Bé bị tay chân miệng ăn tôm được không? Lưu ý ra sao?

09:39 29/05/2025

Quản lý Y khoa
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Chế độ dinh dưỡng có vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục của bệnh tay chân miệng, trong đó, việc bị tay chân miệng ăn tôm được không là mối quan tâm của nhiều người. Tôm là nguồn cung cấp protein và vi chất dinh dưỡng cần thiết, nhưng đồng thời cũng có thể gây kích ứng hoặc khó chịu cho niêm mạc miệng bị tổn thương. Do đó, việc sử dụng thực phẩm này cần được xem xét cẩn thận để đảm bảo an toàn và hỗ trợ quá trình phục hồi tốt nhất.
| BS Đoàn Thị Khánh Châm - Quản lý Y khoa vùng 2 miền Bắc, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC chia sẻ: “Tháng 6 - 10/2011, Bệnh viện Nhi, Đại học Fudan (Thượng Hải) đã thực hiện nghiên cứu về gánh nặng kinh tế của bệnh tay chân miệng trên trẻ từ 0 - 9 tuổi – nhóm chiếm 98% số ca bệnh và tất cả các ca nặng. Trong giai đoạn này, 30% ca ngoại trú, 90% ca nội trú và 95% ca nặng được điều trị tại bệnh viện. Nghiên cứu tuyển chọn 100 bệnh nhân ngoại trú, 100 nội trú không biến chứng và 100 ca nội trú nặng liên quan đến hệ thần kinh trung ương từ 11/18 quận tại Thượng Hải. Việc tuyển bệnh nhân diễn ra vào thứ Ba và thứ Năm hàng tuần, ghi nhận 5 - 6 ca thường và 2 - 3 ca nặng mỗi ngày, cho thấy tay chân miệng không chỉ tác động nặng nề đến sức khỏe trẻ em mà còn gây ra hệ lụy kinh tế lớn cho gia đình và hệ thống y tế”. (1) |

Lợi ích của tôm đối với sức khỏe
Tôm được xem là một thực phẩm giàu dinh dưỡng với nhiều lợi ích lớn cho sức khỏe. Giàu protein chất lượng cao, tôm hỗ trợ phát triển cơ bắp, tăng cường trao đổi chất và là lựa chọn lý tưởng cho người kiểm soát cân nặng. Hàm lượng Omega-3 trong tôm giúp giảm cholesterol xấu, bảo vệ tim mạch và cải thiện trí não, trong khi astaxanthin – một chất chống oxy hóa mạnh – giúp làm chậm quá trình lão hóa và giảm viêm.
Bên cạnh đó, tôm cung cấp nhiều canxi, phốt pho và i-ốt, giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ tuyến giáp và cải thiện quá trình trao đổi chất. Không chỉ vậy, các vitamin như A, B12 và E trong tôm tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ cơ thể chống lại tổn thương tế bào. Với những lợi ích vượt trội này, tôm không chỉ là món ăn ngon hấp dẫn mà còn là lựa chọn dinh dưỡng tối ưu cho sức khỏe toàn diện.

