Việt Nam sắp có vắc xin phòng bệnh tay chân miệng
Ngày 18/2/2025, Hệ thống tiêm chủng VNVC ký kết bản ghi nhớ hợp tác với Công ty dược phẩm Substipharm Biologics (Thụy Sĩ), mở ra cơ hội đưa về Việt Nam nhiều loại vắc xin mới, trong đó đặc biệt quan trọng là vắc xin phòng ngừa bệnh tay chân miệng do Enterovirus 71 (EV71), chủng virus gây bệnh tay chân miệng nặng nhất với hàng chục nghìn ca mắc, biến chứng và tử vong ở trẻ em Việt Nam trong nhiều năm qua.
Ông Ngô Chí Dũng, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Hệ thống tiêm chủng VNVC và ông Hervé Profit, Giám đốc Cấp cao, Công ty Substipharm Biologics (Thụy Sĩ) ký biên bản ghi nhớ hợp tác, hướng đến nỗ lực sớm đưa vắc xin phòng bệnh tay chân miệng về Việt Nam.
Tại buổi ký kết, hai bên thống nhất mục tiêu cùng nỗ lực hành động vì sức khỏe cộng đồng. Hai bên hướng tới tăng cường trao đổi nghiên cứu khoa học, nghiên cứu lâm sàng, nâng cao kiến thức chuyên môn cho cán bộ, nhân viên y tế, nâng cao nhận thức của cộng đồng về các biện pháp dự phòng bệnh, đặc biệt là bệnh tay chân miệng ở trẻ em.
Substipharm Biologics là công ty vắc xin và sinh học thuộc Tập đoàn Substipharm Biologics của Pháp với 30 năm hoạt động trên toàn cầu, chuyên phát triển, cung cấp và phân phối thuốc tại hơn 80 quốc gia với danh mục hơn 90 dược phẩm, vắc xin chất lượng cao. Trên thế giới, Substipharm Biologics hiện là đơn vị sở hữu vắc xin Imojev phòng viêm não Nhật Bản, mua lại từ Sanofi (Pháp). Vắc xin này đã được VNVC cùng Sanofi đưa về Việt Nam từ năm 2019, hiện đang được phân phối rộng rãi, giúp bảo vệ sức khỏe cho hàng triệu trẻ em và người lớn tại Việt Nam giống như các nước trên thế giới.
Substipharm Biologics đã nỗ lực để ưu tiên đưa vắc xin phòng bệnh tay chân miệng đến Việt Nam, một trong những quốc gia là vùng dịch tễ nghiêm trọng của bệnh này.
Vắc xin phòng bệnh tay chân miệng được khuyến nghị cho trẻ từ 2 tháng đến dưới 6 tuổi. Kết quả nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí y khoa uy tín hàng đầu thế giới The Lancet cho thấy vắc xin an toàn và có hiệu quả bảo vệ cao đến 96,8%, duy trì miễn dịch lâu dài giúp chống lại bệnh tay chân miệng do phân nhóm EV71 lưu hành gần đây ở bất kỳ độ nặng nào. Dữ liệu cho thấy vắc xin còn có miễn dịch chéo với các chủng gây bệnh tay chân miệng khác như B5, C4. Vắc xin phòng bệnh chân tay miệng được sản xuất với công nghệ hiện đại.
Phát biểu tại lễ ký kết, ông Hervé Profit, Giám đốc Cấp cao, Công ty Substipharm Biologics, cho biết quan hệ hợp tác với VNVC là bước tiến quan trọng để Substipharm Biologics mở rộng thêm cơ hội mang về cho Việt Nam thêm nhiều vắc xin và sinh phẩm chất lượng cao bảo vệ sức khỏe cho người dân với nhu cầu ngày càng cao về chất lượng và an toàn.
“Chúng tôi hi vọng sẽ sớm đưa vắc xin phòng bệnh tay chân miệng về Việt Nam để góp phần bảo vệ cho trẻ em, giảm thiểu các biến chứng nguy hiểm do bệnh và mang lại những chuyển đổi tích cực trong cuộc chiến chống lại bệnh tay chân miệng vốn gây ra nhiều gánh nặng cho sức khỏe của trẻ em hàng năm, cũng đồng thời là những gánh nặng của gia đình và xã hội”, ông Hervé Profit chia sẻ.
