Sốt xuất huyết uống Efferalgan được không? Tác dụng và nguy cơ

Sốt xuất huyết là bệnh do virus Dengue gây ra, lây truyền qua muỗi Aedes. Bệnh gây ra các triệu chứng như sốt cao, mệt mỏi rũ rượi, nhức đầu, đau sau hốc mắt, đau cơ, đau khớp… Một trong những biện pháp giúp giảm triệu chứng khi bị sốt xuất huyết là sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt. Tuy nhiên, việc lựa chọn loại thuốc nào để uống trong quá trình điều trị cần được xem xét kỹ lưỡng để tránh gây hại cho sức khỏe. Vậy sốt xuất huyết uống Efferalgan được không? Cần lưu ý gì khi sử dụng loại thuốc này để điều trị bệnh?

Tìm hiểu về Efferalgan

1. Thành phần

Thuốc Efferalgan có thành phần chính là paracetamol kết hợp cùng các tá dược: Acid citric khan, Natri cacbonat khan, Natri hydrogen carbonat, Sorbitol, Natri saccharin, Natri docusat, Povidon, Natri benzoat được sử dụng để điều trị các triệu chứng sốt, nhức mỏi cơ, đau đầu, đau răng,... giúp người bệnh cảm thấy thoải mái hơn. Efferalgan được điều chế thành hai dạng phổ biến là bột sủi (hàm lượng paracetamol ở mức 500 mg, 1.000 mg) và thuốc viên đặt hậu môn (hàm lượng paracetamol ở mức 80 mg, 150 mg, 300 mg). (1)

2. Công dụng

Thuốc Efferalgan được sử dụng để cải thiện các triệu chứng sốt, nhức mỏi cơ, đau đầu, đau răng, đau bụng kinh,... giúp người bệnh cảm thấy thoải mái hơn. Trong một số trường hợp, một vài loại thuốc Efferalgan có thể kết hợp chung với paracetamol với những thành phần khác như codeine, vitamin C nhằm mục đích làm gia tăng tác dụng và hiệu quả của paracetamol trên người bệnh.

Lưu ý: Các chuyên gia cho biết thuốc Efferalgan không cần thiết phải dùng hơn 3.000mg paracetamol/ngày (khoảng 6 viên Efferalgan 500mg một ngày). Tuy nhiên, trong trường hợp mức độ đau đớn ngày càng tăng, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng tổng liều dùng thuốc Efferalgan lên đến 4.000mg một ngày (khoảng 8 viên Efferalgan 500mg một ngày).

Sốt xuất huyết uống Efferalgan được không?

Sốt xuất huyết có thể uống Efferalgan bởi tính an toàn và hiệu quả cao trong việc giảm đau, hạ sốt.

Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra, lây truyền qua muỗi Aedes. Bệnh thường gây ra các triệu chứng như sốt cao, người mệt mỏi rũ rượi, nhức đầu, đau sau hốc mắt, đau cơ, đau khớp…

Hiện chưa có bất kỳ phương pháp hay loại thuốc đặc hiệu nào được dùng để điều trị đặc hiệu bệnh sốt xuất huyết. Hầu hết các phương pháp hoặc thuốc đều có chung mục đích cải thiện các triệu chứng của bệnh, hỗ trợ giảm đau, hạ sốt. Do đó, những loại thuốc có chứa nhóm hoạt chất paracetamol nói chung và Efferalgan nói riêng đều được sử dụng để điều trị trong trường hợp này.

1. Efferalgan có thể giảm sốt và đau nhức

Thuốc Efferalgan với thành phần chính là paracetamol cùng các tá dược khác. Các nghiên cứu chỉ ra cơ chế hoạt động của paracetamol giúp giảm đau bằng cách ngăn chặn đường truyền ngoại biên của xung lực đau và giúp hạ sốt bằng cách ức chế trung tâm điều tiết nhiệt nằm ở vùng dưới đồi.

Mặt khác, paracetamol còn có tác dụng hỗ trợ kháng viêm do liên quan đến sự ức chế tổng hợp prostaglandin ở hệ thần kinh trung ương. Do đó, người mắc bệnh có thể sử dụng thuốc Efferalgan để giảm đau, hạ sốt. Paracetamol được đánh giá chỉ làm hạ thân nhiệt ở người sốt nhưng không ảnh hưởng đến thân nhiệt ở người bình thường.

Tuy nhiên, người bệnh cần tuân thủ liều lượng chỉ định và không nên tự ý sử dụng thuốc mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường hoặc triệu chứng không cải thiện, cần đến ngay các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết sốt mấy ngày thì hết? Yếu tố nào ảnh hưởng?

