Đọc kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung: Ý nghĩa các chỉ số bạn nên biết

Trên toàn cầu, ung thư cổ tử cung là loại ung thư phổ biến thứ 4 về cả tỷ lệ mắc bệnh và tỷ lệ tử vong ở phụ nữ. Tuy nhiên, ung thư cổ tử cung hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được phát hiện sớm các tổn thương, với tỷ lệ là 80 - 90% ở giai đoạn I và 75% ở giai đoạn II.

Do đó, việc tầm soát ung thư cổ tử cung theo định kỳ là vô cùng cần thiết để kịp thời phát giác mầm bệnh, góp phần gia tăng tỷ lệ thành công trong điều trị. Vậy sau khi thực hiện xét nghiệm, có thể tự đọc kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung không? Đọc như thế nào? Cùng chuyên gia VNVC tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây!

Bạn có thể tự đọc được chỉ số tầm soát ung thư cổ tử cung không?

Tất cả người thực hiện sàng lọc ung thư cổ tử cung đều có thể tự đọc các chỉ số tầm soát ung thư cổ tử cung. Việc trang bị thêm kiến thức về ý nghĩa các chỉ số hiển thị trong kết quả xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung có thể làm tăng cảm giác an tâm và giảm bớt đi lo lắng ở người thực hiện xét nghiệm.

Tuy nhiên, kết quả tầm soát vẫn nên được giải thích bởi một chuyên gia y tế, thường là bác sĩ phụ khoa hoặc bác sĩ chuyên khoa khác vì đọc kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung, dù là Pap smear hay xét nghiệm HPV, không chỉ là một con số đơn giản. Chúng bao gồm nhiều thông tin kỹ thuật, cần được phân tích dựa trên nhiều yếu tố, bao gồm tuổi tác, tiền sử bệnh lý, các xét nghiệm khác... Việc tự giải thích có thể dẫn đến hiểu sai lệch, gây lo lắng không cần thiết hoặc bỏ qua những vấn đề nghiêm trọng cần được xử lý kịp thời.

Bên cạnh đó, có nhiều cách phân loại khác nhau trong kết quả xét nghiệm, từ bình thường đến bất thường và các mức độ bất thường khác nhau. Chỉ có bác sĩ chuyên khoa mới có thể hiểu được ý nghĩa của những phân loại này trong từng trường hợp cụ thể. Dựa trên kết quả tầm soát, bác sĩ sẽ quyết định xem cần làm những xét nghiệm bổ sung nào hoặc có cần điều trị hay không. Việc tự đọc kết quả sẽ không cho phép bạn đưa ra được các quyết định y tế chính xác và an toàn.

Ngoài ra, việc tự đọc kết quả có thể khiến bạn hiểu sai, lo lắng thái quá hoặc ngược lại, chủ quan với những kết quả bất thường. Điều này có thể dẫn đến việc trì hoãn việc tìm kiếm sự chăm sóc y tế cần thiết. Vì vậy, điều quan trọng là phải trao đổi với bác sĩ để được giải thích kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung một cách chính xác và nhận được hướng dẫn y tế phù hợp. Bác sĩ sẽ cung cấp cho bạn thông tin rõ ràng, giúp bạn hiểu rõ tình trạng sức khỏe của mình và đưa ra kế hoạch quản lý sức khỏe phù hợp.

Tầm soát ung thư cổ tử cung là phương pháp giúp sàng lọc, phát hiện sớm những bất thường, tổn thương hay các dấu hiệu tiền ung thư hoặc ung thư giai đoạn sớm, trước khi mầm bệnh bùng phát thành triệu chứng, góp phần gia tăng tỷ lệ điều trị thành công bệnh. Theo các chuyên đến từ Hệ thống tiêm chủng VNVC, ung thư được chẩn đoán ở giai đoạn đầu, khi khối u còn nhỏ và chưa di căn, có khả năng điều trị thành công cao hơn rất nhiều.

