Trẻ mới hết sốt có tiêm phòng được không? Lợi ích và nguy cơ

00:34 31/12/2024

Quản lý Y khoa Vùng 4 - Hồ Chí Minh
Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
Tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch giúp cơ thể hình thành đầy đủ lượng miễn dịch cần thiết để bảo vệ sức khỏe phòng tránh nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên, không ít bố mẹ lo lắng rằng tình trạng sức khỏe sau khi sốt có thể ảnh hưởng đến hiệu quả vắc xin hoặc gây các tác dụng phụ. Vậy, trẻ mới hết sốt có tiêm phòng được không? Lợi ích và nguy cơ bố mẹ cần biết khi tiêm phòng cho trẻ ngay sau khi hết sốt? Tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
BS.CKI Nguyễn Tiến Đạo - Quản lý Y khoa vùng 4 - Hồ Chí Minh, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC chia sẻ: “Các nghiên cứu từ Canada và Hoa Kỳ ở 1.338 trẻ từ 12 - 23 tháng, trong đó có 723 trẻ mắc bệnh nhẹ với 615 trẻ khỏe mạnh, cho thấy không có ảnh hưởng đáng kể nào của bệnh nhẹ đến phản ứng kháng thể với vắc xin. Một nghiên cứu ca bệnh và ca chứng đã phân tích 170 trẻ mắc sởi và 6.070 trẻ đối chứng, phát hiện tiêm vắc xin MMR không có sự khác biệt đáng kể giữa các trẻ mắc sởi và các trẻ đối chứng, cũng không có mối liên hệ rõ ràng giữa tình trạng mắc bệnh nhẹ khi tiêm và mức độ nghiêm trọng của tác dụng phụ sau tiêm MMR. Tuy nhiên, đối với các trường hợp mắc bệnh nặng, sốt cao, bệnh cấp tính, các chuyên gia vẫn khuyến cáo nên trì hoãn tiêm vắc xin để đảm bảo an toàn cho trẻ.” (1) |
Trẻ mới hết sốt có tiêm phòng được không?
Cần hoãn tiêm phòng nếu trẻ vừa hết sốt và cơ thể chưa hồi phục hoàn toàn. Bởi việc tiêm vắc xin khi trẻ chưa khỏe mạnh có thể làm giảm hiệu quả của vắc xin và tăng nguy cơ gặp phải phản ứng phụ không mong muốn. Do đó, để đảm bảo quá trình tiêm vắc xin của trẻ diễn ra an toàn và thuận lợi, bố mẹ hoặc người chăm sóc trẻ cần lưu ý một số vấn đề sau:
1. Chờ đến khi trẻ hồi phục hoàn toàn
Trẻ mới hết sốt có tiêm phòng được không? Trẻ bị sốt trên 38 độ C sẽ có chỉ định tạm hoãn tiêm chủng cho đến khi trẻ hết sốt ít nhất 48 giờ (2), đồng thời không còn xuất hiện các triệu chứng như mệt mỏi, biếng ăn, quấy khóc, trẻ sinh hoạt bình thường, ngủ đủ giấc, vui chơi hoạt bát.
Việc chờ đến khi trẻ hồi phục hoàn toàn mới tiêm vắc xin là rất cần thiết để chắc chắn hệ miễn dịch của trẻ đã sẵn sàng đáp ứng với vắc xin, giảm nguy cơ xảy ra các tác dụng phụ hoặc phản ứng không mong muốn, đảm bảo sức khỏe của trẻ sau tiêm chủng.
2. Tư vấn từ bác sĩ
Bên cạnh đó, điều quan trọng nhất là bố mẹ nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định trẻ có tiêm phòng được không. Bởi theo quy định của Bộ Y tế, trẻ cần đước khám sàng lọc trước khi tiến hành tiêm vắc xin.
