Bệnh viêm phế quản uống thuốc gì để nhanh hồi phục?
08:50 03/12/2025
Quản lý Y khoa
Hệ thống Tiêm chủng VNVC
"Viêm phế quản uống thuốc gì?" luôn là thắc mắc hàng đầu của phụ huynh và người lớn khi xuất hiện ho, khó thở hoặc mệt mỏi kéo dài. Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, an toàn và hiệu quả không chỉ giúp giảm triệu chứng nhanh chóng mà còn ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm, đồng thời hướng tới phục hồi toàn diện chức năng hô hấp.
| BS Trần Huỳnh Tấn - Quản lý Y khoa vùng 1 Hồ Chí Minh, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: “Tại Hoa Kỳ, khoảng 5% người lớn mỗi năm mắc viêm phế quản cấp và 90% trong số đó tìm đến cơ sở y tế để điều trị. Đây là bệnh lý phổ biến thứ 9 trong số các lý do khám ngoại trú. Một nghiên cứu tại Vương quốc Anh cũng ghi nhận tỷ lệ mắc tương tự (5%) ở người trưởng thành khỏe mạnh. Mỗi năm, tại Mỹ có hơn 34 triệu lượt khám vì viêm xoang cấp, viêm phế quản hoặc nhiễm trùng đường hô hấp trên. Đáng chú ý, phần lớn bệnh nhân được kê kháng sinh, chiếm tới 31% tổng số đơn thuốc kháng sinh, dù nhiều trường hợp không cần thiết”. (1) |
Lưu ý cần gặp bác sĩ trước khi dùng thuốc
Viêm phế quản do nhiều tác nhân gây ra, việc tự ý điều trị hoặc sử dụng thuốc có thể gây hại nghiêm trọng đến sức khỏe. Do đó, khi bị viêm phế quản, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám, chẩn đoán và kê đơn thuốc chính xác. Việc thăm khám bác sĩ là rất cần thiết vì các lý do sau:
- Phân biệt đúng nguyên nhân gây bệnh: Phần lớn các trường hợp viêm phế quản là do virus gây ra. Tuy nhiên, nhiều người lại nhầm lẫn với bệnh do vi khuẩn và sử dụng kháng sinh không cần thiết. Kháng sinh chỉ có tác dụng với vi khuẩn, hoàn toàn không hiệu quả với virus. Việc thăm khám giúp bác sĩ xác định rõ nguyên nhân để đưa ra hướng điều trị phù hợp.
- Chẩn đoán chính xác loại bệnh: Các triệu chứng như ho, khò khè, khó thở có thể xuất hiện ở nhiều bệnh lý khác nhau. Bác sĩ sẽ giúp phân biệt giữa viêm phế quản cấp tính và viêm phế quản mạn tính, đồng thời đánh giá mức độ tổn thương đường hô hấp để có phác đồ điều trị hiệu quả.
- Đánh giá nguy cơ biến chứng: Viêm phế quản thường lành tính nhưng có thể diễn tiến nhanh chóng, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, thiếu oxy máu, suy hô hấp… Việc thăm khám sẽ giúp bác sĩ kiểm tra tổng quát, đánh giá nguy cơ biến chứng để có phương pháp điều trị kịp thời, đúng cách.
Người bị viêm phế quản uống thuốc gì?
Tùy vào từng nguyên nhân gây bệnh, mức độ bệnh và tình trạng sức khỏe của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định các nhóm thuốc phù hợp để điều trị viêm phế quản, giảm triệu chứng, hỗ trợ hô hấp và ngăn ngừa biến chứng.
1. Các nhóm thuốc điều trị viêm phế quản cấp tính
Hầu hết các trường hợp viêm phế quản cấp tính đều tự khỏi trong vòng vài tuần mà không cần điều trị chuyên sâu. Tuy nhiên, để giảm triệu chứng khó chịu của bệnh và giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn, bác sĩ có thể kê một số loại thuốc sau:
1.1. Thuốc giảm ho
Khi bị viêm phế quản, người bệnh thường xuất hiện triệu chứng ho, gây khó chịu và mệt mỏi. Trong trường hợp này, để giảm triệu chứng ho khó chịu, bác sĩ có thể chỉ định thuốc giảm ho như Dextromethorphan (Robitussin, Delsym).