Thời điểm thực hiện tầm soát ung thư cổ tử cung và các loại xét nghiệm khác phụ thuộc vào độ tuổi và tiền sử sức khỏe. Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ và các tổ chức khác đưa ra khuyến nghị như sau:

• Độ tuổi 21 - 29: Khuyến nghị nên xét nghiệm Pap lần đầu ở độ tuổi 21. Sau đó nên làm xét nghiệm Pap 3 năm một lần. Ngay cả những người đã hoạt động tình dục cũng không cần làm xét nghiệm Pap trước 21 tuổi;
• Độ tuổi 30 - 65: Xét nghiệm HPV 5 năm/ lần hoặc xét nghiệm đồng thời HPV/Pap mỗi 5 năm hoặc xét nghiệm Pap 3 năm một lần;
• Từ 65 tuổi trở lên: Nếu ở độ tuổi này, hãy trao đổi với bác sĩ về tính cần thiết để thực hiện sàng lọc ung thư cổ tử cung. Nếu đã sàng lọc thường xuyên và có kết quả bình thường, có thể sẽ không cần thực hiện tầm soát nữa. (2)

Hướng dẫn đọc kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung

Tầm soát ung thư cổ tử cung sẽ có hai loại xét nghiệm bao gồm xét nghiệm HPV và xét nghiệm Pap (phết tế bào cổ tử cung), cụ thể cách đọc kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung như sau:

1. Kết quả xét nghiệm HPV

Xét nghiệm HPV là phương pháp sử dụng mẫu tế bào từ cổ tử cung để tìm kiếm các dấu hiệu nhiễm trùng với virus gây u nhú ở người (HPV) có nguy cơ cao dẫn đến ung thư cổ tử cung. Sau quá trình phân tích trong phòng thí nghiệm, thường sẽ cho ra kết quả là có hay không sự hiện diện của HPV trong cơ thể, cụ thể như sau:

• Không có HPV trong mẫu xét nghiệm (Âm tính)

Nếu kết quả xét nghiệm HPV thể hiện dòng chữ “Âm tính (Negative)” hay “Không phát hiện bất thường”, tức không phát hiện HPV trong mẫu xét nghiệm, điều này cho thấy người thực hiện xét nghiệm đang không nhiễm khoảng 40 tuýp HPV đang lưu hành phổ biến. Tuy nhiên, thực tế HPV có hơn 200 chủng khác nhau, do đó kết quả xét nghiệm cho ra âm tính không có nghĩa là không nhiễm HPV. Vì vậy, vẫn không được chủ quan trong việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa.

Khi kết quả xét nghiệm HPV trả về là âm tính, bác sĩ sẽ chỉ định người thực hiện không cần phải làm xét nghiệm sàng lọc nào khác trong 5 năm tới (hoặc trong 3 năm nếu gặp tình trạng suy giảm miễn dịch).

• Có virus HPV trong mẫu xét nghiệm (Dương tính HPV)

Khi nhận được kết quả xét nghiệm thể hiện dòng chữ “Dương tính (Positive)” hoặc “Phát hiện bất thường”, nghĩa là có sự hiện diện của HPV trong cơ thể, nhưng điều này không có nghĩa là bị ung thư. Thông thường, đối với trường hợp cho ra kết quả dương tính, bác sĩ sẽ thực hiện thêm các xét nghiệm bổ sung như sinh thiết cổ tử cung, sinh thiết kết hợp cùng nội soi…

• Trường hợp có thay đổi tế bào bất thường

Trong trường hợp kết quả xét nghiệm cho thấy bị nhiễm HPV nhưng có thay đổi tế bào bất thường, tức đây là kết quả nguy cơ cao, cần phải điều trị. Nếu không được can thiệp và điều trị kịp thời, có thể tiến triển thành ung thư. Nếu nhận được kết quả này, người xét nghiệm có thể được chỉ định thực hiện thủ thuật gọi là soi cổ tử cung để bác sĩ hoặc y tá quan sát kỹ hơn tế bào bất thường.

