Sốt xuất huyết có kiêng gió không? Lưu ý gì để mau khỏi bệnh?

16:01 23/06/2024

Quản Lý Y khoa vùng 2 - miền Bắc
Hệ thống tiêm chủng VNVC
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng đe dọa tính mạng người bệnh nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách. Sốt xuất huyết có kiêng gió không? Cần lưu ý những gì cho người bệnh sốt xuất huyết khi ra gió?
BS Đoàn Thị Khánh Châm - Quản lý Y khoa vùng 2 - miền Bắc, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết: “Tỷ lệ mắc bệnh sốt xuất huyết đã gia tăng đáng kể trên toàn thế giới trong những năm gần đây. Ước tính có khoảng 50-100 triệu ca nhiễm virus sốt xuất huyết mỗi năm. Chăm sóc người bệnh sốt xuất huyết đúng cách, kiêng gió, nước lạnh, duy trì chế độ dinh dưỡng phù hợp có vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục của bệnh nhân”. |
Các triệu chứng điển hình của bệnh sốt xuất huyết
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra, thường gặp ở vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới. Virus có 4 chủng huyết thanh khác nhau, bao gồm: DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Bệnh nhân sốt xuất huyết đã nhiễm chủng virus nào thì chỉ có khả năng miễn dịch suốt đời với duy nhất chủng virus đó mà thôi. Do đó, những người sống trong vùng lưu hành dịch sốt xuất huyết vẫn có khả năng mắc bệnh nhiều hơn một lần trong đời.
Tỷ lệ mắc bệnh sốt xuất huyết đã gia tăng đáng kể trên toàn thế giới trong những năm gần đây, với số ca mắc được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ghi nhận tăng từ 505.430 ca vào năm 2000 lên 5,2 triệu vào năm 2019 (1). Bệnh sốt xuất huyết có thể biểu hiện các triệu chứng lâm sàng khác nhau tùy vào từng cá thể. Hầu hết những người mắc bệnh sốt xuất huyết đều có triệu chứng nhẹ hoặc không có triệu chứng và sẽ khỏi bệnh sau 1–2 tuần. Theo ước tính có khoảng 50-100 triệu ca nhiễm virus sốt xuất huyết mỗi năm.
Triệu chứng bệnh thường bắt đầu từ 4 đến 10 ngày sau khi nhiễm bệnh và kéo dài trong 2 đến 7 ngày, các triệu chứng bao gồm:
- Sốt cao (40°C)
- Đau đầu dữ dội
- Đau sau mắt
- Đau cơ và khớp
- Buồn nôn và nôn
- Phát ban.

Những người nhiễm sốt xuất huyết lần hai có nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết nặng hơn. Các triệu chứng sốt xuất huyết nặng thường xuất hiện sau khi hết sốt có thể kể đến như:
- Đau bụng dữ dội
- Nôn liên tục
- Thở nhanh
- Chảy máu nướu răng hoặc mũi
- Mệt mỏi, bồn chồn
- Có lẫn máu trong khi nôn hoặc ở trong phân
- Da tái nhợt, tay chân lạnh.
Khi xuất hiện những triệu chứng bất thường trên, người bệnh cần được đưa đến bệnh viện để cấp cứu kịp thời. Sau khi hồi phục, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi kéo dài trong vòng vài tuần.
Sốt xuất huyết có kiêng gió không?
Sốt xuất huyết là bệnh cần kiêng gió vì khi nhiễm sốt xuất huyết, người bệnh có thể sốt cao lên đến 40 độ C, đi kèm những cơn rét run. Lúc này các mạch máu trong cơ thể giãn nở, khi người bệnh tiếp xúc với gió lạnh trong thời gian dài có thể làm co các mạch ngoài da gây nên tình trạng xuất huyết vô cùng nguy hiểm, làm tăng nguy cơ tử vong. Do đó cần tránh cho bệnh nhân tiếp xúc với gió lạnh trong thời gian dài, tránh tắm nước lạnh để tránh cho bệnh diễn tiến trầm trọng hơn.
⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết có được nằm quạt không? Lợi ích và nguy cơ
Lưu ý cho người bị sốt xuất huyết khi ra gió
Tuy phải hạn chế ra gió trời, nhưng người bệnh sốt xuất huyết vẫn có thể sử dụng quạt trong nhà nếu đáp ứng các yêu cầu sau:
- Phải được theo dõi nhiệt độ cơ thể thường xuyên, tự điều chỉnh mức gió phù hợp và nên để mức gió thấp nhất.
- Không sử dụng quạt cả ngày, phải có những khoảng nghỉ để cơ thể được thích nghi.
- Nên để quạt xoay, không để đứng yên một chỗ và quạt trực tiếp vào người bệnh.
- Trong suốt quá trình sử dụng quạt, nếu có các dấu hiệu bất thường cần ngừng ngay và báo ngay cho nhân viên y tế tại bệnh viện.
⇒ Tham khảo thêm: Sốt xuất huyết có được đánh răng không? Cách chăm sóc răng miệng
Cách chăm sóc cơ thể để nhanh khỏi bệnh sốt xuất huyết
Cơ thể bệnh nhân sốt xuất huyết vô cùng suy yếu, bên cạnh việc kiêng gió, người bệnh cần được chăm sóc đúng cách để nhanh hồi phục:
1. Không tự ý sử dụng thuốc
Khi bị sốt, nhiều người thường có thói quen tự mua thuốc điều trị tại nhà, chính điều này dẫn đến chậm trễ trong quá trình điều trị bệnh. Đối với bệnh nhân sốt xuất huyết, sử dụng các thuốc hạ sốt có thành phần như Aspirin hoặc Ibuprofen còn làm tăng nguy cơ xuất huyết, khiến người bệnh nguy kịch, gây khó khăn cho việc điều trị và ảnh hưởng xấu đến khả năng phục hồi của bệnh nhân. Sử dụng thuốc không đúng cách còn có thể gây xuất huyết tiêu hóa, tăng nguy cơ tử vong.

