Chương trình cộng đồng: Lớp tư vấn sức khỏe cho người lớn, người có bệnh nền số 8

Vào lúc 9h00, thứ Sáu, ngày 12/09/2025, Lớp tư vấn sức khỏe cho người lớn, người có bệnh nền số 8 sẽ diễn ra với bảo trợ nội dung bởi Tổng Hội Y học Việt Nam cùng sự đồng hành của Sanofi Việt Nam tại Ủy Ban Mặt trận Tổ Quốc Phường Tân Thuận: Số 09 Nguyễn Văn Linh, P.Tân Thuận, TP.HCM.

Cúm mùa không chỉ gây mệt mỏi, sốt, sổ mũi thông thường mà tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe, đặc biệt là đối tượng nguy cơ cao như người cao tuổi, có bệnh lý nền. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, cúm mùa có thể gây biến chứng vô cùng nghiêm trọng ở người cao tuổi, như tăng 8 lần nguy cơ đột quỵ, tăng 10 lần nguy cơ đau tim và 8 lần nguy cơ viêm phổi. Ngoài ra, còn có thể dẫn đến một số biến cố bất thường liên quan đến đường huyết.

Bệnh cúm hiện nay đã có vắc xin phòng ngừa an toàn và hiệu quả cho cả trẻ em và người lớn, kể cả người cao tuổi, người có bệnh nền, được các chuyên gia y tế khuyến cáo tiêm hàng năm. Tuy nhiên trên thực tế vẫn tồn tại không ít hiểu lầm về bệnh cúm và vắc xin phòng cúm, khiến nhiều người bỏ lỡ cơ hội bảo vệ bản thân và gia đình.

Trước bối cảnh này, Lớp tư vấn sức khỏe cho người lớn, người có bệnh nền số 8 diễn ra với bảo trợ nội dung bởi Tổng Hội Y học Việt Nam cùng sự đồng hành của Sanofi Việt Nam nhằm cung cấp các kiến thức y khoa chính thống về bệnh cúm mùa, cách phòng bệnh hiệu quả, an toàn bằng vắc xin qua các chủ đề:

• Gánh nặng cúm mùa trên người cao tuổi, người có bệnh nền | BS.CKI Lê Thị Trúc Phương, Chuyên viên Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC
• Những hiểu lầm về cúm và vắc xin phòng cúm | BS Bùi Thanh Phong, Quản lý Y khoa vùng 3 - Hồ Chí Minh, Hệ thống tiêm chủng VNVC

Quý Khách hàng có thể đăng ký Lớp tư vấn miễn phí dễ dàng tại:

• Liên hệ tổng đài: 028 7102 6595
• Truy cập website: https://vnvc.vn/chuong-trinh-tu-van-suc-khoe-cho-nguoi-lon/
• Truy cập Fanpage: https://www.facebook.com/trungtamtiemchungvnvc

Các thông tin hữu ích từ chuyên gia

1. Cúm và gánh nặng ở người lớn tuổi, người có bệnh nền

Cúm mùa là bệnh do virus cúm gây ra, lây lan nhanh qua giọt bắn khi ho, hắt hơi hoặc qua vật dụng cá nhân nhiễm virus. Người bệnh có thể lây từ 1 ngày trước khi khởi phát đến 5 - 7 ngày sau đó, thậm chí tới 2 tuần ở trẻ nhỏ hoặc người có miễn dịch yếu.

Bệnh cúm thường kéo dài khoảng 5 - 7 ngày với các triệu chứng điển hình theo từng giai đoạn:

• Ngày 1 - 3: Xuất hiện đột ngột các triệu chứng như sốt cao, đau đầu, đau nhức cơ, ho khan, đau họng, nghẹt mũi.
• Ngày 4 trở đi: Sốt bắt đầu giảm, nhưng ho, khàn tiếng, đau họng và mệt mỏi vẫn còn.
• Ngày 8 trở đi: Các triệu chứng dần thuyên giảm, tuy nhiên ho và mệt mỏi có thể kéo dài thêm 1 - 2 tuần.

