30 cách chữa thủy đậu dân gian giảm nhẹ triệu chứng và mau khỏi

14:09 30/11/2023

Quản lý Y khoa Vùng 1 - Mekong
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Thuỷ đậu là bệnh truyền nhiễm phổ biến quanh năm, thường xảy ra ở trẻ em dưới 5 tuổi và dễ lây lan thành dịch. Bệnh thường nhẹ và phục hồi tốt nếu được chăm sóc và điều trị đúng phương pháp. Hiện nay, cách chữa thủy đậu dân gian vẫn được sử dụng trong xã hội hiện đại, bên cạnh những đóng góp tích cực trong việc hỗ trợ điều trị bệnh vẫn còn những quan điểm không đồng tình về vấn đề này.
Thực hư về việc có nên chữa thủy đậu dân gian hay không? Nếu sử dụng các loại lá để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh thì cần lưu ý những gì sẽ được giải đáp ngay trong bài viết này của VNVC.
Có nên chữa thủy đậu bằng cách dân gian không?
Bệnh thủy đậu gây ra do virus varicella-zoster, khi nhiễm virus người bệnh sẽ thấy cơ thể xuất hiện các triệu chứng phát ban và mụn nước đặc trưng bao phủ toàn cơ thể, gây ngứa ngáy rất khó chịu. Giai đoạn ủ bệnh thường kéo dài từ 1-3 tuần và mất thêm khoảng 7-10 ngày để bệnh khỏi hoàn toàn, do đó trong suốt quá trình điều trị bệnh việc giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ là cần thiết và rất quan trọng.
Hiện nay, bên cạnh việc tuân thủ các quy tắc điều trị của bác sĩ, một số người còn áp dụng thêm các cách chữa thủy đậu dân gian, nhất là việc sử dụng các loại lá cây như lá lốt, lá tía tô, lá khế, lá trầu hay các vị thuốc nam như dâu tằm, kim ngân, liên kiều, kinh giới để tắm gội, xông hơi, uống giúp đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe cho người bệnh. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn một số quan điểm không đồng tình về phương pháp này bởi:
- Ưu điểm
Cách chữa thủy đậu dân gian khi sử dụng các loại lá cây hay các vị thuốc nam vẫn được sử dụng trong xã hội hiện đại bởi ưu điểm tiện dụng, dễ mua, có thể dễ dàng áp dụng ngay tại nhà. Nếu kiên trì sử dụng những loại lá có đặc tính kháng khuẩn, chống viêm này pha nước để tắm gội, xông hơi hoặc các vị thuốc nam trong một thời gian sẽ mang lại hiệu quả tích cực trong việc hỗ trợ điều trị bệnh thủy đậu ở trẻ em và người lớn, giúp giảm triệu chứng ngứa khi bị thủy đậu, kháng khuẩn, chống viêm và mau lành vết thương.
- Nhược điểm
Tuy nhiên, một số quan điểm khác lại không đồng tình về các cách chữa thủy đậu dân gian bởi khi người bệnh tắm bằng các loại lá này, mắt thường nhìn thấy da trên cơ thể đã sạch nhưng thực tế không phải vậy.
Theo quan điểm y học, sạch có nghĩa là phải tiêu diệt được các loại vi khuẩn, vi sinh vật có nguy cơ gây bệnh trên cơ thể. Nhất là chưa kể các loại lá sử dụng để tắm nếu không được vệ sinh, rửa sạch sẽ sẽ còn nhiễm các loại thuốc hóa học, thuốc trừ sâu độc hại, nếu chẳng may tắm gội, xông hơi sẽ khiến tình trạng nhiễm trùng da càng nặng thêm và có nguy cơ hình thành thủy đậu bội nhiễm.
- Nên áp dụng theo hướng nào? Toàn phần hay hỗ trợ điều trị?
VẪN ĐƯỢC ÁP DỤNG NHƯNG CẦN THẬN TRỌNG! Giải thích về vấn đề này, các chuyên gia cho biết thủy đậu tuy là bệnh nhẹ, lành tính nhưng có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng nếu không được điều trị đúng cách. Việc sử dụng cách chữa thủy đậu dân gian có thể được áp dụng nhưng cần thận trọng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị và kết hợp song song với phương pháp điều trị có cơ sở khoa học để bệnh nhanh thuyên giảm và quá trình điều trị cho người bệnh được diễn ra an toàn, mang lại hiệu quả tối ưu.
⇒ Bạn hãy tham khảo thêm: 10 cách điều trị bệnh thủy đậu an toàn.