Bé bị tay chân miệng ăn tôm được không?
Bé bị tay chân miệng có thể ăn tôm nếu không dị ứng. Tôm giàu đạm, giúp tăng cường miễn dịch. Tuy nhiên, nên chế biến chín kỹ và tránh ăn khi có vết loét miệng gây đau.
Tôm là thực phẩm giàu dinh dưỡng, chứa nhiều protein chất lượng cao, Omega-3, canxi, phốt pho cùng các vitamin và khoáng chất thiết yếu. Những dưỡng chất này rất cần thiết để hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và thúc đẩy quá trình phục hồi của trẻ. Đặc biệt, protein từ tôm giúp tái tạo mô và phục hồi nhanh chóng các tổn thương, trong khi axit béo Omega-3 góp phần cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm viêm.
Tuy nhiên, đối với trẻ mắc bệnh tay chân miệng, cần cân nhắc kỹ lưỡng trước khi bổ sung tôm vào chế độ ăn hàng ngày, chủ yếu vì loét miệng – triệu chứng điển hình của bệnh. Loét miệng không chỉ làm trẻ đau đớn mà còn khiến việc ăn uống trở nên khó khăn. Những thực phẩm có kết cấu cứng, sắc hoặc dễ gây kích ứng như vỏ tôm, tôm không được xử lý kỹ có thể làm tổn thương niêm mạc miệng, khiến loét miệng thêm nghiêm trọng. Hơn nữa, với một số trẻ có cơ địa nhạy cảm hoặc dị ứng hải sản, nguy cơ phản ứng dị ứng cần được đặc biệt lưu ý.
Khi nào bị tay chân miệng không nên ăn tôm?
Không phải lúc nào tôm cũng là lựa chọn phù hợp, đặc biệt trong những trường hợp sức khỏe có yêu cầu kiêng khem nhất định. Chính vì thế, trẻ bị tay chân miệng không nên ăn tôm khi:
1. Dị ứng
Trẻ bị tay chân miệng ăn tôm được không? Mặc dù tôm là thực phẩm giàu dinh dưỡng, nhưng trẻ bị tay chân miệng có tiền sử dị ứng với tôm hoặc hải sản nói chung không nên ăn để tránh nguy cơ phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Dị ứng tôm có thể gây ra các triệu chứng như phát ban, ngứa ngáy, sưng môi, mặt, khó thở hoặc thậm chí sốc phản vệ, đe dọa đến sức khỏe của trẻ. Khi hệ miễn dịch đang suy yếu do bệnh tay chân miệng, nguy cơ phản ứng dị ứng có thể nghiêm trọng hơn và ảnh hưởng đến quá trình hồi phục.
Ngoài ra, một số trẻ dù chưa từng có tiền sử dị ứng nhưng vẫn có thể xuất hiện phản ứng nhạy cảm với tôm trong giai đoạn mắc bệnh, do hệ miễn dịch hoạt động không ổn định. Nếu trẻ có dấu hiệu khó chịu sau khi ăn tôm, bố mẹ nên tạm ngừng và theo dõi các biểu hiện bất thường. Trong trường hợp trẻ có phản ứng dị ứng nghiêm trọng, cần đưa đến cơ sở y tế để được xử trí kịp thời.
Vì vậy, đối với trẻ bị tay chân miệng, nếu đã có tiền sử dị ứng tôm hoặc có biểu hiện nhạy cảm sau khi ăn, tốt nhất nên loại bỏ thực phẩm này khỏi thực đơn trong thời gian bị bệnh để tránh làm trầm trọng thêm tình trạng sức khỏe.

2. Loét miệng nặng
Tay chân miệng thường đi kèm với những tổn thương ở niêm mạc miệng, gây loét và đau đớn, khiến trẻ khó ăn uống. Trong trường hợp các vết loét miệng của trẻ ở mức độ nặng, việc ăn tôm, nhất là tôm không được chế biến kỹ như còn vỏ hoặc thịt chưa được xay nhuyễn, có thể làm gia tăng cơn đau cho trẻ. Kết cấu của tôm, nếu không được xử lý mềm mịn, có thể làm cọ xát, tổn thương thêm các vùng đã loét, khiến các vết thương khó lành và trở nên nghiêm trọng hơn.
3. Tôm không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm
Trong lúc hệ miễn dịch của trẻ bị suy giảm do bệnh tay chân miệng, việc ăn các loại thực phẩm không được chế biến sạch sẽ, đặc biệt là hải sản như tôm dễ gây nguy cơ nhiễm trùng hoặc ngộ độc thực phẩm. Các triệu chứng tiêu chảy hoặc nhiễm khuẩn đường ruột do thực phẩm bẩn sẽ khiến bệnh nặng hơn và kéo dài thời gian hồi phục.
4. Tiêu hóa không tốt
Bên cạnh nguy cơ dị ứng, trẻ bị tay chân miệng có hệ tiêu hóa kém cũng không nên ăn tôm, đặc biệt là khi đang gặp các vấn đề như đầy bụng, tiêu chảy hoặc rối loạn tiêu hóa. Tôm là thực phẩm giàu đạm, nếu hệ tiêu hóa của trẻ không hoạt động ổn định, việc tiêu hóa và hấp thu protein từ tôm có thể trở nên khó khăn, làm tăng nguy cơ đầy hơi, đau bụng hoặc tiêu chảy.
Hơn nữa, trong giai đoạn mắc tay chân miệng, hệ miễn dịch và đường ruột của trẻ có thể bị ảnh hưởng, khiến khả năng tiêu hóa thực phẩm kém hơn bình thường. Nếu trẻ bị tiêu chảy, việc ăn tôm có thể làm tăng áp lực lên hệ tiêu hóa, gây mất nước và điện giải, làm chậm quá trình hồi phục. Đặc biệt, tôm không được chế biến kỹ hoặc bảo quản không đảm bảo vệ sinh có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm khuẩn đường ruột, khiến tình trạng tiêu hóa trở nên nghiêm trọng hơn.
Vì vậy, nếu trẻ đang có dấu hiệu rối loạn tiêu hóa, bố mẹ nên tạm thời loại bỏ tôm khỏi khẩu phần ăn, thay vào đó lựa chọn các thực phẩm dễ tiêu hóa hơn như cháo, súp loãng để giúp hệ tiêu hóa của trẻ phục hồi tốt hơn. Khi sức khỏe ổn định, trẻ có thể ăn tôm trở lại nhưng cần theo dõi phản ứng để đảm bảo an toàn.
⇒ Tham khảo thêm: Trẻ bị tay chân miệng kèm tiêu chảy nguy hiểm không?

