Những ai cần ưu tiên tiêm vắc xin sởi sớm

Từ đầu năm 2025 đến nay, cả nước đã ghi nhận khoảng 40.000 ca nghi mắc sởi và 5 ca tử vong. Bộ Y tế nhận định Việt Nam đang bước vào chu kỳ dịch sởi 5 năm một lần. Dù sởi đã có vắc xin phòng ngừa hiệu quả, được xem là "công cụ cần thiết để kiểm soát dịch", nhưng tỷ lệ tiêm chủng tại nhiều địa phương vẫn còn thấp. Nhiều nhóm đối tượng chưa quan tâm đúng mức đến việc tiêm phòng, góp phần gia tăng nguy cơ bùng phát dịch trên quy mô lớn.

Dịch sởi có nguy cơ cao bùng phát, Việt Nam tăng tốc triển khai chiến dịch tiêm chủng

Từ đầu năm 2025 đến nay, Việt Nam ghi nhận 40.000 ca nghi sởi và 5 ca tử vong, chủ yếu tại miền Nam (57%), miền Trung (19,2%), miền Bắc (15,1%) và Tây Nguyên (8,7%). Đa số ca mắc chưa tiêm hoặc tiêm chưa đủ mũi vắc xin phòng bệnh sởi.

Trước diễn biến phức tạp, chiến dịch tiêm vắc xin sởi cho trẻ 1 - 10 tuổi đã được triển khai tại 31 tỉnh, thành từ tháng 9/2024. Tuy nhiên, tỷ lệ tiêm chủng thấp khiến số ca mắc mới vẫn cao, như tại TP.HCM với hơn 7.600 ca tích lũy từ đầu dịch.

Ngày 15/3/2025, Thủ tướng ra Công điện yêu cầu đẩy nhanh chiến dịch tiêm chủng và hoàn thành chậm nhất ngày 31/3/2025 để kiểm soát dịch, ngăn bùng phát trên diện rộng.

Những đối tượng cần ưu tiên tiêm vắc xin sởi sớm

Theo các chuyên gia y tế, sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính rất dễ lây qua đường hô hấp, đặc biệt đối với những người chưa có miễn dịch. Vắc xin sởi được xem là “công cụ cần thiết để kiểm soát dịch sởi, ngăn ngừa ngừa nguy cơ dịch bùng phát. Do sự nguy hiểm và tốc độ lây lan của bệnh, cần xác định rõ các nhóm đối tượng ưu tiên tiêm phòng sớm nhằm bảo vệ sức khỏe cho cộng đồng.

1. Trẻ em dưới 5 tuổi chưa được tiêm chủng hoặc tiêm không đầy đủ

Nhóm này đứng đầu danh sách ưu tiên vì trẻ em, đặc biệt là dưới 5 tuổi, có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ bị tác động bởi virus gây bệnh, dẫn đến nguy cơ biến chứng nặng như viêm phổi, viêm màng não, thậm chí tử vong. Theo thống kê, sởi là một trong những bệnh gây biến chứng và tử vong hàng đầu ở trẻ trong nhóm tuổi này. Trẻ đã tiêm vắc xin nhưng chưa đủ mũi hoặc chưa đến độ tuổi tiêm chủng nằm trong nhóm dễ tổn thương và cần được bổ sung tiêm phòng kịp thời.

Đặc biệt, ở nhóm trẻ có bệnh nền như tim mạch, hen suyễn, bệnh thận… dễ gặp biến chứng nghiêm trọng khi mắc sởi. Các biến chứng thường gặp bao gồm viêm phổi – nguyên nhân tử vong hàng đầu ở trẻ mắc sởi, viêm tai giữa, tiêu chảy và viêm loét giác mạc. Ngoài ra, biến chứng ít gặp hơn như viêm não có tỷ lệ tử vong lên đến 40%. Về lâu dài, trẻ có nguy cơ suy dinh dưỡng, ảnh hưởng phát triển thể chất, hoặc mắc viêm não bán cấp, gây rối loạn hành vi và tâm thần, không có phương pháp điều trị.

Sau gần 40 năm triển khai tiêm vắc xin sởi tại Việt Nam (từ tháng 10/1985), tỷ lệ mắc bệnh đã giảm mạnh: từ 112,8/100.000 dân năm 1986 xuống còn 29,8/100.000 dân vào năm 2010. Tuy nhiên, với hơn 1,5 triệu trẻ sinh ra mỗi năm, nếu tỷ lệ tiêm chủng đạt 90 - 95%, vẫn có khoảng 5 - 10% trẻ chưa được tiêm, tức gần 1 triệu trẻ có nguy cơ mắc sởi sau 4 - 5 năm. Hiện nay, tỷ lệ tiêm phòng nhiều nơi chưa đạt mức lý tưởng, một số địa phương còn thấp hơn 90%.

Hiện nay, trước diễn biến phức tạp của bệnh sởi trên phạm vi cả nước, Bộ Y tế đã ra hướng dẫn tiêm chủng vắc xin sởi mũi chống dịch cho trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tháng để khống chế dịch, nhưng tỷ lệ tiêm đạt mới trên 95%. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết của việc ưu tiên tiêm phòng sởi cho trẻ nhỏ.