Hướng dẫn cách chữa thủy đậu dân gian hỗ trợ nhanh khỏi bệnh
Như đã đề cập, đối với người mắc bệnh thủy đậu, việc giữ gìn vệ sinh cơ thể sạch sẽ là vô cùng cần thiết để giúp loại trừ các vi khuẩn, vi sinh vật có hại trên da, cơ thể luôn sạch sẽ, từ đó đẩy nhanh quá trình phục hồi sức khỏe.
Trong quá trình điều trị bệnh nếu được sự tư vấn từ bác sĩ điều trị, người bệnh có thể kết hợp cách chữa thủy đậu dân gian với các loại lá thảo dược để giúp cải thiện tình trạng ngứa ngáy, khó chịu do mụn nước gây ra. Vậy mắc bệnh thủy đậu thì tắm lá gì để mang lại hiệu quả?
1. Tắm lá để điều trị và giảm thiểu triệu chứng thủy đậu
- Tắm lá lốt
Lá lốt được biết đến là loại lá sở hữu đặc tính kháng viêm, kháng khuẩn tốt, có tác dụng làm lành vết thương, đẩy nhanh quá trình phục hồi các tổn thương trên da hiệu quả. Sử dụng lá lốt để tắm gội cho người bệnh sẽ cải thiện được các triệu chứng ngứa ngáy, viêm da, cấp ẩm cho da và giúp cơ thể loại bỏ được các loại độc tố gây hại rất hiệu quả.
- Tắm với lá tía tô
Lá tía tô là loại lá lành tính, ít gây dị ứng, đặc biệt hoạt chất luteolin và axit dayic có trong lá tía tô được chứng minh có tác dụng chống viêm hiệu quả. Chính vì vậy, sử dụng lá tía tô để tắm cho người mắc bệnh thủy đậu sẽ giúp giảm triệu chứng viêm da, ngứa ngáy do mụn nước hình thành.
- Dùng lá khế để tắm
Lá khế với đặc tính giải độc, kháng viêm, kháng khuẩn rất tốt thường được sử dụng điều trị các bệnh ngoài da như viêm da dị ứng, nổi mẩn hay thủy đậu. Người mắc bệnh thủy đậu dùng lá khế để tắm trong một thời gian sẽ giảm được tình trạng ngứa rát trên da và giúp se dịu vết mụn, vết loét trên da hiệu quả.
- Tắm bằng lá trầu
Lá trầu không chứa chất kháng viêm, kháng khuẩn tốt thường được sử dụng trong cách chữa thủy đậu dân gian để sát khuẩn, làm khô các nốt mụn nước, vết loét từ đó giảm các cơn ngứa và hạn chế tình trạng nhiễm trùng từ vùng da này sang vùng da khác.
- Tắm với khổ qua (mướp đắng)
Nếu người bệnh đang tìm cách chữa thủy đậu dân gian giúp giảm ngứa và vết lở loét da hiệu quả, tắm với khổ qua (mướp đắng) là lựa chọn hoàn hảo. Lá mướp đắng không chỉ sở hữu tính mát có tác dụng tiêu viêm, giảm mụn nước hiệu quả mà còn có tác dụng tốt trong việc làm lành vết thương ở người mắc bệnh thủy đậu.
- Tắm bằng lá sầu đâu
Lá sầu đâu, còn gọi là xoan Ấn Độ, được trồng phổ biến ở các tỉnh Ninh Thuận, Kiên Giang, Châu Đốc, thường được sử dụng để tắm gội, xông hơi cho người mắc bệnh thủy đậu bởi các thành phần có trong lá như flavonoid và saponin có tác dụng diệt khuẩn, kháng viêm, ngăn ngừa nhiễm trùng, làm sạch da và đẩy nhanh quá trình phục hồi vết thương.
*Lưu ý: Trong quá trình chữa thủy đậu bằng cách dân gian, người bệnh tuyệt đối không tự ý uống nước lá sầu đâu bởi loại nước này có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như nôn ói, tiêu chảy, động kinh, nguy hiểm hơn là tử vong.
- Tắm bằng lá kinh giới
Lá kinh giới là loại lá được cả y học cổ truyền lẫn y học đánh giá cao về bảng thành phần chứa nhiều hoạt chất chống viêm, khử khuẩn hiệu quả và là cách chữa thủy đậu dân gian an toàn cho người bệnh. Ngoài ra, với khả năng chống dị ứng, tắm bằng lá kinh giới còn giúp giảm tình trạng kích ứng da, mang lại cảm giác thoải mái, dễ chịu hơn cho người bệnh.