2. Tính an toàn của Efferalgan khi bị sốt xuất huyết

Khi bị sốt xuất huyết, việc lựa chọn thuốc giảm đau và hạ sốt cần được sử dụng một cách thận trọng để đảm bảo an toàn cho người bệnh. Bởi thực tế có một số loại thuốc được cho là chống chỉ định với người sốt xuất huyết vì có khả năng dẫn đến tổn thương não vĩnh viễn, thậm chí là tử vong. Efferalgan với thành phần chính là paracetamol là loại thuốc được khuyến cáo sử dụng cho người mắc bệnh sốt xuất huyết bởi tính an toàn và hiệu quả cao trong việc giảm đau, hạ sốt.

Các chuyên gia cho biết Efferalgan được đánh giá là an toàn và hiệu quả cho người bệnh sốt xuất huyết bởi những lý do sau đây:

• Không ảnh hưởng đến tiểu cầu: Sốt xuất huyết có thể khiến số lượng tiểu cầu giảm, tăng nguy cơ chảy máu. Không giống với những loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID) truyền thống, paracetamol - thành phần chính của Efferalgan, không ảnh hưởng đến chức năng tiểu cầu nên sẽ không làm tăng nguy cơ xuất huyết ở người bệnh.
• Ít tác dụng phụ lên dạ dày: So với các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen hay aspirin, Efferalgan ít gây kích ứng dạ dày cũng như ít gây ra các tác dụng phụ ảnh hưởng đến tình trạng viêm loét đường tiêu hóa. Do đó, người bệnh sốt xuất huyết có thể yên tâm sử dụng loại thuốc này mà không phải lo lắng về việc ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.

Tuy Efferalgan được coi là an toàn nhưng người bệnh cũng cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý dùng quá liều chỉ định bởi có thể khiến gan bị tổn thương nghiêm trọng. Do đó, trong quá trình điều trị bệnh, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chính xác. Nếu triệu chứng không cải thiện hoặc có dấu hiệu bất thường (như chảy máu bất thường, đau bụng dữ dội), cần nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế để được can thiệp và điều trị kịp thời.

Một số lưu ý khi sử dụng Efferalgan cho người bệnh sốt xuất huyết

Để có thể sử dụng thuốc Efferalgan một cách an toàn và hiệu quả, người dùng cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng Efferalgan và tuân thủ đúng liều lượng. Không nên kết hợp Efferalgan với nhiều loại thuốc khác có tác dụng hạ sốt, giảm đau tương tự bởi có thể dẫn đến quá liều, gây ảnh hưởng tiêu cực đến gan, rối loạn đông máu do suy giảm chức năng gan, suy gan cấp tính, nghiêm trọng hơn là tử vong.
• Efferalgan chống chỉ định với người dị ứng với bất kỳ thành phần nào của thuốc hay mắc bệnh gan, viêm trực tràng.
• Để tăng hiệu quả giảm đau, hạ sốt của thuốc Efferalgan, trước khi uống thuốc, người bệnh nên nghỉ ngơi trong không gian thoáng mát, chườm mát, bổ sung đủ nước để bù lượng dịch đã thất thoát.
• Sau khi dùng thuốc Efferalgan, người bệnh cần được theo dõi sát sao, thường xuyên kiểm tra thân nhiệt cũng như các biến chứng của bệnh sốt xuất huyết. Bởi Efferalgan có thể gây ra một số tác dụng phụ (chủ yếu là do dùng quá liều được chỉ định) như đau dạ dày, sưng đau vùng bụng trên, tiêu chảy, chán ăn, tăng tiết mồ hôi, buồn nôn và nôn… Tuy nhiên, trong một số trường hợp rất hiếm gặp, người bệnh có thể xuất hiện các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn như xuất hiện chấm đỏ trên da, ngứa, nổi mề đay, phát ban, sốt, ớn lạnh, đau họng, đau bụng dưới, tiểu ít hoặc tiểu ra máu, nước tiểu đục, đi ngoài ra phân đen hoặc lẫn máu, mệt mỏi không rõ nguyên nhân thì cần nhanh chóng đưa người bệnh đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
• Người bệnh cần dùng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ, đặc biệt là tuân thủ khoảng cách giữa các lần sử dụng thuốc. Các chuyên gia y tế nhấn mạnh, ngay cả khi quên liều thì cũng không nên dùng gấp đôi liều ở lần uống tiếp theo hoặc rút ngắn khoảng cách thời gian giữa các liều dưới 4 giờ.

