Bà bầu bị cúm: Triệu chứng, nguyên nhân dễ bị cảm cúm khi mang thai

Trong thời kỳ mang thai, hệ thống miễn dịch của phụ nữ khó chống lại sự tấn công của các loại vi khuẩn, virus hơn so với bình thường. Đặc biệt là khi nhiễm virus cúm, mẹ bầu có nguy cơ biến chứng bệnh nặng, phải nhập viện chăm sóc đặc biệt, nhất trong tam cá nguyệt thứ 3 và 4 tuần đầu sau sinh. Vậy bà bầu bị cúm có triệu chứng biểu hiện đặc trưng thế nào để can thiệp kịp thời, nguyên nhân dễ dẫn đến cảm cúm là gì? Tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!

Đặc điểm cúm ở bà bầu

Phụ nữ mang thai là nhóm đối tượng dễ bị ảnh hưởng nặng nề bởi bệnh cúm do hệ miễn dịch bị suy giảm tự nhiên trong thai kỳ. Đây là cơ chế sinh lý giúp cơ thể mẹ không đào thải thai nhi, nhưng đồng thời khiến mẹ trở nên nhạy cảm hơn với các loại virus, trong đó có virus cúm.

Khi bà bầu bị cúm không chỉ đối mặt với các triệu chứng điển hình như sốt cao (nhiệt độ ≥ 38,5 độ C), mệt mỏi cực độ, đau nhức cơ thể, nhức đầu, ho khan, đau họng, khó thở, chảy nước mũi, chán ăn, tiêu chảy, đau bụng, đau cơ, buồn nôn, kiệt sức, có nguy cơ cao gặp các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, suy hô hấp, thậm chí đe dọa đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.

Đặc biệt, một số nghiên cứu chỉ ra rằng cúm trong thai kỳ, nhất là trong ba tháng đầu, có thể gây ra nguy cơ dị tật bẩm sinh ở thai nhi, sảy thai hoặc sinh non. Trẻ sinh ra từ mẹ mắc cúm cũng có nguy có rất cao dị tật bẩm sinh, xuất huyết não thất, hội chứng suy hô hấp, viêm ruột hoại tử, bại não, khuyết tật trí tuệ, hở hàm ếch, dị tật bẩm sinh tim, sinh non và chậm phát triển của thai nhi. (2)

Đa phần mọi người thường không thể phân biệt giữa cảm lạnh và cúm, gây cản trở công đoạn chẩn đoán và điều trị bệnh. Tuy nhiên, triệu chứng cúm có xu hướng nghiêm trọng hơn so với cảm lạnh. Cúm có xu hướng xuất hiện nhanh hơn, trong vòng vài giờ và ảnh hưởng đến “toàn bộ cơ thể” chứ không chỉ ở hệ hô hấp như giới hạn ở mũi hay cổ họng. Đặc biệt, cúm có thể khiến mẹ bầu cảm thấy kiệt sức và không có đủ sức để sinh hoạt như thường ngày.

Bên cạnh đó, cúm rất dễ lây lan sang người khỏe mạnh khác, đặc biệt là trong 5 - 7 ngày đầu sau khi triệu chứng đầu tiên xuất hiện. Bệnh lây lan qua vi khuẩn từ ho và hắt hơi, có thể sống trên tay và bề mặt ở môi trường bên ngoài trong 24 giờ. Mẹ bầu nhiễm cúm có thể lây lan cho người khác và có nguy cơ lây cho cả thai nhi trong bụng.

Dấu hiệu cảm cúm ở bà bầu

Dấu hiệu mắc cúm ở bà bầu thường bùng phát triệu chứng đột ngột, bao gồm sốt, ho, đau họng, chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi, đau đầu, đau nhức cơ thể, ớn lạnh, mệt mỏi, nôn mửa, tiêu chảy... Tuy nhiên, do phụ nữ mang thai có hệ miễn dịch bị suy giảm tự nhiên để bảo vệ thai nhi, các triệu chứng cúm ở nhóm đối tượng này thường nặng hơn và kéo dài hơn so với người bình thường.

Một số bà bầu còn có thể cảm thấy kiệt sức hoặc mất năng lượng, thậm chí không muốn ăn uống. Đặc biệt, sốt cao trên 38,5°C ở bà bầu là dấu hiệu đáng lo ngại, bởi nhiệt độ cơ thể tăng quá cao trong giai đoạn đầu thai kỳ có nguy cơ ảnh hưởng đến sự phát triển hệ thần kinh và các cơ quan của thai nhi.

