9 cách trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian an toàn, nhanh khỏi

Cúm gây ra các triệu chứng nhiễm trùng đường hô hấp thông thường nhưng có thể kéo dài và biến chứng nguy hiểm, đặc biệt nghiêm trọng ở trẻ nhỏ, người già và người có hệ miễn dịch suy giảm. Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, nhiều phương pháp dân gian an toàn, lành tính cũng được phối hợp áp dụng để hỗ trợ làm giảm nhẹ triệu chứng và phục hồi nhanh hơn. Dưới đây là 9 cách trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian đơn giản, dễ thực hiện, có thể giúp bạn nhanh chóng lấy lại sức khỏe.

Trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian có hiệu quả không?

Chuyên gia y tế cho biết các phương pháp dân gian trị cảm cúm như xông hơi, uống trà gừng, mật ong, tỏi, chanh, hoặc dùng tinh dầu giúp làm dịu triệu chứng khá hiệu quả. Những cách này có thể hỗ trợ giảm nghẹt mũi, đau họng, làm ấm cơ thể, tăng cường miễn dịch và giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn. Tuy nhiên, chúng không thể tiêu diệt virus cúm hay thay thế hoàn toàn thuốc điều trị.

Đối với những trường hợp cúm nhẹ, các biện pháp dân gian có thể là lựa chọn hữu ích để hỗ trợ phục hồi. Nhưng nếu bệnh diễn biến nặng với các triệu chứng như sốt cao kéo dài, khó thở, đau nhức toàn thân nghiêm trọng, người bệnh cần nhanh chóng đến các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được bác sĩ chẩn đoán và điều trị kịp thời. Việc trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian có thể mang lại lợi ích nhất định nhưng cần kết hợp với chế độ nghỉ ngơi hợp lý và theo dõi sức khỏe cẩn thận để đảm bảo an toàn.

Cách trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian

1. Cháo hành nóng

Cháo hành nóng là một trong những cách trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian phổ biến giúp hỗ trợ điều trị cảm cúm nhờ khả năng làm ấm cơ thể, kích thích toát mồ hôi và giải cảm nhanh chóng. Hành lá chứa nhiều tinh dầu có tính kháng khuẩn, giúp thông mũi, giảm nghẹt thở và hỗ trợ hệ miễn dịch. Khi kết hợp với gạo trắng, cháo giúp cung cấp năng lượng dễ tiêu hóa, phù hợp với người đang mệt mỏi do cúm.

Ngoài ra, trong quá trình chế biến có thể cho thêm gừng hoặc lá tía tô để tăng hiệu quả làm ấm cơ thể, giúp người bệnh nhanh hồi phục. Khi ăn cháo hành nóng, cơ thể sẽ đổ mồ hôi nhiều hơn, giúp đào thải độc tố và làm giảm triệu chứng cảm cúm một cách tự nhiên (1). Tuy nhiên, phương pháp này chỉ hỗ trợ làm dịu triệu chứng, người bệnh vẫn cần nghỉ ngơi, uống đủ nước và theo dõi sức khỏe để tránh biến chứng.

2. Uống nước gừng mật ong

Nước gừng mật ong là một trong những bài thuốc dân gian quen thuộc giúp làm dịu triệu chứng cảm cúm nhờ đặc tính kháng viêm, kháng khuẩn và tăng cường miễn dịch. Gừng có chứa hợp chất gingerol giúp làm ấm cơ thể, giảm nghẹt mũi, ho, đau họng và hỗ trợ tiêu hóa (2). Trong khi đó, mật ong có đặc tính kháng khuẩn tự nhiên, làm dịu cổ họng và giúp giảm ho hiệu quả. Khi kết hợp hai nguyên liệu này, thức uống không chỉ giúp giữ ấm mà còn hỗ trợ cơ thể chống lại virus cúm.

3. Uống nước chanh mật ong

Nước chanh mật ong là một trong số cách trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian thường được nhắc đến để giúp làm dịu cổ họng, tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ phục hồi khi bị cảm cúm. Chanh chứa nhiều vitamin C, một chất chống oxy hóa mạnh giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại virus cúm và giảm các triệu chứng như đau họng, nghẹt mũi. Mật ong có đặc tính kháng khuẩn, chống viêm và làm dịu niêm mạc họng bị kích ứng, giúp giảm ho hiệu quả.