Theo BS.CKI Lê Thị Trúc Phương, Chuyên viên Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, người cao tuổi và người mắc bệnh mạn tính là nhóm đối tượng dễ bị cúm tấn công, bệnh tiến triển nặng và biến chứng nguy hiểm. Nghiên cứu cho thấy, người cao tuổi mắc cúm có thể làm tăng gấp 8 lần nguy cơ đột quỵ, gấp 10 lần nguy cơ nhồi máu cơ tim, 23% nguy cơ mất khả năng tự chủ và 74% nguy cơ rối loạn đường huyết.

Sau khi mắc cúm, nhiều người lớn tuổi không hồi phục hoàn toàn như trước, sức khỏe, khả năng vận động và chất lượng cuộc sống bị suy giảm rõ rệt. Nguy cơ biến cố tim mạch (đột quỵ, nhồi máu cơ tim) có thể kéo dài nhiều tháng sau nhiễm cúm. So với người khỏe mạnh, sau cúm, nguy cơ gặp biến cố nghiêm trọng tăng gấp 5 lần ở bệnh nhân tim mạch, 12 lần ở bệnh nhân bệnh phổi mạn tính và 20 lần ở người có đồng thời bệnh tim mạch và phổi.

Một nghiên cứu đoàn hệ trên 925 bệnh nhân ≥65 tuổi nhập viện vì cúm tại 7 tỉnh Canada (mùa cúm 2011 - 2012) cho thấy, 23% bệnh nhân bị suy giảm chức năng kéo dài và 112,5% bệnh nhân bị mất chức năng nặng nề.

2. Những hiểu lầm thường gặp về bệnh cúm và tiêm phòng cúm hiệu quả

Cúm là bệnh đã có từ hàng ngàn năm và từng gây ra nhiều đại dịch lớn, cướp đi hàng triệu sinh mạng. Dù vậy, hiện nay vẫn còn nhiều hiểu nhầm khiến người dân chủ quan, bỏ qua việc phòng bệnh hiệu quả bằng tiêm vắc xin. Trong nội dung dưới đây, bác sĩ Bùi Thanh Phong sẽ giải đáp những hiểu lầm xung quanh bệnh cúm và đưa ra khuyến cáo phòng bệnh phù hợp.

Cúm chỉ là cảm lạnh?

Các triệu chứng của cúm khá tương đồng với cảm lạnh nên nhiều người thường nghĩ cúm chỉ là cảm lạnh thông thường. Tuy nhiên, đây là quan niệm sai lầm có thể đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe. Triệu chứng cúm có thể giống cảm lạnh nhưng mức độ nguy hiểm cao hơn nhiều. Cúm có thể gây viêm phổi, suy hô hấp, nhiễm trùng huyết, thậm chí khởi phát biến cố tim mạch, tai biến mạch máu não… Ở bệnh nhân đái tháo đường, cúm làm tăng gấp 6 lần nguy cơ nhập viện và 3 lần nguy cơ tử vong.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hơn 1 tỷ ca cúm, trong đó 5 - 10% người lớn và 20 - 30% trẻ em mắc bệnh. Riêng tại Việt Nam, cúm ghi nhận khoảng 1 - 1,8 triệu ca/năm. Không chỉ gây tử vong, cúm còn để lại gánh nặng kinh tế với chi phí y tế và thiệt hại do mất năng suất lao động lên tới hàng chục tỷ đô la mỗi năm.

Cúm có thể điều trị bằng kháng sinh?

Khi mắc cúm, nhiều người thường có thói quen mua thuốc kháng sinh để giảm ho, sốt, viêm họng... Tuy nhiên, đây là việc làm sai lầm, có thể tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Bởi thuốc kháng sinh chỉ có tác dụng với vi khuẩn, trong khi cúm là bệnh do virus gây ra nên kháng sinh hoàn toàn không có tác dụng.

