Hàng chục nghìn người tiêm vắc xin Sốt xuất huyết tại VNVC sau 1 tuần ra mắt

Hệ thống tiêm chủng VNVC vừa ra mắt và triển khai tiêm vắc xin sốt xuất huyết Qdenga lần đầu tiên tại Việt Nam trong bối cảnh số ca mắc bệnh tiếp tục gia tăng và gây áp lực lớn cho ngành y tế. Vắc xin này, được phát triển để phòng ngừa 4 tuýp virus Dengue gồm DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4, giảm 90% nguy cơ nhập viện, từ đó tiết kiệm hàng trăm tỷ đồng chi phí điều trị và chăm sóc y tế.

Theo thông tin từ cuộc thảo luận chuyên sâu diễn ra ở TP.HCM vào tối 26/9, sốt xuất huyết hiện không có phương pháp điều trị đặc hiệu, trọng tâm là phát hiện sớm và điều trị các triệu chứng. Trước gánh nặng bệnh tật, các chuyên gia kỳ vọng vắc xin góp phần ngăn chặn bùng phát dịch bệnh, giảm gánh nặng sốt xuất huyết cho hệ thống y tế vốn đã quá tải ở các góc độ: phòng bệnh, giúp giảm số mắc và ca bệnh nặng, giảm chi phí điều trị.

Đối với cá nhân, vắc xin Qgenda phòng bệnh sốt xuất huyết có phác đồ hai liều, hiệu quả phòng bệnh lên đến 80,2% và giảm đến 90,4% nguy cơ nhập viện vì bệnh diễn tiến nặng, giảm chi phí điều trị xuống mức thấp nhất. Rộng hơn, đối với cộng đồng, vắc xin góp phần giảm tỷ lệ mắc, nếu sử dụng thường xuyên hàng năm có thể ngăn dịch bệnh bùng phát. Qua đó góp phần cởi bỏ áp lực quá tải cho ngành y tế.

PGS.TS.BS Trần Ngọc Hữu - Nguyên Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM, nhận định vắc xin có thể trở thành "vũ khí mới" giúp phòng, giảm rất nhanh sốt xuất huyết. Ông nhấn mạnh vai trò của vắc xin khi bệnh sốt xuất huyết đã xuất hiện từ năm 1959 và từng chỉ được kiểm soát qua điều trị và diệt muỗi. Nỗ lực kiểm soát dịch bệnh đổ ra nhưng không thể kiểm soát triệt để, toàn diện. Vắc xin sẽ thay đổi điều này.

Đồng tình với quan điểm này, BS Trương Hữu Khanh - Phó chủ tịch Liên chi hội truyền nhiễm TP.HCM, khẳng định vắc xin có ý nghĩa lớn trong giảm nguy cơ lây nhiễm, bởi bệnh này khó kiểm soát nguồn lây khi có tới 80% người nhiễm không có triệu chứng vẫn có khả năng lây nhiễm sốt xuất huyết.

"Nếu không có vắc xin, chúng ta chỉ 'theo đuôi' sốt xuất huyết", bác sĩ Khanh cảnh báo.

Ở một khía cạnh khác, BS Bạch Thị Chính - Giám đốc Y khoa Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC, giải thích việc kiểm soát sốt xuất huyết bằng cách diệt muỗi và bọ gậy hàng tuần đòi hỏi sự kiên trì để kiểm soát sốt xuất huyết hiệu quả, nhưng lại khó duy trì với nhiều người do áp lực mưu sinh hàng ngày.

Ngoài ra, một người có thể mắc sốt xuất huyết nhiều lần do các tuýp virus khác nhau, với nguy cơ bệnh trở nặng cao hơn ở lần nhiễm thứ hai. Từ đây, vắc xin đóng vai trò quan trọng trong việc phòng ngừa và chống dịch bệnh, giúp giảm thiểu những khó khăn trong cuộc sống hàng ngày và tránh chi phí điều trị tốn kém, có thể lên đến hàng trăm triệu đồng.

Tại Việt Nam, từ khi vắc xin Qdenga phòng ngừa sốt xuất huyết được triển khai vào ngày 20/9, đến nay, tại 213 trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn quốc đã tiêm và nhận đặt giữ hàng chục nghìn liều vắc xin cho cả trẻ em và người lớn. Riêng sáng cuối tuần ngày 28/9, tại VNVC Hoàng Văn Thụ (Phú Nhuận, TP.HCM) đã ghi nhận hơn 100 Khách hàng đến tiêm lẻ vắc xin sốt xuất huyết này. Chứng tỏ một bộ phận đông đảo người dân đã nhận thức rõ được sự nguy hiểm của căn bệnh này và tầm quan trọng của công tác phòng ngừa bằng vắc xin.

Quay lại với hội thảo chuyên sâu diễn ra ở TP.HCM vào tối 26/9, các chuyên gia đã thảo luận, phân tích gánh nặng y tế từ nhiều góc độ như sức khỏe cộng đồng, nhu cầu nhân lực ngành y tế, chi phí điều trị…, nhấn mạnh tầm quan trọng của vắc xin trong việc giảm thiểu áp lực cho hệ thống y tế.

