Tiêm vắc xin Shingrix có sốt không? Cách xử lý thế nào?

Tiêm vắc xin zona thần kinh được xem là biện pháp an toàn, hiệu quả và tiết kiệm nhất để phòng bệnh cũng như các biến chứng nặng nề do virus Varicella Zoster tái hoạt động gây ra. Tuy nhiên, tiêm vắc xin Shingrix có sốt không là thắc mắc được rất nhiều quan tâm khi tìm hiểu và cân nhắc lựa chọn tiêm loại vắc xin này. Triệu chứng sốt sau tiêm có ảnh hưởng đến hiệu quả của vắc xin không? Trước, trong và sau tiêm cần lưu ý những gì để đảm bảo an toàn tiêm chủng cũng như giúp vắc xin phát huy hiệu quả bảo vệ tối ưu nhất?

Thông tin cần biết về vắc xin Shingrix

Vắc xin phòng zona thần kinh có tên Shingrix được nghiên cứu, sản xuất bởi tập đoàn hàng đầu thế giới về dược phẩm và chế phẩm sinh học GSK (Bỉ). Đây là vắc xin tái tổ hợp bất hoạt được thiết kế an toàn, hiệu lực cao trong việc phòng ngừa zona thần kinh ở nhóm người lớn tuổi và người suy giảm miễn dịch.

Vắc xin được chỉ định tiêm cho người lớn từ 50 tuổi trở lên, người trên 18 tuổi có nguy cơ cao mắc bệnh (người bị suy giảm miễn dịch hoặc bị ức chế miễn dịch hoặc có khả năng bị ức chế miễn dịch do bệnh lý/liệu pháp điều trị…). Trong đó, người từ 50 tuổi trở lên sẽ tiêm 2 mũi cách nhau 2 tháng. Người từ 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc zona thần kinh tiêm 2 mũi cách nhau 1 tháng.

Mời bạn xem thêm video về vắc xin Shingrix tại đây

Các chuyên gia y tế khẳng định rằng việc tiêm vắc xin zona là phương pháp phòng ngừa bệnh an toàn, hiệu quả và tiết kiệm nhất. Vắc xin này có mục tiêu chính là kích thích cơ thể sản xuất kháng thể nhằm chống lại sự tái hoạt động của virus gây bệnh zona, từ đó hạn chế khả năng bùng phát bệnh hoặc giảm nhẹ triệu chứng nếu bệnh xảy ra.

Bệnh zona có thể gây ra những cơn đau dữ dội và cảm giác bỏng rát kéo dài, có thể kéo dài từ vài tuần đến nhiều tháng, thậm chí suốt đời. Tiêm vắc xin giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ mắc bệnh, giảm thiểu triệu chứng khó chịu, đau nhức, ngứa rát cho bệnh gây ra và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng, như đau dây thần kinh sau zona, tổn thương thị giác, nhiễm trùng da, để lại sẹo xấu và thậm chí là đột quỵ.

Cụ thể, vắc xin có hiệu quả bảo vệ cao đến 97% trên nhóm người từ 50 tuổi trở lên và khoảng 90% ở nhóm từ 70 tuổi trở lên khỏi nguy cơ mắc bệnh zona thần kinh. Vắc xin giúp giảm rõ rệt nguy cơ phát triển liên quan đến zona thần kinh như đau thần kinh hậu zona trong nhóm người trên 50 tuổi lên đến 91% trở lên. Ở người từ 70 trở lên vắc xin cho hiệu quả ngăn ngừa biến chứng đau thần kinh hậu zona lên đến 88%.

Tiêm vắc xin Shingrix có sốt không?

Tiêm vắc xin Shingrix có thể gây ra triệu chứng sốt. Tuy nhiên, đây là phản ứng bình thường của cơ thể sau khi tiếp nhận vắc xin, không đáng lo và sẽ thuyên giảm sau khoảng 2 - 3 ngày mà không cần can thiệp điều trị y tế.