Bác sĩ sẽ dựa vào các thông tin về sức khỏe trẻ được bố mẹ cung cấp cùng với kết quả khám sàng lọc (trong một số trường hợp, bác sĩ có thể yêu cầu trẻ thực hiện thêm một số xét nghiệm để xác định nguyên nhân sốt ở trẻ là gì), từ đó sẽ quyết định trẻ có đủ điều kiện sức khỏe để tiến hành tiêm chủng hoặc tạm hoãn cho đến khi sức khỏe ổn định. Điều này sẽ giúp vắc xin phát huy hiệu quả bảo vệ tối đa cũng như hạn chế các tác dụng phụ sau tiêm vắc xin có thể xảy ra.

Một số trường hợp cụ thể cần lưu ý khi tiêm phòng cho trẻ sau khi hết sốt
1. Sốt do nhiễm virus nhẹ
Trong trường hợp trẻ sốt do nhiễm virus nhẹ, thông thường như cảm lạnh hay sốt siêu vi nhẹ, không gây ảnh hưởng lớn đến khả năng đáp ứng miễn dịch sau tiêm và đã hết sốt ít nhất 48 giờ, ăn uống và hoạt động bình thường trở lại, bác sĩ có thể xem xét cho trẻ tiêm phòng để đảm bảo tuân thủ đúng lịch tiêm.
Tuy nhiên, nếu trẻ vẫn còn mệt mỏi, biếng ăn hoặc có các triệu chứng nhẹ như ho, sổ mũi, việc tiêm chủng nên được hoãn lại để cơ thể có thêm thời gian hồi phục hoàn toàn. Điều này giúp đảm bảo trẻ có đủ sức khỏe để đáp ứng tốt với vắc xin, đồng thời giảm nguy cơ gặp phải các phản ứng phụ. Bố mẹ hoặc người giám hộ nên theo dõi sát tình trạng của trẻ và đưa trẻ đi khám sàng lọc trước tiêm để được bác sĩ đánh giá chính xác.
2. Sốt do bệnh nặng hoặc nhiễm trùng
Quyết định số 1575/QĐ-BYT hướng dẫn khám sàng lọc trước khi tiêm chủng đối với trẻ em đã được ban hành ngày ban hành ngày 27/3/2023 có quy định đối với trường hợp sốt do bệnh nặng hoặc nhiễm trùng, việc tiêm phòng cần được hoãn lại cho đến khi trẻ hoàn toàn bình phục (3).
Những bệnh lý nghiêm trọng như viêm phổi, viêm họng cấp hoặc nhiễm trùng đường tiêu hóa không chỉ làm suy giảm sức đề kháng mà còn khiến hệ miễn dịch của trẻ không thể đáp ứng hiệu quả với vắc xin. Ngoài ra, các triệu chứng như sốt cao kéo dài, tình trạng li bì, khó thở hoặc mất nước nghiêm trọng đều là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe chưa ổn định.
Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ yêu cầu điều trị dứt điểm bệnh lý nền trước khi tiếp tục lịch tiêm phòng. Việc này không chỉ giúp trẻ tránh được các biến chứng nguy hiểm mà còn đảm bảo hiệu quả tối ưu của vắc xin khi được tiêm trong điều kiện sức khỏe tốt nhất. Bố mẹ hoặc người giám hộ trẻ nên thường xuyên theo dõi sức khỏe của trẻ, đồng thời trao đổi với bác sĩ để sắp xếp lịch tiêm chủng phù hợp cho trẻ khi đã phục hồi sức khỏe hoàn toàn.
3. Sốt do phản ứng với vắc xin trước đó
Sốt do phản ứng với vắc xin trước đó là một trường hợp đặc biệt cần được lưu ý kỹ lưỡng trước khi tiêm các mũi tiếp theo. Thông thường, sốt nhẹ sau tiêm là phản ứng bình thường của cơ thể, cho thấy hệ miễn dịch đang hoạt động để tạo kháng thể và sẽ thuyên giảm sau khoảng 1- 2 ngày điều trị. Tuy nhiên, nếu trẻ có tiền sử phản ứng sốt cao, kéo dài hoặc kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng khác như co giật, phát ban toàn thân hoặc sốc phản vệ sau khi tiêm vắc xin, việc tiếp tục tiêm phòng cần được cân nhắc cẩn thận.