- Tắm bằng lá trà xanh
Lá trà xanh cũng là một trong số loại lá thường được sử dụng để nấu nước tắm điều trị bệnh thủy đậu bởi hàm lượng chất oxy hóa cao, hoạt chất kháng viêm, diệt khuẩn giúp làm dịu tình trạng viêm nhiễm, sưng đỏ do mụn nước, thúc đẩy quá trình lành vết thương.
- Dùng lá tre để tắm
Chữa thủy đậu bằng cách dân gian với lá tre rất phổ biến. Người bệnh có thể tắm hàng ngày để mang lại hiệu quả cao trong việc hỗ trợ điều trị thủy đậu với tác dụng giảm ngứa và phục hồi sức khỏe làn da.
- Tắm bằng lá xoan
Trong dân gian, lá xoan thường được sử dụng để chữa các bệnh ngoài da bởi thành phần chứa nhiều loại khoáng chất tốt, giúp tiêu độc, làm mát. Nếu mắc bệnh thủy đậu, người nhà có thể lấy lá xoan nấu nước tắm cho người bệnh để giúp chống viêm, kháng khuẩn, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng da và thúc đẩy quá trình nhanh lành các vết thương.
- Tắm bằng cỏ chân vịt
Theo Y học cổ truyền, cỏ chân vịt là loại là có tính mát, lành tính với vị chát nhạt, có tác dụng hỗ trợ giảm nhanh các triệu chứng của phát ban, mụn nước do thủy đậu, đồng thời ngăn ngừa sự lây lan viêm nhiễm sang các vùng da khác rất hiệu quả.
⇒ Hãy tham khảo thêm: 10 cách trị thủy đậu tại nhà giúp nhanh khỏi và tối thiểu biến chứng.
2. Các vị thuốc nam chữa bệnh thủy đậu
Bên cạnh các cách chữa thủy đậu dân gian bằng lá thì còn có một số bài thuốc nam chữa bệnh thủy đậu được áp dụng để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh. Thuốc nam được hiểu là các vị thuốc được thầy thuốc tìm ra ở nước Việt Nam với mục đích chữa bệnh cho người Nam.
Một trong những vị thầy thuốc được coi là ông tổ của nghề y Việt Nam là Lê Hữu Trác (nổi tiếng với bộ sách cơ bản của Đông y Việt Nam - Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh) và Tuệ Tĩnh (với câu nói nổi tiếng "Nam dược trị Nam nhân", tức thuốc Nam dùng chữa bệnh cho người Nam).
Dưới đây là một số vị thuốc nam chữa bệnh thuỷ đậu thường được dùng là:
- Bạc hà
Bạc hà là một trong số vị thuốc nam chữa bệnh thủy đậu thường được sử dụng nhiều bởi bảng thành phần chứa menthol có tính sát khuẩn cao, trị cảm phong nhiệt, nhức đầu, viêm họng, ho rất hiệu quả cho người mắc bệnh.
- Dâu tằm
Dâu tằm được phối hợp sử dụng trong các bài thuốc nam với mục đích cải thiện các triệu chứng viêm họng, ho, sốt, nhức đầu và phát ban cho người bệnh.
- Sinh địa
Sinh địa, còn gọi là địa hoàng là vị thuốc nam có tính mát, chữa viêm họng, ho, nóng sốt kéo dài chiều, khát nước và ức chế vi khuẩn gây bệnh rất hiệu quả.
- Kim ngân
Theo nghiên cứu từ Đông y, hoa kim ngân có vị ngọt, tính hàn, lành tính, có tác dụng trong việc kháng khuẩn, kháng viêm, hạ sốt, mau liền sẹo và chống dị ứng hiệu quả. Được sử dụng nhiều để điều trị các bệnh ngoài da như mụn nhọt, thủy đậu, rôm sảy, sởi hay tả lỵ.
- Liên kiều
Liên kiều là vị thuốc nam phổ biến trong Đông y bởi công dụng kháng khuẩn, kháng virus, kháng nấm, trị viêm họng, chữa mụn nhọt, dị ứng, nổi mẩn, phát ban do thủy đậu.
- Sài hồ bắc
Sài hồ bắc, còn được gọi là diệp sài hồ, trúc diệp sài hồ hay bắc sài hồ, là vị thuốc giúp giảm đau, hạ sốt, an thần, chống viêm, chống nhiễm khuẩn, giảm đau, điều hòa miễn dịch.
