Tác dụng phụ của vắc xin Bexsero và cách xử trí sau tiêm

14:47 06/05/2024

Chuyên viên Y khoa
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Viêm màng não do não mô cầu có tỷ lệ tử vong là 1/10, người bệnh có thể tử vong chỉ trong vòng 24 giờ nhiễm bệnh. Nếu may mắn sống sót 1 trong 5 người có thể chịu di chứng nghiêm trọng như tổn thương não, điếc, đoạn chi. Tiêm vắc xin phòng viêm màng não mô cầu Bexsero (Ý) được đánh giá là phương pháp phòng bệnh hiệu quả lên đến 94%. Vậy vắc xin có an toàn không, tác dụng phụ của vắc xin Bexsero và cách xử trí như thế nào?
BS Lê Thị Trúc Phương - Chuyên viên Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: “Như bất kỳ loại vắc xin nào khác, người tiêm chủng vắc xin Bexsero cũng có thể gặp một số phản ứng sau tiêm tại chỗ và toàn thân. Tuy nhiên, các phản ứng sau tiêm Bexsero thường nhẹ và ít nghiêm trọng như đau, sưng, đỏ, chai cứng tại vị trí tiêm, sốt,... Người được tiêm phòng cần theo dõi phản ứng sau tiêm 30 phút tại cơ sở tiêm chủng và tiếp tục theo dõi tại nhà trong vòng 72 giờ tiếp theo. Nếu phát hiện các phản ứng nghiêm trọng cần liên hệ ngay với cơ sở tiêm chủng và đến cơ sở y tế gần nhất để được theo dõi và xử trí kịp thời”. |
Tìm hiểu nhanh về vaccine Bexsero
Vắc xin Bexsero (Ý) là vắc xin đa thành phần (tái tổ hợp, hấp phụ) do hãng dược phẩm trên thế giới Glaxosmithkline – GSK sản xuất tại Ý. Vắc xin được chỉ định cho trẻ từ 2 tháng tuổi cho đến người lớn 50 tuổi (chưa đến sinh nhật lần thứ 51), đặc biệt là các nhóm đối tượng nguy cơ cao như trẻ nhỏ, bị bỏ quên tiêm chủng như thanh thiếu niên, người lớn, người có bệnh lý nền mạn tính phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu nhóm B gây ra, với hiệu quả phòng bệnh cao lên đến 94%.
Tính đến tháng 7/2023, vắc xin này đã được phê duyệt tại 52 quốc gia, trong đó có 14 quốc gia đã đưa vắc xin vào chương trình tiêm chủng quốc gia như Bồ Đào Nha, Anh, Ý…
Theo thống kê từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), có 1,2 triệu ca mắc viêm màng não mỗi năm trên thế giới, trong đó có khoảng 135.000 ca tử vong do não mô cầu khuẩn. Theo Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, nước ta có tỷ lệ mắc viêm màng não mô cầu cao, lên đến 2,3/100.000 dân. Viêm màng não mô cầu nằm trong số 10 bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất nước.
Viêm màng não và nhiễm khuẩn huyết là hai bệnh cảnh thường gặp nhất, thường diễn tiến đột ngột và khiến người bệnh tử vong trong vỏn vẹn 24 giờ. Các triệu chứng ban đầu của bệnh thường mờ nhạt, dễ nhầm lẫn với dấu hiệu các bệnh do virus gây ra khác như nhức đầu, đau họng, sốt và buồn nôn.
Chính vì nguyên nhân này, bệnh nhân thường nhập viện trong tình trạng nặng, dù được điều trị kịp thời và tích cực bệnh cũng có tỷ lệ tử vong lên đến 15%. Thậm chí, khi đã được điều trị khỏi, 20% người bệnh chịu các di chứng về thể chất và tinh thần như điếc, mù, rối loạn tâm lý, thiểu năng trí tuệ, đoạn chi,...
Tác dụng phụ của vắc xin Bexsero
Như bất kỳ loại vắc xin nào khác, người tiêm chủng vắc xin Bexsero cũng có thể gặp một số phản ứng sau tiêm tại chỗ và toàn thân như:
- Ở trẻ nhũ nhi và trẻ nhỏ (từ 10 tuổi trở xuống), các phản ứng bất lợi thường gặp tại vị trí tiêm và toàn thân bao gồm đau, sưng, đỏ, chai cứng tại vị trí tiêm, sốt, quấy khóc, ăn ít hơn bình thường.
- Ở thanh thiếu niên (11 tuổi trở lên) và người trưởng thành, các phản ứng bất lợi thường gặp tại chỗ và toàn thân là đau, sưng, đỏ, chai cứng tại vị trí tiêm, khó chịu, đau đầu, Không gia tăng đối với tần suất gặp và mức độ trầm trọng của các phản ứng không mong muốn ở các mũi tiêm sau trong các liệu trình tiêm chủng.