Đánh giá cao ký kết bản ghi nhớ hợp tác với Substipharm Biologics, ông Ngô Chí Dũng, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc Hệ thống tiêm chủng VNVC, cho biết sự kiện ký kết này có thể coi là dấu mốc quan trọng trong nỗ lực của các bên về việc cùng nhau sớm đưa về Việt Nam loại vắc xin mới, rất cần thiết để phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm, hoành hành nhiều năm qua tại Việt Nam, nguy cơ gây tử vong rất cao cho trẻ em.
“Tay chân miệng là bệnh hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, gây áp lực lớn cho hệ thống y tế, do đó, 2 bên cùng hy vọng có được nguồn cung ứng đầy đủ để có thể đảm bảo nhanh chóng triển khai tiêm chủng rộng khắp cho trẻ em, kịp thời phòng bệnh”, ông Ngô Chí Dũng cho biết.
Tay chân miệng do hai nhóm tác nhân gây bệnh thường gặp là Coxsackie virus A16 (CA16) và Enterovirus 71 (EV71). Các trường hợp nhiễm CA16 thường biểu hiện bệnh nhẹ, có thể chăm sóc và điều trị tại nhà. Trong khi đó, EV71 gây bệnh nặng hơn với nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, viêm cơ tim, viêm phổi, phù phổi, suy hô hấp, suy tuần hoàn, có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Gần đây, các đợt dịch tay chân miệng lớn tại Việt Nam đều có liên quan đến EV71. Đợt bùng phát EV71 lớn diễn ra gần đây nhất ở Việt Nam vào năm 2023 với hơn 180.000 trẻ mắc bệnh, nhiều ca gặp biến chứng, phải thở máy, lọc máu và 31 ca tử vong.
Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC, cho biết bệnh dễ lây lan khi tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết mũi, hầu, họng, nước bọt và các nốt phỏng hoặc tiếp xúc gián tiếp với chất tiết và bài tiết của bệnh nhân trên dụng cụ sinh hoạt, đồ chơi, bàn ghế, nền nhà…
Các biểu hiện ban đầu của bệnh bao gồm sốt, kém ăn, khó chịu và đau họng. Một đến hai ngày sau khi sốt, trẻ xuất hiện các nốt loét ở lưỡi, lợi và bên trong má gây đau rát. Phát ban màu đỏ phẳng hoặc gồ lên, kèm theo bọng nước tập trung nhiều ở lòng bàn tay hoặc lòng bàn chân, có thể xuất hiện ở mông và cơ quan sinh dục. Trẻ dưới 5 tuổi có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện nên dễ mắc bệnh hơn trẻ lớn và người lớn. Nhà trẻ và trường mầm non là những nơi có nguy cơ lây nhiễm cao và phát triển ổ dịch.

Virus gây bệnh tay chân miệng có các chủng gây bệnh chính là Coxsackie A6, A10, A16 và Enterovirus 71 (EV71). Trong đó, các ca có biến chứng nặng chủ yếu do EV71 gây ra. Nguy cơ mắc bệnh nặng do EV71 tăng 16 lần so với nhiễm các chủng virus tay chân miệng khác. Bệnh diễn biến nhanh, cấp tính trong 1 - 4 ngày, trẻ có thể gặp các biến chứng thần kinh, tim mạch và hô hấp nguy hiểm như viêm não, viêm màng não, yếu liệt chi; tăng huyết áp, trụy mạch, suy tim; suy hô hấp, phù phổi cấp.
Theo một nghiên cứu, tổng chi phí do bệnh tay chân miệng gây ra tại Việt Nam lên đến 90,7 triệu USD mỗi năm. Ước tính chi phí chung cho một ca điều trị tay chân miệng ở Việt Nam năm 2016 - 2017 là 400 USD, còn ca nặng mất khoảng 1.400 USD.
Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
VNVC là hệ thống trung tâm tiêm chủng hàng đầu Việt Nam với hàng trăm trung tâm hiện đại trên khắp các tỉnh thành. Hệ thống cung cấp đầy đủ gần 50 loại vắc xin phòng gần 50 bệnh truyền nhiễm cho trẻ em và người lớn.
