Nốt thủy đậu mới mọc trông như thế nào? Mọc ở đâu trước?

15:31 22/08/2025

Quản lý Y khoa Vùng 3 - Miền Bắc
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Thủy đậu đặc trưng với các nốt mụn mọc toàn thân trên da, gây cảm giác ngứa ngáy, khó chịu, thường bị nhầm lẫn với các vấn đề nhiễm trùng ngoài da khác ở giai đoạn đầu, dẫn đến nhầm lẫn trong chẩn đoán và sai lệch trong điều trị, ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả điều trị và thời gian hồi phục. Trước thực trạng này, nhiều người thắc mắc nốt thủy đậu mới mọc trông như thế nào? Vị trí đầu tiên nổi là ở đâu? Chuyên gia sẽ giải đáp trong bài viết dưới đây!
BS Bùi Công Sự, Quản lý Y khoa Vùng 3 - Miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết: “Triệu chứng kinh điển của bệnh thủy đậu là phát ban chuyển thành mụn nước, chứa đầy dịch, gây ngứa ngáy khó chịu. Một người mắc bệnh có thể nổi đến 500 mụn nước ở khắp cơ thể. Bệnh có thể tiến triển nặng, gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, nhiễm trùng do vi khuẩn ở da và mô mềm, viêm não, mất điều hòa tiểu não, nhiễm trùng huyết, mất nước, xuất huyết, thậm chí đe dọa tính mạng. Các tổ chức và chuyên gia y tế hàng đầu đều khuyến cáo chủ động tiêm vắc xin phòng bệnh cho trẻ từ 9 tháng tuổi và người lớn để phòng ngừa nguy cơ lây nhiễm, mắc bệnh và biến chứng nguy hiểm.” (1) |
Nốt thủy đậu mới mọc trông như thế nào?
Nốt mụn thủy đậu mới mọc có dạng ban ngứa như nổi mẩn, có dạng hình tròn, kích thước khoảng 5 - 10mm, có màu đỏ, hồng, sẫm hơn (nâu) hoặc cùng màu với vùng da xung quanh (tùy thuộc vào tone màu da). Chỉ trong vòng một ngày xuất hiện, sẽ bùng phát thành nhiều đốm và lan rộng khắp cơ thể, gây ra cảm giác gồ ghề, ngứa ngáy, đau nhức, khó chịu cho người bệnh.
Sau khoảng 12 giờ, các nốt ban bắt đầu chuyển thành mụn nước chứa đầy dịch bên trong, gây ngứa dữ dội. Các chuyên gia thường mô tả nốt mụn nước như “giọt sương” vì trông đối xứng và gần như trong suốt. Các mụn nước hình thành trong khoảng thời gian từ 3 - 5 ngày, sau đó vỡ ra và đóng vảy trong 7 - 10 ngày tiếp theo.