- Lá tre
Lá tre cũng là vị thuốc nam được cả y học cổ truyền lẫn y học đánh giá cao trong điều trị bệnh bởi vị đắng, tính mát, có tác dụng hạ sốt, giải nhiệt, chống nôn ói, thanh âm, tiêu đờm,... Đặc biệt, các nghiên cứu Đông y đã tìm được trong lá tre chứa chiết xuất flavonoid chống oxy hóa, kháng khuẩn hiệu quả, ngăn chặn các tế bào khỏi các tổn thương.
- Dành dành
Dành dành là vị thuốc nam quý hiếm, có nhiều công dụng như hạ sốt, thanh nhiệt, tiêu viêm, lợi tiểu, trị đau nhức, đau mắt, bí tiểu, viêm gan,... giúp cải thiện đáng kể sức khỏe cho người bệnh.
- Rễ sậy
Rễ sậy là một trong những cách chữa thủy đậu dân gian bằng thuốc nam phổ biến. Rễ sậy khi phơi khô sẽ có vị ngọt, tính lạnh, thanh nhiệt, thải độc rất tốt cho người mắc bệnh thủy đậu.
- Phong phong
Phòng phong là một dược liệu quý hiếm có tác dụng cải thiện triệu chứng sốt, dị ứng, nhức đầu, choáng váng, điều trị các bệnh ngoài da mun nhọt mang lại kết quả tích cực.
- Kinh giới
Đối với người bệnh thủy đậu, kinh giới (còn được gọi là khương giới, giả tô) có tác dụng tốt trong việc thanh nhiệt, giải độc, kháng khuẩn, hạn chế tình trạng nhiễm trùng da lan rộng.
- Hoàng cầm
Hoàng cầm là vị thuốc nam có tác dụng thanh nhiệt, hạ sốt, chống co giật, hạ sốt kéo dài, mất ngủ, viêm họng, họ và là một loại thuốc an thần hiệu quả.
- Đậu xanh
Đậu xanh không chỉ giúp hạ sốt hiệu quả mà vỏ đậu xanh còn có công dụng tuyệt vời trong các trường hợp điều trị ngộ độc, giúp tiêu độc và giải nhiệt cơ thể.
- Cam thảo
Cam thảo thường dùng chữa cảm mạo. Đối với người mắc bệnh thủy đậu, loại dược thảo này giúp cải thiện đáng kể các triệu chứng viêm họng, ho, ngộ độc.
Cách chữa thủy đậu dân gian bằng các bài thuốc
Tùy thuộc vào tình trạng bệnh nặng hay nhẹ của người bệnh mà thầy thuốc sẽ có những bài thuốc phù hợp với liều lượng khác nhau giúp giảm nhẹ triệu chứng ngứa ngáy, khó chịu, chống viêm, kháng khuẩn, đẩy nhanh quá trình phục hồi thể trạng cho người bệnh.
Tuy nhiên, các chuyên gia đặc biệt nhấn mạnh việc dùng các cách chữa thủy đậu dân gian bằng các vị thuốc nam vẫn có được áp dụng nhưng cần thận trọng trong quá trình sử dụng. Người bệnh tuyệt đối không tự ý mua các loại thuốc này và sử dụng khi chưa có sự chỉ định hoặc hướng dẫn sử dụng từ bác sĩ Đông y điều trị.
Các bài thuốc chữa thủy đậu đề cập dưới đây dù an toàn, lành tính thì người bệnh vẫn cần sự tham vấn từ bác sĩ Đông y để đảm bảo không gây ra các biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến thời gian phục hồi sức khỏe của người bệnh.
1. Các bài thuốc cho bệnh thủy đậu nhẹ
Một số bài thuốc từ cây thuốc nam điều trị bệnh thủy đậu nhẹ có thể tham khảo như:
Bài 1: Các vị thuốc kim ngân, kinh giới, sài đất, thổ phục linh, mỗi loại khoảng 15-20 gam. Sắc uống đều đặn mỗi ngày một thang thuốc.
Bài 2: Lá tre với liều lượng 16 gam, lá dâu 12 gam; Kim ngân, rễ sậy mỗi thứ 10 gam; cam thảo, kinh giới, cúc hoa mỗi vị 8 gam, bạc hà 6 gam. Sắc uống đều đặn mỗi ngày một thang thuốc.
Bài 3: Các loại liên kiều, lá tre mỗi vị thuốc khoảng 8 gam; cát cánh, đạm đậu xị, mỗi vị 4 gam sắc cùng bạc hà, dành dành, cam thảo mỗi vị 2 gam, hành tăm 2 củ. Sắc uống đều đặn mỗi ngày một thang thuốc.