Phân tích về nguyên nhân dẫn đến triệu chứng sốt sau tiêm vắc xin Shingrix, chuyên gia của Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết tương tự như các loại vắc xin khác, để được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) phê duyệt và cấp phép đưa vào sử dụng, vắc xin Shingrix đã phải trải qua nhiều giai đoạn thử nghiệm lâm sàng nghiêm ngặt để chứng minh về tính an toàn và hiệu quả bảo vệ.

Kể cả sau khi được đưa vào sử dụng, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ và FDA vẫn tiếp tục giám sát và theo dõi chặt chẽ để ghi nhận các tác dụng phụ khác.

Trước khi được phê duyệt và lưu hành sử dụng tại Việt Nam, vắc xin lại tiếp tục được thông qua sự kiểm duyệt của các cơ quan y tế có thẩm quyền như:

• Bộ Y tế (cơ quan quản lý nhà nước cao nhất về chăm sóc sức khỏe và y tế tại Việt Nam, chịu trách nhiệm chính trong việc xem xét và phê duyệt các loại vắc xin trước khi chúng được phép sử dụng rộng rãi).
• Cục Quản lý Dược (chịu trách nhiệm quản lý và giám sát mọi hoạt động liên quan đến dược phẩm, bao gồm cả vắc xin, xem xét các hồ sơ đăng ký vắc xin để đảm bảo vắc xin đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn về chất lượng, an toàn và hiệu quả).
• Viện kiểm định quốc gia vắc xin và sinh phẩm y tế (thực hiện các hoạt động thử nghiệm và kiểm định chất lượng vắc xin để đảm bảo rằng các lô vắc xin đều đạt tiêu chuẩn trước khi được đưa ra thị trường).

Sau khi vắc xin được cấp phép, chúng sẽ được theo dõi chặt chẽ khi mọi người bắt đầu sử dụng. Mục đích của việc theo dõi là để theo dõi các tác dụng phụ (tác dụng phụ có thể xảy ra). Việc tiêm vắc xin tức là đưa “chất lạ” vào cơ thể nên bất kỳ loại vắc xin nào dù tốt như vắc xin Shingrix vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ và sốt là một trong số phản ứng sau tiêm phổ biến sau khi tiêm loại vắc xin này. (2)

Trong 8 cuộc thử nghiệm lâm sàng về tính an toàn của vắc xin Shingrix được thực hiện trên 10.000 người tham gia, kết quả cho thấy 10 người thì có 1 người xuất hiện phản ứng sau tiêm toàn thân như ớn lạnh, đau cơ, mệt mỏi, đau đầu, run rẩy, sốt và các vấn đề về tiêu hóa như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau dạ dày… (3)

Ngoài ra, trong cuộc thử nghiệm lâm sàng về tính an toàn của vắc xin Zostavax - vắc xin zona thần kinh đầu tiên được phát triển dưới dạng công thức tiêm một mũi vào năm 1995, kết quả cho thấy cứ 3 người thì có 1 người xuất hiện phản ứng đỏ, đau, sưng hoặc ngứa tại vị trí tiêm và 70 người thì có 1 người gặp triệu chứng đau đầu. Không ghi nhận triệu chứng sốt sau tiêm tương tự như với vắc xin Shingrix.

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng tiêm vắc xin Shingrix bị sốt

1. Phản ứng miễn dịch của cơ thể

Tiêm vắc xin Shingrix có sốt không? Nguyên nhân dẫn đến tình trạng bị sốt sau khi tiêm vắc xin Shingrix là do phản ứng miễn dịch tự nhiên của cơ thể trước tác động của vắc xin. Khi Shingrix được tiêm vào cơ thể, hệ thống miễn dịch nhận diện thành phần của vắc xin - glycoprotein E (gE) (đây là một loại protein được tìm thấy trên bề mặt của VZV) là “yếu tố ngoại lai” đang cố gắng xâm nhập cơ thể và sản sinh kháng thể bảo vệ cơ thể, chống lại tác nhân gây bệnh trong tương lai.