Dextromethorphan có sẵn ở dạng viên nén và dạng lỏng. Người bệnh có thể sử dụng Dextromethorphan 3 đến 4 lần/ngày, tùy thuộc vào dạng bào chế. Để đảm bảo an toàn nên sử dụng theo đúng hướng dẫn trên bao bì về liều lượng và tần suất sử dụng thuốc.
Đối với những người bị huyết áp cao, bệnh tim hoặc hen suyễn, trước khi sử dụng Dextromethorphan nên tham khảo ý kiến của bác sĩ bởi loại thuốc này có thể làm trầm trọng một số tình trạng bệnh lý. (2)
Xem thêm: 4 nhóm thuốc điều trị viêm phế quản ở trẻ em thường gặp
1.2. Thuốc long đờm, tiêu nhầy
Khi bị viêm phế quản, bác sĩ có thể kê thuốc làm loãng đờm nhằm giúp người bệnh dễ khạc đờm và thông thoáng đường thở hơn. Một trong những loại thuốc thường được dùng là Guaifenesin (Mucinex), có tác dụng làm loãng dịch nhầy, giúp giảm cảm giác nặng ngực, khó chịu.
Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định thêm Bromhexine hoặc Ambroxol - những hoạt chất giúp phá vỡ cấu trúc chất nhầy đặc, hỗ trợ tống xuất đờm ra khỏi phổi hiệu quả, từ đó giúp người bệnh thở dễ dàng hơn và mau hồi phục.
1.3. Thuốc hạ sốt, giảm đau
Khi bị viêm phế quản, người bệnh thường có triệu chứng sốt, đau nhức toàn thân và mệt mỏi. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể kê thuốc giảm đau, hạ sốt như acetaminophen (Tylenol) hoặc ibuprofen (Advil, Motrin). Những loại thuốc này không giúp giảm ho, nhưng lại giảm đáng kể cảm giác đau nhức cơ thể, đặc biệt là đau vùng ngực do ho kéo dài, một triệu chứng khá phổ biến ở người bị viêm phế quản. (2)
1.4. Thuốc kháng sinh (Chỉ dùng khi có bằng chứng nhiễm khuẩn)
Mặc dù đa số các trường hợp viêm phế quản là do virus, không cần dùng kháng sinh, nhưng nếu bác sĩ nghi ngờ nguyên nhân do vi khuẩn (biểu hiện như sốt cao kéo dài, đờm đặc màu vàng/xanh, khó thở tăng dần…), người bệnh có thể được kê đơn thuốc kháng sinh trị viêm phế quản phù hợp. Một số loại thường được sử dụng gồm:
- Amoxicillin - Clavulanate: Dành cho những trường hợp viêm phế quản do vi khuẩn nặng hoặc kéo dài.
- Azithromycin hoặc Clarithromycin: Thường được chỉ định khi nghi ngờ nhiễm trùng đường hô hấp do vi khuẩn không điển hình.
- Doxycycline: Là lựa chọn thay thế cho người dị ứng với penicillin.
Lưu ý: Kháng sinh chỉ nên dùng khi có chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý sử dụng để hạn chế nguy cơ kháng thuốc và tác dụng phụ không mong muốn.
Xem thêm: Hướng dẫn cách chữa viêm phế quản không dùng kháng sinh
2. Các nhóm thuốc trị viêm phế quản mạn tính
Điều trị viêm phế quản mạn tính thường kéo dài và tập trung vào kiểm soát triệu chứng, làm chậm tiến triển bệnh và ngăn ngừa đợt cấp tái phát. Một số nhóm thuốc thường được sử dụng gồm:
2.1. Thuốc giãn phế quản
Thuốc giãn phế quản có tác dụng thư giãn các cơ quanh đường hô hấp, giúp luồng khí lưu thông dễ dàng hơn và giảm cảm giác khó thở. Nhóm thuốc này đặc biệt hữu ích cho người bị viêm phế quản mạn tính hoặc có triệu chứng khò khè.