Trong trường hợp bà bầu xuất hiện dấu hiệu hoặc triệu chứng của bệnh cúm, cần nhanh chóng thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và can thiệp điều trị kịp thời. Việc nhận biết sớm các triệu chứng của cúm góp phần hỗ trợ cho các công tác điều trị để rút ngắn thời gian mắc bệnh và ngăn ngừa sự phát triển của các biến chứng nghiêm trọng.

Nguyên nhân bà bầu dễ bị cúm

Cúm có nhiều khả năng lây nhiễm và gây bệnh nặng ở phụ nữ mang thai hơn so với phụ nữ trong độ tuổi không sinh đẻ. Một trong những nguyên nhân chính là hệ miễn dịch của bà bầu suy giảm để thích nghi với sự có mặt của thai nhi – một "vật thể lạ" về mặt sinh học mà hệ miễn dịch cơ thể mẹ cần tránh đào thải. Cơ chế này giúp bảo vệ thai nhi khỏi bị tấn công bởi hệ miễn dịch nhưng cũng vô tình làm giảm khả năng đề kháng của mẹ trước các loại virus, trong đó có virus cúm.

Ngoài ra, trong quá trình mang thai, cơ thể mẹ trải qua nhiều thay đổi về thể chất và sinh lý, làm tăng nguy cơ mắc cúm. Ví dụ, sự giãn nở tử cung đè ép cơ hoành khiến phổi không thể giãn nở tối ưu, gây ảnh hưởng đến hệ hô hấp. Hệ hô hấp trở nên nhạy cảm hơn trước các tác nhân vi khuẩn và virus, dễ bị nhiễm trùng đường hô hấp khi tiếp xúc với người bệnh hoặc môi trường ô nhiễm. Song song đó, sự gia tăng hormone như progesterone làm giảm trương lực cơ, góp phần gây ra hiện tượng nghẹt mũi hoặc sổ mũi kéo dài, tạo điều kiện thuận lợi cho virus xâm nhập.

Ngoài yếu tố sinh học, môi trường sống và lối sống của bà bầu cũng là nguyên nhân quan trọng. Nếu mẹ bầu tiếp xúc thường xuyên với nơi đông người, đặc biệt trong mùa dịch cúm, hoặc không thực hiện các biện pháp bảo vệ như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên, nguy cơ mắc bệnh càng cao. Chế độ dinh dưỡng không cân bằng, thiếu hụt vitamin và khoáng chất cần thiết cũng có thể làm suy yếu khả năng miễn dịch, khiến bà bầu trở nên nhạy cảm hơn với các bệnh truyền nhiễm, trong đó có cúm.

Đặc biệt, những thay đổi ở hệ tim mạch và hô hấp bao gồm tăng nhịp tim, thể tích nhát bóp, tiêu thụ oxy và giảm dung tích phổi cũng khiến phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cúm nghiêm trọng cao hơn.

Hơn nữa, phụ nữ mang thai mắc các bệnh lý đi kèm như bệnh tim, phổi mãn tính, đái tháo đường, thận mãn tính, các bệnh ác tính và rối loạn miễn dịch, có khả năng dẫn đến bệnh đường hô hấp trong mùa cúm cao hơn gấp 3 lần so với phụ nữ không mắc các bệnh lý đi kèm. (3)

Cúm ảnh hưởng đến bà bầu và trẻ như thế nào?

Phụ nữ mang thai khi nhiễm cúm có nguy cơ mắc bệnh và tử vong rất cao. Trẻ sơ sinh được sinh ra từ những bà mẹ bị cúm trong thời kỳ mang thai, đặc biệt là những bà mẹ bị bệnh nặng, có nguy cơ cao gặp phải các biến chứng bất lợi và di chứng kéo dài. Đáng lưu ý, trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi bị nhiễm virus cúm có tỷ lệ nhập viện và tử vong cao nhất trong số tất cả trẻ em. Vậy bà bầu bị cúm ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe chính bản thân và thai nhi?

1. Tác động của cúm đến bà bầu

Phụ nữ mang thai có hệ miễn dịch suy giảm tự nhiên để cơ thể không đào thải thai nhi — một “vật thể lạ” về sinh học. Điều này khiến bà bầu dễ nhiễm các loại virus, trong đó có virus cúm. Khi bà bầu bị cúm thường gặp phải những triệu chứng nặng nề hơn so với người bình thường, bao gồm sốt cao, đau đầu, mệt mỏi, ho khan và đau họng kéo dài.

