Sốt xuất huyết ăn yến được không? Lợi ích và nguy cơ thế nào?

Sốt xuất huyết gây ra tình trạng giảm tiểu cầu, tăng tính thấm mao quản, cản trở quá trình đông máu, thoát huyết tương. Chính vì thế, trong quá trình điều trị và chăm sóc bệnh nhân sốt xuất huyết, chuyên gia khuyến cáo kiêng tiêu thụ thực phẩm có chứa lượng salicylat cao, gây loãng máu như táo, bơ, việt quất, bông cải xanh, anh đào, ớt, dưa chuột,… Đối với yến, một trong những loại thực phẩm bổ dưỡng, lành tính, giúp tăng cường hệ miễn dịch, phục hồi nhanh chóng thì người bệnh sốt xuất huyết ăn yến được không? Lợi ích và nguy cơ thế nào? Cần lưu ý gì?

Hãy cùng tìm ra lời giải đáp chi tiết cho tất cả các thắc mắc trên bởi chuyên gia đến từ Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC qua bài viết dưới đây.

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra, lây truyền qua vết đốt của muỗi Aedes aegypti (muỗi vằn) cái mang mầm bệnh. Bệnh thường biểu hiện qua các tình trạng sốt cao, đau đầu dữ dội, đau cơ và khớp, buồn nôn, phát ban, trường hợp nặng có thể gây xuất huyết đa cơ quan, sốc sốt xuất huyết vô cùng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và gây ra gánh nặng lớn đến y tế cộng đồng, đặc biệt ở những vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới có lưu hành dịch tễ sốt xuất huyết như Việt Nam.

Thành phần dinh dưỡng và công dụng của yến sào

Yến sào, hay còn gọi là tổ yến, từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm quý giá, được xem là “vàng trắng” của thiên nhiên. Được làm từ nước bọt của chim yến, tổ yến chứa nhiều thành phần dinh dưỡng, có nhiều công dụng đối với sức khỏe con người.

Về mặt dinh dưỡng, yến sào chứa hàm lượng protein cao, lên đến 42,8 - 54,9%, bao gồm nhiều loại axit amin thiết yếu mà cơ thể không thể tự tổng hợp được. Đặc biệt, yến sào giàu axit aspartic (1), axit sialic (2) và glycoprotein (3), đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hệ miễn dịch và thúc đẩy quá trình phân chia tế bào, giúp tái tạo và phát triển mô. Ngoài ra, yến sào còn cung cấp một lượng đáng kể các khoáng chất như canxi, sắt, kẽm và magie, hỗ trợ xương và răng chắc khỏe, cải thiện chức năng tuần hoàn máu và tăng cường sức khỏe tim mạch.

Nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng yến sào có nhiều công dụng hỗ trợ sức khỏe. Với hàm lượng dinh dưỡng dồi dào, yến sào giúp cải thiện sức khỏe tổng thể, tăng cường sức đề kháng cho người bệnh sau điều trị hoặc người cao tuổi, hỗ trợ phục hồi thể trạng. Đặc biệt, yến sào còn được coi là “thần dược” giúp làm đẹp da, nhờ các yếu tố kích thích tái tạo collagen như Threonine, mang lại sự đàn hồi và tăng cường độ ẩm cho làn da.

Không chỉ dừng lại ở việc chăm sóc sức khỏe và sắc đẹp, yến sào còn có tác dụng tốt đối với hệ tiêu hóa. Với cấu trúc trơn, nhớt, dễ ăn, dễ nuốt, dễ hấp thụ cùng các axit amin, enzym tự nhiên như Histidine, yến sào giúp cải thiện chức năng tiêu hóa, kích thích sự thèm ăn và hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến đường ruột. Đối với trẻ em và thanh thiếu niên, yến sào giúp hỗ trợ phát triển trí não và tăng cường khả năng ghi nhớ nhờ các chất dinh dưỡng thiết yếu như Phenylalanine.

Tuy nhiên, việc sử dụng yến sào cũng cần được cân nhắc và điều chỉnh phù hợp với từng đối tượng người dùng, do nhu cầu về giá trị dinh dưỡng của mỗi người là khác nhau. Chính vì vậy, để tối ưu hóa lợi ích của yến sào, người dân, đặc biệt là người bệnh sốt xuất huyết nên tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ chuyên khoa trước khi bổ sung sản phẩm này vào khẩu phần ăn hàng ngày.