- Salbutamol (Albuterol): Thuốc giãn phế quản tác dụng ngắn, giúp giảm nhanh cơn khó thở, thở khò khè.
- Ipratropium: Thường được kê cho bệnh nhân viêm phế quản mạn tính, giúp mở rộng đường thở và cải thiện luồng khí.
- Theophylline: Thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài, được chỉ định trong các trường hợp viêm phế quản mạn tính nặng, giúp duy trì hô hấp ổn định.
2.2. Steroid (Corticosteroid)
Steroid (Corticosteroid) có tác dụng giảm viêm và sưng ở đường hô hấp, giúp cải thiện tình trạng khó thở, ho kéo dài trong các trường hợp viêm phế quản dai dẳng hoặc mạn tính.
- Prednisolone: Steroid dạng uống, thường được sử dụng ngắn hạn trong các trường hợp viêm phế quản nặng, giúp giảm nhanh phản ứng viêm và đau.
- Budesonide, Fluticasone: Steroid dạng hít, được dùng lâu dài để kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa các đợt bùng phát viêm phế quản mạn tính.
2.3. Liệu pháp Oxy
Trong các trường hợp viêm phế quản mạn tính hoặc nặng, người bệnh có thể cần được hỗ trợ bằng liệu pháp oxy nhằm duy trì nồng độ oxy trong máu ổn định và giảm gánh nặng cho hệ hô hấp.
- Máy tạo oxy di động: Được sử dụng tại nhà cho những bệnh nhân cần bổ sung oxy thường xuyên, giúp dễ thở hơn và cải thiện chất lượng cuộc sống.
- Liệu pháp oxy tại bệnh viện: Áp dụng cho trường hợp nặng hoặc nguy kịch, khi người bệnh cần theo dõi sát và hỗ trợ hô hấp chuyên sâu.
Sau khi đã làm rõ vấn đề bệnh viêm phế quản uống thuốc gì để nhanh hồi phục, điều quan trọng tiếp theo là chủ động phòng ngừa các bệnh hô hấp để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Bên cạnh tiêm phòng, các biện pháp phòng ngừa bổ sung như giữ vệ sinh cá nhân, không dùng chung kim tiêm, vật dụng cá nhân, duy trì lối sống lành mạnh và kiểm soát các yếu tố nguy cơ cũng giúp giảm nguy cơ mắc bệnh. Việc kết hợp tiêm phòng chủ động và các biện pháp phòng ngừa thường quy chính là chiến lược hiệu quả nhất để bảo vệ sức khỏe cá nhân và gia đình trước viêm gan B cũng như các bệnh truyền nhiễm khác.
Hy vọng qua bài viết trên, mọi người đã biết “Bệnh viêm phế quản uống thuốc gì để nhanh hồi phục?”. Việc sử dụng thuốc cần được chẩn đoán và chỉ định đúng dựa trên nguyên nhân gây bệnh, mức độ triệu chứng và tình trạng sức khỏe cụ thể. Người bệnh không nên tự ý mua hoặc dùng thuốc, đặc biệt là kháng sinh, khi chưa có hướng dẫn từ bác sĩ. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả điều trị, hãy đến cơ sở y tế để được thăm khám, tư vấn và kê đơn phù hợp, giúp bệnh mau khỏi và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm.
- Moore, S. W. (2011). B. In Elsevier eBooks (pp. 29–49). https://doi.org/10.1016/b978-1-4377-0909-4.50004-x
- Dworkin, R. W., MD PhD. (2025, November 17). 7 OTC bronchitis medications and treatments. GoodRx. https://www.goodrx.com/conditions/lower-respiratory-infection/get-rid-of-bronchitis-with-self-care