VNVC chú trọng đầu tư lớn cho hệ thống kho lạnh, dây chuyền lạnh, xe lạnh vận chuyển vắc xin đạt chuẩn GSP theo tiêu chuẩn quốc tế để bảo quản vắc xin an toàn, phát huy hiệu quả phòng bệnh cao sau tiêm chủng. Với hệ thống hơn 10.000 nhân viên gồm 100% bác sĩ, điều dưỡng có chứng chỉ an toàn tiêm chủng, nhân viên y tế được đào tạo kỹ năng chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp, VNVC đảm bảo thực hiện tốt an toàn tiêm chủng tại chỗ và lưu động cho các doanh nghiệp, đơn vị khi có nhu cầu.
Với uy tín và kinh nghiệm triển khai tiêm chủng nhiều năm, VNVC là đối tác chiến lược toàn diện với nhiều hãng vắc xin lớn trên thế giới như GSK (Bỉ), Pfizer (Mỹ), MSD (Mỹ), AstraZeneca (Anh), Sanofi Pasteur (Pháp), Abbott (Hà Lan), Takeda (Nhật Bản)...
Chỉ trong năm 2024, VNVC đã cùng các hãng vắc xin và dược phẩm hàng đầu thế giới như GSK, Pfizer, MSD, Takeda… đưa về Việt Nam 4 loại vắc xin phòng bệnh quan trọng gồm vắc xin phòng não mô cầu B thế hệ mới, vắc xin phế cầu 23, vắc xin sốt xuất huyết và vắc xin zona thần kinh, triển khai tiêm chủng cho trẻ em và người lớn tại hàng trăm trung tâm VNVC trên toàn quốc. Việc liên tiếp đưa về các loại vắc xin mới, vắc xin quan trọng cho người dân Việt Nam thể hiện quyết tâm và nỗ lực nâng cao tỷ lệ bao phủ vắc xin, nâng cao sức khỏe và chất lượng sống cho trẻ em và người lớn tại Việt Nam bên cạnh việc thực hiện tốt hoạt động tiêm chủng an toàn, dịch vụ chất lượng cao của VNVC.
Không chỉ dừng lại ở việc thực hiện tốt hoạt động tiêm chủng, VNVC đang tiến hành xây dựng nhà máy vắc xin theo các tiêu chuẩn cao cấp về nhà máy sản xuất dược phẩm GMP của EU, FDA, PIC/S, WHO với quy mô hơn 2.000 tỷ đồng tại Long An nhằm chủ động sản xuất sinh phẩm và vắc xin cung ứng cho Việt Nam. Đơn vị đã đạt thỏa thuận hợp tác để tiến đến chuyển giao công nghệ và sản xuất một số loại vắc xin với hãng dược phẩm hàng đầu thế giới Sanofi.
Substipharm Biologics
Substipharm Biologics là tập đoàn chăm sóc sức khỏe tư nhân của Pháp với 30 năm hoạt động trên toàn cầu, chuyên phát triển, cung cấp và phân phối thuốc tại hơn 80 quốc gia với danh mục hơn 90 sản phẩm dược phẩm, sinh phẩm và vắc xin chất lượng cao.
Năm 2022, Substipharm Biologics đã mua lại IMOJEV®, vắc xin viêm não Nhật Bản từ Sanofi (Pháp), cùng với 49% cổ phần của nhà máy vắc xin viêm não Nhật Bản tại Bangkok, Thái Lan, thành lập công ty con Substipharm Biologics tại Geneva (Thụy Sĩ) để tập trung vào vắc xin và thuốc sinh học. Vắc xin IMOJEV® có sẵn ở 14 quốc gia trên khắp khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, Đông Nam Á và Úc, nơi nó được công nhận là vắc xin viêm não Nhật Bản tốt nhất. Đây cũng là vắc xin được VNVC triển khai tiêm tại Việt Nam từ năm 2019. Gần đây, Substipharm Biologics và Medigen công bố hợp tác để thương mại hóa Envacgen và vắc xin chống bệnh chân tay miệng mới.


