đang gia tăng nhanh tại nhiều tỉnh thành trên cả nước. Tại...
Việt Nam mở rộng độ tuổi tiêm vắc xin Phế cầu 20, Não mô cầu từ 6 tuần tuổi
Bộ Y tế vừa công bố quyết định mở rộng độ tuổi chỉ định đối với hai vắc xin quan trọng là vắc xin não mô cầu...
