Sốt xuất huyết ngày thứ 10: Lưu ý một số triệu chứng nguy hiểm

14:51 27/03/2025

Quản lý Y khoa vùng 3 miền Trung - Tây Nguyên
Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
Sốt xuất huyết ngày thứ 10 là thời điểm người bệnh bắt đầu bước vào giai đoạn phục hồi, khi các triệu chứng như sốt cao và đau nhức giảm dần, sức khỏe có xu hướng cải thiện rõ rệt. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, bệnh có thể chưa khỏi mà diễn biến phức tạp, biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng người bệnh. Vậy, những dấu hiệu nào cho thấy sốt xuất huyết ngày thứ 10 đang trở nên nghiêm trọng và người bệnh cần nhập viện ngay lập tức? Tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.
BS Lê Thị Minh Nguyệt - Quản lý Y khoa vùng 3 miền Trung - Tây Nguyên thuộc Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết: “Mặc dù phần lớn các trường hợp nhiễm sốt xuất huyết có thể hồi phục, nhưng một tỷ lệ nhỏ, từ 0,5 - 5%, có thể phát triển thành sốt xuất huyết nặng. Nếu không được điều trị kịp thời, tỷ lệ tử vong có thể lên tới hơn 20%. Thời gian ủ bệnh từ 4 - 7 ngày, với các triệu chứng kéo dài từ 3 - 10 ngày. Vào ngày thứ 10, nếu người bệnh vẫn chưa phục hồi, có thể bệnh đang chuyển sang giai đoạn nghiêm trọng, với nguy cơ cao gặp phải các biến chứng nguy hiểm như xuất huyết, suy gan, suy thận hay suy giảm miễn dịch.” (1) |
Sốt xuất huyết ngày thứ 10 thuộc giai đoạn nào của bệnh?
Sốt xuất huyết ngày thứ 10 là một giai đoạn quan trọng trong quá trình điều trị, đánh dấu bước ngoặt quyết định giữa việc bệnh nhân đang tiến triển tốt và hồi phục hay có nguy cơ chuyển biến thành sốt xuất huyết nặng.
Từ ngày thứ 7 đến ngày thứ 10, người bệnh sốt xuất huyết thường bắt đầu bước vào giai đoạn phục hồi, khi các triệu chứng như sốt cao, đau nhức cơ thể và mệt mỏi giảm dần, sức khỏe có dấu hiệu cải thiện. Tuy nhiên, đây cũng là giai đoạn dễ xảy ra các biến chứng nguy hiểm nếu không được theo dõi và điều trị đúng cách.
Mặc dù người bệnh có thể cảm thấy khỏe hơn, nhưng vào ngày thứ 10, các nguy cơ vẫn chưa hoàn toàn qua đi. Nếu không được chăm sóc cẩn thận, các vấn đề như xuất huyết hoặc suy giảm chức năng gan, thận có thể xuất hiện, gây đe dọa nghiêm trọng đến tính mạng. Chính vì vậy, trong giai đoạn này, việc tiếp tục theo dõi sát sao các triệu chứng của bệnh và can thiệp y tế kịp thời là vô cùng quan trọng để đảm bảo người bệnh không gặp phải biến chứng và phục hồi hoàn toàn.

Dấu hiệu nhận biết người bệnh sốt xuất huyết ngày thứ 10 đang hồi phục
Để nhận biết người bệnh sốt xuất huyết ngày thứ 10 đang trong giai đoạn hồi phục, có thể dựa vào các dấu hiệu sau:
- Giảm sốt: Sốt là triệu chứng điển hình của sốt xuất huyết. Khi cơ thể bắt đầu phục hồi, hệ miễn dịch tái tạo, thân nhiệt của người bệnh sẽ dần ổn định, không còn sốt trong ít nhất 24 giờ, là dấu hiệu rõ rệt của sự hồi phục.
- Các triệu chứng sốt xuất huyết thuyên giảm: Các triệu chứng như mệt mỏi, đau cơ, xương, khớp, phát ban… sẽ giảm dần. Ở giai đoạn này, các vết ban đã xuất hiện trước đó mờ đi và biến mất hẳn.
- Tăng cảm giác thèm ăn: Khi cơ thể bắt đầu phục hồi, bệnh nhân thường cảm thấy thèm ăn và ăn ngon miệng hơn. Đây là dấu hiệu cho thấy người bệnh đang dần lấy lại năng lượng, giúp đẩy nhanh quá trình hồi phục.
