Mẹ bị HPV có lây cho con không? Cho con bú được không?

HPV là virus gây u nhú ở người, thường lây truyền qua đường tình dục và có thể dẫn đến nhiều bệnh ung thư nguy hiểm, gây ra nỗi lo lắng không nhỏ cho phụ nữ, đặc biệt là trong giai đoạn mang thai và cho con bú. Nhiều phụ nữ mang thai băn khoăn liệu mẹ bị HPV có lây cho con không và có thể cho con bú không? Trong bài viết dưới đây, chuyên gia từ Hệ thống tiêm chủng VNVC sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguy cơ lây nhiễm HPV từ mẹ sang con và những điều cần lưu ý khi chăm sóc trẻ.

Mẹ bị HPV có lây cho con không?

Trong một số trường hợp rất hiếm, HPV có thể lây truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở. Khoảng 80% trẻ sơ sinh sinh ra từ các phụ nữ bị nhiễm HPV sinh dục có thể có DNA của HPV được phát hiện trong dịch mũi họng hoặc niêm mạc miệng của trẻ, và tình trạng này có thể kéo dài từ vài tháng đến vài năm.

Một nghiên cứu của Cason và cộng sự cho thấy, trong số các trẻ sơ sinh dương tính với HPV 16, DNA của loại virus này vẫn có thể được phát hiện ở 60% trẻ khi chúng được 6 tháng tuổi. Các nghiên cứu khác cũng ghi nhận sự tồn tại của HPV trong niêm mạc miệng của khoảng 10% trẻ sơ sinh khi chúng lên 3 tuổi. Mặc dù tỷ lệ phát hiện DNA HPV ở trẻ em khá cao, nhưng bệnh lâm sàng lại rất hiếm gặp.

Lây truyền HPV từ mẹ sang con, đặc biệt là các chủng HPV tuýp 6 và 11, có thể dẫn đến bệnh u nhú đường hô hấp tái phát ở trẻ vị thành niên, tuy nhiên, tình trạng này khá hiếm với tỷ lệ mắc hàng năm chỉ vào khoảng từ 2 – 4 ca trên 100.000 trẻ sơ sinh. (2)

Mẹ bị HPV có lây cho con không? Mẹ nhiễm HPV có thể lây sang con và nguy cơ lây truyền HPV từ mẹ sang con đã được nghiên cứu kỹ lưỡng, và một nghiên cứu gần đây đã xác nhận khả năng lây truyền này có thể xảy ra, nhưng mức độ phụ thuộc vào một số yếu tố cụ thể:

• Tỷ lệ lây truyền dọc: Tùy thuộc vào loại HPV và mức độ nhiễm virus của mẹ, tỷ lệ lây truyền có thể dao động từ 5 – 72%. (3)
• Đường lây truyền: HPV có thể lây qua đường âm đạo khi tiếp xúc với các tổn thương đang hoạt động hoặc thậm chí qua nhau thai trong một số trường hợp.
• Sự tồn tại của virus ở trẻ sơ sinh: Một số trẻ sơ sinh bị nhiễm HPV có thể vẫn mang virus trong cơ thể trong những năm đầu đời, điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến HPV như u nhú đường hô hấp tái phát.

HPV có lây từ mẹ sang con không? Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng tỷ lệ nhiễm HPV ở trẻ sơ sinh có sự dao động lớn, với ước tính từ 4 – 79% đối với những trẻ sơ sinh một ngày tuổi, được sinh ra từ các bà mẹ có kết quả xét nghiệm HPV dương tính trong suốt thai kỳ. (4)

HPV lây từ mẹ sang con trong trường hợp nào?

Mẹ bị HPV có lây cho con không? Mặc dù nguy cơ lây nhiễm HPV từ mẹ sang con là tương đối thấp, nhưng vẫn có những trường hợp virus có thể truyền sang bé trong quá trình mang thai và sinh nở. Những đường lây truyền HPV từ mẹ sang con phổ biến bao gồm:

1. Nhiễm HPV qua nhau thai, hiếm gặp

Nhiễm HPV ở trẻ sơ sinh qua nhau thai là trường hợp rất hiếm gặp. Mặc dù có thể xảy ra, nhưng tỷ lệ lây nhiễm từ mẹ sang con qua nhau thai không cao. Thông thường, HPV được truyền từ mẹ sang con trong quá trình sinh nở qua đường âm đạo, khi trẻ tiếp xúc trực tiếp với virus trong cơ thể mẹ. Tuy nhiên, khi trẻ sơ sinh nhiễm HPV qua nhau thai, các biến chứng nghiêm trọng là rất ít và tình trạng này thường không gây ra ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe của trẻ.

