Cơn đau như dao đâm, lửa thiêu do Zona thần kinh (giời leo) gây ra

Các cơn đau gây ra do zona thần kinh rất khủng khiếp, được mô tả nặng nề như bị dao đâm, bỏng nước sôi, thậm chí mức độ đau của zona còn được mô tả nặng nề hơn cơn đau của phụ nữ trong quá trình sinh đẻ…, kéo dài nhiều tháng, nhiều năm, thậm chí suốt đời; đặc biệt nặng nề ở người lớn tuổi, người có bệnh nền.

Zona thần kinh là bệnh lý gây ra do sự tái hoạt của virus Varicella Zoster (VZV) tiềm ẩn ở rễ thần kinh cảm giác cạnh cột sống. Đây cũng là tác nhân gây ra bệnh thủy đậu. Bệnh có biểu hiện đặc trưng gồm các ban đỏ, mụn nước, bọng nước tập trung thành đám, thành chùm dọc theo đường phân bố của thần kinh ngoại biên kèm theo đó là các cơn đau đớn rất khủng khiếp.

Bản chất của cơn đau do zona thần kinh là kết quả của sự tổn thương và đáp ứng viêm cục bộ do virus tấn công các dây thần kinh, gây viêm nhiễm. Cơn đau thường bắt đầu với cảm giác ngứa rát, sau đó tiến triển thành đau nhói, bỏng rát hoặc có cảm giác bị châm chích. Đối với nhiều người, cơn đau của zona được mô tả như những cảm giác nóng bỏng, đâm chích hoặc giật nhói, có thể rất dữ dội và liên tục.

Đặc trưng của cơn đau là tính khu trú, thường giới hạn ở một dải da do một nhánh thần kinh chi phối. Các yếu tố như tiếp xúc với quần áo hoặc nhiệt độ cũng có thể làm tăng cường độ đau.

Ngưỡng đau ở mỗi người là khác nhau, do đó trải nghiệm cơn đau zona cũng khác biệt. Các yếu tố ảnh hưởng đến ngưỡng đau bao gồm tâm lý cá nhân, khả năng chịu đựng đau và mức độ tổn thương thần kinh do virus gây ra.

Theo các chuyên gia, zona thần kinh được phân chia làm 3 giai đoạn bao gồm giai đoạn tiền khởi phát, giai đoạn bùng phát cấp tính, giai đoạn mãn tính và các cơn đau do zona gây ra ở từng giai đoạn cũng khác nhau.

Ở giai đoạn khởi phát, zona thần kinh khiến người bệnh thường có cảm giác ngứa ran, đau đớn như kim châm, cơn đau thay đổi theo đợt có thể đau liên tục hoặc đau theo từng cơn, người bệnh có cảm giác nóng ran ở một vùng cụ thể trên cơ thể. Phát ban xuất hiện có thể kèm theo sốt, mệt mỏi, đau đầu.

Khi bước vào giai đoạn bùng phát cấp tính, người bệnh bắt đầu xuất hiện triệu chứng phát ban và bọng nước gây viêm, ngứa nằm dọc 1 bên cơ thể. Ban đầu, dịch có trong bọng nước không có màu nhưng dần hình thành mủ và chuyển đục. Một khi các bọng nước bắt đầu bị phá vỡ, sự nhiễm trùng gia tăng và làm tăng khả năng lây nhiễm cho người khác. Ở giai đoạn này, người bệnh sẽ phải trải qua các cơn đau nhức tăng dần dữ dội. Các vết thương cuối cùng sẽ đóng vảy, các vùng phát ban có thể tự lành trong khoảng 2 - 4 tuần.

Ở giai đoạn mãn tính, đây cũng là giai đoạn xuất hiện biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh - đau dây thần kinh sau zona (PHN). Người trên 50 tuổi có nguy cơ đau sau zona cao gấp 15 - 25 lần so với người dưới 30 tuổi.

Đau thần kinh sau Zona do sự phát triển và tấn công mạnh mẽ của virus lên các dây thần kinh cảm giác, làm những đầu mút tận cùng của các dây thần kinh bị viêm nhiễm, xơ hóa và hoại tử. Điều này khiến hệ thống dây thần kinh không thể gửi thông tin cảm giác từ da đến não bộ như thông thường, làm nhiễu loạn và lộn xộn thông tin ở mức độ cao, gây ra những cơn đau nhức thần kinh vô cùng khó chịu.

Đau thần kinh sau Zona biểu hiện bằng các cơn đau nhức, bỏng rát dữ dội (cơn đau được mô tả như có gai nhọn đâm qua da, như bị bỏng nước sôi, đau dữ dội ở xương sườn…), thậm chí mức độ đau của Zona còn được mô tả nặng nề hơn cơn đau của phụ nữ trong quá trình sinh đẻ… khiến người bệnh rất khó chịu và gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày.

Đặc biệt, có khoảng 5 - 50% người bệnh sẽ gặp biến chứng đau dây thần kinh sau zona kéo dài nhiều tháng hoặc nhiều năm, thậm chí cơn đau kéo dài dai dẳng đến suốt cuộc đời.

Theo các chuyên gia thần kinh, đau thần kinh sau zona là một biến chứng bao gồm các tổn thương đầu mút thần kinh và cơ chế đau mãn tính, là biến chứng phổ biến và chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu nhằm chấm dứt hoàn toàn cơn đau. Hơn thế, biến chứng này kéo dài dai dẳng, làm suy giảm trầm trọng chất lượng cuộc sống, khiến tinh thần người bệnh luôn trong trạng thái mệt mỏi, căng thẳng.