Phản ứng sau tiêm của vaccine Bexsero có nghiêm trọng không?
KHÔNG. Như tất cả các loại thuốc hoặc vắc xin khác, vắc xin Bexsero có thể gây nên một số tác dụng phụ không mong muốn sau tiêm. Hầu hết tác dụng phụ đều nhẹ và tạm thời, có thể tự khỏi sau vài ngày. Trong một số ít trường hợp cực kỳ hiếm gặp, tác dụng phụ có thể cần được chăm sóc y tế.
1. Phân biệt tác dụng phụ thông thường và nghiêm trọng.
- Tác dụng phụ của vắc xin Bexsero thông thường: Sưng, đỏ, chai cứng tại chỗ tiêm, mệt mỏi, đau đầu, đau khớp, sốt 38 độ C hoặc hơn. Ở trẻ em thường gặp tình trạng sốt, ăn ít, quấy khóc, tiêu chảy.
- Phản ứng phụ của vắc xin Bexsero nghiêm trọng: Cực kỳ hiếm gặp gồm phản ứng dị ứng như sưng tay, chân, mặt, mắt, bên trong mũi, miệng hoặc cổ họng, khó thở hoặc khó nuốt, sốt cao, co giật, da khô, xanh xao…
2. Tỷ lệ xảy ra phản ứng phụ có cao không?
Rủi ro xảy ra phản ứng nặng do Bexsero là rất nhỏ nhưng rủi ro do không tiêm vắc xin phòng bệnh viêm màng não do não mô cầu cầu khuẩn có thể rất nghiêm trọng. Do đó, người dân cần cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ, phối hợp cùng chỉ định của bác sĩ để đưa ra quyết định tiêm phòng phù hợp nhất với bản thân.

Cách xử trí các phản ứng phụ thông thường sau tiêm của vắc xin Bexsero
Nếu gặp các phản ứng thông thường sau tiêm vắc xin Bexsero như sưng, đỏ, đau tại vị trí tiêm hoặc sốt dưới 39 độ, bạn nên xử trí như sau:
- Đối với trường hợp sốt: chườm mát và uống thuốc hạ sốt Paracetamol (nếu sốt nhẹ);
- Với phản ứng tại chỗ gồm sưng, đỏ, đau tại vị trí tiêm: thường tự khỏi trong vòng vài ngày đến 1 tuần hoặc bạn cũng có thể chườm lạnh để giúp giảm đau và giảm sưng nhanh hơn;
- Tránh chạm vào vết tiêm, không sử dụng các mẹo dân gian như chườm nóng, xoa dầu, nặn chanh, đắp khoai tây lên vết tiêm, vì có thể dẫn đến tình trạng nhiễm trùng..
Làm sao để giảm thiểu nguy cơ gặp tác dụng phụ khi tiêm vắc xin Bexsero?
Để giảm thiểu nguy cơ gặp tác dụng phụ sau tiêm vắc xin Bexsero, người tiêm phòng cần thực hiện tốt một số biện pháp dưới đây:
- Tuân thủ chặt chẽ các chỉ định và chống chỉ định đối với vắc xin phòng viêm màng não do não mô cầu nhóm B.
- Chia sẻ kỹ với bác sĩ khám sàng lọc về tiền sử dị ứng trước khi được chỉ định tiêm. Nếu đã gặp phản ứng phản vệ nghiêm trọng ở lần tiêm trước cần báo ngay với bác sĩ.
- Thận trọng khi tiêm vắc xin Bexsero nếu thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao như:
- Người suy giảm khả năng đáp ứng miễn dịch, dù do rối loạn di truyền, sử dụng liệu pháp ức chế miễn dịch, hoặc do các nguyên nhân khác, đều có thể bị giảm đáp ứng kháng thể với chủng ngừa chủ động.
- Cân nhắc nguy cơ tiềm tàng gây ngưng thở và cần theo dõi chức năng hô hấp trong vòng 48-72 giờ sau khi tiêm vắc xin với các liều cơ bản cho trẻ sinh cực non (≤ 28 tuần tuổi thai) và đặc biệt ở những trẻ sinh có tiền sử phổi chưa trưởng thành. Do lợi ích của việc tiêm vắc xin ở những trẻ này là cao, vì vậy không nên ngưng hoặc trì hoãn việc tiêm phòng.
- Mặc dù không phát hiện mủ cao su tự nhiên trong nắp ống tiêm, vẫn chưa xác định được tính an toàn khi sử dụng Bexsero ở những người nhạy cảm với mủ cao su.
- Kanamycin được sử dụng trong giai đoạn đầu của quá trình sản xuất và bị loại bỏ trong giai đoạn sau. Nếu hiện diện, nồng độ kanamycin trong vắc xin thành phẩm ở mức dưới 0.01 microgram mỗi liều. Việc sử dụng Bexsero ở những người nhạy cảm với kanamycin chưa được thiết lập.
- Đảm bảo tuân thủ thời gian theo dõi sau tiêm:
- Tất cả các trường hợp tiêm vắc xin cần được theo dõi tại chỗ trong vòng 30 phút sau tiêm.
- Những người có tiền sử ở bất kỳ mức độ nào do mọi nguyên nhân, đặc biệt là với vắc xin hoặc các thuốc tiêm truyền cần được theo dõi tại chỗ ít nhất 60 phút sau tiêm.
Tiêm vacxin Bexsero ở đâu đảm bảo an toàn tiêm chủng?
Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC là đơn vị tiên phong trong việc nhập khẩu vắc xin Bexsero phòng viêm màng não do não mô cầu khuẩn tại Việt Nam. VNVC là thương hiệu tiêm chủng vắc xin cho trẻ em và người lớn uy tín và chất lượng tại Việt Nam, được hàng triệu gia đình lựa chọn, với quy trình an toàn tiêm chủng, quy trình chăm sóc khách hàng và cung cấp dịch vụ chất lượng cao cho mọi khách hàng.

