Cẩm nang về cách phòng bệnh viêm gan A cho mọi đối tượng

Viêm gan A là bệnh truyền nhiễm phổ biến, dễ lây qua đường tiêu hóa nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa nếu áp dụng đúng biện pháp y tế. Sự chủ động trong tiêm vắc xin, giữ vệ sinh cá nhân và thực phẩm sạch sẽ chính là cách phòng bệnh viêm gan A quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe cộng đồng và hạn chế biến chứng nguy hiểm.

Vì sao cần phòng bệnh viêm gan A?

Viêm gan A là tình trạng viêm gan do virus HAV gây ra. Đây là loại virus chủ yếu lây lan khi người lành ăn phải các thức ăn hoặc nước uống mang mầm bệnh. Bệnh có mối quan hệ chặt chẽ với nguồn nước hoặc thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, vệ sinh cá nhân kém và quan hệ tình dục qua đường miệng - hậu môn.

Viêm gan A tuy không gây bệnh mãn tính, tuy nhiên dù hiếm gặp nhưng vẫn có thể gây ra tình trạng viêm gan tối cấp, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong. Khoảng 10% trường hợp mắc bệnh có nguy cơ diễn tiến thành thể suy gan tối cấp, hôn mê sâu và tử vong.

Nguy cơ cao hơn đáng kể ở người có bệnh lý nền mạn tính như đái tháo đường, tim mạch, cao huyết áp, suy tim… Thậm chí, một số nghiên cứu còn chứng minh virus tăng nguy cơ xơ vữa động mạch, hình thành cục máu đông dẫn đến nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết, trong năm 2016 có khoảng 7.134 trường hợp tử vong do viêm gan A trên toàn thế giới, chiếm 0,5% tỷ lệ tử vong do viêm gan virus.

Viêm gan A có thể xuất hiện rải rác hoặc thành dịch tại khắp nơi trên thế giới, với xu hướng tái phát theo chu kỳ. Nhiễm trùng phổ biến ở các nước có thu nhập thấp và trung bình, nơi có điều kiện vệ sinh và thực hành vệ sinh kém. Trong quá khứ vào năm 1988, căn bệnh này đã bùng phát thành dịch tại Thượng Hải và ảnh hưởng đến khoảng 300.000 người, 31 trường hợp tử vong. Bệnh còn kéo dài và ảnh hưởng đến cộng đồng trong nhiều tháng, thông qua con đường lây truyền từ người sang người. (1)

Chính vì những nguy cơ trên, việc phòng bệnh viêm gan A bằng việc tiêm vắc xin, vệ sinh thực phẩm và rửa tay thường xuyên không chỉ bảo vệ cá nhân mà còn hạn chế lây lan trong cộng đồng.

Hướng dẫn cách phòng bệnh viêm gan A hiệu quả

Để phòng bệnh viêm gan A hiệu quả cho mọi đối tượng, cần áp dụng song song các biện pháp như: Tiêm phòng vắc xin, quan tâm đến vấn đề vệ sinh cá nhân, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường sống và tránh tiếp xúc với người nhiễm bệnh.

1. Tiêm phòng vắc xin

Căn bệnh này hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, chỉ có thể giảm nhẹ triệu chứng bằng cách bù dịch khi bệnh nhân nôn ói hoặc tiêu chảy nhiều. Quá trình hồi phục này có thể kéo dài vài tuần thậm chí là vài tháng. Do đó, công tác phòng ngừa bệnh vô cùng quan trọng để ngăn nguy cơ mắc bệnh và những ảnh hưởng nặng của bệnh đối với sức khỏe.

Vắc xin phòng viêm gan A được xem là biện pháp phòng bệnh tối ưu, an toàn và hiệu quả. Hiện Việt Nam có các loại vắc xin phòng viêm gan A đơn và vắc xin phối hợp phòng viêm gan A và B. Tùy vào từng loại vắc xin mà số mũi chủng ngừa có thể dao động từ 2 - 3 mũi.

Hàng trăm Trung tâm Tiêm chủng VNVC trên toàn quốc hiện đang triển khai tiêm ngừa đầy đủ các loại vắc xin phòng bệnh viêm gan A cho trẻ em và người lớn cùng danh mục hơn 50 loại vắc xin phòng ngừa gần 50 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, kể cả các loại vắc xin mới - thế hệ mới, vắc xin thường xuyên khan hiếm. 100% vắc xin chính hãng, chất lượng cao, bảo quản trong hệ thống dây chuyền lạnh (Cold Chain) đạt chuẩn GSP tiêu chuẩn quốc tế, dịch vụ tận tâm, tiêm chủng an toàn, giá hợp lý, luôn bình ổn và nhiều ưu đãi.