Thực phẩm nào có thể thay thế tôm cho người bị tay chân miệng?
Mặc dù tôm là thực phẩm giàu dinh dưỡng, không phải lúc nào cũng phù hợp với người bệnh trong giai đoạn tổn thương miệng hoặc có nguy cơ dị ứng. Vì vậy, lựa chọn thực phẩm thay thế tôm, vẫn đảm bảo giá trị dinh dưỡng cao, là điều cần thiết để duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và hỗ trợ hồi phục.
1. Trứng
Trong giai đoạn mắc bệnh tay chân miệng, người bệnh, đặc biệt là trẻ nhỏ, thường có vết loét trong miệng, gây đau rát và khó ăn uống. Tôm, mặc dù giàu dinh dưỡng, nhưng vỏ và thịt tôm có thể gây kích ứng, làm tăng cảm giác đau khi nhai nuốt. Thay vào đó, trứng là một lựa chọn thay thế lý tưởng vì dễ tiêu hóa, mềm mịn và không gây kích thích lên vùng niêm mạc tổn thương.
Trứng chứa nhiều protein chất lượng cao, giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng. Ngoài ra, thành phần giàu vitamin D, B12, sắt, kẽm và choline trong trứng còn hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch, giúp người bệnh chống lại virus hiệu quả hơn. Cách chế biến trứng cũng rất linh hoạt, có thể làm trứng luộc, trứng hấp hoặc trứng bác để dễ ăn mà vẫn đảm bảo dinh dưỡng. Tuy nhiên, cần tránh chiên trứng nhiều dầu mỡ vì có thể gây khó tiêu.
Nhìn chung, trứng là một nguồn thực phẩm thay thế tốt cho tôm, vừa giúp cung cấp dưỡng chất cần thiết vừa hạn chế kích ứng niêm mạc miệng, giúp người bệnh ăn uống dễ dàng hơn trong quá trình hồi phục.
2. Đậu hũ (đậu phụ)
Đậu hũ là nguồn cung protein thực vật hoàn hảo, vừa mềm mịn vừa dễ tiêu hóa, là lựa chọn thay thế tuyệt vời cho tôm. Đặc biệt, đậu hũ giàu canxi và các axit amin thiết yếu giúp hỗ trợ phục hồi nhanh chóng mà không gây kích ứng cho vết loét miệng. Món canh đậu hũ, súp đậu hũ non hoặc đậu hũ nghiền nhuyễn cực kỳ phù hợp với người bệnh tay chân miệng.
3. Rau xanh và trái cây giàu vitamin C
Rau xanh mềm mịn như rau cải bó xôi, bông cải xanh, bí đỏ nghiền nhuyễn và trái cây ít axit như chuối, táo chín hoặc lê hấp đều là nguồn cung cấp vitamin C và chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Vitamin C không chỉ giúp tăng cường sức đề kháng mà còn hỗ trợ làm lành niêm mạc nhanh hơn. Khi chế biến, cần đảm bảo các loại rau củ và trái cây được nấu mềm hoặc chế thành sinh tố lỏng để dễ dàng sử dụng.
4. Ngũ cốc nguyên cám và cháo dinh dưỡng
Ngũ cốc nguyên cám giàu chất xơ như yến mạch hoặc các món cháo như cháo hạt sen, cháo đậu xanh mang đến nguồn năng lượng bền vững và hỗ trợ tiêu hóa. Đây là thực phẩm lý tưởng để thay thế tôm, đặc biệt phù hợp cho bệnh nhân tay chân miệng trong giai đoạn mệt mỏi, khó ăn.
5. Thịt gà
Bên cạnh trứng, thịt gà là nguồn cung cấp protein dồi dào, giúp cơ thể nhanh chóng phục hồi mà không gây kích ứng lên vết loét trong miệng. So với tôm, thịt gà có kết cấu mềm hơn, dễ chế biến thành các món ăn phù hợp cho người bệnh như cháo gà, súp gà hoặc thịt gà hầm, giúp giảm cảm giác đau rát khi nhai nuốt.
Ngoài ra, thịt gà còn chứa nhiều dưỡng chất quan trọng như kẽm, sắt, vitamin B6 và B12, giúp tăng cường hệ miễn dịch và thúc đẩy quá trình tái tạo mô tổn thương. Đặc biệt, phần ức gà là lựa chọn tốt nhất vì ít mỡ, giàu protein, dễ tiêu hóa và không gây khó chịu cho hệ tiêu hóa vốn đang nhạy cảm của người bệnh. Khi chế biến, nên ưu tiên các phương pháp luộc, hấp hoặc hầm để giữ nguyên giá trị dinh dưỡng và giúp người bệnh dễ ăn hơn, từ đó đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe.
6. Cá hồi
Trong thời gian mắc bệnh, việc ăn uống trở nên khó khăn do các vết loét trong miệng gây đau rát, nhất là khi tiêu thụ những thực phẩm có kết cấu cứng hoặc dễ gây kích ứng như tôm. Cá hồi, với thớ thịt mềm mại, không chỉ giúp người bệnh dễ nhai nuốt hơn mà còn cung cấp nguồn protein dồi dào để hỗ trợ phục hồi thể trạng.
Không chỉ giàu protein, cá hồi còn chứa omega-3, một dưỡng chất quan trọng có tác dụng kháng viêm, tăng cường miễn dịch và giúp cơ thể chống lại virus hiệu quả hơn. Ngoài ra, vitamin D, B12 và các khoáng chất như selen, kẽm trong cá hồi cũng góp phần hỗ trợ quá trình làm lành tổn thương, giúp cơ thể nhanh chóng khỏe mạnh trở lại.

