Bị thủy đậu kiêng ăn gì? Nên ăn gì cho nhanh khỏi và không sẹo?

08:32 24/07/2025

Quản lý Y khoa vùng 3 miền Trung - Tây Nguyên
Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC
Chế độ ăn uống hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ cơ thể phục hồi nhanh chóng, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ để lại sẹo khi bị thủy đậu. Vậy, bị thủy đậu kiêng ăn gì? Và nên ăn gì để đảm bảo quá trình hồi phục sau bệnh hiệu quả. Chuyên gia sẽ giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây.
| Bác sĩ Lê Thị Minh Nguyệt - Quản lý Y khoa vùng 3 miền Trung - Tây Nguyên, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC chia sẻ: “Thủy đậu là bệnh nhiễm virus phổ biến hàng đầu trên toàn cầu, hầu như ai cũng từng mắc với hơn 90% trẻ dưới 15 tuổi và ít nhất 95% người lớn đã từng bị nhiễm bệnh. Bệnh này thường xuất hiện vào mùa đông và đầu xuân, bùng phát mạnh trong những tháng lạnh và có tính chu kỳ tương tự dịch sởi.” |

Bị thủy đậu kiêng ăn gì?
Người bị thủy đậu nên kiêng ăn những thực phẩm có thể làm tăng viêm, kích ứng da hoặc cản trở quá trình phục hồi của cơ thể. Việc tránh các thực phẩm này giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng các nốt mụn nước, hạn chế sẹo và hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn. Dưới đây là danh sách các nhóm thực phẩm cần tránh:
1. Thực phẩm cay nóng, nhiều gia vị
Thực phẩm cay nóng và chứa nhiều gia vị như ớt, tiêu, gừng... có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể, gây nóng trong và kích thích các nốt mụn nước, dẫn đến ngứa ngáy hoặc viêm nhiễm. Những thực phẩm này cũng có thể làm chậm quá trình làm lành da, tăng nguy cơ để lại sẹo. Ngoài ra, gia vị mạnh như hành, tỏi, tiêu, ớt... có thể gây khó chịu cho hệ tiêu hóa, đặc biệt khi cơ thể đang yếu do bệnh. (1)
2. Đồ ăn chiên xào nhiều dầu mỡ
Các món chiên xào chứa nhiều chất béo bão hòa (như gà rán, khoai tây chiên, chả giò...) gây áp lực cho gan và hệ tiêu hóa, làm chậm quá trình phục hồi của cơ thể. Dầu mỡ cũng có thể làm tăng viêm, khiến các nốt thủy đậu dễ bị kích ứng, mưng mủ và để lại sẹo. Thực phẩm này cũng khó tiêu hóa, gây cảm giác nặng nề khi cơ thể đang chiến đấu với virus.
3. Tránh ăn thực phẩm giàu Arginine
Arginine là một axit amin có thể kích thích virus Varicella - Zoster (VZV - Tác nhân chính gây ra bệnh hoạt động mạnh hơn, làm kéo dài thời gian bệnh và tăng nguy cơ biến chứng. Việc kiêng thực phẩm giàu Arginine (có trong các loại hạt như hạnh nhân, óc chó, hạt điều, đậu phộng, socola...) giúp hạn chế sự phát triển của virus, hỗ trợ cơ thể phục hồi nhanh hơn.
4. Hải sản và các thực phẩm dễ gây dị ứng, tanh
Hải sản và thực phẩm dễ gây dị ứng có thể kích ứng da, làm tăng cảm giác ngứa và khiến các nốt thủy đậu dễ bị nhiễm trùng. Một số người có cơ địa dị ứng với các loại hải sản như tôm, cua, sò, ốc... làm tăng nguy cơ biến chứng.
5. Thịt đỏ
Các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt heo chứa nhiều protein và chất béo khó tiêu, gây áp lực lên hệ tiêu hóa, làm chậm quá trình phục hồi. Ngoài ra, thịt đỏ có thể làm tăng viêm trong cơ thể, khiến các nốt thủy đậu dễ bị kích ứng và để lại sẹo.
6. Sữa và các sản phẩm từ sữa
Sữa và các sản phẩm từ sữa như phô mai có thể gây khó chịu và làm chậm quá trình lành vết thương trên da. Một số người có thể bị dị ứng với lactose, làm tăng nguy cơ kích ứng da và khiến các nốt thủy đậu ngứa hơn.