Nhiễm cúm khi mang thai, đặc biệt là trong giai đoạn ba tháng đầu hoặc cuối thai kỳ, có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, suy hô hấp, nhiễm trùng thứ phát hoặc làm nặng thêm các bệnh lý mạn tính sẵn có.

Trong một số trường hợp nghiêm trọng, cúm còn có thể đe dọa tính mạng của mẹ nếu không được can thiệp kịp thời. Ngoài ra, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sốt cao khi bị cúm trong thai kỳ có thể dẫn đến hiện tượng mất nước, rối loạn chuyển hóa và gây căng thẳng cho toàn bộ cơ thể, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tổng thể của mẹ.

Theo thống kê từ các chương trình Medicaid của Tennessee trong những năm 1974 - 1993, cho thấy phụ nữ mang thai có nhiều khả năng nhập viện vì bệnh tim, phổi cấp tính trong các đợt bùng phát cúm theo mùa. Tỷ lệ nhập viện cao nhất là trong tam cá nguyệt thứ ba của thai kỳ, cao gấp 3 - 4 lần so với phụ nữ sau sinh.

Cần lưu ý, cúm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho bà bầu, từ nhẹ đến nặng bao gồm viêm xoang, nhiễm trùng tai, viêm cơ tim, viêm não, viêm cơ, suy đa cơ quan như suy hô hấp, suy thận.

Xem thêm: Bà bầu bị cúm 3 tháng đầu nguy hiểm như thế nào?

2. Tác động của cúm đến thai nhi

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, cúm cũng có thể gây hại cho thai nhi đang phát triển trong thời kỳ mang thai khi mẹ bầu bị mắc bệnh. Đặc biệt, một triệu chứng cúm phổ biến là sốt cho thấy có liên quan đến dị tật ống thần kinh như tật nứt đốt sống và các biến chứng bất lợi khác đối với thai nhi đang phát triển trong tam cá nguyệt đầu tiên. Trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba, virus cúm có thể làm suy yếu sự phát triển của thai nhi. (4)

Trong giai đoạn cuối thai kỳ, cúm có thể gây ra tình trạng sinh non hoặc cân nặng sơ sinh thấp, ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài của trẻ. Trẻ sơ sinh, nhất là trong những tháng đầu đời, chưa có hệ miễn dịch hoàn thiện và rất dễ bị lây nhiễm virus cúm từ mẹ. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng ở trẻ, thậm chí có thể dẫn đến tử vong nếu không được chữa trị kịp thời.

Ngoài ra, bà bầu bị cúm khi mang thai có thể làm tăng nguy cơ rối loạn thần kinh phát triển như tự kỷ hoặc chậm phát triển trí tuệ ở trẻ sau này, dù cơ chế đầy đủ của tác động này vẫn đang được nghiên cứu.

Lý giải cho tình trạng trên, nhiều nghiên cứu cho thấy, trong thời kỳ mang thai, nhau thai tiết protein và DNA của thai nhi vào máu của người mẹ, dẫn đến tình trạng viêm tiềm ẩn. Trong nghiên cứu mới, nhóm các nhà nghiên cứu cho biết nhiễm cúm có thể đẩy tình trạng viêm vượt ngưỡng, gây ra tình trạng viêm toàn thân. Sự tràn vào và mức độ cao của các phân tử kết dính do “cơn bão mạch máu” đã gây ra rối loạn chức năng mạch máu nghiêm trọng, có thể dẫn đến chậm phát triển nhau thai và hạn chế tăng trưởng trong tử cung. (5)

Các biến chứng khác có thể bao gồm bằng chứng về tình trạng thiếu oxy não của nhau thai và thai nhi; tăng lưu thông DNA tự do của thai nhi và thụ thể tyrosine kinase 1 (yếu tố tăng trưởng nội mô mạch máu), nguy cơ dẫn đến tiền sản giật - một biến chứng thai kỳ nguy hiểm đặc trưng bởi huyết áp cao và có thể gây co giật ở người mẹ.

Có thể bạn quan tâm:

• Cúm B có ảnh hưởng đến thai nhi không?
• Bà bầu bị cúm A phải làm sao?