Cách pha chế như sau: vắt một nửa quả chanh vào cốc nước ấm, sau đó thêm 1–2 thìa mật ong và khuấy đều. Uống hỗn hợp này vào buổi sáng hoặc trước khi đi ngủ không chỉ giúp làm ấm cơ thể mà còn hỗ trợ quá trình hồi phục. Đặc biệt, nước chanh mật ong còn giúp giữ ẩm cho cổ họng, giảm đau rát và hạn chế tình trạng viêm nhiễm do cảm cúm gây ra. Tuy nhiên, người bị đau dạ dày nên uống sau khi ăn để tránh kích ứng dạ dày.

4. Dùng nước ngải cứu

Ngải cứu là một loại thảo dược quen thuộc trong y học cổ truyền, có tác dụng thanh nhiệt, giải cảm, kháng khuẩn và giúp tăng cường tuần hoàn máu. Nhờ đặc tính làm ấm cơ thể, nước ngải cứu được sử dụng phổ biến để hỗ trợ điều trị cảm cúm, đặc biệt là khi có triệu chứng sốt, đau đầu, mệt mỏi và nghẹt mũi.

Để dùng nước ngải cứu trị cảm cúm, có thể nấu một nắm lá ngải cứu tươi với nước, đun sôi khoảng 10 – 15 phút rồi lọc lấy nước uống. Đồng thời thêm một ít mật ong hoặc gừng để tăng hiệu quả làm ấm cơ thể và giảm ho. Ngoài ra, nước ngải cứu cũng có thể dùng để xông hơi, giúp thông mũi, giảm nghẹt mũi và hỗ trợ đào thải độc tố qua đường mồ hôi.

Mặc dù có nhiều lợi ích, nhưng không nên uống nước ngải cứu quá thường xuyên, đặc biệt là phụ nữ mang thai hoặc người có tiền sử bệnh gan, rối loạn đường ruột cấp tính bởi có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Nếu triệu chứng cảm cúm kéo dài hoặc trở nặng, nên kết hợp với các biện pháp y khoa để đảm bảo hiệu quả điều trị tốt nhất.

Có thể bạn quan tâm: Cách chữa cúm tại nhà hiệu quả và an toàn.

5. Cháo giải cảm cúm với lá tía tô

Cháo tía tô là một bài thuốc dân gian được nhiều người tin dùng để hỗ trợ điều trị cảm cúm, nhờ khả năng làm ấm cơ thể, kích thích toát mồ hôi, giảm sốt và giúp đường hô hấp thông thoáng. Lá tía tô chứa nhiều tinh dầu có tính kháng khuẩn, kháng viêm, giúp làm dịu cơn ho, giảm nghẹt mũi và tăng cường sức đề kháng.

Khi ăn nóng, cháo sẽ giúp cơ thể ấm lên, kích thích tiết mồ hôi để đào thải độc tố, từ đó giảm nhanh các triệu chứng cảm cúm. Ngoài ra, cháo còn cung cấp dinh dưỡng giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.

6. Tỏi ngâm mật ong

Tỏi ngâm mật ong là cách trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian giúp hỗ trợ điều trị cảm cúm nhờ đặc tính kháng khuẩn, kháng virus mạnh mẽ. Tỏi chứa allicin – một hợp chất có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, virus gây bệnh, đồng thời giúp tăng cường hệ miễn dịch. Trong khi đó, mật ong có tác dụng làm dịu cổ họng, giảm ho, bổ sung năng lượng và hỗ trợ cơ thể phục hồi nhanh hơn.

Để sử dụng, người bệnh có thể ăn trực tiếp 1 – 2 tép tỏi ngâm mật ong mỗi ngày hoặc pha với nước ấm để uống. Khi bị cảm cúm, hỗn hợp này giúp giảm nhanh các triệu chứng như nghẹt mũi, đau họng, mệt mỏi và tăng cường sức đề kháng. Ngoài ra, dùng tỏi ngâm mật ong thường xuyên còn giúp phòng ngừa cảm cúm hiệu quả, đặc biệt trong thời điểm giao mùa.

