Tổng kết Chương trình tư vấn sức khỏe cho người lớn, người có bệnh nền số 5

Mùa Đông - Xuân là thời điểm số ca mắc các bệnh đường hô hấp tăng cao trong năm, trong đó cúm và viêm phổi do phế cầu được cảnh báo là những mối nguy hiểm hàng đầu, đặc biệt với người lớn tuổi và người có bệnh nền. Cúm có thể dẫn đến các biến chứng nặng nề, gây suy hô hấp, viêm cơ tim, thậm chí tử vong. Viêm phổi do phế cầu là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trong các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp. Tuy nhiên, hàng triệu ca bệnh nghiêm trọng và tử vong hàng năm, liên quan đến hai căn bệnh này đã có thể phòng ngừa an toàn và hiệu quả bằng cách tiêm vắc xin.

Đây là những thông tin quan trọng được các chuyên gia y tế và bác sĩ chia sẻ trong chương trình tư vấn sức khỏe cho người lớn, người có bệnh nền số 5 với chủ đề “Sự nguy hiểm của bệnh cúm và viêm phổi do phế cầu mùa Đông – Xuân và vắc xin phòng ngừa các bệnh hô hấp cho người lớn” diễn ra vào thứ Tư ngày 19/2/2025, tại VNVC Hà Đông. Chương trình có sự tài trợ từ tập đoàn dược phẩm và công nghệ sinh học hàng đầu thế giới – Pfizer (Mỹ).

Sự nguy hiểm của bệnh cúm và viêm phổi do phế cầu mùa Đông - Xuân

Thời điểm giao mùa Đông - Xuân với nhiệt độ lạnh sâu kéo dài và độ ẩm cao là môi trường lý tưởng cho sự sinh sôi và tồn tại của nhiều loại virus, vi khuẩn trên các bề mặt và trong không khí. Các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, như cúm mùa và viêm phổi do phế cầu, có nguy cơ gia tăng mạnh.

Thời tiết lạnh không chỉ kéo dài thời gian tồn tại của các tác nhân gây bệnh mà còn làm suy giảm sức đề kháng của con người, đặc biệt trong bối cảnh hệ miễn dịch ở nhiều người vẫn còn yếu sau đại dịch COVID-19. Các yếu tố đặc trưng của mùa Đông - Xuân, như thiếu ánh sáng mặt trời, dẫn đến suy giảm vitamin D trong cơ thể, càng làm trầm trọng hơn tình trạng nhiễm bệnh.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thống kê mỗi năm có khoảng một tỉ ca mắc cúm mùa, trong đó 3 - 5 triệu ca nặng, 290.000 - 650.000 trường hợp tử vong. Hiện nhiều quốc gia Bắc bán cầu đang gia tăng ca bệnh hô hấp cấp do cúm mùa, RSV, hMPV, mycoplasma pneumoniae vào cuối năm. Điển hình như cúm mùa đang bùng phát mạnh tại Nhật Bản. Từ 9/2024 - 1/2025, quốc gia này đã ghi nhận 9,5 triệu ca cúm, tính riêng tuần cuối năm 2024 là 317.000 ca.

Tại Việt Nam, theo Bệnh viện Nhi Trung ương, trong giai đoạn đầu vụ mùa Đông - Xuân, số ca cúm tăng đột biến, từ 200 ca/tuần vào giữa tháng 12/2024 lên hơn 1.200 ca/tuần – gấp 6 lần, trong đó có nhiều trường hợp nặng phải thở máy. Thống kê của Bộ Y tế cho thấy, năm 2024 ghi nhận 289.876 ca cúm mùa với 8 ca tử vong. Mặc dù số ca mắc giảm 17,9% so với năm trước, nhưng số ca tử vong lại tăng thêm 5 trường hợp, cho thấy mức độ nghiêm trọng của căn bệnh này. Các chuyên gia cảnh báo nhóm nguy cơ cao, bao gồm người cao tuổi, người có bệnh nền và suy giảm miễn dịch, cần đặc biệt cẩn trọng vì nguy cơ trở nặng và tử vong cao.

Cúm mùa là bệnh nhiễm trùng hô hấp cấp tính do virus không chỉ gây triệu chứng thông thường mà còn dẫn đến biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, viêm não, nhiễm trùng huyết, suy đa cơ quan... Đặc biệt, bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) hoặc có tổn thương phổi từ trước dễ gặp tình trạng nặng hơn khi virus cúm tấn công trực tiếp vào hệ hô hấp. Theo ThS.BSNT Nguyễn Thị Thúy Hậu, tỷ lệ tử vong do cúm tăng cao theo độ tuổi, từ 6/100.000 người ở nhóm dưới 65 tuổi, lên đến 44/100.000 người ở nhóm trên 65 tuổi.