Quá trình này bao gồm việc sản xuất các kháng thể để chuẩn bị sẵn sàng cho những trường hợp bị virus hoặc vi khuẩn thực sự xâm nhập trong tương lai. Khi hệ miễn dịch hoạt động, cơ thể có thể giải phóng các chất gây viêm như cytokine, dẫn đến các phản ứng như sốt, đau nhức tại vết tiêm. Đây là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch đang làm việc hiệu quả và cơ thể đang dần thiết lập khả năng bảo vệ trước tác nhân gây bệnh được mô phỏng trong vắc xin.

Thông thường, triệu chứng sốt sau tiêm vắc xin Shingrix chỉ ở mức độ nhẹ và kéo dài trong 2 – 3 ngày. Tuy nhiên, đối với những người có hệ miễn dịch nhạy cảm, triệu chứng sốt có thể kéo dài hơn do cơ thể phải làm việc nhiều hơn để xử lý và phản ứng với các thành phần trong vắc xin. Đây là một phản ứng hoàn toàn bình thường và sẽ giảm dần khi hệ miễn dịch đã hoàn tất quá trình hình thành kháng thể cần thiết để chống lại virus Varicella Zoster.

2. Các yếu tố khác ảnh hưởng đến tình trạng sốt

Ngoài phản ứng miễn dịch tự nhiên của cơ thể, triệu chứng sốt sau tiêm vắc xin Shingrix còn có thể bị ảnh hưởng bởi một số yếu tố khác, bao gồm:

• Môi trường xung quanh và điều kiện thời tiết: Thời tiết nóng bức hoặc thay đổi đột ngột cũng có thể khiến người tiêm tăng nguy cơ sốt sau tiêm. Khi cơ thể đang cố gắng xây dựng miễn dịch, nhiệt độ môi trường cao có thể khiến cơ thể dễ mất nước và làm nhiệt độ cơ thể tăng thêm, gây ra cảm giác sốt cao hơn. Đặc biệt, vào mùa hè hoặc ở những khu vực nóng ẩm, người tiêm cần đảm bảo uống đủ nước và giữ cho cơ thể thoáng mát để giảm thiểu nguy cơ sốt.
• Căng thẳng và tình trạng tinh thần: Căng thẳng, lo lắng trước và sau khi tiêm cũng có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và làm gia tăng khả năng bị sốt. Khi cơ thể chịu áp lực, các hormone căng thẳng như cortisol được tiết ra nhiều hơn, gây ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và có thể làm trầm trọng hơn các triệu chứng sau tiêm như sốt, đau nhức. Chính vì vậy, việc giữ tinh thần thoải mái, chuẩn bị tốt trước khi tiêm và nghỉ ngơi đầy đủ sau tiêm sẽ giúp cải thiện tình trạng sốt sau tiêm và đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe.

Nên làm gì khi bị sốt sau tiêm vắc xin Shingrix?

1. Biện pháp giảm sốt tại nhà

1.1. Nghỉ ngơi đầy đủ

Thông thường, người tiêm sẽ bị sốt sau khi tiêm vắc xin Shingrix nên việc nghỉ ngơi đầy đủ là ưu tiên hàng đầu để cơ thể có thời gian phục hồi sức khỏe. Cố gắng hạn chế hoạt động mạnh, gắng sức và dành thời gian nghỉ ngơi nhiều hơn để giúp hệ miễn dịch làm việc hiệu quả hơn trong việc tạo ra kháng thể chống lại virus. Điều này giúp cơ thể hạ sốt tự nhiên mà không cần sử dụng nhiều biện pháp can thiệp.