Hình ảnh mụn nước qua các giai đoạn của bệnh
Giai đoạn mới mọc | Giai đoạn thành mụn nước | Giai đoạn đóng vảy |
![]() Trong giai đoạn này, các vết đốm đỏ bắt đầu xuất hiện trên da ở bất cứ đâu trên cơ thể, thường là vùng mặt, bụng và lưng, thường không gây ngứa và có thể hơi phồng lên. |
![]() Các vết đốm đỏ phát triển thành các mụn nước nhỏ có chứa dịch trong suốt và trông giống như những bọng nước, gây ngứa ngáy, khó chịu. |
![]() Mụn nước bắt đầu vỡ ra và chảy dịch, sau đó hình thành vảy, từ từ khô lại và rụng đi, để lại các vùng da có thể hơi đỏ nhưng sẽ hồi phục lại trong vài tuần. |
Trong giai đoạn đầu, nốt thủy đậu mới mọc thường được miêu tả trông giống với vết muỗi đốt, mụn trứng cá, rôm sảy, nổi mề đay… khiến nhiều người nhầm lẫn, không chủ động điều trị sớm, dẫn đến kéo dài thời gian hồi phục và
Tác nhân gây tổn thương da | Đặc điểm | Hình ảnh |
Thủy đậu | Ban ngứa, kích thước hình tròn, gây ngứa, đi kèm triệu chứng sốt nhẹ, mệt mỏi. Các nốt ban sau đó tiến triển thành mụn nước, có chứa dịch bên trong | ![]() |
Muỗi đốt | Nốt đỏ, ngứa trên da, thường chỉ có một ít ban đỏ (tùy vào vị trí muỗi đốt, chủ yếu ở vùng da hở), không có dịch bên trong. | ![]() |
Rôm sảy | Nốt ban nhỏ li ti, tập trung từng mảng ở vùng da có nhiều mồ hôi như cổ, lưng, ngực…có thể gây ngứa nhưng không có mụn nước. | ![]() |
Mề đay | Mảng sưng đỏ, loang lổ, lan rộng và gây ngứa. Không tiến triển thành mụn nước và có thể biến mất sau vài giờ hoặc vài ngày. | ![]() |
Mụn trứng cá | Nốt đỏ nhỏ, hơi sưng viêm. Không gây ngứa có thể đau khi chạm vào. | ![]() |
Nốt thủy đậu mọc ở đâu trước?
Chỉ sau 10 ngày kể từ khi tiếp xúc, virus gây bệnh thủy đậu sẽ bắt đầu xuất hiện ở lớp ngoài da (gọi là lớp biểu bì), lây lan qua các mạch máu nhỏ trải dài trên da và bùng phát đầu tiên ở ngực, lưng và mặt của người bệnh, sau đó lan ra toàn bộ cơ thể, bao gồm cả da đầu, cánh tay và chân.
Bên cạnh đó, bệnh có thể lây lan đến các bộ phận của cơ thể mà thường không bị nhiễm trùng như lòng bàn tay, lòng bàn chân, mí mắt, hậu môn, bộ phận sinh dục và trong miệng. Các nốt mụn nước thường xuất hiện trong nhiều giai đoạn, theo từng đợt trong vòng 2 - 4 ngày, sau đó vỡ ra, đóng vảy và phục hồi.
Làm gì khi mụn nước nốt thuỷ đậu mới mọc?
Nguyên tắc điều trị bệnh hiệu quả chính là tập trung chăm sóc các tổn thương da do các nốt mụn nước mọc lên. Tham khảo các phương pháp chăm sóc mụn nước từ khi mới mọc sau đây:
1. Cách ly để tránh lây lan
Bệnh thủy đậu rất dễ lây lan, có khả năng lây nhiễm trong vòng 1 - 2 ngày trước khi ban xuất hiện cho đến khi tất cả các mụn nước hoặc nốt ban đã khô và đóng vảy (khoảng một tuần sau khi xuất hiện). Một người có thể lây nhiễm khi tiếp xúc trực tiếp với chất dịch rỉ ra từ mụn nước và giọt bắn hô hấp có chứa virus. Chính vì vậy, việc cách ly và hạn chế tiếp xúc với người bị bệnh để tránh lây lan cần được đặc biệt cẩn trọng, nhất là với trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai và người có hệ miễn dịch yếu.
2. Vệ sinh và chăm sóc da đúng cách
Việc vệ sinh và chăm sóc tổn thương da đúng cách góp phần hỗ trợ bệnh được phục hồi nhanh chóng. Người bệnh cần làm ẩn tổn thương trên da hàng ngày, bôi thuốc chống ngứa tại chỗ, ngăn ngừa bội nhiễm vi khuẩn bằng thuốc sát khuẩn tại chỗ (như các thuốc chứa muối nhôm acetat).
3. Giảm ngứa và hạ sốt an toàn
Bệnh thủy đậu biểu hiện đặc trưng với các mụn nước dạng phỏng nước khắp cơ thể đi kèm với tình trạng sốt. Các chuyên gia y tế khuyến cáo, bệnh nhân cần điều trị kháng histamin nếu xuất hiện ngứa tại nơi tổn thương da để hỗ trợ thuyên giảm triệu chứng. Đồng thời, sử dụng thuốc hạ nhiệt bằng paracetamol để hạn chế cơn sốt. Cần lưu ý, tránh dùng aspirin để ngăn ngừa nguy cơ dẫn đến hội chứng Reye.