Tuy nhiên, không nên lạm dụng quá nhiều vì tỏi có thể gây kích ứng dạ dày. Để đạt hiệu quả tốt nhất, nên kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý, nghỉ ngơi đầy đủ và giữ ấm cơ thể khi bị cảm cúm.

7. Xông lá để giải cảm cúm

Xông lá là một phương pháp dân gian giúp giải cảm cúm nhanh chóng bằng cách sử dụng hơi nóng từ các loại thảo dược như lá sả, tía tô, bạc hà, gừng, chanh... Hơi nước nóng giúp làm thông mũi, giảm nghẹt mũi, hỗ trợ đào thải độc tố qua đường mồ hôi và giúp cơ thể thư giãn.

Để thực hiện, người bệnh hãy đun sôi hỗn hợp lá xông với nước, sau đó trùm khăn kín đầu và hít thở sâu hơi nước trong khoảng 10 – 15 phút. Sau khi xông, nên lau khô người, tránh gió lùa và uống một cốc nước ấm để bù nước. Cách này giúp giảm nhanh các triệu chứng cảm cúm, tuy nhiên không nên xông quá lâu hoặc quá nhiều lần trong ngày để tránh mất nước và mệt mỏi.

8. Chữa cúm bằng phương pháp dân gian với cúc tần

Nếu bạn đang tìm cách trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian thì đây có thể sẽ là giải pháp dành cho bạn. Cúc tần cũng là một loại dược liệu quen thuộc trong y học dân gian, có tác dụng giúp giải cảm, hạ sốt, giảm đau nhức cơ thể. Lá cúc tần chứa nhiều tinh dầu, giúp kích thích tiết mồ hôi, làm thông thoáng cơ thể và hỗ trợ giảm các triệu chứng cảm cúm hiệu quả.

Để sử dụng, người bệnh có thể tiến hành nấu nước lá cúc tần để xông hoặc sắc lấy nước uống. Ngoài ra, bài thuốc dân gian kết hợp lá cúc tần với lá sả, lá bưởi, lá tía tô để xông hơi cũng giúp giảm nhanh triệu chứng cúm. Khi áp dụng phương pháp này, cần giữ ấm cơ thể sau xông để tránh nhiễm lạnh trở lại.

Có thể bạn quan tâm: Mẹo chữa cúm cho trẻ sơ sinh an toàn và hiệu quả cao.

9. Bài thuốc dân gian trị cảm cúm - cây kinh giới

Kinh giới là một vị thuốc quen thuộc trong dân gian giúp ra mồ hôi và hỗ trợ giải cảm hiệu quả. Khi bị cảm cúm, có thể dùng lá kinh giới tươi nấu nước uống hoặc kết hợp với tía tô, gừng để sắc thành trà giúp làm ấm cơ thể, giảm ho, nghẹt mũi.

Ngoài ra, kinh giới cũng có thể được dùng để xông hơi cùng các loại lá thảo dược khác như sả, ngải cứu, cúc tần,... giúp đẩy nhanh quá trình hồi phục sức khỏe cho người bệnh. Sau khi xông hoặc uống nước kinh giới, người bệnh nên nghỉ ngơi và giữ ấm cơ thể để đạt hiệu quả tốt nhất.

Ưu và nhược điểm của các phương pháp dân gian khi trị cảm cúm

Chuyên gia cho biết các phương pháp dân gian trị cảm cúm có nhiều ưu điểm, nổi bật nhất là sử dụng nguyên liệu tự nhiên, dễ tìm, an toàn và ít gây tác dụng phụ. Nhiều bài thuốc như uống nước gừng mật ong, cháo hành tía tô hay xông lá đều giúp giảm triệu chứng hiệu quả, hỗ trợ làm ấm cơ thể, tăng cường đề kháng. Ngoài ra, cách chữa này tiết kiệm chi phí và phù hợp với nhiều đối tượng, kể cả trẻ nhỏ hay người cao tuổi.

