Bị tiêu chảy có được ăn cá không? Ăn cá hồi có an toàn cho trẻ?

Cá là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein, omega-3 và cung cấp năng lượng dồi dào cho cơ thể. Tuy nhiên, nhiều người thắc mắc, bị tiêu chảy có được ăn cá không? Cùng chuyên gia tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Bị tiêu chảy có được ăn cá không?

Bị tiêu chảy có thể ăn cá nạc hấp/luộc vì dễ tiêu, giàu đạm giúp phục hồi cơ thể. Tránh cá sống, chiên rán hoặc nhiều gia vị  để không làm nặng thêm tình trạng tiêu hóa.

Tiêu chảy khiến cơ thể mất nước và các chất dinh dưỡng quan trọng, đồng thời làm suy yếu chức năng của hệ tiêu hóa. Vì vậy, việc lựa chọn thực phẩm cần tập trung vào những loại dễ tiêu hóa, cung cấp năng lượng và hỗ trợ phục hồi. Cá, với đặc điểm giàu protein, omega-3 và các vi chất thiết yếu, thường được xem là một lựa chọn tiềm năng trong chế độ ăn của người bị tiêu chảy.

1. Nguồn đạm dễ tiêu

Protein trong cá có cấu trúc dễ tiêu hóa hơn so với các loại thịt đỏ như thịt bò, thịt heo… do chứa ít chất béo bão hòa. Do đó, cá là lựa chọn phù hợp để bổ sung dinh dưỡng cho các bệnh nhân đang có vấn đề về đường tiêu hóa như tiêu chảy. Các loại cá như cá chép, cá lóc thường được khuyến nghị vì chúng lành tính, dễ hấp thụ, cung cấp năng lượng mà không gây kích thích đường ruột.

2. Cá giàu omega-3 giúp giảm viêm

Viêm đường ruột là một trong những nguyên nhân chính gây tiêu chảy ở trẻ em và người lớn. Trong khi đó, omega-3 có tác dụng làm dịu tình trạng viêm, hỗ trợ sửa chữa niêm mạc ruột và cải thiện chức năng tiêu hóa. Một số loại cá giàu omega-3, thúc đẩy quá trình lành bệnh mà bệnh nhân tiêu chảy có thể tham khảo như: cá hồi, cá thu, cá mòi… Tuy nhiên, khi bị tiêu chảy, người bệnh cũng cần lưu ý lựa chọn các loại cá có hàm lượng chất béo vừa phải và chế biến đúng cách để tránh tình trạng khó tiêu hoặc làm trầm trọng thêm triệu chứng.

3. Cung cấp vitamin và khoáng chất

Ngoài protein và omega-3, cá còn là nguồn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất thiết yếu, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng miễn dịch, hỗ trợ quá trình chuyển hóa năng lượng và bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh. Trong giai đoạn tiêu chảy, khi cơ thể suy yếu và khả năng hấp thu dinh dưỡng có thể bị ảnh hưởng, việc bổ sung các vi chất này từ cá là vô cùng hữu ích. Tuy nhiên, bệnh nhân hoặc người chăm sóc cần lưu ý lựa chọn cá tươi sống và được sơ chế sạch sẽ để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn.

Bé bị tiêu chảy ăn cá hồi được không?

Bé bị tiêu chảy không nên ăn cá hồi vì cá chứa nhiều chất béo, có thể gây đầy bụng, khó tiêu, làm nặng thêm triệu chứng.

Cá hồi rất giàu dinh dưỡng, omega-3 và các vi chất thiết yếu rất tốt cho trẻ. Tuy nhiên, cá hồi chứa lượng chất béo khá cao trong khi hệ tiêu hóa của trẻ đang bị tiêu chảy thường nhạy cảm, khả năng tiêu thụ chất béo có thể hạn chế. Điều này có thể dẫn đến tình trạng đầy bụng, khó tiêu hoặc làm nặng thêm triệu chứng tiêu chảy.

Do đó, cá hồi không phải là lựa chọn tối ưu cho trẻ trong giai đoạn bị tiêu chảy. Trong trường hợp phụ huynh vẫn mong muốn bổ sung cá hồi cho trẻ, cần tham khảo ý kiến bác sĩ để có lời khuyên phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe cụ thể của bé.