- Tiểu nhiều hơn: Trong quá trình bệnh, một số bệnh nhân có thể gặp phải tổn thương tạm thời đối với chức năng gan và thận, dẫn đến các triệu chứng như buồn nôn, tiểu ít, sốt cao, vã mồ hôi, gây mất nước và mất cân bằng điện giải nghiêm trọng. Khi thấy bệnh nhân đi tiểu nhiều hơn vào ngày thứ 10, có thể cơ thể đang hồi phục tốt, chức năng gan và thận dần trở lại bình thường.
- Sức khỏe dần cải thiện: Người bệnh sẽ cảm thấy khỏe khoắn hơn, các triệu chứng bệnh như đau nhức sẽ giảm và các chỉ số xét nghiệm như hematocrite (dung tích hồng cầu) và tiểu cầu bắt đầu ổn định trở lại.
- Hồi phục tuần hoàn máu: Ở giai đoạn trước, bệnh nhân có thể bị tụt huyết áp do sự rò rỉ huyết tương. Tuy nhiên, trong giai đoạn phục hồi, tình trạng này giảm đi, máu không còn đặc và hệ tuần hoàn ổn định hơn.
Một số dấu hiệu bệnh chuyển nặng ở ngày thứ 10
Vào ngày thứ 10 của bệnh sốt xuất huyết, dù có dấu hiệu phục hồi, nhưng cũng có thể xuất hiện những dấu hiệu cảnh báo bệnh chuyển nặng, cần đặc biệt chú ý. Một số dấu hiệu nguy hiểm bao gồm:
- Đau bụng dữ dội: Cơn đau bụng kéo dài và nghiêm trọng có thể là dấu hiệu của biến chứng nội tạng, cần được theo dõi và kiểm tra y tế ngay.
- Nôn liên tục và thở nhanh: Những triệu chứng này có thể phản ánh tình trạng mất nước nghiêm trọng hoặc sốc do thiếu dịch, cho thấy tình trạng bệnh đang trở nên nguy hiểm hơn.
- Xuất huyết và mệt mỏi kéo dài: Khi người bệnh có dấu hiệu chảy máu không ngừng và cảm thấy mệt mỏi kéo dài, đó là dấu hiệu cảnh báo tình trạng xuất huyết và suy giảm sức khỏe, cần được xử lý kịp thời.
- Cảm giác bồn chồn và nôn ra máu: Nếu bệnh nhân có cảm giác bồn chồn, nôn ra máu, đây là một dấu hiệu rõ rệt cho thấy bệnh đang tiến triển xấu và cần được chăm sóc y tế ngay lập tức.
- Chóng mặt: Khi huyết áp tụt mạnh hoặc cơ thể thiếu máu, bệnh nhân có thể cảm thấy chóng mặt, thậm chí ngất xỉu.
- Suy các cơ quan nội tạng, như vàng da, vàng mắt, đau vùng gan (do gan sưng), hoặc tiểu ít, nước tiểu sẫm màu (dấu hiệu suy thận). Ở những trường hợp nặng, suy gan cấp và suy thận có thể dẫn đến tổn thương không hồi phục.
- Tái sốc hoặc sốc kéo dài: biểu hiện qua hạ huyết áp, tay chân lạnh, nổi vân tím, hoặc khó thở. Điều này xảy ra khi cơ thể vẫn bị thoát dịch huyết tương, dẫn đến giảm thể tích tuần hoàn máu. Không chỉ vậy, các biến chứng thần kinh như viêm não hoặc xuất huyết não tuy hiếm gặp nhưng vẫn có thể xảy ra với các triệu chứng đau đầu dữ dội, co giật, mất ý thức hoặc rối loạn tri giác. Đây là biến chứng nghiêm trọng, cần được can thiệp y tế ngay lập tức.
- Nhiễm trùng thứ phát: biểu hiện qua dấu hiệu sốt trở lại, đau vùng tổn thương, ho có đờm đặc hoặc các dấu hiệu nhiễm trùng khác. Điều này thường xuất hiện do sức đề kháng của cơ thể suy giảm sau đợt sốt xuất huyết. Đặc biệt, nếu xét nghiệm thấy HCT (hematocrit) tăng đột ngột, đây là biểu hiện nguy hiểm báo hiệu tình trạng cô đặc máu tiếp diễn hoặc mất nước nghiêm trọng.