• Trường hợp không có thay đổi tế bào

Trong trường hợp kết quả xét nghiệm cho thấy bị nhiễm HPV không có thay đổi tế bào, có nghĩa là có sự hiện diện của HPV nhưng không thay đổi tế bào cổ tử cung.

Hầu hết các trường hợp nhiễm HPV này sẽ tự khỏi, nhưng để an toàn, người xét nghiệm cần phải quay trở lại để xét nghiệm sàng lọc cổ tử cung sau 12 tháng để kiểm tra xem tình trạng nhiễm HPV đã được loại bỏ hay chưa. Nếu vẫn còn HPV sau 2 năm, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện soi cổ tử cung. (3)

2. Kết quả xét nghiệm PAP

Xét nghiệm Pap (phết tế bào cổ tử cung) là phương pháp tầm soát để phát hiện sự bất thường của các tế bào cổ tử cung, với độ nhạy khoảng 50 - 75% và độ đặc hiệu đạt 80 - 90%, tùy vào phương pháp thực hiện. Xét nghiệm Pap có thể cho ra những kết quả như sau:

• Kết quả bình thường: Không tìm thấy tế bào cổ tử cung bất thường nào. Bác sĩ có thể tư vấn thực hiện lại xét nghiệm Pap sau 3 năm. Nếu kết hợp xét nghiệm HPV và cũng cho ra kết quả bình thường, bác sĩ có thể chỉ định lần xét nghiệm tới là 5 năm, tùy thuộc vào độ tuổi và bệnh sử;
• Kết quả không rõ: Mẫu xét nghiệm có thể không đủ tế bào hoặc các tế bào có thể tụ lại với nhau hoặc bị chất nhầy che khuất. Khi cho ra kết quả này, bác sĩ có thể chỉ định thực hiện lại xét nghiệm sau đó;
• Kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung bất thường: Là những bất thường được tìm thấy trong các tế bào cổ tử cung, thông thường sẽ có các loại kết quả như sau:

Kết quả sàng lọc ung thư cổ tử cung cho bạn biết điều gì?

Đọc kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung giúp phát hiện các tế bào bất thường cũng như những tổn thương tiền ung thư xâm nhập từ sớm, từ đó có thể được can thiệp kịp thời, hạn chế nguy cơ tiến triển thành bệnh xâm lấn hoặc các loại ung thư nguy hiểm, góp phần gia tăng tỷ lệ điều trị bệnh thành công.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, có hơn 90% phụ nữ được chẩn đoán mắc ung thư cổ tử cung ở giai đoạn đầu sống được hơn 5 năm, đồng thời giảm chi phí chăm sóc sức khỏe và điều trị đáng kể.

Tầm soát ung thư cổ tử cung thường được thực hiện dựa trên hai phương pháp chính là xét nghiệm Pap và xét nghiệm HPV. Đối với kết quả xét nghiệm Pap, sẽ cho biết có phát hiện những tế bào cổ tử cung bất thường, khả năng tiến triển thành ung thư nguy hiểm sau này.

Đối với kết quả xét nghiệm HPV, mục đích sẽ cho biết có sự hiện diện của các chủng HPV (tác nhân hàng đầu gây ung thư cổ tử cung). Việc có cần xét nghiệm đồng thời giữa 2 loại xét nghiệm hay không, sẽ tùy thuộc vào kết quả xét nghiệm Pap. Trong trường hợp kết quả xét nghiệm Pap là bất thường, lúc này bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện thêm một số xét nghiệm nữa, trong đó có xét nghiệm HPV.

Cần làm gì tiếp theo khi có kết quả tầm soát cổ tử cung?

Điều cần làm tiếp theo sau khi có kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung là trao đổi với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế đã thực hiện xét nghiệm để được giải thích kết quả một cách chi tiết và đề xuất phương án phù hợp với từng trường hợp cụ thể.

