Bị tiêu chảy uống mật ong được không? Nên sử dụng thế nào?

Tiêu chảy uống mật ong được không là câu hỏi thường gặp khi người bệnh tìm kiếm các phương pháp hỗ trợ cải thiện tiêu hóa tại nhà. Mật ong từ lâu được xem là dược liệu tự nhiên giàu kháng khuẩn và chống viêm, nhưng trong một số trường hợp, đặc biệt khi hệ tiêu hóa đang bị rối loạn, việc sử dụng mật ong cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

Thành phần và công dụng của mật ong đối với hệ tiêu hóa

Mật ong là dược liệu tự nhiên được đánh giá cao trong hỗ trợ tiêu hóa bởi chúng chứa nhiều hoạt chất có lợi. Khi tìm hiểu về thành phần và công dụng của mật ong đối với hệ tiêu hóa, người dùng có thể đánh giá đúng vai trò của mật ong trong việc chăm sóc sức khỏe đường ruột.

1. Thành phần

Mật ong được tạo nên từ hơn 200 thành phần, trong đó chủ yếu là đường tự nhiên gồm fructose và glucose (~70 ‑ 80 %), cùng với enzyme được cung cấp bởi ong như invertase, diastase (amylase) và glucose oxidase. Các enzyme này hỗ trợ tiêu hóa tinh bột và tạo hydrogen peroxide có tác dụng kháng khuẩn . Bên cạnh đó, mật ong chứa protein, axit amin, axit hữu cơ, khoáng chất như kali, magie, cùng các hợp chất thực vật có hoạt tính sinh học như flavonoid và polyphenol.

2. Công dụng

Mật ong mang lại nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa nhờ các đặc tính sau:

2.1. Kháng khuẩn và chống viêm

Mật ong có chứa một loại enzyme tự nhiên là glucose oxidase. Khi pha loãng (chẳng hạn như với nước ấm), enzyme sẽ tạo ra một lượng nhỏ chất kháng khuẩn tên là hydrogen peroxide. Mặc dù lượng này không mạnh như các dung dịch sát khuẩn y tế, nhưng hoàn toàn đủ để ức chế một số vi khuẩn gây rối loạn tiêu hóa thường gặp như E. coli, Salmonella hay C. difficile.

Không chỉ vậy, mật ong còn chứa các hợp chất chống oxy hóa như polyphenol và flavonoid. Những chất này có khả năng làm dịu niêm mạc ruột đang bị kích ứng, hỗ trợ giảm viêm và cải thiện tình trạng tiêu chảy khi được sử dụng đúng cách. (1)

2.2. Hỗ trợ phục hồi niêm mạc ruột

Một nghiên cứu thực nghiệm trên mô hình chuột sử dụng nuôi dưỡng hoàn toàn qua đường tĩnh mạch (TPN) đã cho thấy tác động rõ rệt của mật ong trong việc phục hồi chức năng ruột non. Kết quả cho thấy việc bổ sung mật ong giúp cải thiện đáng kể hình thái nhung mao ruột. Đồng thời, hoạt tính enzyme disaccharidase, đây là một loại enzyme quan trọng trong tiêu hóa đường đôi cũng tăng lên rõ rệt sau khi sử dụng mật ong.

Những cải thiện này góp phần thúc đẩy khả năng tiêu hóa và hấp thu, từ đó hỗ trợ hiệu quả cho quá trình tái tạo và ổn định chức năng niêm mạc ruột trong các trường hợp suy giảm chức năng tiêu hóa.

2.3. Cung cấp prebiotic và hỗ trợ hệ vi sinh

Mật ong chứa oligosaccharide có đặc tính prebiotic hỗ trợ sự phát triển của lợi khuẩn như Bifidobacterium và Lactobacillus. Một số nghiên cứu in vitro và in vivo cho thấy mật ong cải thiện đáng kể hệ vi sinh đường ruột, ức chế vi khuẩn gây viêm và tăng lợi khuẩn chỉ sau 1–2 tuần sử dụng.

2.4. Hỗ trợ điều trị tình trạng đi ngoài phân lỏng

Một nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên trên 80 trẻ bị tiêu chảy cấp cho thấy: nhóm trẻ được dùng mật ong kết hợp kẽm gluconat có thời gian mắc bệnh, thời gian phục hồi và thời gian nằm viện ngắn hơn đáng kể so với nhóm chỉ dùng kẽm gluconat (P < 0,05). Kết quả cho thấy mật ong có thể là yếu tố hỗ trợ hiệu quả trong điều trị tình trạng này ở trẻ nhỏ khi kết hợp với kẽm. (2)

Bị tiêu chảy uống mật ong được không?