Để đảm bảo dễ ăn và hấp thu tốt nhất, cá hồi có thể được chế biến thành cháo, súp hoặc hấp chín, tránh các món chiên rán nhiều dầu mỡ vì có thể gây khó tiêu. Bổ sung cá hồi vào thực đơn giúp người bệnh không chỉ đảm bảo dinh dưỡng mà còn rút ngắn thời gian hồi phục, thay thế tôm một cách hiệu quả.
⇒ Tham khảo thêm: Trẻ bị tay chân miệng kiêng gì? Ăn gì để mau khỏi?
Lưu ý: Bệnh tay chân miệng hiện nay trên toàn cầu đang đặt ra gánh nặng lớn về sức khỏe, đặc biệt nguy hiểm nếu không được quản lý đúng cách với chế độ dinh dưỡng phù hợp. Đặc biệt nguy hiểm khi hiện nay, bệnh chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, khiến việc phòng ngừa trở thành ưu tiên hàng đầu.
Hiện nay, trên thế giới đã có vắc xin phòng bệnh tay chân miệng cho trẻ em - đối tượng có nguy cơ cao nhất lây nhiễm và mắc bệnh tay chân miệng. Vắc xin đang trong quá trình phê duyệt và sớm được Hệ thống tiêm chủng vắc xin VNVC đưa về Việt Nam, ra mắt và triển khai tiêm đầu tiên trên toàn quốc, mang đến cơ hội sớm tiếp cận với một trong những loại vắc xin mới, vắc xin quan trọng cho trẻ em Việt, giúp phòng ngừa căn bệnh cực kỳ phổ biến và nguy hiểm hàng đầu ở nhóm trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
⇒ Tham khảo thêm: Bị tay chân miệng ăn trứng được không?
Qua bài viết trên, thắc mắc "Bị tay chân miệng ăn tôm được không" đã được giải đáp. Tôm có thể gây kích ứng lên các vết loét trong miệng, khiến người bệnh đau rát và khó ăn hơn. Thay vào đó, các thực phẩm như trứng, thịt gà, cá hồi là những lựa chọn thay thế lý tưởng, vừa cung cấp đầy đủ dinh dưỡng, vừa giúp người bệnh dễ dàng tiêu hóa và hấp thu hơn. Bên cạnh việc lựa chọn thực phẩm phù hợp, người mắc tay chân miệng cũng cần uống nhiều nước, ăn thực phẩm mềm và bổ sung vitamin để tăng cường đề kháng, giúp cơ thể nhanh chóng hồi phục.
- WANG, Z. L., XIA, A. M., LI, Y. F., SU, H. L., ZHAN, L. W., CHEN, Y. P., XI, Y., ZHAO, L. F., LIU, L. J., XU, Z. Y., & ZENG, M. (2015). Socioeconomic burden of hand, foot and mouth disease in children in Shanghai, China. Cambridge University Press & Assessment. https://www.cambridge.org/core/journals/epidemiology-and-infection/article/socioeconomic-burden-of-hand-foot-and-mouth-disease-in-children-in-shanghai-china/BDBE6FE3F7CAF3663042A10E5F560A1D