Chính vì vậy, để phòng ngừa zona thần kinh và biến chứng đau dây thần kinh sau zona cùng các biến chứng nguy hiểm khác của bệnh như điếc, mù lòa, liệt mặt, viêm não, viêm màng não, viêm phổi…, chuyên gia khuyến cáo cần tiêm vắc xin zona đầy đủ, đúng lịch đặc biệt là người đã từng mắc thủy đậu, từng mắc zona thần kinh, người từ 50 tuổi hoặc 18 tuổi trở lên có nguy cơ cao mắc zona thần kinh.

Vắc xin zona thần kinh giúp ngăn chặn sự tái hoạt động của virus đang tiềm ẩn trong các hạch thần kinh sau khi mắc thủy đậu, từ đó giảm nguy cơ mắc bệnh zona và các biến chứng liên quan.

Vắc xin Shingrix do hãng dược phẩm GSK nghiên cứu sản xuất cho hiệu lực tốt trong việc phòng ngừa bệnh Zona thần kinh cũng như các biến chứng sau Zona lên đến 97,2% ở nhóm từ 50 tuổi trở lên. Giảm rõ rệt nguy cơ phát triển các biến chứng liên quan đến Zona thần kinh (biến chứng đau thần kinh sau do Zona hay biến chứng khác) trong nhóm từ 50 tuổi trở lên.

Nhóm người từ 70 tuổi trở lên, vắc xin cho hiệu lực ngăn ngừa PHN là 88,8%. Hiệu lực Shingrix ở nhóm người có bệnh lý nền tương đối cao từ 84,5% tới 97% (tùy thuộc từng bệnh lý nền). Hiệu lực ở người từ 18 tuổi trở lên có tình trạng suy giảm miễn dịch do bệnh lý là 70 - 87%.

Vắc xin Shingrix (bất hoạt, tái tổ hợp) được sử dụng từ năm 2017, đến nay đã có 51 quốc gia đưa vắc xin Shingrix vào sử dụng. Trong đó có 14 quốc gia đã đưa vào tiêm chủng quốc gia như Úc, Canada, Đức, Hy Lạp, Israel, Ý, Luxembourg, Hà Lan, New Zealand, Vương quốc Ả Rập Saudi, Tây Ban Nha, Thụy Sĩ, Vương quốc Anh, Áo.

Việt Nam đã có vắc xin zona thần kinh (bệnh giời leo) và triển khai tiêm đầu tiên tại hàng trăm trung tâm VNVC hiện đại trên toàn quốc. Từ ngày 4/10/2024, nhằm giúp người dân có cơ hội tiếp cận sớm với vắc xin quan trọng, phòng bệnh hiệu quả, VNVC ưu đãi 180.000 đồng cho Khách hàng đăng ký tiêm và thanh toán ngay trọn phác đồ 2 mũi vắc xin Shingrix tại tất cả trung tâm tiêm chủng VNVC toàn quốc.

Tìm hiểu thêm thông tin chi tiết về chương trình TẠI ĐÂY

VNVC là hệ thống trung tâm tiêm chủng vắc xin cho trẻ em và người lớn An toàn - Uy tín - Chất lượng tại Việt Nam. Tất cả vắc xin tại tại VNVC đều được nhập khẩu trực tiếp, chính hãng với số lượng lớn, đảm bảo cung ứng đầy đủ trước nhu cầu tiêm chủng phòng bệnh ngày càng cao của người dân.

VNVC hiện đang có hơn 50 loại vắc xin phòng ngừa gần 50 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho cả trẻ em và người lớn. Tất cả vắc xin đều được bảo quản trong hệ thống dây chuyền bảo quản lạnh (Cold chain) gồm kho lạnh GSP tiêu chuẩn quốc tế, hệ thống xe lạnh , đảm bảo vắc xin được bảo quản trong nhiệt độ tối ưu từ 2 – 8 độ C theo đúng yêu cầu nghiêm ngặt của nhà sản xuất.

100% Khách hàng đến tiêm chủng tại VNVC đều được khám sàng lọc miễn phí trước khi tiêm với đội ngũ bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm. 100% điều dưỡng viên đều có trình độ chuyên môn cao, tay nghề giỏi và thường xuyên được đào tạo kỹ năng tiêm nhẹ nhàng, êm ái. Đặc biệt, tất cả bác sĩ, điều dưỡng viên tại VNVC đều có chứng chỉ tiêm chủng an toàn.

Ngoài ra, VNVC còn cam kết luôn bình ổn giá, không tăng giá bất thường ngay cả những loại vắc xin quan trọng, vắc xin thế hệ mới, vắc xin thường xuyên khan hiếm trên thị trường. Đặc biệt, VNVC còn mang đến giải pháp chi trả tài chính linh hoạt với chương trình “Tiêm vắc xin trước, trả chi phí sau” không lãi suất, trả góp với thủ tục dễ dàng, thuận tiện, kỳ hạn linh hoạt 6 hoặc 12 tháng với toàn bộ phần lãi suất được VNVC chi trả thay cho Khách hàng; hỗ trợ chia nhỏ gói thanh toán thành nhiều lần…

Để được tư vấn các thông tin xoay quanh vắc xin cho trẻ em và người lớn, đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn.
• Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tiktok Bác sĩ Tiêm chủng VNVC

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:

• Đối với các hệ điều hành IOS (iPhone, iPad…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY
• Đối với các hệ điều hành Android (Oppo, Samsung, Sony…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