Biến chứng có thể gặp ở sốt xuất huyết ngày thứ 10
Sốt xuất huyết ngày thứ 10 nếu không được điều trị kịp thời, có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng của người bệnh như:
1. Xuất huyết
Tình trạng xuất huyết có thể trở nên trầm trọng hơn vào ngày thứ 10, biểu hiện qua các dấu hiệu như chảy máu cam, chảy máu chân răng, hoặc xuất huyết dưới da. Đặc biệt, xuất huyết tiêu hóa có thể xảy ra, gây ra triệu chứng như nôn ra máu hoặc đi cầu phân đen. Nếu không được can thiệp kịp thời, tình trạng này có thể gây nguy hiểm đến tính mạng.
⇒ Tìm hiểu thêm: Sốt xuất huyết chảy máu cam nguy hiểm như thế nào?
2. Suy đa tạng
Khi sốt xuất huyết chuyển sang giai đoạn nặng, hiện tượng rò rỉ huyết tương và sốc giảm thể tích máu có thể dẫn đến suy đa cơ quan, gây nguy hiểm đến tính mạng người bệnh. Tùy vào cơ quan bị ảnh hưởng, các biểu hiện lâm sàng của suy đa tạng sẽ có sự khác biệt rõ rệt, cụ thể như sau:
- Suy thận: Biểu hiện thường thấy là lượng nước tiểu giảm (thiểu niệu hoặc vô niệu), nồng độ creatinin và urê trong máu tăng cao, đồng thời xuất hiện tình trạng mất cân bằng điện giải.
- Suy gan: Người bệnh có thể xuất hiện vàng da, kèm theo sự gia tăng mức độ men gan, cho thấy chức năng gan đang bị suy giảm nghiêm trọng.
- Suy tim: Các dấu hiệu bao gồm hạ huyết áp kéo dài, loạn nhịp tim và rối loạn chức năng tim, dẫn đến nguy cơ suy tim cấp tính.
3. Suy giảm miễn dịch
Sau khi mắc sốt xuất huyết, hệ thống miễn dịch của cơ thể có thể bị suy yếu tạm thời, làm giảm khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh khác. Điều này khiến người bệnh dễ bị các bệnh nhiễm trùng thứ phát, kéo dài thời gian phục hồi và làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe khác.
4. Tái sốc muộn (hypovolemic shock)
Ở một số bệnh nhân, tình trạng tái sốc muộn cũng có thể xảy ra do thoát huyết tương kéo dài hoặc bù dịch không đúng cách. Lúc này, người bệnh có thể xuất hiện triệu chứng hạ huyết áp, tay chân lạnh, nổi vân tím và kiệt sức. Biến chứng về thần kinh như viêm não hoặc xuất huyết não, dù hiếm gặp, nhưng biểu hiện rất nghiêm trọng với các dấu hiệu đau đầu dữ dội, co giật, hôn mê hoặc rối loạn tri giác.
5. Nhiễm trùng thứ phát
Người bệnh có thể bị sốt trở lại, đau hoặc sưng tại các vị trí tổn thương, ho ra đờm hoặc khó thở do viêm phổi, hoặc các nhiễm trùng tại đường tiết niệu. Sức đề kháng giảm sau sốt xuất huyết khiến nhiễm trùng dễ diễn ra hơn, và nếu không điều trị kịp thời, có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết toàn thân. Cuối cùng, nếu HCT (hematocrit) tăng cao bất thường ở ngày thứ 10 có thể phản ánh tình trạng cô đặc máu do mất nước nghiêm trọng, gây nguy cơ tắc nghẽn vi mạch và tổn thương các cơ quan.
Ngày thứ 10 của sốt xuất huyết vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu bệnh nhân chủ quan hoặc không được theo dõi sát sao. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường và đưa bệnh nhân đi khám ngay nếu thấy biểu hiện lạ, chẳng hạn xuất huyết, vàng da, khó thở, hoặc sốt lại, là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa những biến chứng nguy hiểm và đảm bảo quá trình hồi phục an toàn.
Chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết ngày thứ 10
Vào ngày thứ 10 của bệnh sốt xuất huyết, tình trạng của người bệnh có thể thay đổi nhanh chóng, vì vậy việc chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết cần cẩn thận và theo dõi sát sao là rất quan trọng. Dưới đây là một số lưu ý cần thiết để chăm sóc người bệnh trong giai đoạn này:
1. Theo dõi triệu chứng và sức khỏe
Theo dõi nhiệt độ cơ thể và tình trạng sức khỏe của người bệnh thường xuyên. Nếu người bệnh xuất hiện các triệu chứng như đau bụng dữ dội, nôn dai dẳng, chảy máu nướu răng hoặc mũi, máu trong nước tiểu, phân hoặc chất nôn, cảm thấy khó thở, da lạnh, ẩm ướt… cần đưa người bệnh đến trung tâm y tế gần nhất để bác sĩ kiểm tra và điều trị kịp thời, tránh dẫn đến biến chứng nặng do sốt xuất huyết.