1.2. Uống đủ nước và bù chất điện giải

Sốt có thể làm cơ thể mất nước nhanh chóng, vì vậy việc uống đủ nước rất quan trọng để giữ cho cơ thể mát và ngăn ngừa tình trạng mất nước. Người tiêm vắc xin có thể uống nước lọc, nước ép trái cây tươi hoặc chất điện giải nếu có triệu chứng mất nước nghiêm trọng hơn. Các thức uống này cũng cung cấp vitamin và khoáng chất cần thiết giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi.

1.3. Chườm mát để hạ nhiệt

Chườm mát là biện pháp giúp hạ nhiệt tự nhiên và giảm cảm giác khó chịu khi sốt. Có thể dùng khăn sạch, thấm nước mát rồi chườm lên trán, cổ và vùng nách để giúp hạ nhiệt độ cơ thể. Lưu ý không nên sử dụng nước quá lạnh, vì có thể gây sốc nhiệt, khiến cơ thể phải điều chỉnh nhiệt độ nhiều hơn.

1.4. Sử dụng thuốc hạ sốt khi cần thiết

Nếu sốt cao trên 38,5°C hoặc cảm thấy mệt mỏi khó chịu, người tiêm có thể sử dụng thuốc hạ sốt như acetaminophen (paracetamol) theo liều lượng khuyến cáo của bác sĩ. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc hạ sốt nếu không có hướng dẫn, đặc biệt là không dùng aspirin để hạ sốt vì có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn.

1.5. Theo dõi tình trạng sức khỏe và đến cơ sở y tế khi cần

Sốt sau tiêm vắc xin Shingrix thường là phản ứng nhẹ và tự hết trong 2-3 ngày. Tuy nhiên, nếu người tiêm sốt kéo dài hoặc xuất hiện các dấu hiệu bất thường như khó thở, phát ban, sốc phản vệ, hội chứng sốc nhiễm độc, tím tái, ngưng thở thì cần đến ngay các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám và can thiệp kịp thời, tránh các tình huống nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe.

2. Khi nào nên gặp bác sĩ?

Sau khi tiêm vắc xin Shingrix, nếu gặp một số triệu chứng hoặc tình trạng sau đây, người tiêm nên gặp bác sĩ để được hỗ trợ kịp thời:

2.1. Sốt kéo dài và liên tục

Sốt sau khi tiêm vắc xin Shingrix là phản ứng phổ biến và thường tự hết sau 2 – 3 ngày. Tuy nhiên, nếu cơn sốt kéo dài hoặc sốt cao trên 39°C mà không giảm, không đáp ứng với thuốc hạ sốt thì đây có thể là dấu hiệu cơ thể phản ứng mạnh với vắc xin hoặc một tình trạng sức khỏe khác cần được kiểm tra kỹ hơn.

2.2. Phát ban hoặc sưng đỏ nghiêm trọng tại chỗ tiêm

Sau tiêm vắc xin Shingrix, ngoài triệu chứng sốt, người tiêm còn xuất hiện các phản ứng tại chỗ tiêm như đau, sưng, đỏ và sẽ thuyên giảm sau 2-3 ngày mà không cần can thiệp điều trị. Tuy nhiên, nếu vùng tiêm sưng to, đỏ đậm hoặc xuất hiện phát ban lan rộng, kèm theo cảm giác ngứa hoặc khó chịu thì cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời. Bởi đây có thể là dấu hiệu của phản ứng dị ứng hoặc viêm nhiễm tại chỗ tiêm.

