Bị sốt xuất huyết có được uống Panadol extra không? Lưu ý gì?

09:45 13/09/2024

Quản lý Y khoa Vùng 1 - miền Bắc
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Sốt xuất huyết có được uống Panadol extra không là thắc mắc của đại đa số người dùng hiện nay. Thực tế, Panadol extra được sử dụng khá phổ biến và coi như “thần dược” mỗi khi đau ốm hoặc sốt cao của mọi nhà. Vậy khi bị sốt xuất huyết có dùng Panadol extra để hạ sốt được không? Khi sử dụng cần lưu ý những điều gì? Cùng chuyên gia VNVC khám phá ngay trong bài viết dưới đây nhé!
BS.CKI Nguyễn Lê Nga, Quản lý Y khoa Vùng 1 - miền Bắc, Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết: “Paracetamol là hợp chất giúp giảm đau, hạ sốt phổ biến mà hầu hết mọi người đều dùng khi mắc phải triệu chứng tương tự. Hơn hết, paracetamol cũng phát huy tác dụng trong việc hỗ trợ điều trị các cơn sốt, đau nhức do sốt xuất huyết gây ra, tuy nhiên cần sử dụng theo khuyến cáo của bác sĩ, không nên tự ý dùng thuốc” |
Tìm hiểu về Panadol extra
Panadol extra (hay còn gọi là Panadol đỏ) là thuốc giảm đau không gây nghiện, với thành phần hoạt chất chính là paracetamol và caffeine, có công dụng giảm đau và hạ sốt hiệu quả. Panadol đỏ được chỉ định dùng cho đường uống và không khuyến khích sử dụng cho trẻ em dưới 12 tuổi. (1)
1. Thành phần
Thành phần chính của Panadol extra là paracetamol và caffeine, trong đó liều lượng paracetamol là 500mg và caffeine là 65mg:
- Paracetamol: Một hợp chất có khả năng giảm đau và hạ sốt;
- Caffeine: Một chất kích thích tác động lên hệ thần kinh trung ương, có tác dụng tăng cường hiệu quả giảm đau của paracetamol;
- Các tá dược khác: Pregelatinised starch, Maize starch, Povidone, Potassium Sorbate,Talc, Stearic acid, Croscarmellose sodium.
Thuốc Panadol extra chống chỉ định cho đối tượng có tiền sử quá mẫn với paracetamol, caffeine hoặc bất kỳ tá dược nào của thuốc
2. Công dụng
Panadol extra được dùng để điều trị các triệu chứng đau từ nhẹ đến vừa và được dùng để hạ sốt, bao gồm:
- Đau đầu
- Đau nửa đầu
- Đau cơ
- Đau bụng kinh
- Đau lưng
- Đau răng, đau sau khi nhổ răng hoặc các thủ thuật nha chu
- Đau khớp
- Sốt
- Đau sau khi tiêm vắc xin
- Hỗ trợ giảm các triệu chứng của cảm lạnh hay cảm cúm, đau họng cấp tính
Lưu ý: Không sử dụng Panadol extra đồng thời với các thuốc chứa paracetamol khác vì có thể dẫn đến tình trạng quá liều gây suy gan, giảm chức năng gan cho người dùng. Ngoài ra, không nên sử dụng nhiều thực phẩm có chứa caffeine như cà phê, trà,... vì có thể gây quá liều.
Sốt xuất huyết có được uống Panadol extra không?
Khi bị sốt xuất huyết, có thể uống Panadol extra để hỗ trợ giảm đau và hạ sốt. Trong Panadol extra có chứa thành phần chính là paracetamol, một loại chất chuyển hóa có hoạt tính của phenacetin, đem lại tác dụng giảm đau và hạ sốt hiệu quả. Khi đi vào cơ thể, paracetamol tác động lên vùng đồi gây hạ nhiệt, tỏa nhiệt tăng do giãn mạch và tăng lưu lượng máu ngoại biên. Bên cạnh đó, chất caffeine có trong Panadol extra có nhiệm vụ kích thích lên hệ thần kinh trung ương, làm tăng cường hiệu quả giảm đau của paracetamol.
⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết sốt mấy ngày thì hết? Yếu tố nào ảnh hưởng?
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính gây ra bởi virus Dengue ở muỗi vằn (Aedes aegypti) thông qua đường muỗi đốt. Virus Dengue có 4 loại huyết thanh bao gồm DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4, người bệnh nhiễm với loại virus nào thì sẽ sản sinh miễn dịch suốt đời với chủng virus đó nhưng vẫn có nguy cơ mắc các chủng khác. Virus Dengue gây ra nhiều biểu hiện khác nhau, từ nhiễm trùng không triệu chứng đến sốt nhẹ và sốt xuất huyết nặng.
⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết có bị lại không? Sốt xuất huyết bị mấy lần?
Các biến chứng cho thấy sốt xuất huyết trở nặng bao gồm rò rỉ huyết tương nghiêm trọng dẫn đến sốc hoặc suy hô hấp do tích tụ dịch, chảy máu hoặc suy nội tạng. Các chuyên gia khuyến cáo rằng các biểu hiện bệnh sốt xuất huyết chuyển nặng có thể gặp như: Đau bụng dữ dội, nôn ói liên tục hoặc thậm chí nôn ra máu, chảy máu chân răng, thở nhanh,...