Theo PGS.TS Nguyễn Vũ Trung - Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM, Việt Nam là một điểm nóng trong vùng dịch tễ sốt xuất huyết, đặc biệt là khu vực phía Nam. Những biến động về tự nhiên, khí hậu và dân cư đã khiến diễn biến của bệnh ngày càng phức tạp và thay đổi đáng kể trong những năm gần đây. Có năm, Việt Nam ghi nhận hơn 100.000 ca mắc hoặc trên 100 ca tử vong do sốt xuất huyết.

Đến tháng 8 năm nay, cả nước đã có gần 53.000 ca mắc và 6 ca tử vong. Một số địa phương đang ghi nhận hàng trăm ca mắc mới mỗi tuần, làm tăng áp lực lên hệ thống y tế. Tại TP.HCM, từ ngày 16 - 22/9, có gần 330 ca nhiễm mới, tăng 8,3% so với trung bình của 4 tuần trước, nâng tổng số ca nhiễm tích lũy từ đầu năm lên hơn 7.300.

Tình hình tại Hà Nội và Gia Lai cũng không khả quan hơn với lần lượt 285 ca và 153 ca chỉ trong một tuần giữa tháng 9. Tổng số ca nhiễm tích lũy tại Hà Nội và Gia Lai từ đầu năm là hơn 3.200 và 1.700.

Việc số lượng bệnh nhân đông đảo đã gây khó khăn lớn cho công tác khám và điều trị, đặc biệt khi điều trị sốt xuất huyết đòi hỏi phải phát hiện và xử lý kịp thời để ngăn ngừa bệnh diễn tiến nặng và biến chứng. Nếu số ca nhiễm tăng đột biến, nguy cơ quá tải bệnh viện là rất lớn.

"Số nhiễm tăng cũng sẽ tăng khả năng lan truyền bệnh trong cộng đồng, tạo ra thách thức kiểm soát ca nhiễm cho cơ quan y tế dự phòng", PGS Trung nhấn mạnh.

TS.BS Nguyễn Minh Tuấn - Trưởng khoa Sốt xuất huyết tại Bệnh viện Nhi đồng 1, đã cho biết rằng việc tăng lên của các ca nặng có thể có liên quan đến sự thống trị của type virus DEN-2. Bên cạnh đó, tình trạng sức khoẻ chung của bệnh nhân, bao gồm thừa cân béo phì và các bệnh nền, cũng góp phần làm gia tăng các trường hợp biến chứng.

Trong những năm gần đây, tình hình dịch sốt xuất huyết tại TP.HCM đã trở thành một vấn đề y tế đáng lo ngại, không chỉ vì tình trạng quá tải và nguy cơ lây nhiễm cao trong cộng đồng, mà còn vì sự gia tăng bất thường của các ca bệnh nặng.

Lý giải cho thực trạng này, TS.BS Nguyễn Minh Tuấn - Trưởng khoa Sốt xuất huyết Bệnh viện Nhi đồng 1, TP.HCM, cho biết việc sự “thống trị” của tuýp huyết thanh virus DEN-2 cùng tình trạng sức khoẻ chung của bệnh nhân, bao gồm thừa cân béo phì và các bệnh nền, cũng góp phần làm gia tăng các trường hợp biến chứng, khiến số ca sốt xuất huyết nặng tăng lên trong những năm gần đây.

Theo số liệu mới nhất từ Bệnh viện Nhi đồng 1, số ca mắc sốt xuất huyết trong năm nay đã vượt qua cùng kỳ năm 2023. Riêng trong tháng 8, bệnh viện đã tiếp nhận 130 trẻ nhập viện, với 8 trường hợp trong số đó gặp biến chứng nghiêm trọng dẫn đến sốc sốt xuất huyết, yêu cầu điều trị tích cực.

Đối với những ca bệnh nặng, các triệu chứng nghiêm trọng như sốc, trụy tim mạch, xuất huyết ồ ạt, giảm thể tích tuần hoàn xuất hiện, khiến nguy cơ tử vong ở mức cao. Các bệnh nhi phải trải qua những biện pháp điều trị hồi sức phức tạp như thở máy, lọc máu, thay huyết tương để có thể vượt qua giai đoạn nguy kịch.

Bác sĩ Chính đã đưa ra một ví dụ cụ thể để minh họa mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Nếu cộng đồng ghi nhận 100.000 ca mắc sốt xuất huyết, với tỷ lệ chuyển nặng trung bình khoảng 5%, sẽ có xấp xỉ 5.000 bệnh nhân cần điều trị trong các phòng chăm sóc tích cực. Chi phí điều trị cho mỗi ca bệnh nặng có thể lên đến khoảng 100 triệu đồng, ước tính tổng chi phí cho việc điều trị có thể lên đến 500 tỷ đồng.

Tình hình này đặt ra thách thức lớn cho hệ thống y tế trong việc kiểm soát, ngăn chặn dịch bệnh và cung cấp điều trị kịp thời cho các bệnh nhân. Điều này đòi hỏi sự hợp tác chặt chẽ giữa các cơ quan y tế, chính quyền và cộng đồng nhằm giảm thiểu tác động của dịch bệnh và bảo vệ sức khoẻ của người dân, đặc biệt là những nhóm người dễ bị tổn thương như trẻ em, phụ nữ mang thai và người có bệnh nền.

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