2. Nguy cơ lây nhiễm HPV trong quá trình sinh thường

Nguy cơ lây nhiễm HPV trong quá trình sinh thường khá cao, đặc biệt khi mẹ mắc phải các loại HPV (thường là HPV tuýp 6 và 11) có thể gây mụn cóc sinh dục hoặc u nhú đường hô hấp. Khi trẻ được sinh qua đường âm đạo, trẻ có thể tiếp xúc trực tiếp với HPV có trong các mô sinh dục của mẹ, từ đó dẫn đến việc nhiễm HPV.

Trong trường hợp này, trẻ có thể phát triển các tổn thương như mụn cóc ở miệng, cổ họng hoặc đường hô hấp, gọi là u nhú đường hô hấp tái phát (Juvenile-Onset Recurrent Respiratory Papillomatosis – RRP). Bệnh này có biểu hiện là sự hình thành các khối u nhú trong thanh quản, khí quản, và đôi khi là các phần khác của đường hô hấp, gây cản trở hô hấp và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của trẻ. Tuy nhiên, không phải tất cả trẻ sinh thường đều bị nhiễm HPV và nguy cơ này có thể giảm bớt nếu mẹ được phát hiện và điều trị kịp thời.

3. Lây qua đường máu từ mẹ sang thai nhi qua máu dây rốn

Sự lây lan qua đường máu từ mẹ sang thai nhi qua máu dây rốn cũng được coi là một con đường lây truyền HPV có thể xảy ra, Tuy nhiên, khả năng lây truyền này tương đối thấp.

Một số nghiên cứu cho thấy tình trạng nhiễm HPV trong máu không làm ảnh hưởng đến quá trình sao chép virus của HPV. Mặc dù có những bằng chứng hạn chế về việc HPV có thể lây qua đường máu, một số thí nghiệm đã được thực hiện trên động vật như chuột và thỏ. Trong những thí nghiệm này, khi máu nhiễm HPV được tiêm tĩnh mạch vào động vật chưa bị nhiễm, đã có sự xuất hiện của nhiễm trùng HPV trong các mô của những động vật này.

Hơn nữa, DNA HPV đã được phát hiện trong các tế bào lympho của mẫu máu ngoại vi. Tuy nhiên, các nghiên cứu thêm vẫn cần được thực hiện để xác định rõ khả năng hoạt hóa, sao chép và sự lây nhiễm qua đường máu. (5)

Mẹ bị nhiễm HPV có cho con bú được không?

Hiện nay, không có nghiên cứu nào chỉ ra rằng phụ nữ bị nhiễm HPV cần phải tránh cho con bú. Việc lây truyền HPV từ mẹ sang con qua sữa mẹ là rất hiếm và nguy cơ này rất thấp. Mặc dù có một số nghiên cứu liên quan đến khả năng lây truyền HPV qua sữa mẹ, nhưng các kết quả thu được đều cho thấy nguy cơ này là không đáng kể.

Một nghiên cứu được thực hiện vào năm 2011 đã kiểm tra 80 mẫu sữa mẹ và tiến hành xét nghiệm trên trẻ em để tìm dấu vết di truyền của HPV ở cổ tử cung và miệng. Kết quả cho thấy chỉ có hai mẫu sữa (2,5%) chứa HPV loại nguy cơ cao, nhưng không có dấu hiệu HPV ở trẻ em tiếp xúc với những mẫu sữa này. Điều này cho thấy rằng, mặc dù một số ít phụ nữ bị nhiễm HPV có thể truyền virus vào sữa, nhưng nguy cơ trẻ sơ sinh bị nhiễm HPV qua sữa mẹ là rất thấp. (6)

Tương tự, một nghiên cứu năm 2012 cũng cho thấy rằng, mặc dù HPV loại nguy cơ cao được phát hiện trong một số mẫu sữa mẹ, nhưng không có mối liên hệ nào giữa sự tồn tại của virus trong sữa mẹ và sự phát triển ung thư sau này.

Mẹ bị nhiễm HPV có cho con bú được không? Tóm lại, mẹ bị nhiễm HPV vẫn có thể cho con bú bình thường. Việc cho con bú không được coi là yếu tố nguy cơ lây nhiễm HPV từ mẹ sang con, đặc biệt khi xét đến các chủng HPV không gây ung thư.

⇒ Bạn hãy tìm hiểu thêm: HPV lây qua đường nào? Làm thế nào để tránh lây nhiễm?