1. Gợi ý các loại cá thay thế cá hồi cho trẻ

Các loại cá trắng như cá chép, cá lóc, cá rô phi là những lựa chọn thay thế phù hợp cho trẻ bị tiêu chảy. Những loại cá này có hàm lượng chất béo thấp, dễ tiêu hóa và vẫn cung cấp protein cần thiết để hỗ trợ phục hồi.

2. Lưu ý khi cho trẻ ăn cá

Khi cho trẻ bị tiêu chảy ăn cá, cần đảm bảo cá được nấu chín kỹ, không sử dụng các loại sốt hoặc gia vị phức tạp. Ngoài ra, chỉ nên cho trẻ ăn một lượng nhỏ và theo dõi phản ứng của cơ thể. Nếu trẻ có dấu hiệu khó tiêu hoặc tiêu chảy nặng hơn, cần tạm dừng và tham khảo ý kiến bác sĩ dinh dưỡng. Kết hợp cá với các thực phẩm dễ tiêu khác, như cháo gạo trắng hoặc khoai lang nghiền, cũng là cách giúp hệ tiêu hóa của trẻ phục hồi nhanh hơn.

⇒ Tham khảo thêm bài viết chi tiết: Tiêu chảy ăn khoai lang được không? Nên ăn như thế nào cho đúng?

Các loại cá nên và không nên ăn khi bị tiêu chảy

Việc lựa chọn loại cá phù hợp đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ phục hồi khi bị tiêu chảy. Dưới đây là phân tích chi tiết về các loại cá nên và không nên sử dụng trong giai đoạn này.

1. Các loại cá tốt cho người bị tiêu chảy

• Cá trắng (cá tuyết, cá rô phi, cá diêu hồng, cá lóc): Đây là những lựa chọn tuyệt vời vì chúng có hàm lượng chất béo rất thấp và protein dễ tiêu. Cá trắng có cấu trúc thịt mềm, dễ dàng được dạ dày và ruột xử lý mà không gây gánh nặng. Chúng cũng cung cấp các vitamin nhóm B và khoáng chất quan trọng.
• Cá đồng (cá chép, cá trắm): Tương tự như cá trắng, cá đồng thường có hàm lượng chất béo vừa phải, thịt chắc nhưng vẫn dễ tiêu hóa. Chúng là nguồn protein tốt và có thể được chế biến thành các món ăn thanh đạm như cháo cá, canh cá.

Những loại cá này nên được chế biến đơn giản, như luộc hoặc hấp, để tối ưu hóa lợi ích dinh dưỡng và giảm nguy cơ gây khó chịu cho đường ruột.

2. Các loại cá người bị tiêu chảy không nên ăn

• Cá béo (cá hồi, cá thu, cá mòi, cá trích): Mặc dù giàu omega-3, nhưng hàm lượng chất béo cao trong các loại cá này có thể gây khó tiêu, đầy bụng, đặc biệt khi hệ tiêu hóa đang nhạy cảm. Chất béo khó tiêu hóa có thể kích thích nhu động ruột, làm tăng tần suất đi ngoài.
• Cá chiên, rán hoặc xào nhiều dầu mỡ: Bất kể là loại cá gì, cách chế biến chiên rán hoặc xào với nhiều dầu mỡ đều không được khuyến khích khi bị tiêu chảy. Lượng dầu mỡ lớn sẽ tạo thêm gánh nặng cho hệ tiêu hóa, gây khó tiêu, đầy bụng và có thể làm tăng các triệu chứng tiêu chảy.
• Cá sống, cá gỏi: Khi bị tiêu chảy, người bệnh cần tuyệt đối tránh các món cá sống hoặc chưa nấu chín kỹ. Nguy cơ nhiễm khuẩn (như Salmonella, Vibrio, E. coli) hoặc ký sinh trùng từ cá sống là rất cao, có thể gây ngộ độc thực phẩm và làm trầm trọng thêm tình trạng tiêu chảy.
• Cá ướp muối, cá khô: Các loại cá này thường chứa nhiều muối và có thể gây mất nước thêm cho cơ thể, không có lợi cho người đang bị tiêu chảy. (2)

Những loại cá này, đặc biệt khi chế biến không đúng cách, có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tiêu chảy, gây khó chịu hoặc kéo dài thời gian phục hồi.

Một số lưu ý khi ăn cá trong giai đoạn tiêu chảy

Ngoài việc lựa chọn loại cá phù hợp, bệnh nhân tiêu chảy hoặc người chăm sóc cần tuân thủ các lưu ý quan trọng để đảm bảo an toàn và hỗ trợ quá trình hồi phục.