7. Đồ nếp và các thực phẩm gây nóng trong người
Thực phẩm làm từ nếp như xôi, bánh chưng, cơm nếp và các thực phẩm gây nóng trong người có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể, khiến các nốt thủy đậu dễ mưng mủ, ngứa ngáy và để lại sẹo. Những thực phẩm này cũng có thể gây cảm giác khó chịu, đặc biệt khi cơ thể đang yếu.
8. Thực phẩm chế biến sẵn, đồ hộp
Thực phẩm chế biến sẵn và đồ hộp như xúc xích, thịt nguội, mì ăn liền chứa nhiều chất bảo quản, muối và phụ gia, có thể làm tăng viêm và gây áp lực lên hệ miễn dịch. Những thực phẩm này cũng ít giá trị dinh dưỡng, không hỗ trợ cơ thể phục hồi hiệu quả.
9. Đồ ăn có nhiều muối
Thực phẩm chứa nhiều muối như cá khô, dưa muối, kim chi... có thể gây giữ nước, làm tăng áp lực lên hệ tuần hoàn và làm chậm quá trình lành da. Việc tiêu thụ quá nhiều muối cũng có thể ảnh hưởng đến chức năng thận và làm chậm quá trình thải độc của cơ thể.
10. Chất kích thích (rượu, bia, cà phê…)
Rượu, bia, cà phê và các chất kích thích khác làm suy yếu hệ miễn dịch, gây mất nước và làm chậm quá trình phục hồi. Những chất này cũng có thể làm tăng cảm giác ngứa và khó chịu, ảnh hưởng đến giấc ngủ và sức khỏe tổng thể.
⇒ Ngoài ra, bạn có thể tìm hiểu thêm:
Vậy bị thủy đậu nên ăn gì?
Người bị thủy đậu nên ưu tiên các thực phẩm dễ tiêu, giàu dinh dưỡng và hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch để thúc đẩy quá trình hồi phục và giảm nguy cơ để lại sẹo. Một chế độ ăn uống hợp lý không chỉ giúp cơ thể chống lại virus mà còn hỗ trợ tái tạo da và ngăn ngừa nhiễm trùng. Dưới đây là các nhóm thực phẩm được khuyến nghị:
1. Đồ ăn mềm, lỏng, dễ tiêu
Thực phẩm mềm, lỏng như cháo, súp,.. giúp giảm áp lực lên hệ tiêu hóa, dễ hấp thụ và cung cấp năng lượng nhanh chóng. Những món này đặc biệt hữu ích nếu người bệnh có nốt thủy đậu ở miệng hoặc họng, giúp tránh kích ứng và đau rát.
2. Rau xanh và trái cây tươi
Rau xanh và trái cây tươi cung cấp vitamin A, C, E và chất xơ, giúp tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ tái tạo da và ngăn ngừa viêm nhiễm. Các chất chống oxy hóa trong nhóm thực phẩm này cũng giúp giảm nguy cơ sẹo thâm và cải thiện sức khỏe tổng thể.