Các biến chứng có thể gặp phải khi bà bầu bị cúm

Các chuyên gia cho biết, cúm có thể gây ra các bệnh đe dọa đến tính mạng cho mẹ bầu như viêm phổi, tổn thương tim, não và các bộ phận khác trên cơ thể, thậm chí dẫn đến tử vong. Các biến chứng mẹ bầu bị cúm có thể gặp phải qua các giai đoạn tam cá nguyệt bao gồm: (6)

Xem thêm: Cách trị cảm cúm cho bà bầu 3 tháng cuối an toàn và hiệu quả cao.

Bà bầu bị cúm làm sao để khỏi và không ảnh hưởng đến bé?

Bà bầu bị cúm điều quan trọng nhất là phải thăm khám và thực hiện theo lời khuyên của bác sĩ, đồng thời duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh giúp tăng cường sức đề kháng, góp phần bệnh nhanh chóng hồi phục, cụ thể như sau:

1. Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Theo các chuyên gia y tế, phụ nữ mang thai được chẩn đoán và nghi ngờ mắc cúm nặng cần được điều trị kịp thời bằng thuốc kháng virus như oseltamivir, zanamivir hoặc peramivir càng sớm càng tốt, với liều lượng theo chỉ định của bác sĩ. Bên cạnh đó, phụ nữ mang thai có thể được chỉ định sử dụng uống paracetamol (acetaminophen) để hạ nhiệt độ và điều trị đau nhức hiệu quả.

Cần lưu ý, thuốc kháng sinh sẽ không làm giảm các triệu chứng cúm hay đẩy nhanh quá trình hồi phục. Thuốc kháng sinh chỉ được kê đơn trong trường hợp gặp phải biến chứng do bội nhiễm vi khuẩn.

Xem thêm: 6 loại thuốc cảm cúm cho bà bầu an toàn và ít ảnh hưởng đến trẻ.

2. Nghỉ ngơi và chăm sóc tại nhà đúng cách

Một trong những cách hỗ trợ điều trị cúm hiệu quả nhất là chế độ nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc, giữ ấm cơ thể là những yếu tố quan trọng. Đặc biệt, bà bầu bị cúm cần đặt mục tiêu ngủ đủ 7 - 9 tiếng mỗi đêm và bổ sung giấc ngủ trưa ngắn nếu cảm thấy mệt mỏi, để duy trì hệ thống miễn dịch mạnh mẽ, hỗ trợ hồi phục bệnh.

Bên cạnh đó, chế độ nghỉ ngơi hợp lý có giúp kiểm soát căng thẳng - nguyên nhân quan trọng làm suy yếu khả năng miễn dịch khiến bản thân bị nhiễm trùng nặng hơn.

3. Chế độ dinh dưỡng hợp lý

Việc duy trì chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin và khoáng chất giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch và sức khỏe của mẹ bầu bị cúm một cách hiệu quả. Đặc biệt, mẹ bầu nên kết hợp các thực phẩm tăng cường miễn dịch như rau lá xanh, trái cây họ cam quýt, ớt chuông và protein nạc (thịt, cá, trứng...). Ngoài ra, duy trì đủ nước cũng rất quan trọng vì chất lỏng giúp đào thải độc tố và hỗ trợ hệ thống miễn dịch của cơ thể.

Bà bầu bị cúm khi nào nên đến gặp bác sĩ?

Đối với phụ nữ mang thai, khi xuất hiện các dấu hiệu hoặc triệu chứng của nhiễm cúm, cần nhanh chóng gặp bác sĩ để được chẩn đoán, điều trị và chăm sóc phù hợp, hỗ trợ thuyên giảm triệu chứng và ngăn ngừa nguy cơ biến chứng nguy hiểm xảy ra. Tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc điều trị triệu chứng khi chưa có sự tham vấn của bác sĩ hoặc dược sĩ, vì không thể xác định về độ an toàn cho cả mẹ và thai nhi.

Cần lưu ý, nếu mẹ bầu bị cúm bùng phát triệu chứng bất thường nghiêm trọng như khó thở hoặc thở gấp, đau bụng liên tục hoặc tức ngực, lú lẫn hoặc chóng mặt dai dẳng, khó đứng giật, đau cơ nghiêm trọng, suy nhược cơ thể, không thể đi vệ sinh, sốt hoặc ho cải thiện nhưng sau đó tái phát và trở nên tồi tệ hơn, sốt cao không hạ và không đáp ứng thuốc acetaminophen, co giật, giảm hoặc không có dấu hiệu chuyển động của thai nhi... mẹ bầu cần đến gặp bác sĩ khẩn cấp để can thiệp và cấp cứu kịp thời.