Vậy, sốt xuất huyết ăn yến được không? Khi nào thì bệnh nhân sốt xuất huyết có thể ăn yến được? Cần lưu ý gì?

Sốt xuất huyết ăn yến được không?

Người bệnh sốt xuất huyết không nên ăn yến vì yế có tính hàn và lượng protein cao có thể làm suy yếu sức đề kháng, cản trở hạ sốt, gây áp lực lên gan, thận.

Mặc dù về mặt dinh dưỡng yến sào là một nguồn protein dồi dào và chứa nhiều axit amin thiết yếu có lợi cho cơ thể. Đặc biệt, các chất dinh dưỡng trong yến sào như axit sialic và glycoprotein có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, thúc đẩy quá trình phục hồi và tái tạo tế bào. Điều này khiến nhiều người lầm tưởng sử dụng yến trong quá trình bị bệnh sốt xuất huyết có thể mang lại nhiều lợi ích cho quá trình điều trị và phục hồi. Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều chuyên gia khuyến cáo, sốt xuất không nên ăn yến bởi các lý do sau:

1. Tổ yến có tính hàn

Theo đông y, tổ yến có tính hàn, tức là có khả năng làm mát cơ thể. Ở góc độ y học cổ truyền, khi cơ thể bị nhiễm bệnh, đặc biệt là sốt, việc tiếp nhận thực phẩm có tính hàn có thể khiến cơ thể bị yếu đi, hệ miễn dịch suy giảm. Trong trường hợp sốt xuất huyết, sốt cao và cơ thể suy yếu là triệu chứng thường gặp, lúc này người bệnh cần được giữ ấm cơ thể tốt, việc sử dụng các thực phẩm có tính hàn có thể khiến tình trạng bệnh lý trở nặng.

Bên cạnh đó, khi mắc bệnh sốt xuất huyết, cơ thể cần năng lượng để đối phó với virus, việc dung nạp thực phẩm có tính hàn như yến sào có thể làm giảm khả năng đề kháng của cơ thể, kéo dài thời gian điều trị và thậm chí làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh do sức đề kháng không đủ khả năng chống lại sự tấn công của virus, khiến virus nhân lên nhanh chóng, gây nhiễm trùng lan rộng tại các cơ quan trên khắp cơ thể.

2. Hàm lượng protein cao

Tổ yến chứa hàm lượng protein cao, điều này không phải lúc nào cũng có lợi cho người mắc sốt xuất huyết. Chính vì thế, với thắc mắc “sốt xuất huyết ăn yến được không”, câu trả lời là không nên. Khi cơ thể ở trạng thái suy yếu do mắc bệnh, quá trình tiêu hóa và hấp thụ dưỡng chất thường bị ảnh hưởng.

Protein cao đòi hỏi hệ tiêu hóa phải làm việc nhiều hơn, cộng với tính hàn vốn có của yến, khi người bệnh sốt xuất huyết tiêu thụ có thể dễ dẫn đến khó tiêu, đầy bụng và thậm chí tiêu chảy. Điều này đặc biệt nguy hiểm với người bị sốt xuất huyết, khi mà cơ thể dễ bị mất nước và cần một hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả để đảm bảo cung cấp đủ nước và các dưỡng chất.

Khi mắc sốt xuất huyết, mục tiêu hàng đầu trong chế độ dinh dưỡng là duy trì đủ nước và điện giải cho cơ thể, trong khi đó protein cao không đáp ứng được mục tiêu này. Hơn nữa, một chế độ ăn giàu protein có thể tạo thêm gánh nặng cho gan và thận – những cơ quan vốn đã bị tác động bởi quá trình nhiễm trùng do sốt xuất huyết. Điều này làm cho bệnh nhân cảm thấy mệt mỏi hơn và tăng nguy cơ biến chứng, xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết nội tạng…

3. Hàm lượng dinh dưỡng không phù hợp với bệnh nhân sốt xuất huyết

Tổ yến chứa nhiều dưỡng chất quý mà cơ thể không tự tổng hợp được, nhưng không cung cấp những yếu tố dinh dưỡng cần thiết nhất cho bệnh nhân sốt xuất huyết. Trong giai đoạn bệnh, cơ thể cần nhiều vitamin và khoáng chất để hỗ trợ hệ miễn dịch, đặc biệt là vitamin C và kẽm. Tổ yến không phải là nguồn cung cấp dồi dào các vi chất này, do đó ăn yến có thể không đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng cần thiết trong giai đoạn sốt xuất huyết.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết có được uống C sủi không? Bổ sung vitamin C sao cho đúng?