Tuy nhiên, phương pháp dân gian cũng có những nhược điểm nhất định. Chúng thường chỉ giúp giảm nhẹ triệu chứng mà không tác động trực tiếp đến virus cúm, nên hiệu quả có thể chậm và không thay thế được các phương pháp điều trị y khoa. Ngoài ra, nếu sử dụng không đúng cách hoặc lạm dụng, một số nguyên liệu như gừng, tỏi, ngải cứu có thể gây kích ứng dạ dày hoặc ảnh hưởng đến huyết áp. Do đó, trong trường hợp bị cúm nặng hoặc có dấu hiệu biến chứng nguy hiểm, người bệnh vẫn nên thăm khám bác sĩ để được thăm khám và điều trị đúng cách.

Lưu ý khi trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian

Khi áp dụng cách trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian, người bệnh cần lưu ý một số điểm quan trọng để đảm bảo an toàn và đạt hiệu quả tốt nhất. Trước tiên, nên lựa chọn nguyên liệu sạch, có nguồn gốc rõ ràng, tránh sử dụng dược liệu bị nhiễm hóa chất hay thuốc bảo vệ thực vật.

Bên cạnh đó, các bài thuốc dân gian chỉ có tác dụng hỗ trợ giảm triệu chứng, không thể thay thế thuốc điều trị, đặc biệt trong trường hợp cúm nặng hoặc có biến chứng. Người mắc bệnh nền như huyết áp cao, tiểu đường, phụ nữ mang thai cần thận trọng khi dùng các nguyên liệu có tính nóng như gừng, tỏi, ngải cứu để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe.

Cuối cùng, nếu sau vài ngày áp dụng phương pháp dân gian mà tình trạng không cải thiện hoặc có dấu hiệu nặng hơn như sốt cao, khó thở, đau đầu dữ dội, người bệnh cần nhanh chóng đến ngay các cơ sở y tế hoặc bệnh viện gần nhất để được bác sĩ thăm khám, kiểm tra và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, tránh các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.

Khi nào nên đến gặp bác sĩ?

Chuyên gia của Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết dù cảm cúm có thể tự khỏi sau vài ngày, nhưng nếu xuất hiện các dấu hiệu sau, người bệnh cần đi khám ngay để tránh biến chứng nguy hiểm:

• Sốt cao không hạ: Nếu sốt trên 39°C kéo dài, không giảm dù đã dùng thuốc hạ sốt;
• Khó thở, đau tức ngực: Đây có thể là dấu hiệu của viêm phổi hoặc viêm phế quản;
• Ho dai dẳng, đờm đặc bất thường: Ho kéo dài, ho nhiều ra đờm màu vàng, xanh hoặc có máu cần được kiểm tra ngay;
• Dấu hiệu mất nước: Khô môi, tiểu ít, chóng mặt, mệt mỏi có thể do cơ thể mất nước nghiêm trọng;
• Lơ mơ, kiệt sức: Cơ thể suy nhược, mất ý thức, phản ứng chậm có thể là dấu hiệu bệnh trở nặng.

Đặc biệt, những đối tượng dễ gặp biến chứng như trẻ nhỏ, người già, phụ nữ mang thai, người mắc bệnh nền (tiểu đường, tim mạch, suy giảm miễn dịch) cần hết sức chú ý. Nếu xuất hiện triệu chứng bất thường như khó thở, tím tái, thở gấp, không ăn uống được thì cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Cách phòng tránh cúm an toàn và hiệu quả

Để giảm nguy cơ mắc cúm cũng như các bệnh hô hấp khác, mỗi người nên chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả:

• Khi xuất hiện triệu chứng nghi ngờ nhiễm cúm, cần nhanh chóng tự cách ly và đến cơ sở y tế để được chẩn đoán, điều trị kịp thời, hạn chế lây lan cho người xung quanh.
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài, giữ khoảng cách an toàn và tránh tiếp xúc trực tiếp với người có dấu hiệu cúm là rất quan trọng. Ngoài ra, không nên tiếp xúc với gia cầm bị bệnh hoặc có biểu hiện bất thường để phòng nguy cơ lây nhiễm.
• Khi ho hoặc hắt hơi, cần che miệng, mũi bằng khăn giấy hoặc khuỷu tay và vứt bỏ khăn đúng nơi quy định để hạn chế giọt bắn lây lan.
• Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ bằng cách tắm rửa hàng ngày và rửa tay thường xuyên với xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, đặc biệt sau khi chạm vào bề mặt ở nơi công cộng, sau khi ho, hắt hơi hoặc trước khi ăn.
• Môi trường sống cũng cần được dọn dẹp thường xuyên, lau chùi các bề mặt tiếp xúc như tay nắm cửa, công tắc đèn, bàn ghế, thiết bị điện tử nhằm giảm thiểu nguy cơ tích tụ virus.
• Duy trì chế độ sinh hoạt lành mạnh như ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc sẽ giúp cơ thể nâng cao sức đề kháng.
• Tiêm vắc xin phòng cúm theo khuyến cáo của Bộ Y tế là biện pháp quan trọng giúp bảo vệ cơ thể trước nguy cơ mắc cúm và các biến chứng nguy hiểm do cúm gây ra.