Xem thêm: Bà bầu bị cúm ở tháng thứ 4 có sao không? Có ảnh hưởng gì đến bé không?

Cách phòng ngừa cúm cho mẹ bầu

Các chuyên gia y tế cho biết, tiêm vắc xin phòng cúm trong thời kỳ mang thai là cách tốt nhất để giảm nguy cơ biến chứng do cúm cho bản thân người mẹ và thai nhi trong bụng, đồng thời ngăn chặn lây lan cho mọi người xung quanh, tạo độ bao phủ miễn dịch bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Đặc biệt, vắc xin cúm được chứng minh có khả năng bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi bệnh cúm trong vài tháng đầu sau khi sinh, vì trẻ được truyền kháng thể từ mẹ khi còn trong bào thai. Theo thống kê, vắc xin cúm đã được tiêm cho hàng triệu phụ nữ mang thai trong nhiều năm với hồ sơ an toàn và được các tổ chức y tế uy tín công nhận. Phụ nữ mang thai có thể tiêm vắc xin trong bất kỳ tam cá nguyệt nào, nhưng tốt nhất nên tiêm trong tam cá nguyệt thứ 2 và thứ 3.

Danh mục vắc xin phòng cúm cho phụ nữ mang thai

Vaxigrip Tetra	Influvac Tetra	GC Flu Quadrivalent
Pháp	Hà Lan	Hàn Quốc
Tiêm duy nhất 1 mũi và nhắc lại hằng năm. Phụ nữ mang thai chưa tiêm phòng cúm nên thực hiện tiêm trong tam cá nguyệt thứ 2 hoặc thứ 3 của thai kỳ.

Có thể bạn quan tâm: Lịch tiêm phòng cúm cho bà bầu đúng phác đồ của Bộ Y tế.

Hệ thống tiêm chủng VNVC với nhiều năm kinh nghiệm trong nghiên cứu và triển khai công tác tiêm chủng dự phòng, bảo vệ sức khỏe cho trẻ em và người lớn, có đầy đủ vắc xin phòng cúm và vắc xin phòng các bệnh nguy hiểm khác, được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất uy tín hàng đầu thế giới, cung cấp những mũi tiêm chất lượng cao, đảm bảo an toàn đến với mỗi Khách hàng.

Đặc biệt, toàn bộ vắc xin tại VNVC đều được bảo quản trong hệ thống dây chuyền lạnh (Cold Chain), hệ thống kho lạnh đạt chuẩn GSP theo tiêu chuẩn quốc tế bao gồm 4 kho lạnh tổng đạt tại 3 miền Bắc - Trung - Nam, 3 kho lạnh âm sâu, hàng trăm kho lạnh và tủ bảo quản chuyên dụng tại các trung tâm, gần 40 xe vận chuyển vắc xin được trang bị thiết bị đo lường nhiệt độ, đảm bảo vắc xin luôn trong nhiệt độ chuẩn từ 2 đến 8 độ C.

Bên cạnh đó, đội ngũ bác sĩ tại VNVC với nhiều năm kinh nghiệm trong khám chữa bệnh và nghiên cứu trong lĩnh vực tiêm chủng, khả năng phán đoán nhạy bén và khám phá bệnh sử chuẩn xác, đưa ra những chỉ định chính xác cho người tiêm. Đồng thời, điều dưỡng viên có kỹ thuật chuyên môn cao, tay nghề giỏi, đáp ứng những mũi tiêm an toàn và nhẹ nhàng nhất đến với Khách hàng.

Ngoài ra, VNVC còn đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng rộng rãi, hiện đại, không gian thoáng mát, cùng trang thiết bị y tế cao cấp, đáp ứng được dịch vụ tiêm chủng 5 sao cho Khách hàng, đảm bảo quy trình tiêm chủng theo một chiều khép kín của Bộ Y tế. Đồng thời, cung cấp cho Khách hàng những tiện ích tiện lợi như khu vực vui chơi cho trẻ, phòng thay bỉm/ tã cho bé, khu vực cho bé bú sữa, nước uống sạch với máy lọc 2 chế độ nóng - lạnh, wifi tốc độ cao, miễn phí/ hỗ trợ phí gửi xe...