1. Làm gì khi âm tính?

Khi nhận kết quả tầm soát cổ tử cung là âm tính hoặc không phát hiện dấu hiệu bất thường, người được xét nghiệm có thể yên tâm về tình trạng sức khỏe hiện tại của bản thân vì các tế bào ở cổ tử cung vẫn chưa có biến đổi bất thường. Song vẫn cần phải duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh và các biện pháp phòng ngừa an toàn để hạn chế tối đa nguy cơ tiến triển thành bệnh trong tương lai. Đồng thời, vẫn cần tiếp tục thực hiện tầm soát ung thư cổ tử cung theo định kỳ trong những năm tới theo chỉ định của bác sĩ.

Đối với kết quả xét nghiệm Pap bình thường, người xét nghiệm sẽ được hẹn quay trở lại xét nghiệm trong 1 - 3 năm nữa theo khuyến cáo của bác sĩ. Nếu thực hiện xét nghiệm kết hợp giữa Pap và HPV và cho ra kết quả bình thường, bác sĩ có thể chỉ định lần xét nghiệm tới là 5 năm, phụ thuộc vào độ tuổi và lịch sử bệnh lý.

Bên cạnh đó, nếu chưa tiêm vắc xin phòng HPV, cần khẩn trương đi tiêm phòng càng sớm càng tốt, để hỗ trợ bảo vệ ngăn chặn nhiễm HPV - tác nhân chính gây ung thư cổ tử cung hiệu quả. Hiện có 2 loại vắc xin phòng HPV là Gardasil và Gardasil 9, có khả năng phòng ngừa các chủng HPV nguy cơ cao gây ra các bệnh đường sinh dục, loạn sản, tiền ung thư và ung thư một cách hiệu quả.

Nếu có nhu cầu tiêm vắc xin phòng HPV hoặc bất kỳ vắc xin nào khác tại VNVC, Quý Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC thông qua hotline 028.7102.6595 hoặc inbox qua fanpage facebook VNVC - Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em Người lớn hoặc đến ngay các trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc để được nhân viên chăm sóc Khách hàng hướng dẫn chi tiết, được bác sĩ thăm khám sàng lọc, tư vấn sức khỏe và chỉ định tiêm ngừa phù hợp. Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây.

2. Làm gì khi có kết quả dương tính?

Kết quả dương tính cho thấy sự hiện diện của những thay đổi bất thường cần được điều tra thêm. Hãy giữ bình tĩnh, đặt lịch hẹn ngay với bác sĩ để được tư vấn và giải thích rõ ràng về kết quả.

Bác sĩ sẽ dựa trên kết quả xét nghiệm và tình trạng sức khỏe của bạn để chỉ định các xét nghiệm bổ sung như colposcopy (khám cổ tử cung bằng kính soi) để quan sát kỹ hơn các vùng bất thường hoặc sinh thiết (lấy mẫu mô để xét nghiệm mô bệnh học) để xác định chính xác bản chất của các bất thường đó. Xét nghiệm HPV cũng có thể được thực hiện nếu chưa được thực hiện trước đó.

Sau khi có đủ thông tin, bác sĩ sẽ đề xuất phương án điều trị hoặc theo dõi phù hợp. Điều quan trọng là người bệnh cần phải tuân thủ mọi hướng dẫn của bác sĩ để được chăm sóc y tế tốt nhất và điều trị kịp thời nếu cần thiết.

Bên cạnh đó, người xét nghiệm cần duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh, thiết lập khẩu phần dinh dưỡng hợp lý, kết hợp tập luyện thể thao nhẹ nhàng, hạn chế căng thẳng, ngủ đủ giấc,.. để hỗ trợ tăng cường sức đề kháng, đào thải những yếu tố độc hại, kìm hãm sự phát triển của HPV, hỗ trợ phục hồi sức khỏe một cách tích cực và nhanh chóng.