⇒ Tham khảo thêm: Trẻ bị phát ban có tiêm phòng được không? [Bác sĩ tiêm chủng trả lời]
Bác sĩ sẽ dựa trên tiền sử phản ứng của trẻ để đánh giá nguy cơ và lợi ích, đồng thời có thể khuyến nghị các biện pháp phòng ngừa như chỉ định tiêm ở bệnh viện lớn hoặc chuyển đổi một loại vắc xin khác phù hợp để đảm bảo an toàn cho trẻ. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ xảy ra các phản ứng bất lợi sau tiêm, đồng thời đảm bảo trẻ vẫn được bảo vệ toàn diện khỏi các bệnh truyền nhiễm bằng vắc xin.
Do đó, trong quá trình khám sàng lọc trước tiêm, bố mẹ hoặc người giám hộ trẻ cần thông báo với bác sĩ các thông tin liên quan đến tình trạng sức khỏe của trẻ, kể cả các phản ứng nghiêm trọng với vắc xin/thuốc/thực phẩm trước đây để bác sĩ có cơ sở đưa ra quyết định tiêm chủng phù hợp, an toàn nhất cho trẻ.

Lợi ích và nguy cơ mẹ cần biết khi tiêm phòng cho trẻ ngay sau khi hết sốt
Bé mới hết sốt có tiêm phòng được không là một vấn đề khiến nhiều bố mẹ băn khoăn, đặc biệt quan tâm bởi nó ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Trong khi việc tiêm vắc xin đúng lịch mang lại nhiều lợi ích quan trọng như bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, thì việc tiêm ngay sau giai đoạn hồi phục cũng tiềm ẩn một số nguy cơ cần được xem xét cẩn thận.
Vậy, lợi ích và nguy cơ của việc tiêm phòng sau khi trẻ hết sốt là gì, bố mẹ cần lưu ý những vấn đề gì để đảm bảo an toàn cho con? Chuyên gia của Hệ thống tiêm chủng VNVC sẽ giải đáp ngay dưới đây:
1. Lợi ích
Khi tiêm phòng cho trẻ ngay sau khi hết sốt, mẹ cần cân nhắc kỹ lưỡng cả lợi ích và nguy cơ để đảm bảo sức khỏe của trẻ. Lợi ích của việc tiêm phòng sớm là giúp trẻ được bảo vệ kịp thời trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, tránh trường hợp bỏ lỡ mũi tiêm trong lịch tiêm chủng, điều này giúp duy trì hệ miễn dịch của trẻ luôn được cập nhật và mạnh mẽ. Tiêm phòng sớm còn giúp giảm thiểu khả năng mắc các bệnh có thể gây biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là đối với trẻ em, hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện.
2. Nguy cơ
Tuy nhiên, nguy cơ khi tiêm phòng ngay sau khi hết sốt là cơ thể trẻ chưa hồi phục hoàn toàn, có thể làm giảm khả năng đáp ứng của hệ miễn dịch đối với vắc xin, dẫn đến việc hiệu quả bảo vệ không đạt mức tối ưu.
Nếu trẻ vẫn còn mệt mỏi, biếng ăn hoặc chưa hoàn toàn khỏe mạnh, việc tiêm vắc xin có thể khiến trẻ gặp phải các phản ứng phụ như sốt cao, phát ban hoặc thậm chí làm tình trạng bệnh lý cũ trở nên nghiêm trọng hơn.
