4 thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu an toàn và hiệu quả

Khi mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu, hệ miễn dịch của bà bầu có thể suy yếu, làm tăng nguy cơ mắc bệnh cúm. Tuy nhiên, việc lựa chọn thuốc điều trị cúm phù hợp và an toàn là rất quan trọng, vì không phải tất cả các loại thuốc đều an toàn cho cả thai phụ và thai nhi. Vậy đâu là loại thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu an toàn và hiệu quả? Bài viết dưới đây sẽ gợi ý một số loại thuốc điều trị cúm an toàn và hiệu quả cho bà bầu.

BS Đoàn Thị Khánh Châm - Quản lý Y khoa vùng 2 miền Bắc cho biết: “Theo thống kê từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Hoa Kỳ, gần 50% bệnh nhân nhập viện vì cúm trong mùa dịch năm 2022 là phụ nữ mang thai. Nhiễm cúm trong thai kỳ có thể dẫn đến tỷ lệ tử vong từ 4 - 8% và làm gia tăng gấp 5 lần tỷ lệ tử vong chu sinh so với phụ nữ không mắc cúm (1). Các nghiên cứu cũng cho thấy tỷ lệ tử vong tổng thể do cúm lên đến 27%, trong đó hơn 50% phụ nữ mang thai bị biến chứng viêm phổi thứ phát do vi khuẩn.”

thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu

Tác động của cúm đến mẹ và thai nhi trong 3 tháng đầu

Đối với các thai phụ, đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ, tác động của cúm có thể nguy hiểm hơn nhiều so với người bình thường. Đây là giai đoạn cực kỳ quan trọng khi thai nhi hình thành các cơ quan quan trọng và hệ thần kinh. Tình trạng nhiễm cúm không chỉ gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của mẹ mà còn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng lên sự phát triển của thai nhi. Cụ thể:

1. Tác động của cúm đối với thai phụ

Phụ nữ mang thai, nhất là trong 3 tháng đầu, có hệ miễn dịch suy giảm tự nhiên để cơ thể không đào thải thai nhi. Do đó, các thai phụ dễ bị nhiễm trùng, trong đó cảm cúm là một căn bệnh phổ biến. Khi mắc cúm, mẹ bầu thường gặp phải những tác động tiêu cực như tình trạng sốt cao kéo dài. Ở thai phụ, sốt cao kéo dài không chỉ gây mệt mỏi, mất nước mà còn tiềm ẩn nguy cơ làm thay đổi nhiệt độ cơ thể, ảnh hưởng đến sự ổn định của phôi thai.

Sốt cao liên tục trong giai đoạn này có thể gián tiếp gây tổn thương đến các tế bào đang phát triển của thai nhi.

Cúm thường kèm theo các triệu chứng như ho, đau họng, khó thở, đau nhức cơ thể và suy nhược. Tình trạng này khiến thai phụ không chỉ cảm thấy kiệt sức mà còn khó khăn trong việc ăn uống, nghỉ ngơi, làm giảm khả năng cung cấp dinh dưỡng và oxy cho thai nhi.

Theo thống kê, phụ nữ mang thai bị cúm có nguy cơ nhập viện cao gấp 2,44 lần so với những người không mang thai (2). Các triệu chứng như sổ mũi, ho, sốt, đau họng, khó thở và mệt mỏi không chỉ gây khó chịu cho mẹ mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống, tăng nguy cơ nhập viện và dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng.

Theo một nghiên cứu đăng tải trên Tạp chí Y học Nội khoa, gần 30% số phụ nữ trong độ tuổi sinh sản phải nhập viện vì cúm là phụ nữ mang thai. Thậm chí, dù sức khỏe mẹ bầu không gặp vấn đề gì, vẫn có khoảng 1/1.000 bà bầu phải nhập viện do nhiễm cúm.

Trong một số trường hợp, cúm có thể tiến triển thành biến chứng như nhiễm trùng đường hô hấp dưới hoặc viêm xoang nặng, viêm phổi, viêm não, viêm nội tâm mạc, viêm cơ tim, nhiễm trùng máu gây giảm huyết áp, suy đa tạng, thậm chí gây tử vong.

2. Tác động của cúm đối với thai nhi

Trong 3 tháng đầu thai kỳ, đây là giai đoạn quan trọng khi thai nhi đang hình thành và phát triển các cơ quan quan trọng. Do đó, bất kỳ tác động môi trường nào, bao gồm nhiễm trùng cúm đều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của phôi thai.