4. Khả năng gây dị ứng và phản ứng miễn dịch

Mặc dù yến được coi là thực phẩm bổ dưỡng, nhưng nó cũng có thể gây dị ứng ở một số người. Tình trạng dị ứng với yến càng phổ biến hơn khi hiện nay trên thị trường hiện nay xuất hiện nhiều sản phẩm làm giả yến không đảm bảo vệ chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm hoặc các chế phẩm từ yến có chứa thành phần gây dị ứng với một số người.

Các phản ứng dị ứng này có thể làm tăng thêm tình trạng viêm trong cơ thể, làm nặng hơn các triệu chứng của sốt xuất huyết như phát ban và ngứa. Trong khi hệ miễn dịch đang hoạt động để chống lại virus, không đủ khả năng đẩy lùi các phản ứng viêm thứ cấp khác, khiến bệnh trạng trầm trọng hơn.

5. Sự khó khăn trong việc tiêu thụ và hấp thu

Mặc dù tổ yến mềm và dễ ăn sau khi chế biến, nhưng hàm lượng dinh dưỡng cao có thể làm chậm quá trình tiêu hóa. Khi tiêu hóa bị chậm, khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng thiết yếu khác mà cơ thể đang cần có thể bị giảm sút. Điều này làm cho cơ thể không nhận được đủ năng lượng cần thiết để chống lại tình trạng viêm do virus Dengue gây bệnh sốt xuất huyết gây ra.

Ăn yến giúp hồi phục sức khỏe sau sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết ăn yến được không? Mặc dù câu trả lời là không nên, nhưng sau khi trải qua giai đoạn xuất huyết (giai đoạn nguy hiểm) của bệnh sốt xuất huyết, cơ thể của người bệnh thường rơi vào trạng thái suy nhược do mất nước, điện giải và năng lượng. Việc bồi bổ và phục hồi sức khỏe sau sốt xuất huyết là điều rất quan trọng để nhanh chóng lấy lại thể trạng và tăng cường sức đề kháng nhằm ngăn ngừa các biến chứng. Trong bối cảnh đó, tổ yến được nhiều người coi là một thực phẩm lý tưởng.

Như trên đã đề cập, tổ yến từ lâu đã được biết đến là một nguồn cung cấp dinh dưỡng phong phú, với hàm lượng protein cao, bao gồm các axit amin thiết yếu mà cơ thể không tự tổng hợp được. Protein là thành phần quan trọng giúp phục hồi và xây dựng cơ mô mới sau khi cơ thể trải qua các quá trình bệnh tật. Ngoài ra, tổ yến cũng chứa nhiều loại khoáng chất như kẽm, đồng, sắt và canxi. Nhờ đó, tổ yến có khả năng hỗ trợ việc tái tạo tế bào mới, thúc đẩy quá trình phục hồi và cải thiện sức khỏe tổng thể.

Sau quá trình bị sốt, hệ tiêu hóa mặc dù còn nhạy cảm và dễ bị kích ứng nhưng đã bắt đầu phục hồi chức năng. Tổ yến, với độ mềm, dễ tiêu, có thể được sử dụng như một nguồn dinh dưỡng dễ hấp thu cho người bệnh. Đặc biệt, phần gel của tổ yến khi chế biến thành súp hoặc nước yến sẽ tạo ra một dạng thực phẩm dễ nuốt, giúp cung cấp năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết cho hệ tiêu hóa.

Tuy nhiên, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ dinh dưỡng về liều lượng sử dụng yến mỗi ngày cho người đang trong giai đoạn phục hồi sau bệnh sốt xuất huyết, tránh tiêu thụ lượng yến quá mức, làm tăng nồng độ protein trong cơ thể, gây quá tải hoạt động của hệ tiêu hóa.