Trẻ sơ sinh nhiễm HPV có sao không?

Trẻ sơ sinh nhiễm HPV (Human Papillomavirus) là một trường hợp hiếm gặp nhưng có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, tùy thuộc vào loại virus lây truyền và mức độ ảnh hưởng của nó. Virus có thể phát triển thành mụn cóc ở cổ họng hoặc hình thành u nhú thanh quản (đa bướu gai đường hô hấp), gây ảnh hưởng đến hệ hô hấp. Những tình trạng này chủ yếu do tuýp HPV 6 và 11 gây ra.

1. Bé có thể tự đào thải HPV sau 1 thời gian

Trẻ sơ sinh có thể tự đào thải HPV sau một khoảng thời gian nhờ vào hệ miễn dịch phát triển dần dần. Trong hầu hết các trường hợp, virus sẽ bị loại bỏ mà không gây ra biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, quá trình này có thể mất vài tháng hoặc lâu hơn tùy vào sức khỏe và sự phát triển của hệ miễn dịch của trẻ.

2. U nhú đường hô hấp tái phát (RRP)

Trẻ sơ sinh nhiễm HPV có thể gặp phải tình trạng u nhú đường hô hấp tái phát (RRP), một bệnh lý hiếm gặp do HPV gây ra. RRP là sự hình thành các u nhú (mụn cóc) trong đường hô hấp, chủ yếu ở thanh quản, gây khó thở hoặc các vấn đề về hô hấp. Tình trạng này thường xảy ra ở trẻ em bị nhiễm HPV từ mẹ trong quá trình sinh nở. Mặc dù đây là một tình trạng nghiêm trọng, nhưng các u nhú thường có thể được điều trị qua phẫu thuật và đôi khi tái phát, đòi hỏi theo dõi lâu dài.

Ước tính có khoảng 4,3 ca trên 100.000 trẻ sinh ra mắc phải u nhú đường hô hấp tái phát và tình trạng này thường xảy ra do nhiễm HPV tuýp 6 hoặc 11, đặc biệt là ở những trẻ sinh đầu lòng từ những bà mẹ dưới 20 tuổi và sinh thường qua đường âm đạo. (7)

3. Mụn cóc sinh dục

Ngoài u nhú đường hô hấp tái phát, các trường hợp trẻ sơ sinh nhiễm HPV khác thường ít gặp hơn và có thể chỉ gây ra các biểu hiện nhẹ như mụn cóc trên da hoặc không có triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, khả năng virus tồn tại lâu dài trong cơ thể trẻ vẫn là mối lo ngại, đặc biệt khi virus có thể gây ra các vấn đề sức khỏe trong tương lai tùy thuộc vào loại HPV nhiễm phải.

Phòng ngừa HPV lây sang bé trong thai kỳ và quá trình lớn lên

Sau khi đã biết được “Mẹ bị HPV có lây cho con không?” cũng có nhiều người quan tâm đến các biện pháp phòng ngừa HPV lây sang bé trong thai kỳ và quá trình lớn lên. Theo đó, để phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm HPV cho trẻ trong thai kỳ và khi lớn lên, có thể thực hiện các biện pháp sau:

1. Bố và mẹ nên lập kế hoạch tiêm phòng HPV trước sinh con

Để giảm nguy cơ lây nhiễm HPV cho trẻ trong thai kỳ và khi lớn lên, một biện pháp quan trọng là bố và mẹ nên lập kế hoạch tiêm phòng HPV trước khi sinh con. Tiêm phòng HPV giúp bảo vệ mẹ khỏi các chủng HPV nguy cơ cao, giảm thiểu khả năng mắc các bệnh nguy hiểm liên quan đến HPV như ung thư cổ tử cung, mụn cóc sinh dục và các bệnh lý khác.

Việc tiêm phòng HPV đầy đủ trước khi mang thai không chỉ giúp mẹ bảo vệ sức khỏe của bản thân mà còn gián tiếp làm giảm nguy cơ lây nhiễm HPV cho trẻ trong quá trình mang thai và sinh nở, mặc dù khả năng lây nhiễm từ mẹ sang con là khá thấp.

Ngoài ra, khi cả bố và mẹ đều được tiêm phòng HPV, điều này sẽ tạo thành một "hàng rào bảo vệ" mạnh mẽ, góp phần giảm sự lây lan của HPV trong cộng đồng và bảo vệ thế hệ kế tiếp. Mặc dù vắc xin HPV không thể bảo vệ hoàn toàn khỏi tất cả các chủng HPV, nhưng nó có thể làm giảm đáng kể nguy cơ mắc các bệnh do HPV gây ra, từ đó đảm bảo một tương lai khỏe mạnh cho cả mẹ và bé.