Thêm vào đó, trẻ có thể gặp khó khăn trong việc phục hồi sức khỏe sau khi tiêm, bởi hệ miễn dịch chưa đủ mạnh để xử lý cả vắc xin lẫn tác nhân gây bệnh tiềm ẩn. Vì vậy, việc tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêm và đảm bảo trẻ đã hoàn toàn khỏe mạnh là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ và tối ưu hóa hiệu quả của vắc xin.
VNVC tự hào là hệ thống trung tâm tiêm chủng hàng đầu tại Việt Nam, đáp ứng nhu cầu tiêm chủng cho cả trẻ em và người lớn với quy mô lớn và chất lượng vượt trội. Trung tâm sở hữu danh mục vắc xin phong phú, nguồn cung ổn định, cùng quy trình bảo quản và vận chuyển hiện đại theo tiêu chuẩn quốc tế GSP, đảm bảo chất lượng vắc xin tối ưu.
Đặc biệt, để bảo đảm an toàn trong quá trình tiêm chủng, bên cạnh chất lượng vắc xin và quy trình bảo quản, việc giám sát sức khỏe và xử trí phản ứng sau tiêm là vô cùng quan trọng. Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC là đơn vị đầu tiên tại Việt Nam triển khai quy trình tiêm chủng an toàn 8 bước khép kín, đảm bảo tất cả các bước được thực hiện đúng cách và kiểm soát nghiêm ngặt.
Mỗi trung tâm VNVC đều được trang bị phòng xử trí phản ứng sau tiêm với đầy đủ thiết bị theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế. Theo quy định, việc theo dõi phản ứng sau tiêm trong 30 phút là bắt buộc, giúp phát hiện kịp thời các phản ứng thường gặp và đảm bảo an toàn cho khách hàng. Tại đây, điều dưỡng sẽ kiểm tra nhiệt độ, tình trạng vết tiêm và hướng dẫn khách hàng cách tự theo dõi phản ứng tại nhà. Khách hàng chỉ được ra về khi tình trạng sức khỏe đã ổn định.
Đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng và nhân viên y tế tại VNVC được đào tạo bài bản về an toàn tiêm chủng và thực hành xử trí phản ứng sau tiêm thông qua các buổi tập huấn định kỳ. Đặc biệt, VNVC là hệ thống tiêm chủng hiếm hoi tại Việt Nam có tổng đài chăm sóc sau tiêm 028 7102 6595, hoạt động 24/7, sẵn sàng tiếp nhận và hướng dẫn xử trí kịp thời, phối hợp với các đơn vị cấp cứu tại địa phương, nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho Khách hàng.
Qua bài viết trên, thắc mắc trẻ mới hết sốt có tiêm phòng được không đã được giải đáp. Tóm lại, việc tiêm phòng cho trẻ ngay sau khi hết sốt là vấn đề cần được xem xét và cân nhắc kỹ lưỡng. Mặc dù việc tiêm vắc xin đầy đủ, đúng lịch là rất quan trọng để đảm bảo trẻ được bảo vệ khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu trẻ vừa hết sốt, bố mẹ cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo sức khỏe của trẻ đã ổn định.



- Keswadee Lapphra, & Scheifele, D. (2011). Can children with minor illnesses be safely immunized? PMC Home. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3202382/
- Trẻ bị bệnh/sốt có tiêm ngừa được không? (2019, January 28). Bệnh Viện Nhi Đồng Thành Phố. https://bvndtp.org.vn/tre-bi-benh-sot-co-tiem-ngua-duoc-khong/
- thuvienphapluat.vn. (2024, December 7). Quyết định 1575/QĐ-BYT năm 2023 về Hướng dẫn khám sàng lọc trước tiêm chủng đối với trẻ em do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành. THƯ VIỆN PHÁP LUẬT. https://thuvienphapluat.vn/van-ban/The-thao-Y-te/Quyet-dinh-1575-QD-BYT-2023-Huong-dan-kham-sang-loc-truoc-tiem-chung-tre-em-560859.aspx