Ngoài cúm, viêm phổi do phế cầu khuẩn cũng là một nguy cơ nghiêm trọng cần được đặc biệt chú ý. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, khoảng 90% dân số mang vi khuẩn phế cầu khuẩn trong vùng họng mà không có biểu hiện bệnh, thậm chí người hoàn toàn khỏe mạnh vẫn có thể mang vi khuẩn này và đóng vai trò như người lành mang trùng.

Trong trạng thái bình thường, hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả sẽ tạo thành một "lá chắn" ngăn chặn vi khuẩn phế cầu vượt qua, khiến chúng không thể gây bệnh mà chỉ tồn tại "ẩn mình" trong hầu họng. Tuy nhiên, khi sức đề kháng của cơ thể suy giảm - do nhiễm bệnh, căng thẳng, suy dinh dưỡng hoặc các bệnh lý nền - vi khuẩn có thể lợi dụng cơ hội để tấn công và gây bệnh. Đặc biệt, phế cầu khuẩn có khả năng tấn công sâu vào các cơ quan quan trọng như não, phổi, hoặc hệ tuần hoàn, dẫn đến các tình trạng nghiêm trọng như viêm màng não, viêm phổi, hoặc nhiễm khuẩn huyết.

Người lớn trên 50 tuổi và nhóm người cao tuổi từ 65 tuổi trở lên, đặc biệt những người có bệnh nền mạn tính như tim mạch, tiểu đường, phổi mạn tính hoặc suy giảm chức năng miễn dịch, đều là các đối tượng dễ mắc bệnh nặng và nguy cơ tử vong cao. Tỷ lệ tử vong do viêm phổi nặng lên đến 1/20 trường hợp. Viêm tai giữa có thể gây điếc tai, giảm thính lực, viêm xương chũm. Viêm màng não có tỷ lệ tử vong 1/ 12 ở trẻ em và 1/6 ở người lớn. Nhiễm khuẩn huyết có thể dẫn đến cắt cụt chi, suy đa tạng. Tỷ lệ tử vong là 1/30 ở trẻ em và 1/8 ở người lớn.

Một vấn đề đáng lo ngại trong bối cảnh hiện đại là sự gia tăng đáng kể tình trạng kháng thuốc của vi khuẩn phế cầu. Vi khuẩn này đã phát triển khả năng đề kháng với nhiều loại kháng sinh thông dụng, khiến việc điều trị trở nên khó khăn, kéo dài và cực kỳ tốn kém. Tại Việt Nam, chi phí trung bình cho mỗi ca điều trị bệnh do phế cầu có thể vượt hàng chục, thậm chí hàng trăm triệu đồng. Ngoài chi phí y tế trực tiếp, người bệnh đôi khi còn phải chịu các di chứng lâu dài, dẫn đến gánh nặng kinh tế và sức khỏe không nhỏ cho gia đình cũng như toàn xã hội.

Vắc xin phòng ngừa các bệnh hô hấp ở người lớn

Trong mùa Đông - Xuân, nguy cơ mắc và diễn biến nặng của các bệnh đường hô hấp, đặc biệt là cúm và các bệnh do phế cầu khuẩn tăng cao đáng kể. BS Phạm Đình Đông - Quản lý Y khoa miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC, nhấn mạnh rằng chủ động tiêm ngừa đầy đủ, đúng lịch các loại vắc xin quan trọng được khuyến cáo cho từng độ tuổi là phương pháp hiệu quả, an toàn và tiết kiệm nhất trong ngăn ngừa các bệnh nguy hiểm này.

Đối với cúm, tiêm nhắc lại vắc xin hàng năm là cần thiết vì virus cúm liên tục đột biến, tạo ra các chủng mới. Nhóm đối tượng dễ bị tổn thương nhất, bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh mạn tính và phụ nữ mang thai được khuyến cáo tiêm sớm để giảm nguy cơ trở nặng. Theo các nghiên cứu, những người tiêm vắc xin cúm có nguy cơ phải vào đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU) thấp hơn 26% và nguy cơ tử vong do cúm thấp hơn 31% so với người không tiêm. Đặc biệt, với người cao tuổi và có bệnh nền, tiêm vắc xin cúm đã cho thấy hiệu quả giảm 70 - 80% tỷ lệ tử vong liên quan đến cúm.

Phụ nữ mang thai cũng nằm trong nhóm nguy cơ cao và được khuyên tiêm vắc xin phòng cúm, không chỉ để bảo vệ bản thân mà còn bảo vệ thai nhi. Nghiên cứu ghi nhận, vắc xin cúm giúp giảm 51% nguy cơ thai chết lưu và giảm đến 72% khả năng trẻ dưới 6 tháng tuổi phải nhập viện do cúm.