Bị tiêu chảy hoàn toàn có thể uống mật ong vì có tính kháng khuẩn và cung cấp năng lượng nhanh chóng, hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột và giảm kích ứng tiêu hóa, nhưng nên sử dụng có phương pháp, liều lượng phù hợp. Tuy nhiên, hiệu quả chỉ đạt được khi dùng đúng cách và không thay thế cho các biện pháp điều trị y khoa.

1. Có tính kháng khuẩn nhẹ

Mật ong chứa enzyme glucose oxidase, tạo hydrogen peroxide (H₂O₂) khi pha loãng. Đây là tác nhân ức chế vi khuẩn. Mặc dù mức H₂O₂ trong mật ong chỉ từ khoảng 0.25 đến 2.7 mM, thấp hơn nhiều so với nồng độ sử dụng trong khử trùng thiết bị y tế, nhưng khi kết hợp với polyphenol, axit hữu cơ và áp suất thẩm thấu thấp, mật ong vẫn đủ khả năng kháng khuẩn, hỗ trợ giảm tác nhân gây tình trạng đi ngoài ra nước nhẹ như E. coli. (3)

2. Cung cấp năng lượng nhanh chóng

Trong 80% hàm lượng đường tự nhiên của mật ong, khoảng 70% là fructose và glucose dễ hấp thu. Khi bị tình trạng này, cơ thể mất nước và điện giải, mật ong giúp bổ sung năng lượng nhanh, giảm mệt mỏi, cải thiện thể trạng mà không gây áp lực tiêu hóa như các nguồn đường phức hợp khác.

3. Hỗ trợ hệ vi sinh đường ruột

Các nghiên cứu gần đây cho thấy mật ong chứa oligosaccharide và chất có tính prebiotic giúp lợi khuẩn như Bifidobacterium và Lactobacillus phát triển. Một nghiên cứu in vitro ghi nhận khả năng hỗ trợ cân bằng hệ vi sinh, làm giảm vi khuẩn gây viêm như Salmonella, C. difficile và đồng thời tăng lượng lợi khuẩn. Một nghiên cứu khác kết hợp yogurt và mật ong cho thấy mật ong có thể bảo vệ các chủng probiotic như B. animalis khi đi qua đường tiêu hóa.

4. Giảm kích ứng tiêu hóa

Nhờ tính chất dịu nhẹ, mật ong pha với nước ấm có thể giúp làm giảm kích ứng niêm mạc tiêu hóa, tạo cảm giác dễ chịu cho người bị tình trạng đi ngoài ra nước. Mật ong cũng chứa flavonoid và polyphenol có tác dụng chống viêm, hỗ trợ giảm đau và làm dịu đường ruột.

Hướng dẫn sử dụng mật ong đúng cách khi bị tiêu chảy

Trước hết, chỉ nên dùng mật ong trong giai đoạn cơ thể đã qua giai đoạn cấp, đang trong quá trình hồi phục. Ở thời điểm này, hệ tiêu hóa bắt đầu ổn định trở lại và có thể tiếp nhận các dưỡng chất nhẹ nhàng, dễ hấp thu.

Mật ong cần được pha loãng với nước ấm, dùng với lượng nhỏ để tránh gây áp lực lên hệ tiêu hóa vốn đang nhạy cảm. Ưu tiên chọn mật ong nguyên chất, có nguồn gốc rõ ràng nhằm đảm bảo chất lượng và tránh nguy cơ nhiễm khuẩn tiềm ẩn. Việc kết hợp mật ong với chế độ ăn nhạt, dễ tiêu như cháo gạo tẻ, súp rau củ hoặc chuối chín sẽ giúp tăng hiệu quả phục hồi mà không gây kích ứng đường ruột.

Lưu ý quan trọng là không dùng mật ong cho trẻ dưới 1 tuổi do nguy cơ ngộ độc botulinum, một biến chứng hiếm nhưng nghiêm trọng. Đồng thời, mật ong không có tác dụng thay thế các biện pháp bù nước và điện giải chuyên biệt như oresol, vốn là nền tảng quan trọng trong điều trị tiêu chảy, đặc biệt ở trẻ nhỏ. Việc sử dụng mật ong cần được đặt trong bối cảnh tổng thể của chế độ chăm sóc, đảm bảo khoa học và phù hợp với tình trạng sức khỏe hiện tại.

Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề bị tiêu chảy uống mật ong được không, quý Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây.

Tóm lại, với thắc mắc tiêu chảy uống mật ong được không? sẽ cần đánh giá kỹ theo từng đối tượng và mức độ triệu chứng. Mật ong có thể mang lại một số lợi ích hỗ trợ nhưng không phù hợp cho hầu hết các trường hợp, nhất là với trẻ nhỏ. Do đó, nếu đang chăm sóc người bị tình trạng này, hãy ưu tiên giải pháp an toàn, có hướng dẫn từ bác sĩ và tuyệt đối không tự ý áp dụng các biện pháp khi chưa có cơ sở rõ ràng.