• Đảm bảo cá tươi và sạch: Đây là yếu tố hàng đầu để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn. Cá tươi sẽ có mắt trong, mang đỏ tươi, thịt săn chắc và đàn hồi. Nên mua cá ở những địa chỉ uy tín, có nguồn gốc rõ ràng.
• Sơ chế kỹ lưỡng: Trước khi chế biến, cá cần được làm sạch vảy, bỏ ruột, mang và rửa sạch dưới vòi nước chảy. Việc này giúp loại bỏ vi khuẩn và tạp chất bám trên cá.
• Nấu chín kỹ: Đây là nguyên tắc vàng khi chế biến thực phẩm cho người bị tiêu chảy. Đảm bảo cá được nấu chín hoàn toàn, không còn màu hồng ở bên trong. Nhiệt độ cao sẽ tiêu diệt các vi khuẩn và ký sinh trùng có thể gây bệnh.
• Ưu tiên các phương pháp chế biến đơn giản: Hấp, luộc, nấu canh, làm cháo là những phương pháp chế biến lý tưởng. Chúng giúp giữ lại dinh dưỡng trong cá mà không thêm dầu mỡ hay gia vị phức tạp gây khó tiêu. Tránh chiên rán, nướng than hoa (có thể tạo ra các chất không có lợi) hoặc sử dụng quá nhiều gia vị cay nóng, chua.
• Ăn với lượng vừa phải: Không nên ăn quá nhiều cá cùng một lúc, ngay cả khi đó là loại cá dễ tiêu. Bắt đầu với một lượng nhỏ và quan sát phản ứng của cơ thể. Nếu cảm thấy dễ chịu, có thể tăng dần lượng ăn.
• Kết hợp với các thực phẩm dễ tiêu khác: Nên ăn cá cùng với các loại tinh bột dễ tiêu như cháo trắng, cơm nát, khoai tây luộc và các loại rau củ luộc mềm (như cà rốt, bí đỏ). Tránh các loại rau sống, trái cây nhiều chất xơ khó tiêu trong giai đoạn cấp tính
• Uống đủ nước: Dù đang ăn uống, việc bổ sung nước và các chất điện giải vẫn cực kỳ quan trọng để bù đắp lượng dịch mất đi do tiêu chảy. Nước lọc, dung dịch Oresol, nước dừa là những lựa chọn tốt.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ/chuyên gia dinh dưỡng: Nếu tình trạng tiêu chảy kéo dài, nghiêm trọng hoặc kèm theo các triệu chứng đáng lo ngại khác, cần lập tức tham khảo ý kiến của bác sĩ. Bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên cụ thể về chế độ ăn uống và điều trị phù hợp với tình trạng sức khỏe cá nhân.

Gợi ý 3 món cá dễ tiêu, hỗ trợ phục hồi tiêu hóa

Các món ăn từ cá được thiết kế để dễ tiêu hóa, phù hợp với người bị tiêu chảy như:

• Cháo cá: Cá được luộc chín, gỡ thịt và nấu cùng cháo trắng. Đây là món ăn lành tính, bổ sung protein, giúp người bệnh dễ hấp thu, đặc biệt phù hợp cho trẻ em và người lớn trong giai đoạn phục hồi.
• Cá hấp: Cá hấp cùng một các nguyên liệu như gừng tươi có thể giúp tăng hương vị, làm ấm cơ thể và hỗ trợ tiêu hóa. Nên lựa chọn loại cá ít béo, dễ tiêu và giàu năng dinh dưỡng, giúp bổ sung năng lượng mà không gây kích ứng.
• Súp cá rau củ: Cá luộc chín, gỡ thịt và nấu cùng các loại rau củ quả như cà rốt, hạt sen… giúp cung cấp protein, chất xơ và năng lượng, hỗ trợ hệ tiêu hóa phục hồi hiệu quả.

⇒ Tham khảo thêm: Bị tiêu chảy ăn yến được không?

Bị tiêu chảy có được ăn cá không là câu hỏi thường gặp. Bệnh nhân tiêu chảy vẫn có thể bổ sung cá vào các chế độ dinh dưỡng nhằm cung cấp protein và các dưỡng chất cần thiết. Tuy nhiên, cần lưu ý lựa chọn loại cá và cách chế biến phù hợp để tránh gây kích ứng và tạo gánh nặng cho hệ tiêu hóa.