Đặc biệt, VNVC còn triển khai nhiều chương trình ưu đãi và quà tặng giá trị đến Khách hàng vào mỗi dịp đặc biệt như lễ tết, sinh nhật và các chính sách hỗ trợ tài chính, nhẹ gánh chi phí khi đi tiêm chủng cho người dân, góp phần nâng cao tỷ lệ tiêm chủng, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Để tham khảo chi tiết về vắc xin phòng bệnh cúm tại VNVC, Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage facebook VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp.

Bên cạnh việc tiêm vắc xin, các chuyên gia y tế cũng khuyên mẹ bầu không được chủ quan mà vẫn duy trì thực hiện các biện pháp phòng cúm kết hợp, bao gồm:

• Tránh tiếp xúc gần với người có dấu hiệu bị bệnh hoặc người đã mắc bệnh cúm;
• Tránh chạm vào bề mặt và đưa tay lên chạm vào mắt, mũi, miệng;
• Vệ sinh môi trường xung quanh, các bề mặt thường xuyên tiếp xúc bằng chất khử trùng;
• Che mũi và miệng khi hắt hơi hoặc ho;
• Rửa tay thường xuyên bằng nước sạch, xà phòng hoặc chất khử khuẩn;
• Duy trì lối sống lành mạnh, ăn uống cân bằng, bổ sung đủ nước, tập thể dục thường xuyên, ngủ ngon và đủ giấc;
• Không lui tới những khu vực thường xuyên có dịch bệnh hoặc đang lưu hành dịch cúm...

Xem thêm: Cúm A có ảnh hưởng đến thai nhi không?

Các câu hỏi liên quan

1. Bà bầu bị cúm rồi có nên tiêm phòng cúm không?

Bà bầu bị cúm rồi vẫn cần tiêm vắc xin phòng cúm. Tại Việt Nam, chủ yếu lưu hành 4 chủng cúm chính bao gồm A/H1N1, A/H3N2, B/Yamagata, B/Victoria, mẹ bầu có thể chỉ nhiễm một chủng cúm nên chỉ có kháng thể phòng bệnh với chủng đó, vẫn tồn tại nguy cơ mắc các chủng còn lại, nên vẫn cần tiêm vắc xin phòng cúm.

Bên cạnh đó, virus cúm có khả năng biến đổi qua các mùa khiến miễn dịch trước đó ở người có thể giảm theo thời gian. Đồng thời, tính kháng nguyên của virus cúm có thể thay đổi mỗi năm, nên việc tiêm phòng cúm định kỳ hằng năm là vô cùng cần thiết.

Hơn nữa, kháng thể từ vắc xin không chỉ bảo vệ mẹ bầu mà còn được truyền qua nhau thai đến thai nhi, giúp trẻ sơ sinh có khả năng miễn dịch thụ động trong những tháng đầu đời khi hệ miễn dịch của bé còn rất yếu.

Lưu ý, việc tiêm phòng cúm khi bà bầu đã từng mắc cúm cần được đánh giá cẩn thận bởi bác sĩ chuyên khoa, dựa trên thời gian, mức độ nhiễm bệnh trước đó và tình trạng sức khỏe hiện tại của mẹ bầu. Nếu bà bầu mắc cúm trong giai đoạn đầu thai kỳ hoặc gần đây vẫn còn triệu chứng cúm, việc tiêm vắc xin cần được trì hoãn cho đến khi sức khỏe ổn định để giảm nguy cơ phản ứng bất lợi. Ngoài ra, trường hợp bà bầu đã từng có tiền sử dị ứng nghiêm trọng với thành phần của vắc xin cúm cũng cần tránh tiêm và tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm các biện pháp phòng ngừa khác.

2. Có nên dùng các loại thảo dược để trị cúm khi mang thai không?

Mặc dù một số loại thảo dược lâu nay đã được dân gian sử dụng để giảm các triệu chứng cảm cúm, lợi ích và rủi ro của chúng đối với phụ nữ mang thai vẫn còn nhiều tranh cãi. Một số loại thảo dược có đặc tính kháng viêm, giảm đau, làm dịu họng hoặc giảm nghẹt mũi, chẳng hạn như gừng, tỏi, chanh, mật ong hay lá bạc hà. Các thành phần tự nhiên này đôi khi có thể hỗ trợ cải thiện triệu chứng và giúp mẹ bầu cảm thấy dễ chịu hơn mà không cần dùng thuốc hoá dược, vốn có thể gây tác dụng phụ.