2. Không tắm nước lạnh
Người bệnh sốt xuất huyết không được tắm nước lạnh vì có thể khiến các mạch máu trên da co rút, các mạch máu bên trong giãn ra, từ đó dẫn đến tử vong. Nếu bị sốt xuất huyết giảm tiểu cầu, người bệnh cần đặc biệt lưu ý không kỳ cọ mạnh trên da trong giai đoạn này, không chà sát da đầu vì có thể làm trầm trọng hơn tình trạng xuất huyết dưới da hoặc trong cơ vô cùng nguy hiểm.
3. Hạn chế ăn các thực phẩm có màu đậm, thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ
Khi ăn các loại thực phẩm màu đậm như đen hoặc đỏ như cà chua, củ dền,... Tuy các loại thực phẩm này rất tốt cho sức khỏe nhưng lại khiến việc chẩn đoán, theo dõi của các bác sĩ gặp khó khăn, dễ nhầm lẫn với tình trạng xuất huyết tiêu hóa ở người bệnh.
Thức ăn cay, nóng có thể khiến dạ dày tích tụ nhiều axit, gây loét thành mạch máu. Những tổn thương ở dạ dày có thể ảnh hưởng đến quá trình điều trị và phục hồi sức khỏe của bệnh nhân sốt xuất huyết.
Những món ăn chứa nhiều dầu mỡ như thức ăn nhanh sẽ gây những tác động xấu đến cơ thể, như tăng cholesterol, cao huyết áp. Người bệnh sốt xuất huyết ăn nhiều thức ăn nhanh có thể khiến quá trình hồi phục bị ảnh hưởng, làm suy yếu miễn dịch. Ngoài ra, thức ăn nhiều dầu mỡ còn khiến người bệnh cảm thấy khó tiêu, dẫn đến hệ tiêu hóa gặp vấn đề.

3. Tránh đồ uống có cồn, uống nhiều nước
Đồ uống có cồn tuy cũng là một loại thực phẩm giải khát, nhưng không mang lại giá trị dinh dưỡng như nước trái cây. Người bệnh sốt xuất huyết uống đồ uống có cồn như bia, rượu, nước ngọt còn khiến cơ thể mất nước, mệt mỏi không đủ sức để chống chọi với mầm bệnh.
Thay vào đó hãy uống nhiều nước lọc, nước hoa quả, trái cây như dừa và chanh. Dừa giàu khoáng chất và chất điện giải, bổ sung nước cho cơ thể, giảm nguy cơ mất nước, điều hòa dịch nội bộ. Nước chanh giàu dinh dưỡng, có nhiều khoáng chất như kali, protein, canxi, glucid,… Đặc biệt là nguồn vitamin C dồi dào, hỗ trợ cơ thể nhanh loại bỏ độc tố do virus gây ra.
4. Ăn thức ăn dễ tiêu, giàu dinh dưỡng
Người bệnh sốt xuất huyết nên ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu hóa có tác dụng bổ sung nước và năng lượng cho cơ thể, như cháo, súp kết hợp cùng thịt, cá để bổ sung đạm cho bệnh nhân. Hay sữa chua chứa các lợi khuẩn hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện đường ruột, giúp cơ thể tăng cường sức khỏe và kháng viêm.
Rau xanh như bông cải xanh, rau bina, súp lơ chứa nhiều vitamin và chất xơ. Các loại thực phẩm khác giàu chất sắt như gan, đậu, thịt có công dụng tăng hemoglobin trong máu, tăng sự hình thành tiểu cầu ngăn ngừa tình trạng chảy máu và mất máu.
Ngoài những lưu ý trên, virus gây bệnh sốt xuất huyết có 4 chủng huyết thanh khác nhau, bao gồm: DEN-1, DEN-2, DEN-3 và DEN-4. Nếu tái nhiễm bệnh sốt xuất huyết lần 2 do nhiễm chủng huyết thanh khác, người bệnh có thể bị nặng hơn lần 1. Để ngăn chặn nguy cơ tái nhiễm ở bệnh nhân đã phục hồi, cần phòng chống muỗi đốt bằng các biện pháp như giữ vệ sinh nhà cửa thông thoáng, tránh nước đọng quanh nhà, xịt muỗi và ngủ màn.
“Sốt xuất huyết có kiêng gió không?”, câu trả lời là CÓ. Bên cạnh việc kiêng gió, người bệnh cần chú ý kiêng tắm nước lạnh, gội đầu và chà xát mạnh trên da, tránh ăn các thức ăn nhiều dầu mỡ khó tiêu, thức ăn cay nóng và cần tránh muỗi đốt. Hy vọng bài viết trên giúp người bệnh sốt xuất huyết có thêm các thông tin hữu ích trong quá trình chăm sóc và điều trị.



- Dengue and severe dengue. (n.d.). World health Organization. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/dengue-and-severe-dengue