WHO cảnh báo việc tự ý dùng kháng sinh khi mắc cảm cúm, viêm họng, ho là không cần thiết, có thể gây hại, làm tăng đề kháng thuốc và kéo dài bệnh. Do đó khi có các dấu hiệu của bệnh cúm, không nên tự ý mua thuốc, cần tham khảo ý kiến và chỉ định của bác sĩ.

Nhiễm cúm tự nhiên khiến đề kháng mạnh hơn

Có nhiều quan niệm cho rằng nhiễm cúm tự nhiên có thể khiến sức đề kháng mạnh hơn và có thể ngăn ngừa nguy cơ tái nhiễm. Tuy nhiên, đây là quan niệm sai lầm. Sau khi mắc cúm, cơ thể chỉ có kháng thể bảo vệ trong thời gian ngắn và không chống được các chủng cúm khác. Đặc biệt, nhóm nguy cơ cao như trẻ nhỏ, thai phụ, người lớn tuổi, người có bệnh nền dễ tái nhiễm và gặp biến chứng nặng. Không có bằng chứng khoa học nào cho thấy mắc cúm tự nhiên làm miễn dịch khỏe hơn.

Vắc xin cúm chỉ tiêm 01 lần

Virus cúm liên tục biến đổi kháng nguyên, vì vậy vắc xin cúm được các nhà khoa học cập nhật hằng năm để phù hợp với chủng virus đang lưu hành. Do đó, dù đã tiêm đủ mũi, trẻ em và người lớn vẫn cần tiêm nhắc lại vắc xin cúm mỗi năm để duy trì hiệu quả bảo vệ sức khỏe.

Tiêm vắc xin cúm vẫn bị cúm

Sau khi tiêm vắc xin cúm, một số người vẫn có thể mắc bệnh. Nguyên nhân là cơ thể cần khoảng 2 tuần để tạo đủ kháng thể, nên nếu tiếp xúc virus trong thời gian này vẫn có nguy cơ nhiễm cúm. Ngoài ra, hiệu lực vắc xin dao động 70 - 90% tùy mùa và virus cúm liên tục biến đổi nên không thể phòng ngừa tuyệt đối. Tuy nhiên, người đã tiêm vắc xin nếu mắc cúm thường chỉ bị nhẹ, nhanh hồi phục và ít biến chứng hơn.

Mặc dù vậy, tiêm vắc xin cúm là biện pháp phòng ngừa an toàn, hiệu quả và tiết kiệm, đã được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới cho mọi đối tượng: trẻ em từ 6 tháng tuổi, người trưởng thành, người lớn tuổi, người có bệnh nền và phụ nữ mang thai.

Ở người lớn tuổi, việc tiêm vắc xin cúm giúp giảm 47% nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân, đồng thời giảm đáng kể nguy cơ nhập viện vì viêm phổi, bệnh hô hấp hay biến cố tim mạch (suy tim, đột quỵ...). Với người cao tuổi sống trong cộng đồng, vắc xin còn giúp giảm 27% nguy cơ nhập viện do cúm/viêm phổi, 22% do bệnh hô hấp và 24% do biến cố tim mạch.

Lịch tiêm cúm cho người lớn tuổi, người có bệnh nền: Tiêm 1 mũi duy nhất, sau đó tiêm nhắc lại hàng năm.

Bên cạnh việc tiêm vắc xin, bác sĩ Thanh Phong cũng khuyến cáo, để phòng bệnh cúm, người dân cần chủ động vệ sinh cá nhân sạch sẽ, hạn chế tiếp xúc nơi đông người, mang khẩu trang mỗi khi ra ngoài, không dùng chung vật dụng cá nhân, xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, rèn luyện nâng cao thể lực thể thao…

Chùm ảnh tại Lớp tư vấn sức khỏe người lớn, người có bệnh nền tại Uỷ Ban Mặt trận Tổ Quốc Phường Tân Thuận