4. Chế độ dinh dưỡng và kiêng khem
Khi đối phó với bệnh, người bệnh cần tập trung vào chế độ dinh dưỡng hỗ trợ quá trình chữa lành tổn thương, tăng cường miễn dịch và phục hồi sức khỏe. Một số loại thực phẩm người bệnh thủy đậu nên bổ sung như sau:
- Trái cây và rau quả chứa vitamin C: Đây là thành phần thiết yếu để tăng cường khả năng miễn dịch, có nhiều trong trái cây họ cam quýt, chanh, bưởi, cà rốt, rau chân vịt, ớt chuông, súp lơ xanh…
- Thực phẩm chứa nhiều protein phục vụ việc chữa lành tổn thương và tái tạo các mô ở người bị ảnh hưởng bởi virus. Một số thực phẩm như đậu phụ, đậu lăng, sữa chua…
- Thực phẩm chống viêm như gừng, nghệ,... có thể dùng trong trà hoặc như một phần của bữa ăn. Những thực phẩm này có tác dụng làm dịu cơ thể bị quá tải bởi virus, giảm đau nhức và buồn nôn;
- Các sản phẩm từ sữa là nguồn cung cấp canxi tốt và có thể giúp chữa lành các tổn thương trên da. Lượng canxi đầy đủ đảm bảo vết thương mau lành bằng cách hỗ trợ sự phát triển và tái tạo tế bào. Đồng thời giúp phát triển các tế bào da mới, giảm thiểu sẹo và thúc đẩy phục hồi nhanh hơn các tổn thương như sữa, phô mai, bơ sữa…
- Thực phẩm có chất béo lành mạnh như hạnh nhân, quả óc chó, hạnh lanh, hạt chia, dầu ô liu…
- Giữ đủ nước trong thời gian bị mắc bệnh để điều chỉnh nhiệt độ và làm dịu các triệu chứng chung của nhiễm trùng. Một số loại nước có thể sử dụng như nước lọc, nước trái cây…
Ngoài ra, có một số loại thực phẩm có thể gây kích ứng hoặc làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh thủy đậu, đặc biệt là những bệnh nhân nổi mụn nước xung quanh miệng, cụ thể như sau:
- Tránh thức ăn mặn, cay và có tính axit như: ớt, nước sốt cay, khoai tây chiên,..Những thức ăn này có thể gây kích ứng nếu bị loét miệng;
- Hạn chế thức ăn cứng và giòn có thể gây khó chịu, dẫn đến viêm, làm chậm quá trình lành vết loét. Do đó, người bệnh nên chọn thức ăn mềm, dễ nhai.
- Tránh thực phẩm chế biến sẵn, đồ ăn vặt, đồ ăn nhiều đường và chất béo chuyển hóa vì những thực phẩm này gây viêm và làm chậm quá trình chữa lành.
5. Uống và thoa thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ
Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân thủy đậu dùng thuốc kháng virus để làm giảm mức độ nặng và thu hẹp thời gian nhiễm trùng, đặc biệt ở những trường hợp suy giảm miễn dịch. Thuốc kháng virus được chỉ định dùng là Acyclovir, với liều lượng 800mg uống 5 lần/ ngày, trong vòng 5 - 7 ngày. Đối với trẻ dưới 12 tuổi, có thể dùng liều 20mg/kg 6 giờ một lần. Việc sử dụng thuốc kháng virus có tác dụng tốt nhất khi bắt đầu sớm, trong vòng 24 giờ đầu sau khi phát ban.