Bài 4: Cam thảo dây, kim ngân, vỏ đậu xanh, sinh địa mỗi vị 12 gam; lá tre 10 gam; hoàng đằng, rễ sậy, mỗi vị 8 gam. Sắc uống đều đặn mỗi ngày một thang thuốc.
Bài 5: Mã đề 12 gam; Hoạt thạch, ngưu bàng tử, liên kiều mỗi vị 8 gam; Hoàng cầm, xích thược, chi tử, sài hồ, mộc thông, mỗi vị 6 gam; Phong phong, kinh giới, cam thảo, đương quy, mỗi vị 4 gam, thuyền thoái 2 gam. Sắc uống đều đặn mỗi ngày một thang thuốc.
2. Các bài thuốc cho bệnh thủy đậu nặng
Một số bài thuốc từ cây thuốc nam điều trị bệnh thủy đậu nặng có thể tham khảo như:
Bài 1: Bồ công anh 16 gam; kim ngân, sinh địa, mỗi vị 12 gam; liên kiều, xích thược, chi tử sao mỗi loại 8 gam. Sắc uống đều đặn mỗi ngày một thang thuốc. Nếu người bệnh thủy đậu có thêm triệu chứng viêm họng, có thể kết hợp thêm xạ can 4 gam, sơn đậu căn 8 gam, khát nước, khô miệng sắc thêm rễ qua lâu, sa sâm, mạch môn, mỗi thứ khoảng 8-12 gam.
Bài 2: (Phương thuốc dùng ngoài da): Nấu lá chàm hay bột chàm hoặc dùng rau sam, lá thuốc bỏng, xuyên tâm liên, giã nát thành nước rồi dùng bông tăm chấm lên từng nốt mụn nước. Lưu ý: nên thao tác nhẹ nhàng tránh để vỡ các nốt mụn nước gây nhiễm trùng da.
Những lưu ý quan trọng khi trị thủy đậu theo cách dân gian
Các cách chữa thủy đậu dân gian mang lại kết quả nhất định trong việc hỗ trợ điều trị thủy đậu, tuy nhiên bác sĩ khuyến cáo cần thận trọng khi sử dụng. Do đó, trong quá trình sử dụng các loại thảo dược và cây thuốc nam để trị bệnh, người bệnh cần lưu ý kỹ một số vấn đề sau đây:
- Đặt tính an toàn lên hàng đầu bằng cách pha loãng hỗn hợp thảo dược với nước ấm vừa đủ dùng để tránh bị bỏng da hoặc làm tình trạng tổn thương trên da trở nên tồi tệ hơn.
- Một số loại thảo dược có thể gây kích ứng, dị ứng với người có làn da đặc biệt nhạy cảm. Do đó, trước khi sử dụng để tắm gội hay xông hơi, nên thử trước trên một vùng da nhỏ trước khi sử dụng cho toàn thân. Nếu thấy da có bất cứ biểu hiện bất thường như đỏ,nổi mẩn, ngứa ngáy thì cần dừng phương pháp này và nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
- Trước khi sử dụng các loại lá để tắm gội, xông hơi, cần đảm bảo thảo dược đã được vệ sinh sạch sẽ, không chứa tồn dư thuốc bảo vệ thực vật hoặc các chất hóa học có thể khiến tình trạng viêm nhiễm trở nên trầm trọng hơn.
- Sau khi tắm gội xong, dùng khăn mềm nhẹ nhàng lau khô cơ thể, tránh chà xát mạnh sẽ khiến các nốt mụn nước dễ vỡ và gây nhiễm trùng diện rộng.
- Nên dùng loại sữa tắm dịu nhẹ, không mùi để tránh gây kích ứng da. Ngoài ra, người bệnh có thể cho thêm một lượng nhỏ bột yến mạch dạng keo hoặc baking soda cho vào nước để ngâm mình. Việc làm có tác dụng giúp làm dịu các cơn ngứa và giảm viêm trên da hiệu quả.
- Đối với các bài thuốc nam, người bệnh tuyệt đối không tự ý mua các loại thuốc này và sử dụng khi chưa có sự chỉ định hoặc hướng dẫn sử dụng từ bác sĩ Đông y điều trị.
Trên đây là những thông tin về cách chữa thủy đậu dân gian đơn giản, an toàn, mang lại hiệu quả tích cực trong việc điều trị bệnh thủy đậu ở trẻ em và người lớn. Tuy nhiên, trong quá trình điều trị bệnh bằng các phương pháp dân gian, bệnh nhân cần lưu ý tuyệt đối không tự ý sử dụng khi chưa có sự tư vấn của các bác sĩ để tránh biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.