Để được tư vấn các thông tin liên quan đến vắc xin phòng bệnh viêm gan A hoặc đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn.
• Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok Bác sĩ Tiêm chủng VNVC

Quý Khách hàng có thể cài đặt ứng dụng “Trợ lý tiêm chủng” - app VNVC dễ dàng thông qua 2 đường dẫn sau:

• IOS (iPhone, iPad…) NGAY TẠI ĐÂY.
• Android (Oppo, Samsung, Sony…) NGAY TẠI ĐÂY.

2. Vệ sinh cá nhân

Bên cạnh tiêm vắc xin thì vệ sinh cá nhân là yếu tố quan trọng để phòng bệnh viêm gan A hiệu quả. Cụ thể, người dân cần có ý thức giữ vệ sinh cá nhân bằng việc rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước sạch trong 20 - 30 giây trước khi ăn hoặc sau khi chế biến thực phẩm, sau khi đi vệ sinh, thay tã, dọn chất thải, chăm sóc người bệnh.

Có thể rửa tay với dung dịch sát khuẩn hoặc cồn nếu không có xà phòng. Hướng dẫn trẻ nhỏ không mút tay, không cho đồ chơi vào miệng. Người chăm sóc cần tuân thủ vệ sinh khi thay tã cho bé bằng việc đeo găng tay, gói kín, rửa tay kỹ. Trong quan hệ tình dục cần tránh quan hệ đường miệng - hậu môn, sử dụng biện pháp an toàn, vệ sinh vùng kín trước khi quan hệ.

3. Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm

Lựa chọn và chế biến thực phẩm an toàn, hợp vệ sinh ngăn chặn nguy cơ virus viêm gan A xâm nhập qua bữa ăn. Ưu tiên nguồn nước sạch, tiệt trùng, đun sôi trước khi sử dụng. Rửa kỹ rau quả dưới vòi nước chảy, gọt vỏ, tách riêng thực phẩm sống - chín, các dụng cụ chế biến thức ăn như thớt, dao phải rửa bằng xà phòng.

Khi chế biến thức ăn cần tuân thủ theo nguyên tắc ăn chín, uống sôi. Đặc biệt là với các loại thực phẩm như hải sản cần nấu chín hoàn toàn, không ăn sống. Thức ăn đường phố nên ăn nóng, nấu tại chỗ.

4. Vệ sinh môi trường sống

Virus viêm gan A có thể tồn tại lâu dài trên bề mặt ẩm, vì vậy việc vệ sinh - khử khuẩn đúng cách vô cùng quan trọng. Cần làm sạch bề mặt tiếp xúc như tay nắm cửa, mặt bàn, thiết bị vệ sinh thường xuyên bằng chất tẩy rửa. Quần áo của người bệnh cần giặt nước nóng, sấy khô hoàn toàn. Các chất thải, bỉm, khăn giấy cần bỏ vào túi kín và loại bỏ cẩn thận để tránh lây lan. Trường học, nhà trẻ, ký túc xá nên xây dựng quy trình vệ sinh chặt chẽ. Trường học cần có khu rửa tay riêng và có bảng nhắc rửa tay cho trẻ.

5. Tránh tiếp xúc với người nhiễm bệnh

Virus viêm gan A lây lan mạnh nhất từ 2 tuần trước đến khoảng 1 tuần sau khi vàng da xuất hiện. Trong giai đoạn này, người bệnh thải virus qua phân. Người có triệu chứng nên ở nhà, tránh đi học/ đi làm, đặc biệt không chuẩn bị thức ăn cho người khác cho đến khi bác sĩ cho phép sinh hoạt lại bình thường. Ngoài ra không dùng chung đồ dùng cá nhân với người khác như khăn tắm, chén, đũa. Vệ sinh nhà vệ sinh sau mỗi lần sử dụng bằng dung dịch clo.

Người chăm sóc cần mang găng tay xử lý chất thải và rửa tay kỹ sau đó. Ở môi trường tập thể như trường học, nhà trẻ, trẻ mắc bệnh tạm thời tách lớp, sau đó trường tiến hành vệ sinh khử khuẩn tổng thể, truyền thông nhắc các em rửa tay thường xuyên, thực hiện ăn chín, uống sôi.

Phòng bệnh viêm gan A không chỉ là biện pháp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn là trách nhiệm cộng đồng. Việc chủ động tiêm vắc xin, kết hợp với thói quen vệ sinh và an toàn thực phẩm, tạo nên lá chắn vững chắc chống lại virus, giúp mỗi người và xã hội hạn chế tối đa nguy cơ dịch bệnh và các biến chứng nguy hiểm.