Đối với những người bệnh suy giảm miễn dịch nặng, nguy cơ xuất hiện biến chứng, sẽ được chỉ định ưu tiên Acyclovir tĩnh mạch, ít nhất trong giai đoạn đầu, với liều 10 - 12,5 mg/kg, 8 giờ một lần, để giảm các biến chứng nội tạng. Đối với người bệnh suy giảm miễn dịch nguy cơ thấp có thể chỉ cần điều trị bằng thuốc kháng virus uống.

Khi nào cần đến bác sĩ khi bị thủy đậu?
Người bệnh cần thăm khám bác sĩ ngay khi có dấu hiệu nhiễm trùng hoặc khi các triệu chứng trở nên tồi tệ và kéo dài, chẳng hạn như:
- Sốt kéo dài hơn 4 ngày hoặc sốt cao dai dẳng, không đáp ứng thuốc điều trị;
- Phát ban trở nên đỏ đậm hơn và có mủ;
- Nhận thức bị lú lẫn, buồn ngủ quá mức, trạng thái tinh thần thay đổi;
- Gặp vấn đề trong di chuyển;
- Cổ cứng;
- Các vấn đề hô hấp hoặc ho thường xuyên;
- Nôn mửa thường xuyên.
Những sai lầm cần tránh khi mọc mụn thủy đậu
Mặc dù đây là bệnh lành tính, có thể tự khỏi nếu được chăm sóc và điều trị đúng cách. Tuy nhiên, có không ít trường hợp bệnh tình kéo dài dai dẳng, thậm chí trở nặng do việc áp dụng các phương pháp điều trị sai cách. Sau đây là một số những sai lầm cần tránh cần đặc biệt lưu ý:
- Chọc vỡ mụn nước: Trong mụn nước có chất lỏng chứa virus lây nhiễm mầm bệnh, nên việc chọc vỡ mụn nước có thể khiến virus dễ lây lan đến các vùng xung quanh, dẫn đến nhiễm trùng lan rộng, nguy cơ bội nhiễm vi khuẩn và để lại sẹo cao;
- Kiêng nước, kiêng gió cực đoan: Không ít người cho rằng bị bệnh thủy đậu thì không nên tắm và kiêng ra gió để hạn chế việc nốt mụn nước lan rộng. Tuy nhiên, đây là quan niệm cực kỳ tai hại, vì không tắm sẽ khiến cơ thể khó chịu, ngứa ngáy, càng dẫn đến các phản ứng vô thức như gãi vỡ các nốt mụn nước, kết hợp với tình trạng kiêng gió sẽ khiến cơ thể dễ đổ mồ hôi, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nặng, bội nhiễm, gây biến chứng nguy hiểm;
- Tự ý dùng thuốc kháng sinh, thuốc bôi: Nhiều người nhận thấy bản thân bị sốt và nổi mụn thì phải dùng ngay kháng sinh để kìm hãm. Tuy nhiên, thủy đậu là bệnh do virus gây ra, việc dùng kháng sinh sẽ không thể điều trị bệnh mà còn tiềm ẩn nguy cơ gây ra tác dụng phụ, làm bệnh nặng hơn. Đồng thời, việc dùng sai thuốc bôi có thể khiến các tổn thương da nghiêm trọng hơn;
- Tự ý dùng phương pháp dân gian: Nhiều người thực hiện điều trị bệnh theo các phương pháp dân gian truyền miệng như tắm lá cây, bôi lá thảo dược… đã dẫn đến những hệ lụy nguy hiểm, gây ra nhiễm trùng nặng nề.
Nhìn chung, nốt thủy đậu mới mọc thường có dạng phát ban, hình tròn, mọc thành từng đốm lan rộng khắp cơ thể, gây ra cảm giác ngứa ngáy, đau nhức, khó chịu. Sau thời gian ngắn, các nốt ban này sẽ chuyển thành các mụn nước, chứa đầy dịch trong suốt bên trong, nguy cơ lây nhiễm nếu tiếp xúc với chất dịch rỉ ra, cần đặc biệt chú ý.



- About chickenpox. (2024, April 24). Chickenpox (Varicella). https://www.cdc.gov/chickenpox/about/index.html