Bị zona có nổi hạch không? Khi nào là dấu hiệu nguy hiểm?

Zona thần kinh đặc trưng bởi các vùng da ửng đỏ, kèm theo mụn nước và cảm giác đau nhức, bỏng rát dữ dội. Bên cạnh triệu chứng trên da, nhiều người lo lắng bị zona có nổi hạch không? Bởi thực tế, trong một số trường hợp, hạch bạch huyết gần vùng tổn thương có thể sưng lên do phản ứng miễn dịch của cơ thể với virus. Vậy hiện tượng nổi hạch khi bị zona có đáng lo ngại không và cần xử lý thế nào? Chuyên gia của Hệ thống tiêm chủng VNVC sẽ giải đáp trong bài viết này.

Bị zona có nổi hạch không?

Bị zona có thể gây nổi hạch, đặc biệt là các hạch bạch huyết gần vùng tổn thương. Lý giải vấn đề này, chuyên gia của Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết tình trạng này đến từ các nguyên nhân sau:

1. Phản ứng miễn dịch

Khi mắc bệnh zona, hệ miễn dịch sẽ phản ứng mạnh mẽ để chống lại virus Varicella - zoster, tác nhân gây bệnh. Một trong những phản ứng phổ biến là tình trạng nổi hạch bạch huyết gần khu vực tổn thương da.

Hệ bạch huyết có hơn 600 hạch nằm rải rác khắp cơ thể, bao gồm vùng ruột, bụng, thận, bẹn, nách và cổ. Đây là một phần quan trọng của hệ miễn dịch, đóng vai trò như những "trạm kiểm soát" giúp lọc bỏ virus, vi khuẩn và các tác nhân gây hại.

Khi virus hoạt động trở lại từ trạng thái tiềm ẩn, hệ miễn dịch sẽ kích hoạt hàng loạt phản ứng, khiến các hạch sưng lên do phải gia tăng sản xuất tế bào miễn dịch. Người bệnh có thể cảm nhận được các hạch sưng đau, căng tức, đặc biệt ở các vùng như cổ, nách hoặc bẹn tùy theo vị trí tổn thương của zona.

Mặc dù tình trạng này thường là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang chống lại nhiễm trùng, nhưng nếu hạch sưng quá to, kéo dài hoặc kèm theo sốt cao, suy nhược thì người bệnh cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được thăm khám, điều trị, từ đó loại trừ các biến chứng nghiêm trọng.

2. Viêm nhiễm tại chỗ

Khi bị zona, viêm nhiễm tại chỗ cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng nổi hạch. Virus Varicella zoster tấn công các dây thần kinh cảm giác và gây tổn thương da, tạo ra các mụn nước chứa dịch và dễ bị viêm nhiễm nếu không được chăm sóc đúng cách. Phản ứng viêm tại chỗ khiến cơ thể huy động một lượng lớn bạch cầu đến khu vực bị ảnh hưởng để chống lại virus, đồng thời kích thích các hạch bạch huyết lân cận hoạt động mạnh hơn, dẫn đến tình trạng sưng đau hạch.

Hạch nổi thường tập trung ở khu vực gần vùng da bị tổn thương, có thể đi kèm với cảm giác căng tức, đau nhức và đôi khi gây khó chịu khi chạm vào. Nếu viêm nhiễm lan rộng hoặc có dấu hiệu bội nhiễm do vi khuẩn, tình trạng sưng hạch có thể nghiêm trọng hơn, kèm theo đỏ, nóng, đau rõ rệt. Trong những trường hợp này, cần theo dõi sát sao và có biện pháp điều trị kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm.

Vị trí thường nổi hạch khi bị zona thần kinh

Khi mắc bệnh zona thần kinh, việc nổi hạch bạch huyết thường xảy ra gần vùng da bị tổn thương. Cụ thể, nếu zona xuất hiện ở vùng mặt hoặc cổ, các hạch bạch huyết ở cổ có thể sưng lên. Tương tự, khi zona ảnh hưởng đến vùng ngực hoặc lưng, hạch ở nách bên tương ứng có thể bị sưng và đau. Nếu zona xuất hiện ở đùi hoặc cẳng chân, hạch ở vùng bẹn cùng bên có thể sưng to và đau. (1)

⇒ Tham khảo thêm: Bệnh zona thần kinh ở mặt: Nguyên nhân, biểu hiện, cách chữa trị

Nổi hạch do zona thần kinh có nguy hiểm không?