Ngay từ những ngày đầu thành lập, VNVC đã không ngừng nỗ lực để tiếp cận các hãng vắc xin trên thế giới, mang về cho người dân nguồn vắc xin chính hãng, chất lượng và an toàn. VNVC còn là đơn vị tiêm chủng tại Việt nam trang bị hệ thống kho lạnh chuẩn quốc tế và hệ thống dây chuyền lạnh (Cold Chain) giúp đảm bảo chất lượng vắc xin và hiệu quả cho Khách hàng sử dụng.
100% trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc xây dựng kho lạnh tại chỗ và hệ thống tủ bảo quản vắc xin chuyên dụng tại phòng tiêm, có hệ thống cảnh báo an toàn 24/7, nguồn điện dự phòng để đảm bảo điều kiện bảo quản vắc xin theo nhiệt độ tiêu chuẩn từ nhà sản xuất 2 đến 8 độ C.
Để kiểm soát hạn sử dụng của các loại vắc xin, VNVC trang bị hệ thống quản lý hàng hóa vận hành bằng phần mềm công nghệ cao, giúp cảnh báo hạn sử dụng vắc xin nhằm phát hiện sớm các vắc xin sắp hết hạn, từ đó có hướng xử lý kịp thời. VNVC còn tiến hành rà soát các lọ vắc xin trước tiêm, ngay khi phát hiện lọ bị nghiêng, đổ dù chưa mở nắp cũng không được đưa vào sử dụng. Điều dưỡng viên trước khi tiêm phòng cho Khách hàng cũng tiến hành đầy đủ quy trình rà soát, đối chiếu vắc xin với Khách.
Sau tiêm vắc xin, khách hàng được hướng dẫn ở lại trung tâm tiêm chủng 30 phút để theo dõi phản ứng sau tiêm và hướng dẫn theo dõi tiếp tại nhà trong 72 giờ tiếp theo.
Tổng đài 028 7102 6595 tiếp nhận hướng dẫn xử trí các trường hợp cần chăm sóc sau tiêm, kết nối kịp thời với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm và phối hợp chặt chẽ với các đơn vị cấp cứu tại địa phương.
⇒ Xem thêm: Bexsero giá bao nhiêu? Lịch tiêm mấy mũi?
Ai không nên tiêm vắc xin Bexsero?
Vắc xin phòng viêm màng não do não mô cầu nhóm B Bexsero chống chỉ định tiêm chủng cho những đối tượng quá mẫn với các hoạt chất hoặc bất kỳ thành phần tá dược nào được liệt kê trong bảng thành phần của vắc xin.
Những mũi tiêm nhắc lại vắc xin Bexsero có phản ứng phụ không?
CÓ THỂ. Nếu gặp phản ứng phụ ở những mũi tiêm trước, người được tiêm phòng cũng có thể gặp phản ứng phụ ở mũi nhắc lại của vắc xin Bexsero. Lưu ý, cần thông báo ngay cho bác sĩ khám sàng lọc nếu có tiền sử phản ứng nghiêm trọng ở lần tiêm trước đó, để bác sĩ đưa ra chỉ định tiêm phòng chính xác nhất.
Vắc xin Bexsero có tiêm cùng lúc với các vắc xin khác được không?
CÓ. Vắc xin Bexsero có thể tiêm cùng một số loại vắc xin khác theo chỉ định của bác sĩ khám sàng lọc. Lưu ý, nếu tiêm cùng nhiều loại vắc xin khác trong cùng một buổi tiêm thì phải tiêm vắc xin ở nhiều vị trí riêng biệt.
Tác dụng phụ của vắc xin Bexsero là những phản ứng thông thường, không nghiêm trọng, chủ yếu là các phản ứng tại vết tiêm như sưng, đỏ, đau có thể tự khỏi sau vài ngày. Để đảm bảo an toàn tiêm chủng khi tiêm vắc xin, người được tiêm cần trao đổi kỹ với bác sĩ khám sàng lọc về tiền sử gặp phản ứng phụ ở những lần tiêm trước, tiền sử dị ứng, tình hình sức khỏe hiện tại,... để bác sĩ đưa ra chỉ định tiêm phòng chính xác. Liên hệ Hotline 028 7102 6595 hoặc fanpage trungtamtiemchungvnvc để được tư vấn và đặt lịch vắc xin Bexsero.