Theo thống kê, ước tính hàng năm có 58,4 triệu ca nhiễm sốt xuất huyết có xuất hiện triệu chứng, dẫn đến hơn 10.000 ca tử vong. Bộ Y tế ghi nhận nước ta có hơn 16.000 trường hợp mắc bệnh sốt xuất huyết và 1 trường hợp tử vong tính cho đến hiện tại. So với cùng kỳ năm 2023, số trường hợp nhiễm bệnh sốt xuất huyết giảm 1,6 lần, trong đó trường hợp tử vong giảm 5 ca so với cùng kỳ. Tuy vậy, số ca nhiễm sốt xuất huyết vẫn ở mức cao và cần tăng cường các biện pháp phòng ngừa hơn nữa.
Hiện vẫn chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh sốt xuất huyết. Phác đồ điều trị sốt xuất huyết bao gồm việc chăm sóc hỗ trợ, theo dõi chặt chẽ, sử dụng thuốc hạ sốt, bù dịch bằng đường uống hoặc truyền dịch. Trong đó, paracetamol (hay còn gọi là acetaminophen) được WHO khuyến nghị trong điều trị sốt xuất huyết. Paracetamol là thành phần chính trong Panadol extra - loại thuốc không kê đơn có thể mua ở bất kỳ nhà thuốc nào. Panadol extra ít tác động đến tim mạch và hô hấp, không gây kích ứng, xước hoặc chảy máu dạ dày.
Một số lưu ý khi sử dụng Panadol extra cho người bệnh sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết có được uống Panadol extra không? Mặc dù thuốc Panadol extra có thể kiểm soát các triệu chứng sốt và đau nhức do sốt xuất huyết gây ra nhưng có một số vấn đề cần đặc biệt lưu ý trong quá trình sử dụng:
- Uống đúng hàm lượng được chỉ định, không được uống thêm hay uống gấp đôi (một lần) để bù lại liều thuốc quên uống;
- Các trường hợp có bệnh về gan, thận, suy dinh dưỡng nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng;
- Các bệnh nhân thường xuyên uống rượu bia, bị nhiễm trùng nặng; thiếu hụt glutathione, bị hen suyễn và nhạy cảm với aspirin, bị thiếu máu tán huyết… cũng cần được sự chỉ định từ bác sĩ trước khi dùng thuốc.
- Nên uống thuốc với nước lọc, không uống chung với các loại nước có chất kích thích hay hóa chất như trà, cà phê, bia, rượu, nước có ga,..
- Tuân thủ nguyên tắc uống nguyên viên hoặc hòa tan vào trong nước, không bẻ đôi và nhai thuốc;
- Không dùng thuốc Panadol extra liên tục dưới 4 giờ vì điều này có thể làm tăng nguy cơ ngộ độc thuốc do quá liều;
- Không sử dụng Panadol extra nếu không có triệu chứng đau nhức hoặc sốt dưới 38,5 độ C.
- Một số trường hợp sẽ xuất hiện các phản ứng phụ của thuốc như sưng lưỡi, sưng họng, sưng mặt, ngứa da, nổi mẩn đỏ trên da, bong da, hoại tử da, đau bụng, hạ thân nhiệt, tăng huyết áp đột ngột,...
- Với người bị dị ứng thành phần paracetamol, có thể sử dụng ibuprofen để thay thế.
- Nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường, cần ngưng sử dụng thuốc ngay lập tức.
Mặc dù thuốc Panadol extra không khuyến cáo dùng cho phụ nữ mang thai và phụ nữ cho con bú nhưng nên cân nhắc liều thấp nhất, trong thời gian điều trị ngắn nhất.
Trong trường hợp các triệu chứng không thuyên giảm hoặc có dấu hiệu tăng nặng, cần thăm khám tại các cơ sở y tế, tránh tự ý điều trị tại nhà.