Ngoài ra, trên thị trường có rất nhiều các loại thuốc giảm đau, hạ sốt khác nhau. Tuy nhiên, người mắc bệnh sốt xuất huyết chống chỉ định sử dụng các loại thuốc sau đây:

• Aspirin: Aspirin là loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có tác dụng giảm đau, hạ sốt thông dụng nhưng chống chỉ định hàng đầu với người mắc bệnh sốt xuất huyết. Lý giải vấn đề này, chuyên gia cho biết triệu chứng đặc trưng của sốt xuất huyết là xuất huyết - chảy máu, trong khi Aspirin lại có tác dụng ức chế tập kết tiểu cầu, làm giảm khả năng đông máu khiến xuất huyết không cầm được máu, điều này khiến bệnh ngày càng trở nặng và có nguy cơ tử vong. Ngoài ra, người mắc bệnh sốt xuất huyết thường suy yếu thành mạch máu và giảm tiểu cầu, dẫn đến nguy cơ chảy máu cao. Việc sử dụng Aspirin có thể làm tăng nguy cơ chảy máu nghiêm trọng trong các trường hợp này. Riêng với trẻ em, Aspirin còn là yếu tố thúc đẩy hội chứng Reye (phù não, suy gan nhiễm mỡ) với tỷ lệ tử vong đến 30-50%, nếu may mắn sống sót cũng để lại tổn thương não vĩnh viễn…
• Nhóm thuốc giảm đau kháng viêm không steroid như diclofenac, ibuprofen, piroxicam... cũng chống chỉ định cho người mắc bệnh sốt xuất huyết bởi gây ức chế khả năng tập kết tiểu cầu tương tự Aspirin khiến cho việc chảy máu trong sốt xuất huyết khó cầm. Do vậy, tuyệt đối không sử dụng nhóm thuốc kháng viêm không steroid này cho người bệnh sốt xuất huyết.

Cách dùng và liều dùng Efferalgan cho bệnh nhân sốt xuất huyết

1. Liều dùng ở người lớn

Đối với người lớn trên 50kg, sử dụng Paracetamol 500mg/lần, khoảng cách tối thiểu giữa các lần dùng thuốc từ 4-6 giờ và liều tối đa mỗi ngày là 3.000mg.

2. Liều dùng ở trẻ nhỏ

Đối với trẻ em, liều khuyên dùng hàng ngày của paracetamol phụ thuộc vào cân nặng của trẻ: khoảng 60 mg/kg/ngày, chia ra làm 4 lần hoặc 6 lần/ngày, tối đa mỗi ngày không được vượt quá 3.000g. Liều đó sẽ tương đương khoảng 15 mg/kg cho mỗi 6 giờ, hoặc 10 mg/kg cho mỗi 4 giờ.

Các lựa chọn thay thế Efferalgan trong điều trị sốt xuất huyết

1. Các loại thuốc giảm đau, hạ sốt khác

Dưới đây là một số loại thuốc giảm đau, hạ sốt có thể thay thế cho Efferalgan bởi có chung thành phần là paracetamol, không ảnh hưởng đến chức năng tiểu cầu, do đó không làm tăng nguy cơ xuất huyết ở người bệnh. Cụ thể:

• Paracetamol: là loại thuốc giảm đau, hạ sốt phổ biến cho trẻ em và người lớn, được điều chế dưới nhiều dạng như viên nén, siro, loại nhỏ giọt, truyền tĩnh mạch. Ngoài tác dụng hạ sốt nhanh chóng thuốc còn có khả năng kháng viêm hiệu quả. Mặt khác, paracetamol được các chuyên gia y tế đánh giá an toàn, ít gây tác dụng phụ nên dùng an toàn cho trẻ nhỏ, thường được dùng trong các trường hợp trẻ sốt mọc răng, sốt phát ban hoặc sốt do virus. Liều dùng Paracetamol 500mg cho người lớn là 1–2 viên/liều uống cách nhau 4 – 6 giờ. Đối với trẻ em, liều dùng an toàn sẽ được bác sĩ tính dựa trên cân nặng, chiều cao, độ tuổi.
• Panadol Extra: cũng là một loại thuốc giảm đau, hạ sốt có thành phần chính là Paracetamol nên an toàn cho người mắc bệnh sốt xuất huyết. Paracetamol có khả năng kiểm soát tốt các triệu chứng sốt xuất huyết nếu sử dụng đúng cách và tuân thủ chỉ định của dược sĩ hoặc bác sĩ. Liều dùng tối đa cho người lớn là 4.000 mg/ngày. Trẻ em từ 12 tuổi trở lên được chỉ định dùng theo liều người lớn. Không khuyến nghị dùng Panadol Extra ở trẻ em dưới 12 tuổi. Trong trường hợp đặc biệt, cần có chỉ định của bác sĩ trước khi sử dụng thuốc cho đối tượng này. Tuy nhiên, thời gian dùng thuốc điều trị bệnh không nên kéo dài quá 3 ngày. Sau khoảng thời gian này, nếu các triệu chứng của bệnh không thuyên giảm mà trở nên trầm trọng hơn, hoặc xuất hiện thêm các triệu chứng bất thường khác thì cần nhanh chóng đưa người bệnh đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám và can thiệp kịp thời.

⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết có được uống Panadol extra nên lưu ý gì?

• Hapacol: là loại thuốc hạ sốt, giảm đau chứa hoạt chất paracetamol an toàn cho trẻ em và người lớn khi điều trị bệnh sốt xuất huyết. Các loại thuốc Hapacol thông dụng bao gồm Hapacol 650, Hapacol Extra, Hapacol 500, Hapacol 325, Hapacol 250 và Hapacol 150… tùy theo từng đối tượng sử dụng mà bác sĩ sẽ chỉ định loại thuốc phù hợp.

Trên đây là một số loại thuốc giảm đau, hạ sốt có thể thay thế cho thuốc Efferalgan trong điều trị sốt xuất huyết, có thể dễ dàng tìm thấy tại các tiệm thuốc tây. Tuy nhiên, người bệnh cần sử dụng thuốc đúng cách và tuân thủ quy định của bác sĩ hoặc dược sĩ. Bởi nếu sử dụng thuốc quá liều có thể dẫn đến tình trạng ngộ độc paracetamol cực kỳ nguy hiểm, gây tổn thương gan nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến tử vong.

2. Các biện pháp hỗ trợ khác

2.1. Bù nước và điện giải

Bù nước và điện giải là một phần rất quan trọng trong việc điều trị và kiểm soát tốt bệnh sốt xuất huyết, đặc biệt là trong các trường hợp nặng. Người bệnh cần bổ sung đủ lượng nước và chất điện giải (dung dịch Oresol) mỗi ngày, nên uống từ từ thay vì uống một lượng lớn nước cùng một lúc.

Ngoài ra, người bệnh cũng có thể bổ sung thêm các loại nước ép trái cây, súp, canh, cháo hoặc nước dừa tự nhiên bởi đây cũng là nguồn bù nước và điện giải rất tốt, giúp cân bằng điện giải trong cơ thể. Cần tránh các loại đồ uống có cồn như bia, rượu và caffeine vì có thể làm tăng nguy cơ mất nước của cơ thể.

Bên cạnh đó, người mắc bệnh sốt xuất huyết cần chú ý quan sát màu sắc và lượng nước tiểu để theo dõi tình trạng bù nước. Nếu nước tiểu trong và lượng đều đặn là dấu hiệu cơ thể được bù đủ nước và ngược lại. Trong trường hợp mất nước và chất điện giải nghiêm trọng không thể tự kiểm soát được bằng cách trên, người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện để được truyền dịch và điều trị dưới sự giám sát của bác sĩ. Việc chăm sóc và bù nước đúng cách rất quan trọng để giảm nguy cơ biến chứng và hỗ trợ quá trình hồi phục của người bệnh sốt xuất huyết.

2.2. Nghỉ ngơi

Người mắc bệnh sốt xuất huyết cần nghỉ ngơi nhiều hơn để cơ thể có thể hồi phục nhanh chóng và hiệu quả. Nghỉ ngơi giúp giảm áp lực lên hệ miễn dịch, cho phép cơ thể tập trung năng lượng vào việc chống lại virus và sửa chữa các tổn thương do bệnh gây ra.

Việc nghỉ ngơi hợp lý, ngủ đủ giấc và hạn chế các hoạt động căng thẳng cũng giúp giảm nguy cơ biến chứng và làm dịu các triệu chứng sốt cao, mệt mỏi và đau nhức cơ do bệnh gây ra. Bên cạnh nghỉ ngơi, bổ sung nước đầy đủ và duy trì chế độ dinh dưỡng cân đối cũng rất quan trọng để hỗ trợ quá trình hồi phục của người bệnh.

Tóm lại, người mắc bệnh sốt xuất huyết uống Efferalgan được không? Câu trả lời là CÓ. Efferalgan là một lựa chọn an toàn cho người mắc bệnh sốt xuất huyết so với các thuốc chống viêm không steroid như aspirin hoặc ibuprofen, vì không làm tăng nguy cơ chảy máu. Tuy nhiên, người bệnh cần tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ trong quá trình điều trị để không làm ảnh hưởng đến chức năng gan, thậm chí đe dọa tính mạng.