Một trong những yếu tố quan trọng nhất cần xem xét sau khi mắc sốt xuất huyết là tăng cường hệ miễn dịch nhằm thúc đẩy quá trình hồi phục sau bệnh, giúp người bệnh sớm trở về với tình trạng sức khỏe bình thường trước đây. Protein và các khoáng chất trong tổ yến như không chỉ giúp phục hồi tổn thương cơ bắp mà còn tham gia vào quá trình sản xuất enzymes, hormones và các hợp chất cần thiết để phục hồi chức năng của hệ thống miễn dịch. Điều này rất quan trọng đối với những người mới khỏi bệnh sốt xuất huyết, khi hệ miễn dịch cần được củng cố và hồi phục.

Ngoài việc cung cấp dinh dưỡng trực tiếp, tổ yến còn giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm căng thẳng. Giấc ngủ sâu và tâm trạng thoải mái là hai yếu tố quan trọng hỗ trợ quá trình hồi phục sức khỏe sau bệnh. Hơn nữa, với khả năng tác động tích cực lên hệ tuần hoàn máu, tổ yến cũng hỗ trợ cải thiện quá trình cung cấp oxy và dưỡng chất đến từng tế bào, từ đó thúc đẩy nhanh chóng quá trình hồi phục.

Có thể thấy, mặc dù tổ yến không phải là phương thuốc kỳ diệu có thể chữa khỏi bệnh ngay lập tức, nhưng giá trị dinh dưỡng của nó không thể phủ nhận khi nói đến việc hồi phục sức khỏe sau sốt xuất huyết. Để đạt hiệu quả tốt nhất, tổ yến nên được sử dụng kết hợp với một chế độ ăn uống cân bằng và lối sống lành mạnh. Việc chăm sóc sức khỏe toàn diện, kết hợp với sự bổ sung hợp lý từ tổ yến, chắc chắn sẽ mang lại kết quả khả quan trong quá trình phục hồi sau bệnh.

Trong giai đoạn bệnh, nhất là giai đoạn nguy hiểm, tính thấm thành mạch tăng, người bệnh dễ chảy máu dù chỉ là các tác động lực nhỏ đến các cơ quan nhạy cảm cũng có thể gây xuất huyết. Vì thế, thực phẩm dễ tiêu hóa như cháo, súp, canh dinh dưỡng… nên được ưu tiên chế biến cho người bệnh nhằm hạn chế nguy cơ tổn thương tiêu hóa, đảm bảo cơ thể có đủ năng lượng và sức đề kháng để chống lại bệnh tật. Việc lựa chọn thực phẩm đúng đắn không chỉ giúp cải thiện triệu chứng mà còn giúp rút ngắn thời gian hồi phục và hạn chế các biến chứng nguy hiểm.

Sau khi đã qua giai đoạn bệnh, người bệnh tiến đến giai đoạn phục hồi, lúc này có thể khuyến khích người bệnh tiêu thụ các thực phẩm dịch dưỡng để tăng cường năng lượng cho cơ thể phục hồi, bao gồm cả yến. Tuy nhiên, yến cần được chế biến dưới dạng dễ tiêu hóa, chẳng hạn như cháo yến hoặc súp yến. Điều quan trọng là phải đảm bảo rằng bệnh nhân tiêu thụ yến sào trong một lượng phù hợp, không thay thế cho các nguồn dinh dưỡng thiết yếu khác và không gây áp lực cho hệ tiêu hóa đang yếu ớt.

Tóm lại, với câu hỏi “sốt xuất huyết ăn yến được không”, chuyên gia cho biết việc ăn yến có thể không phải là sự lựa chọn thích hợp cho người bệnh sốt xuất huyết do tính hàn và hàm lượng protein cao. Bệnh nhân sốt xuất huyết nên tập trung vào việc bổ sung đủ nước, uống nhiều nước hơn bình thường, chia nhỏ thành nhiều lần uống trong ngày, tăng cường sử dụng các chất điện giải nhằm thúc đẩy quá trình hydrat hóa, hỗ trợ tích cực cho quá trình điều trị, phục hồi.