2.3. Phản ứng dị ứng nghiêm trọng

Đây là phản ứng mạnh mẽ của hệ miễn dịch khi tiếp xúc với một loại kháng nguyên lạ, có thể khởi phát ngay lập tức hoặc trong vài phút sau tiêm và đôi khi diễn ra muộn hơn sau 30 phút đến 24 giờ sau tiêm. Các triệu chứng có thể xuất hiện ở nhiều bộ phận trên cơ thể như:

• Phản ứng ở da như nổi mề đay ngứa, da mẩn đỏ hoặc tái nhợt
• Kích thích, vật vã, lừ đừ
• Đột nhiên cảm thấy cơ thể quá nóng
• Tụt huyết áp
• Cảm giác nghẹn ở cổ họng
• Co thắt thanh quản gây khó thở, thở mệt
• Mạch đập nhanh và yếu
• Buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy
• Đau quặn bụng, tiêu tiểu không tự chủ
• Choáng váng, ngất xỉu, hôn mê, lú lẫn
• Co giật
• Mất dần ý thức

Do đó, sau khi tiêm vắc xin Shingrix, nếu người tiêm xuất hiện những dấu hiệu của phản ứng dị ứng nghiêm trọng (sốc phản vệ) như trên thì cần nhanh chóng thông báo ngay cho bác sĩ hoặc đến ngay các trung tâm y tế gần nhất để được can thiệp sớm và điều trị kịp thời.

Cách phòng tránh và giảm thiểu nguy cơ sốt sau tiêm vắc xin Shingrix

Tiêm vắc xin Shingrix có sốt không? Câu trả lời là CÓ THỂ! Vì vậy, để giảm thiểu nguy cơ sốt sau tiêm vắc xin Shingrix, người tiêm vắc xin cần lưu ý một số vấn đề sau đây:

1. Chuẩn bị trước tiêm

Để giảm nguy cơ sốt và các phản ứng phụ sau tiêm, người chuẩn bị tiêm vắc xin Shingrix cần lưu ý trước ngày tiêm nên đảm bảo cơ thể ở trạng thái khỏe mạnh bằng cách ngủ đủ giấc, uống nhiều nước và duy trì chế độ ăn uống cân đối các chất dinh dưỡng.

Ngoài ra, khám sàng lọc trước tiêm cũng là một bước rất quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả của vắc xin Shingrix. Quá trình này giúp bác sĩ xác định xem người tiêm có đủ điều kiện sức khỏe để tiêm hay không, đồng thời phát hiện các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phản ứng phụ như dị ứng với thành phần của vắc xin hoặc tiền sử bệnh lý.

Người tiêm sẽ được hỏi về các bệnh lý nền, tiền sử dị ứng với thuốc/ thực phẩm/ vắc xin, tình trạng sức khỏe hiện tại. Đây là những dữ liệu rất quan trọng giúp bác sĩ đưa ra chỉ định tiêm chủng vắc xin Shingrix an toàn và phù hợp với từng đối tượng cụ thể.

2. Theo dõi và chăm sóc sau tiêm

Sau khi tiêm vắc xin Shingrix, người tiêm được yêu cầu ở lại cơ sở tiêm chủng trong 30 phút để theo dõi phản ứng của cơ thể. Đây là khoảng thời gian quan trọng để kịp thời phát hiện và xử lý các phản ứng phụ nghiêm trọng. Sau khi theo dõi đủ thời gian và không có dấu hiệu bất thường, người tiêm có thể ra về, đồng thời nhân viên y tế sẽ tiếp tục hướng dẫn cách theo dõi sức khỏe trong 48 giờ tiếp theo để đảm bảo an toàn cho người tiêm chủng.

Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề tiêm vắc xin Shingrix có sốt không, quý Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây.

Như vậy, thông qua bài viết trên, thắc mắc tiêm vắc xin Shingrix có sốt không đã được giải đáp. Sau tiêm vắc xin Shingrix, người tiêm có thể xuất hiện triệu chứng sốt. Tuy nhiên, đây là phản ứng tự nhiên của cơ thể báo hiệu hệ thống miễn dịch được kích hoạt để tạo ra kháng thể chống lại virus Varicella Zoster, sẽ thuyên giảm sau khoảng 2 – 3 ngày và không gây nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu sốt kéo dài hoặc có các triệu chứng bất thường khác thì người tiêm vắc xin cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.