Ví dụ:

• Tỏi: Có hiệu quả như một loại thuốc trị các triệu chứng “cảm lạnh” trong thời kỳ mang thai. Mẹ bầu có thể sử dụng 1 tép tỏi nghiền nát với bữa ăn;
• Giấm táo: Giúp chống lại nhiễm trùng. Mẹ bầu có thể trộn 1 - 2 thìa giấm táo vào nước hoặc trà và uống 3 lần 1 ngày;
• Mật ong: Có đặc tính kháng khuẩn, kháng vi sinh vật và sát trùng. Mẹ bầu có thể uống 1 thìa cafe 3 lần/ ngày;
• Gừng: Có tính kháng khuẩn và chống viêm, hỗ trợ làm ấm và thuyên giảm đau bụng hiệu quả.

Tuy nhiên, không phải tất cả các loại thảo dược đều an toàn cho bà bầu và thai nhi. Nhiều loại dù mang nguồn gốc tự nhiên nhưng có thể chứa hoạt chất tác động mạnh, gây ra những rủi ro nghiêm trọng như co bóp tử cung, nguy cơ sảy thai, sinh non, hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.

Điển hình như cam thảo – một loại thảo dược phổ biến – có thể làm tăng huyết áp hoặc gây nguy cơ sinh non nếu sử dụng quá mức. Một số thảo dược khác, chẳng hạn như cây cỏ ngựa (horseradish) hoặc cây ngải cứu, cũng được khuyến cáo không nên dùng trong thai kỳ do có khả năng gây hại. Ngoài ra, nhiều sản phẩm thảo dược trên thị trường không trải qua quá trình kiểm nghiệm chặt chẽ, dễ chứa tạp chất hoặc liều lượng hoạt chất không ổn định, gây khó khăn trong việc kiểm soát an toàn.

Tóm lại, việc sử dụng các loại thảo dược để trị cúm khi mang thai cần được cân nhắc thật kỹ lưỡng. Bà bầu không nên tự ý sử dụng thảo dược trị cúm mà chưa tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc chuyên gia y học cổ truyền, đặc biệt là những loại không rõ nguồn gốc hoặc không được kiểm định an toàn. Nếu có ý định dùng thảo dược để làm dịu triệu chứng cúm, mẹ bầu nên ưu tiên những loại đã được chứng minh là an toàn trong thai kỳ và sử dụng với liều lượng hợp lý.

Xem thêm: Cách chữa cảm cúm cho bà bầu tại nhà an toàn và hiệu quả.

3. Bà bầu bị cúm có ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi không?

Bà bầu bị cúm trong thời kỳ mang thai có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Trong ba tháng đầu, cúm làm tăng nguy cơ sảy thai, thai lưu, dị tật bẩm sinh. Đặc biệt, triệu chứng sốt cao trong giai đoạn đầu của thai kỳ có thể gây ra dị tật ống thần kinh và các vấn đề khác ở thai nhi đang phát triển.

Trong giai đoạn giữa và cuối thai kỳ, cúm làm gia tăng nguy cơ sinh non, thai chậm phát triển và trẻ sinh ra thiếu cân, do sự suy giảm cung cấp dinh dưỡng và oxy từ mẹ. Thêm vào đó, những biến chứng như viêm phổi ở mẹ còn có thể ảnh hưởng gián tiếp đến sức khỏe của thai nhi.

Để bảo vệ mẹ và bé, bà bầu cần tiêm vắc xin phòng cúm, kết hợp với chế độ dinh dưỡng đầy đủ, nghỉ ngơi hợp lý và điều trị cúm kịp thời dưới sự hướng dẫn của bác sĩ. Phòng ngừa cúm là cách tốt nhất để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và thai nhi...

Cúm khi mang thai là một vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là trong những tháng đầu tiên của thai kỳ. Bà bầu bị cúm có nhiều nguy cơ gây ra biến chứng nghiêm trọng, gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe cho bản thân người mẹ và cả thai nhi. Khi có dấu hiệu của nhiễm cúm, mẹ bầu cần thăm khám bác sĩ ngay để được kịp thời can thiệp điều trị, hạn chế biến chứng nguy hiểm. Tốt nhất, phụ nữ mang thai hoặc có ý định mang thai nên tiêm vắc xin cúm để phòng ngừa bệnh hiệu quả.