Việt Nam hiện đang cấp phép và lưu hành 4 loại vắc xin cúm là vắc xin cúm tứ giá và Influvac Tetra (Hà Lan), GC FLU Quadrivalent (Hàn Quốc), Ivacflu-S (Việt Nam) và vắc xin cúm tứ giá Vaxigrip Tetra (Pháp).

Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC là đơn vị hàng đầu tại Việt Nam cung cấp đầy đủ vắc xin phòng cúm thế hệ mới với số lượng lớn, đảm bảo chất lượng cao, nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất uy tín trên thế giới.

Tất cả vắc xin tại VNVC đều được bảo quản nghiêm ngặt trong hệ thống kho lạnh hiện đại, tuân thủ tiêu chuẩn GSP, duy trì nhiệt độ ổn định từ 2 - 8 độ C theo đúng yêu cầu của nhà sản xuất. Kho lạnh được trang bị hệ thống giám sát nhiệt độ liên tục, hiển thị thông tin trực quan, giúp kiểm soát và đối chiếu nhiệt độ mỗi 5 phút để đảm bảo vắc xin luôn trong điều kiện tối ưu.

VNVC còn sở hữu hệ thống cảnh báo tự động bằng còi và đèn để phát tín hiệu ngay khi nhiệt độ bảo quản có dấu hiệu bất thường. Đồng thời, hệ thống sẽ lập tức gửi tin nhắn và email đến các bộ phận liên quan như thủ kho, quản lý kho, đội ngũ chất lượng và bảo trì để xử lý kịp thời. Nhờ vậy, vắc xin luôn được bảo quản an toàn gần như tuyệt đối.

Đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng tại VNVC đều được đào tạo chuyên sâu về an toàn tiêm chủng, khám sàng lọc trước tiêm và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Trong trường hợp xảy ra phản ứng sau tiêm, bác sĩ sẽ có mặt ngay trong “giờ vàng” để xử trí kịp thời, đảm bảo an toàn cho khách hàng.

Bên cạnh đó, VNVC còn triển khai dịch vụ nhắc lịch tiêm miễn phí thông qua điện thoại, tin nhắn và ứng dụng VNVC Mobile App, giúp khách hàng dễ dàng theo dõi và đảm bảo tiêm vắc xin cúm đúng lịch, đủ liều để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu.

Để được tư vấn, đặt lịch tiêm vắc xin đăng ký gói vắc xin hoặc tham gia các chương trình ưu đãi, Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC qua:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn.

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App để tra cứu lịch sử tiêm chủng, quản lý mũi tiêm nhanh chóng bằng 2 link sau:

• IOS (iPhone, iPad,...): https://bit.ly/VNVC_APPSTORE
• Android (Oppo, Samsung, Sony,...): https://bit.ly/VNVC_GGPLAY

Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào về vấn đề trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian, quý Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em & Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây.

Tóm lại, Cách trị cảm cúm bằng phương pháp dân gian là một lựa chọn phổ biến nhờ tính an toàn, lành tính và dễ thực hiện. Các biện pháp như uống nước gừng mật ong, xông lá, ăn cháo giải cảm hay sử dụng tỏi đều có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng và hỗ trợ phục hồi nhanh hơn. Tuy nhiên, những phương pháp này chỉ mang tính hỗ trợ, không thể thay thế hoàn toàn thuốc điều trị hay vắc xin phòng cúm. Nếu triệu chứng kéo dài, trở nặng hoặc có dấu hiệu bất thường, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.