2. Nhóm phụ nữ chuẩn bị mang thai và phụ nữ đang trong độ tuổi sinh sản

Phụ nữ chuẩn bị mang thai được đặc biệt khuyến cáo tiêm vắc xin sởi trước khi mang thai tốt nhất 3 tháng. Điều này giúp tạo miễn dịch thụ động từ mẹ sang con, bảo vệ trẻ sơ sinh trong những tháng đầu tiên khi chưa thể tiêm phòng. Nếu bà bầu mắc sởi, nguy cơ lây truyền virus cho thai nhi rất cao, dẫn đến dị tật bẩm sinh hoặc các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là trong 12 tuần đầu của thai kỳ.

3. Người sinh sống tại vùng có nguy cơ cao hoặc đang có chùm ca bệnh sởi

Các khu vực có tỷ lệ tiêm chủng thấp hoặc đang có dịch sởi bùng phát là nơi có nguy cơ lây lan lớn. Những người sống trong môi trường này, đặc biệt là trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người già, cần được ưu tiên tiêm phòng. Hoạt động chiến dịch tiêm vắc xin tại các khu vực này chính là biện pháp ngăn chặn dịch hiệu quả nhất.

4. Nhân viên y tế, giáo viên và những người thường xuyên tiếp xúc với trẻ nhỏ

Nhóm này có nguy cơ cao nhiễm virus do tiếp xúc gần với trẻ chưa tiêm phòng hoặc bị mắc bệnh sởi. Đặc biệt, nhân viên y tế làm việc trong các môi trường điều trị cần có miễn dịch để bảo vệ bản thân và tránh lây bệnh cho bệnh nhân hoặc người nhà bệnh nhân.

5. Người lớn chưa từng mắc sởi hoặc chưa tiêm vắc xin

Những người trưởng thành không có miễn dịch với sởi cũng đối mặt với nguy cơ mắc bệnh. Người chưa tiêm chủng là nhóm đối tượng có nguy cơ nhiễm bệnh từ 90 - 100% nếu tiếp xúc virus sởi. Bên cạnh đó nguy hiểm hơn, người lớn mắc sởi, triệu chứng bệnh có thể không đặc trưng như ở trẻ nhỏ, dễ nhầm lẫn với sốt siêu vi hay sốt phát ban thông thường. Bệnh nhân mắc sởi không nhận biết sớm, vẫn đi học, đi làm và trở thành nguồn lây cho cộng đồng, đặc biệt là các đối tượng nguy cơ cao như người già, trẻ nhỏ.

VNVC triển khai chiến dịch “Chung tay phòng chống dịch sởi” với nhiều hỗ trợ thiết thực

Hiện tại Hệ thống tiêm chủng VNVC đang triển khai chiến dịch “Chung tay phòng chống dịch sởi” với quy mô toàn quốc nhằm hưởng ứng tích cực chủ trương của Chính phủ và Bộ Y tế, nâng cao nhận thức cộng đồng về bệnh sởi qua các hoạt động ý nghĩa như tọa đàm, giao lưu trực tuyến. Các chương trình này giúp giải đáp thắc mắc của người dân về bệnh sởi và dịch bệnh, đồng thời vận động mọi người thực hiện các biện pháp phòng ngừa, đặc biệt là đưa trẻ em và người lớn đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch theo khuyến cáo của ngành y tế.

Đặc biệt, hưởng ứng công điện khẩn của Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Y tế tăng cường tiêm chủng, ngày 17/3, VNVC đã trao tặng 500.000 liều vắc xin sởi (MVVAC) cho Bộ Y tế để hỗ trợ các địa phương tiêm chủng kịp thời. VNVC còn tận dụng mạng lưới hàng trăm trung tâm tiêm chủng trên toàn quốc với hơn 4.000 dây chuyền tiêm chủng, chủ động phối hợp với Chương trình Tiêm chủng mở rộng tại các địa phương nhằm đẩy mạnh tiêm phòng sởi, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và kiểm soát nguy cơ dịch bùng phát.

→ Xem thông tin chi tiết về sự kiện trao tặng 500.000 liều vắc xin sởi cho Bộ Y tế của Hệ thống tiêm chủng VNVC TẠI ĐÂY.

VNVC cũng đưa ra chính sách hỗ trợ chi phí tiêm vắc xin sởi cho người dân, bao gồm chương trình trả góp không lãi suất kéo dài đến 12 tháng. Chính sách này giúp các gia đình khó khăn hoặc ở vùng sâu, vùng xa có thể tiêm chủng đầy đủ cho con em mình, góp phần kiểm soát dịch bệnh và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Để được tư vấn các thông tin xoay quanh vắc xin phòng sởi và các loại vắc xin khác, đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: https://vax.vnvc.vn/vaccine;
• Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok Bác sĩ Tiêm chủng VNVC.

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:

• Đối với các hệ điều hành IOS (iPhone, iPad…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY
• Đối với các hệ điều hành Android (Oppo, Samsung, Sony…): CÀI ĐẶT TẠI ĐÂY

Trong bối cảnh dịch sởi đang diễn biến phức tạp, tiêm chủng không chỉ là biện pháp bảo vệ cá nhân mà còn là hành động quan trọng để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là những nhóm đối tượng dễ bị tổn thương và có nguy cơ cao mắc bệnh.