Một số câu hỏi thường gặp về kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung

1. Kết quả sàng lọc ung thư cổ tử cung có thể bị sai không?

Đôi khi, đọc kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung có thể cho ra kết quả sai, được gọi là dương tính giả hoặc âm tính giả, cụ thể như sau:

• Kết quả dương tính giả là mặc dù không nhiễm HPV hoặc thay đổi tế bào cổ tử cung nhưng kết quả đưa ra là “dương tính”. Việc này có thể khiến người xét nghiệm phải tiến hành thêm các xét nghiệm khác và cho thấy không có nguy cơ mắc ung thư vào thời điểm đó, gây tốn thời gian và chi phí xét nghiệm, nhưng nhìn chung không ảnh hưởng đến sức khỏe;
• Kết quả âm tính giả sẽ mang lại rủi ro nghiêm trọng hơn rất nhiều khi dù có nhiễm HPV hoặc có tế bào bất thường ở cổ tử cung nhưng kết quả đưa ra là “âm tính”, làm bỏ lỡ cơ hội ngăn chặn ung thư phát triển, gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe, giảm tỷ lệ điều trị thành công nếu tiến triển thành ung thư.

Nhằm đảm bảo việc tầm soát ung thư cổ tử cung cho ra kết quả chính xác, hạn chế những sai lệch, người xét nghiệm cần lưu ý:

• Không thụt rửa âm đạo, quan hệ tình dục, sử dụng thuốc đặt âm đạo, dung dịch vệ sinh trong vòng 48 tiếng trước khi tầm soát;
• Nên để kinh nguyệt sạch 5 ngày trước khi thực hiện tầm soát;
• Không nên thực hiện xét nghiệm sàng lọc ung thư cổ tử cung khi đang mắc các bệnh viêm nhiễm cơ quan sinh dục, nên điều trị dứt điểm để đảm bảo độ chính xác của kết quả xét nghiệm.

2. Tầm soát ung thư cổ tử cung ở đâu cho kết quả chính xác cao?

Để tầm soát ung thư cổ tử cung cho ra kết quả chính xác cao, cần phải lựa chọn địa điểm xét nghiệm uy tín, có giấy phép hoạt động, đầy đủ trang thiết bị y tế hiện đại, đội ngũ bác sĩ giỏi, giàu kinh nghiệm, để đảm bảo quá trình xét nghiệm được diễn ra chuyên nghiệp, đạt chuẩn.

Hệ thống Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) Tâm Anh là một trong những địa điểm thực hiện tầm soát ung thư cổ tử cung uy tín, an toàn với gói dịch vụ tầm soát tổng quát tiện ích. Đồng thời, BVĐK Tâm Anh còn sở hữu đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn, nhiều năm kinh nghiệm trong điều trị ung thư cũng như các bệnh phụ khoa. Đặc biệt, trang thiết bị y tế tại BVĐK Tâm Anh được nhập khẩu trực tiếp từ châu Âu cho ra kết quả với độ chính xác cao.

HỆ THỐNG BỆNH VIỆN ĐA KHOA TÂM ANH

• Địa chỉ Hà Nội: 108 Hoàng Như Tiếp, P.Bồ Đề, Q.Long Biên, TP. Hà Nội
• Hotline: 024 3872 3872 - 024 7106 6858
• Địa chỉ TP.HCM:  
  • 2B Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình, TP.HCM
  • 25 Nguyễn Hữu Thọ, P.Tân Hưng, Q.7, TP.HCM
  • 316C Phạm Hùng, P.5, Q.8, TP.HCM
• Hotline: 028 7102 6789 - 093 180 6858

Đọc kết quả tầm soát ung thư cổ tử cung có khả năng giúp cho người xét nghiệm hiểu rõ hơn về tình trạng bệnh lý của bản thân, tạo ra cảm giác an tâm và sự chủ động trong nhu cầu điều trị, can thiệp y tế. Việc tầm soát ung thư cổ tử cung sớm có thể làm giảm tỷ lệ ung thư cổ cung từ 50 - 80% ở phụ nữ. Chính vì vậy, chị em từ 21 tuổi trở lên, nên chủ động khám và sàng lọc ung thư cổ tử cung định kỳ theo khuyến nghị của các chuyên gia y tế.