3. Thực phẩm giàu Lysine
Lysine là axit amin giúp ức chế sự phát triển của virus Varicella - Zoster, hỗ trợ cơ thể chống lại bệnh thủy đậu hiệu quả hơn. Thực phẩm giàu Lysine như cá hồi, ức gà, đậu nành, khoai tây,.. cũng giúp tăng cường sức khỏe và thúc đẩy quá trình phục hồi.
4. Thực phẩm giàu sắt
Sắt hỗ trợ sản xuất hồng cầu, cải thiện tuần hoàn máu và tăng cường năng lượng cho cơ thể. Thiếu sắt có thể gây mệt mỏi, làm chậm quá trình lành vết thương và ảnh hưởng đến khả năng phục hồi. Các thực phẩm giàu sắt người bệnh có thể bổ sung như: cải bó xôi, đậu lăng, hạt bí...
5. Uống đủ nước
Uống đủ nước giúp duy trì độ ẩm cho da, hỗ trợ đào thải độc tố và giữ cơ thể đủ năng lượng để chống lại virus. Nước cũng giúp giảm ngứa và ngăn ngừa mất nước do sốt, một triệu chứng phổ biến của thủy đậu.
⇒ Tìm hiểu chi tiết hơn:
- Bị thủy đậu nên uống nước gì? 7 loại nước an toàn cho người bệnh
- Bị thủy đậu uống sữa được không? Sữa đậu nành, milo thì sao?
Gợi ý thực đơn chuẩn cho người bệnh thủy đậu
Dưới đây là thực đơn mẫu trong 7 ngày, được thiết kế để cung cấp dinh dưỡng đầy đủ, dễ tiêu hóa và hỗ trợ người bị thủy đậu phục hồi nhanh chóng. Thực đơn ưu tiên các món nhẹ, giàu vitamin và khoáng chất, đồng thời tránh các thực phẩm có thể gây kích ứng:
- Ngày 1:
- Sáng: Cháo yến mạch với chuối nghiền, nước cam tươi.
- Trưa: Súp bí đỏ, khoai lang luộc, nước dừa.
- Tối: Cháo đậu xanh, rau cải luộc, trà hoa cúc.
- Ngày 2:
- Sáng: Sữa đậu nành, bánh mì mềm.
- Trưa: Cháo ức gà, salad bơ, nước ép táo.
- Tối: Súp rau củ (cà rốt, khoai tây), khoai lang nghiền, nước lọc.
- Ngày 3:
- Sáng: Cháo gạo lứt với bí đỏ, nước ép cà rốt.
- Trưa: Cá hồi hấp, rau bina luộc, nước dừa.
- Tối: Súp đậu lăng, trái cây (kiwi, cam), trà thảo mộc.
- Ngày 4:
- Sáng: Sinh tố chuối và dâu tây, bánh quy lạt.
- Trưa: Cháo cá lóc, bông cải xanh hấp, nước ép dứa.
- Tối: Súp nấm, khoai tây nghiền, nước lọc.
- Ngày 5:
- Sáng: Cháo yến mạch với táo, nước lọc.
- Trưa: Gà luộc (phần ức), rau cải bó xôi, nước cam.
- Tối: Súp khoai tây, trái cây (đu đủ, kiwi), nước dừa.
- Ngày 6:
- Sáng: Sữa đậu nành, bánh mì mềm.
- Trưa: Cháo đậu đỏ, rau luộc (bông cải xanh), nước ép táo.
- Tối: Súp gà, khoai lang hấp, trà hoa cúc.
- Ngày 7:
- Sáng: Sinh tố bơ, bánh quy lạt.
- Trưa: Cá hấp (cá rô phi), salad rau xanh, nước ép cà rốt.
- Tối: Cháo yến mạch với bí đỏ, trái cây (cam, dâu tây), nước lọc.
Thực đơn này được thiết kế để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng, dễ tiêu hóa và hỗ trợ quá trình hồi phục. Người bệnh nên ăn các bữa nhỏ, chia đều trong ngày để tránh gây áp lực cho hệ tiêu hóa.
Ngoài ăn uống, cần kiêng thêm gì để nhanh khỏi và không sẹo?
Ngoài việc tuân thủ chế độ ăn uống phù hợp, người bị thủy đậu cần lưu ý các biện pháp sau để đảm bảo hồi phục nhanh chóng và hạn chế tối đa nguy cơ để lại sẹo:
- Tránh gãi hoặc làm vỡ nốt mụn nước: Gãi có thể gây nhiễm trùng thứ phát, làm tăng nguy cơ sẹo vĩnh viễn. Nếu ngứa nhiều, có thể sử dụng thuốc hoặc kem bôi theo chỉ định của bác sĩ để giảm ngứa.
- Giữ vệ sinh da sạch sẽ: Rửa sạch da bằng nước ấm và xà phòng dịu nhẹ, tránh chà xát mạnh vào các nốt mụn. Sau khi rửa, lau khô nhẹ nhàng bằng khăn mềm, sạch để tránh kích ứng.
- Hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời: Tia UV có thể làm tăng nguy cơ sẹo thâm hoặc làm tổn thương da nghiêm trọng hơn. Nếu cần ra ngoài, sử dụng kem chống nắng không gây kích ứng và mặc quần áo che chắn kỹ.
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Nghỉ ngơi giúp cơ thể tập trung năng lượng để chống lại virus và tái tạo da. Tránh làm việc quá sức hoặc thức khuya, vì điều này có thể làm suy yếu hệ miễn dịch.
- Tránh tiếp xúc với người khác: Đây là bệnh truyền nhiễm cao, đặc biệt trong giai đoạn đầu. Người bệnh cần cách ly để tránh lây lan virus cho người khác, đồng thời bảo vệ bản thân khỏi các tác nhân gây nhiễm trùng khác.
- Theo dõi các dấu hiệu bất thường: Nếu xuất hiện sốt cao kéo dài, nốt thủy đậu mưng mủ hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng (đỏ, sưng, đau), cần liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
⇒ Bạn có thể xem thêm: Bệnh thủy đậu nên kiêng gì?

Việc kết hợp chế độ ăn uống khoa học với các biện pháp chăm sóc đúng cách sẽ giúp người bị thủy đậu phục hồi nhanh chóng, giảm nguy cơ biến chứng và hạn chế sẹo. Bị thủy đậu kiêng ăn gì? Tránh các thực phẩm cay nóng, dầu mỡ, giàu Arginine, hải sản, thịt đỏ, sữa, đồ nếp, thực phẩm chế biến sẵn, nhiều muối và chất kích thích. Thay vào đó, nên ưu tiên thực phẩm mềm, dễ tiêu, giàu Lysine, sắt, rau xanh, trái cây và uống đủ nước để hỗ trợ cơ thể phục hồi và ngăn ngừa sẹo hiệu quả.
- Rd, C. S. M. (2020, January 29). What to eat when you have chickenpox — and what to avoid. Healthline. https://www.healthline.com/nutrition/chicken-pox-diet