Nổi hạch do zona thần kinh thường không nguy hiểm và là phản ứng bình thường của hệ miễn dịch khi cơ thể chống lại virus Varicella zoster. Hạch bạch huyết sưng lên trong thời gian mắc bệnh có thể gây đau nhẹ nhưng sẽ giảm dần khi hệ miễn dịch kiểm soát được virus.

Tuy nhiên, nếu hạch sưng to bất thường, kéo dài nhiều tuần sau khi tổn thương da đã lành, hoặc kèm theo triệu chứng sốt cao, đau dữ dội, mệt mỏi kéo dài... thì đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng hơn. Trong một số trường hợp hiếm gặp, zona thần kinh có thể dẫn đến viêm hạch bạch huyết hoặc lan rộng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh.

Chính vì vậy, ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường, người bệnh cần đến ngay các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được bác sĩ kiểm tra và điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Hướng dẫn cách giảm sưng hạch khi bị zona thần kinh

Khi bị zona thần kinh, các hạch bạch huyết gần khu vực tổn thương có thể bị sưng do phản ứng viêm của cơ thể trước sự tấn công của virus. Dù đây là hiện tượng bình thường và thường tự thuyên giảm sau một thời gian, nhưng tình trạng sưng hạch có thể gây đau, khó chịu, thậm chí làm tăng cảm giác mệt mỏi. Để giảm sưng hạch khi bị zona, bạn có thể áp dụng các biện pháp sau:

• Chườm ấm: Dùng một khăn sạch nhúng nước ấm, vắt khô và đắp lên vùng hạch sưng trong khoảng 10 - 15 phút, lặp lại vài lần mỗi ngày. Hơi ấm giúp cải thiện tuần hoàn máu, thúc đẩy quá trình thoát dịch bạch huyết, từ đó làm giảm sưng và đau.
• Uống đủ nước và bổ sung dinh dưỡng hợp lý: Cung cấp đủ nước giúp cơ thể đào thải độc tố và tăng cường chức năng hệ bạch huyết. Ngoài ra, nên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin C, E và kẽm như cam, quýt, rau xanh, các loại hạt và cá béo để hỗ trợ hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại virus hiệu quả hơn.
• Nghỉ ngơi đầy đủ, tránh căng thẳng: Căng thẳng và mệt mỏi có thể khiến hệ miễn dịch suy giảm, kéo dài thời gian sưng hạch. Do đó, người bệnh cần đảm bảo ngủ đủ giấc, tránh thức khuya và hạn chế căng thẳng để cơ thể phục hồi nhanh hơn.
• Dùng thuốc giảm đau và chống viêm (theo chỉ định của bác sĩ): Nếu hạch sưng gây đau hoặc khó chịu nhiều, có thể sử dụng thuốc giảm đau như paracetamol hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, không nên tự ý dùng thuốc nếu chưa có chỉ định.
• Giữ vùng da bị zona sạch sẽ, tránh kích ứng: Việc vệ sinh vùng da bị tổn thương bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch sát khuẩn nhẹ giúp ngăn ngừa bội nhiễm, từ đó giảm tình trạng viêm và sưng hạch. Đồng thời, tránh gãi hay chà xát mạnh vào khu vực bị zona để không làm tổn thương da thêm.
• Khi nào cần đi khám bác sĩ: Nếu tình trạng sưng hạch kéo dài trên hai tuần, kèm theo sốt cao, đau dữ dội hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng như mưng mủ, đỏ lan rộng, người bệnh nên đi khám để được bác sĩ đánh giá và điều trị kịp thời.

Thông qua bài viết trên, thắc mắc bị zona có nổi hạch không đã được giải đáp. Tình trạng nổi hạch khi mắc zona thần kinh là phản ứng miễn dịch bình thường của cơ thể trước sự tấn công của virus, thường xảy ra ở vùng lân cận với tổn thương da. Mặc dù sưng hạch thường không nguy hiểm và có thể tự thuyên giảm, nhưng nếu kéo dài kèm theo triệu chứng bất thường như sốt cao, đau nhức nghiêm trọng hoặc dấu hiệu nhiễm trùng, người bệnh nên thăm khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.