2. Bổ sung nước
Bổ sung nước đầy đủ là yếu tố thiết yếu trong điều trị sốt xuất huyết, giúp ngăn ngừa tình trạng mất nước do sốt cao và nôn mửa. Người bệnh nên được cung cấp nước qua đường uống hoặc dịch truyền nếu cần thiết. Các loại nước như nước lọc, nước oresol hay dung dịch điện giải không chỉ giúp bổ sung nước mà còn bù đắp khoáng chất, duy trì sự cân bằng nước trong cơ thể, hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh chóng.
3. Bổ sung dinh dưỡng
Bổ sung dinh dưỡng là một phần không thể thiếu trong quá trình hồi phục của người bệnh sốt xuất huyết, giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục và tăng cường sức đề kháng. Việc đảm bảo cung cấp đầy đủ protein, vitamin và khoáng chất sẽ hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả, giúp cơ thể chống lại các yếu tố gây bệnh và phục hồi nhanh hơn.
Trong giai đoạn hồi phục, người bệnh cần được cung cấp các bữa ăn nhẹ, dễ tiêu hóa và giàu năng lượng để hỗ trợ quá trình hồi phục mà không làm quá tải hệ tiêu hóa. Các món ăn mềm, lỏng như cháo, súp hoặc các loại thức ăn dễ tiêu sẽ giúp cơ thể dễ dàng hấp thụ dinh dưỡng. Thay vì ăn một bữa lớn, người bệnh nên ăn nhiều bữa nhỏ trong ngày để giúp hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả và tránh cảm giác đầy bụng, khó chịu.
Cũng cần lưu ý cung cấp các chất dinh dưỡng quan trọng như vitamin C, vitamin nhóm B, khoáng chất như kali, magiê, và các nguồn protein dễ tiêu hóa từ thịt gà, cá, trứng hoặc đậu phụ. Đặc biệt, trong thời gian này, người bệnh nên tránh các thực phẩm khó tiêu, quá mặn, hoặc nhiều dầu mỡ, vì chúng có thể gây thêm áp lực lên hệ tiêu hóa và làm chậm quá trình hồi phục.
⇒ Tham khảo thêm: Bị sốt xuất huyết nên ăn gì và kiêng gì cho nhanh khỏi?

Đặc biệt, để ngăn ngừa nguy cơ tái nhiễm sốt xuất huyết, việc tiêm vắc xin phòng bệnh sau khi khỏi bệnh là rất quan trọng. Vắc xin phòng sốt xuất huyết Qdenga (sản xuất tại Đức) mang lại sự bảo vệ hiệu quả chống lại tất cả 4 tuýp virus dengue (DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4).
Vắc xin Qdenga được khuyến cáo tiêm cho người từ 4 tuổi trở lên, giúp giảm tới hơn 80% nguy cơ mắc bệnh và hơn 90% nguy cơ nhập viện hoặc gặp phải các biến chứng nguy hiểm do sốt xuất huyết. Đặc biệt, vắc xin có hiệu quả bảo vệ cao ngay cả đối với những người đã từng mắc sốt xuất huyết trước đó.
Sốt xuất huyết ngày thứ 10 báo hiệu người bệnh đã vượt qua giai đoạn nguy hiểm và đang bước vào quá trình phục hồi, tuy nhiên điều này không có nghĩa là hoàn toàn an toàn. Đây là thời điểm quan trọng, quyết định đến sự hồi phục toàn diện của bệnh nhân. Vì vậy, việc tiếp tục theo dõi sát sao và chăm sóc cẩn thận vẫn là yếu tố then chốt giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục và tránh các biến chứng như xuất huyết, suy gan, thận, suy giảm miễn dịch… Chỉ cần sự chăm sóc đúng và kịp thời, người bệnh có thể sớm lấy lại sức khỏe và phục hồi hoàn toàn.



- Schaefer, T. J., Panda, P. K., & Wolford, R. W. (2024, March 6). Dengue Fever. Nih.gov. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK430732/