Cách dùng và liều dùng Panadol extra cho bệnh nhân sốt xuất huyết
Liều dùng Panadol extra ở người lớn và trẻ nhỏ khác nhau như thế nào? Thông thường liều dùng Panadol extra là uống từ 1 đến 2 viên, mỗi lần cách từ 4 đến 6 giờ. Trong trường hợp cơn đau hoặc sốt không thuyên giảm, sau 4 giờ có thể uống thêm 1 viên.
1. Liều dùng ở người lớn
Các chuyên gia khuyến cáo, liều dùng thuốc Panadol extra ở người lớn để điều trị sốt xuất huyết như sau:
- Dựa theo mỗi 15mg trên số cân nặng để ước tính liều dùng. Ví dụ, người nặng 45kg có thể uống 675mg mỗi lần, tức uống 1 viên.
- Liều dùng tối đa hàng ngày là 8 viên (4000mg paracetamol/ 520mg caffeine)
- Thời gian điều trị không quá 3 ngày
- Thời gian tối thiểu dùng liều lặp lại là 4 giờ
Lưu ý: Tuyệt đối không dùng quá liều được chỉ định.
2. Liều dùng ở trẻ nhỏ
Thuốc Panadol extra không được khuyến nghị dùng cho trẻ em dưới 12 tuổi, trừ khi có sự chỉ định của bác sĩ. Trẻ em từ 12 tuổi trở lên có thể sử dụng liều dùng tương tự người lớn (nhưng thông thường sẽ thấp hơn người lớn).
Các lựa chọn thay thế Panadol extra trong điều trị sốt xuất huyết
Khi bị sốt xuất huyết nhẹ, đa số bệnh nhân đều điều trị tại nhà bằng các loại thuốc không kê toa dùng để hạ sốt, giảm đau phổ biến. Thuốc Panadol extra thường là lựa chọn hàng đầu của nhiều người trong quá trình “chiến đấu” với cơn sốt do virus Dengue gây ra. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ. Ngoài việc sử dụng thuốc Panadol extra, người bệnh có thể kết hợp với các phương pháp khác, cụ thể như sau:
1. Các loại thuốc giảm đau, hạ sốt khác
Bên cạnh thuốc Panadol extra, người bệnh có thể sử dụng thuốc Paracetamol đơn chất để hỗ trợ hạ sốt, giảm đau hiệu quả. Ngoài ra, bệnh nhân có thể sử dụng thuốc quản lý triệu chứng như anti-emetics (chống nôn) hoặc thuốc chống co giật để hạn chế các triệu chứng do sốt xuất huyết gây ra.
Bên cạnh đó, bệnh nhân cần hết sức lưu ý không nên sử dụng các loại thuốc sau:
- Aspirin: Dù đây là thuốc có khả năng giảm đau, hạ sốt nhưng lại chứa các hoạt chất ngăn cản quá trình tập kết tiểu cầu, gây ra tình trạng đông máu, khiến tình trạng bệnh trở nên nguy hiểm hơn;
- Thuốc kháng viêm không chứa steroid (NSAIDs): Bao gồm ibuprofen, Diclofenac, Mefenamic Acid, Naproxen, Indomethacin, Etoricoxib,... có khả năng làm cho bệnh trở nên nặng thêm, gây ra tình trạng viêm dạ dày hoặc chảy máu;
- Thuốc kháng sinh: Bản chất của kháng sinh là tiêu diệt hoặc ức chế sự phát triển và tấn công của vi khuẩn. Đối với cơ thể yếu, dễ bị dị ứng có thể sẽ sinh ra các phản ứng phụ không mong muốn.
2. Các biện pháp hỗ trợ khác
Bên cạnh dùng thuốc hỗ trợ giảm các triệu chứng như sốt, đau nhức, nôn nói,... người bệnh nên áp dụng một số biện pháp hỗ trợ hữu hiệu khác, cụ thể như:
- Bù nước và điện giải: Nhiều bệnh nhân khi bị sốt xuất huyết sẽ gặp tình trạng mất nước trầm trọng. Biểu hiện rõ nhất chính là tiêu chảy trầm trọng, nôn ói, mệt mỏi,... nếu chủ quan có thể dẫn đến tình trạng xuất huyết nặng hơn. Vì vậy, người bệnh cần bù nước nhanh bằng đường uống hoặc truyền dịch qua tĩnh mạch nếu tình trạng trở nên nghiêm trọng.
- Nghỉ ngơi đầy đủ: Trong quá trình bị sốt xuất huyết, cơ thể người bệnh sẽ sốt cao và xương khớp liên tục đau nhức. Vì vậy, nghỉ ngơi đầy đủ chính là cách giúp cơ thể lấy lại sức và nạp lại năng lượng cần thiết hiệu quả.

Sốt xuất huyết có được uống Panadol extra không? Hiện nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh sốt xuất huyết. Đây là căn bệnh phổ biến tại nước ta và thường bùng phát vào mùa mưa, khi tiết trời ẩm khiến cho muỗi sinh sôi. Panadol extra là một trong những loại thuốc hỗ trợ làm thuyên giảm các triệu chứng sốt, đau nhức cho người bệnh sốt xuất huyết một cách hiệu quả. Mặc dù thuốc Panadol extra là thuốc không cần kê đơn nhưng việc tham vấn ý kiến của bác sĩ trước khi dùng là vô cùng cần thiết.



- Panadol Extra Film-Coated Tablets. (2023). Panadol.com. https://www.panadol.com/en-ie/adult-products/panadol-extra-film-coated-tablets/