Với các bệnh do phế cầu khuẩn – vi khuẩn có khả năng gây ra viêm phổi, viêm màng não và nhiễm trùng huyết nghiêm trọng – hiện nước ta có hai loại vắc xin phổ biến dành cho người trưởng thành: Prevenar 13 và Pneumovax 23. Người lớn cần hoàn thành phác đồ của vắc xin Prevenar 13, sau đó tiêm thêm vắc xin Pneumovax 23 để bảo vệ rộng hơn khỏi 23 chủng phế cầu nguy hiểm.

BS Phạm Đình Đông cũng khuyến cáo, vắc xin hiệu quả nhất chính là vắc xin được tiêm sớm nhất. Người lớn chưa rõ lịch sử tiêm ngừa hoặc có các vấn đề về dị ứng và bệnh nền nên đến các trung tâm tiêm chủng để được khám sàng lọc và tư vấn từ bác sĩ.

Ngoài ra, với các bệnh lây qua đường hô hấp, đặc biệt trong bối cảnh giao mùa Đông - Xuân, BS Đông khuyến cáo thêm người dân cần tuân thủ các biện pháp phòng bệnh khác như đảm bảo vệ sinh sạch sẽ, thường xuyên rửa tay, vệ sinh mũi họng hằng ngày. Mỗi người giữ ấm cơ thể, ăn uống đủ chất dinh dưỡng để nâng cao thể trạng, hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh, hoặc người nghi ngờ mắc bệnh. Khi có triệu chứng ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, xử trí kịp thời, tránh tự điều trị theo mẹo dân gian khiến bệnh trở nặng.

Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC là đơn vị tiêm chủng dịch vụ An toàn – Uy tín – Chất lượng tại Việt Nam với hàng trăm trung tâm tiêm chủng trên toàn quốc, cung cấp danh mục vắc xin đa dạng gần 50 loại vắc xin quan trọng, phòng ngừa 50 bệnh truyền nhiễm cho trẻ em và người lớn. Tất cả vắc xin tại VNVC đều được nhập khẩu chính hãng từ các nhà sản xuất vắc xin hàng đầu thế giới, được bảo quản trong hệ thống dây chuyền lạnh (Cold Chain) và hệ thống kho lạnh quy mô lớn, hiện đại, đạt chuẩn GSP theo tiêu chuẩn quốc tế.

Bên cạnh đó, VNVC còn sở hữu đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng, nhân viên y tế dày dặn kinh nghiệm, chuyên môn giỏi, 100% có chứng chỉ an toàn tiêm chủng theo quy định của Bộ Y tế cùng kỹ năng tiêm nhẹ nhàng, êm ái. Đồng thời, Khách hàng đến tiêm đều được khám sàng lọc kỹ lưỡng, khai thác tiền sử bệnh và lịch sử tiêm chủng chi tiết, để xác định loại vắc xin phù hợp nhất đến mỗi Khách hàng.

Ngoài ra, VNVC còn đầu tư xây dựng cơ sở vật chất khang trang, trang thiết bị hiện đại, với đầy đủ phòng chức năng bao gồm phòng khám, phòng tiêm, khu vực chăm sóc sức khỏe sau tiêm, phòng xử trí phản ứng sau tiêm với đầy đủ trang thiết bị y tế cần thiết, phòng cho bé bú, phòng thay bỉm/tã, khu vui chơi sinh động, phòng cho mẹ và bé, khu vệ sinh riêng cho trẻ em… cùng nhiều tiện ích cao cấp hoàn toàn miễn phí khác như wifi tốc độ cao, nước uống, bỉm/tã, hỗ trợ hoặc miễn phí gửi xe.

Đặc biệt, giá tiêm chủng tại VNVC là mức giá tốt và hợp lý, cam kết luôn bình ổn kể cả khi khan hiếm. Ngoài ra, VNVC còn nỗ lực triển khai nhiều chính sách hỗ trợ tài chính tiêm chủng thông minh, “tiêm vắc xin trước, trả chi phí sau” 0% lãi suất, hỗ trợ chia nhỏ chi phí mua Gói vắc xin thành nhiều lần thanh toán, nhiều chương trình ưu đãi giá tiêm vắc xin lẻ và vô vàn phần quà hấp dẫn khác.

Để được tư vấn các thông tin xoay quanh vắc xin phòng bệnh hô hấp cho trẻ em và người lớn, đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: https://vax.vnvc.vn
• Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok Bác sĩ Tiêm chủng VNVC

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:

• Đối với các hệ điều hành IOS (iPhone, iPad…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY
• Android (Oppo, Samsung, Sony…): https://bit.ly/VNVC_GGPLAY

Trong bối cảnh nhiều bệnh truyền nhiễm đường hô hấp diễn biến phức tạp mùa Đông - Xuân, người cao tuổi, người có bệnh nền, phụ nữ mang thai hay thậm chí người khỏe mạnh cần phòng bệnh bằng vắc xin kết hợp cùng các biện pháp giữ ấm cơ thể, dinh dưỡng, thể dục thường xuyên để củng cố hệ miễn dịch.