2. Tiêm HPV cho bé khi đủ tuổi

Tiêm HPV cho bé khi đủ tuổi là biện pháp phòng ngừa HPV an toàn, hiệu quả và tiết kiệm nhất. Khi trẻ được 9 tuổi, bố mẹ nên đưa trẻ đi tiêm phòng HPV đầy đủ, đúng lịch theo khuyến cáo để cơ thể sản sinh kháng thể, bảo vệ bé khỏi nguy cơ nhiễm HPV trong tương lai.

Hiện tại, Việt Nam có hai loại vắc xin HPV được cấp phép lưu hành, bao gồm vắc xin Gardasil và vắc xin Gardasil 9. Vắc xin Gardasil (Mỹ) có khả năng phòng ngừa ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, các tổn thương tiền ung thư, loạn sản, mụn cóc sinh dục, và các bệnh lý liên quan đến nhiễm HPV. Vắc xin này được chỉ định cho trẻ em gái và phụ nữ từ 9 – 26 tuổi.

Vắc xin Gardasil 9 là vắc xin thế hệ mới giúp bảo vệ chống lại 9 chủng HPV gồm các tuýp 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58. Những chủng này có khả năng gây ra ung thư cổ tử cung, ung thư âm hộ, ung thư âm đạo, ung thư hậu môn, ung thư hầu họng, mụn cóc sinh dục, và các tổn thương tiền ung thư hoặc loạn sản. Vắc xin này có hiệu quả bảo vệ lên đến hơn 90% và được chỉ định cho cả nam và nữ trong độ tuổi từ 9 – 45 tuổi.

→ Đăng ký tiêm vắc xin Gardasil (Mỹ) TẠI ĐÂY!

→ Đăng ký tiêm vắc xin Gardasil 9 (Mỹ) TẠI ĐÂY!

Để được tư vấn các thông tin xoay quanh vắc xin HPV và các loại vắc xin phòng bệnh cho trẻ em và người lớn, đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: https://vax.vnvc.vn/vaccine
• Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok Bác sĩ Tiêm chủng VNVC

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:

• Đối với các hệ điều hành IOS (iPhone, iPad…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY
• Đối với các hệ điều hành Android (Oppo, Samsung, Sony…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY

3. Giữ vệ sinh cá nhân cho bé

Giữ vệ sinh cá nhân cho bé là một trong những cách quan trọng giúp phòng ngừa lây nhiễm HPV từ mẹ sang con, đặc biệt trong giai đoạn sau sinh. Dù tỷ lệ lây truyền HPV từ mẹ sang con qua quá trình sinh nở là thấp, nhưng việc giữ vệ sinh cho bé vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng.

Cha mẹ cần chú ý giữ vệ sinh cho bé, đặc biệt là vùng sinh dục và các khu vực tiếp xúc với da, để tránh nhiễm HPV từ các nguồn lây có thể xuất hiện trong môi trường. Rửa tay thường xuyên, thay tã sạch sẽ, và đảm bảo bé không tiếp xúc với các vật dụng hoặc bề mặt có thể nhiễm virus là những biện pháp cơ bản giúp bảo vệ sức khỏe của bé.

Ngoài ra, các bậc phụ huynh nên tránh cho bé tiếp xúc trực tiếp với những người có dấu hiệu nhiễm HPV như mụn cóc sinh dục hoặc mụn cóc ở các khu vực khác trên cơ thể, để giảm nguy cơ lây nhiễm. Bằng cách duy trì thói quen vệ sinh tốt, bé sẽ có cơ hội giảm thiểu nguy cơ nhiễm HPV từ mẹ cũng như từ các nguồn lây nhiễm khác trong cuộc sống hàng ngày.

Bài viết trên đã giải đáp đầy đủ và chi tiết thắc mắc “Mẹ bị HPV có lây cho con không?”. Mặc dù mẹ bị HPV có thể lây cho con trong một số trường hợp, đặc biệt là khi sinh qua đường âm đạo, nhưng nguy cơ này rất hiếm. Bên cạnh đó, mẹ mắc HPV vẫn có thể cho con bú mà không lo lắng, vì virus này không lây qua sữa mẹ. Đặc biệt, để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm HPV cho con, việc tiêm vắc xin HPV đầy đủ trước khi mang thai là một biện pháp phòng ngừa hiệu quả mà phụ nữ nên thực hiện.