Sốt cao do cúm trong giai đoạn đầu thai kỳ đã được chứng minh là làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh, đặc biệt ở hệ thần kinh trung ương và tim mạch. Những dị tật bẩm sinh này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của trẻ sau khi sinh ra.

Theo thống kê, mẹ bầu mắc cúm trong giai đoạn này có thể làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh ở thai nhi như dị tật ống thần kinh, hở môi, nứt đốt sống và các khuyết tật bẩm sinh khác (3). Nguy cơ này có thể tăng lên đến 50%, thậm chí gấp 4 lần đối với những trường hợp mắc cúm trong 3 tháng đầu.

Trong một nghiên cứu trên 85.855 ca sinh từ phụ nữ trong độ tuổi từ 20 - 45 đã chỉ ra, nếu bà bầu bị cúm trong 3 tháng đầu thai kỳ, nguy cơ dị tật bẩm sinh có thể tăng trung bình 50%. Đặc biệt, nguy cơ dị tật ống thần kinh có thể tăng mạnh đến 148%, tương đương với 2,48 lần. Những trẻ có mẹ bị cúm trong giai đoạn này cũng có nguy cơ cao mắc các dị tật khác như khe hở môi và vòm miệng, tăng gấp 2,48 lần, gây khó khăn trong việc ăn uống và các vấn đề về thính lực, phát âm. (4)

Bên cạnh đó, nguy cơ mắc các dị tật về tim bẩm sinh, đặc biệt là hẹp eo động mạch chủ, cũng tăng đến 63%, tương đương 1,63 lần và trong một số trường hợp có thể lên đến 4 lần. Những trẻ này còn có thể đối mặt với các vấn đề khuyết tật về chi và mắt.

Ngoài ra, khi thai phụ bị cúm, sự lên xuống không ổn định của nhiệt độ cơ thể cùng với sự giảm oxy cung cấp cho thai nhi có thể dẫn đến nguy cơ sảy thai hoặc thai lưu. Đây là mối nguy đặc biệt trong ba tháng đầu – giai đoạn nhạy cảm nhất của thai kỳ.

Hơn nữa, thai nhi phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn dinh dưỡng và oxy cung cấp từ mẹ. Nếu mẹ không khỏe hoặc có chế độ ăn uống giảm sút do mắc cúm, thai nhi có nguy cơ đối mặt với tình trạng chậm phát triển, nhẹ cân hoặc yếu kém sau khi sinh.

phụ nữ mang thai mắc cúm trong 3 tháng đầu
Phụ nữ mang thai mắc cúm trong 3 tháng đầu thai kỳ có thể làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh ở thai nhi.

Thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu

Dưới đây là một số loại thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu có thể sử dụng. Tuy nhiên, trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào, bà bầu cũng cần tham khảo ý kiến của bác sĩ để đảm bảo an toàn. Quan trọng nhất là chỉ sử dụng thuốc khi lợi ích mang lại vượt trội hơn so với những rủi ro tiềm ẩn đối với thai nhi, được bác sĩ chuyên khoa đánh giá và chỉ định thực hiện chi tiết.

1. Acetaminophen (Paracetamol)

Thuốc Acetaminophen (paracetamol) là một loại thuốc không kê đơn, được sử dụng để giảm đau và hạ sốt an toàn cho bà bầu trong 3 tháng đầu thai kỳ, nhưng chỉ khi sử dụng đúng liều lượng được bác sĩ chỉ định. Acetaminophen thường không liên quan đến các vấn đề lớn như sảy thai hoặc dị tật bẩm sinh. Tuy nhiên, hãy dùng càng ít càng tốt trong thời gian ngắn nhất có thể. Việc lạm dụng thuốc hoặc sử dụng quá liều có thể gây ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe của mẹ và thai nhi.

2. Thuốc xịt mũi nước muối sinh lý

Khi bị cúm trong thời kỳ mang thai, một phương pháp an toàn để giảm nghẹt mũi là sử dụng thuốc xịt mũi nước muối sinh lý. Đây là sản phẩm không chứa thuốc, giúp làm sạch mũi và giảm bớt tình trạng nghẹt mũi mà không ảnh hưởng đến thai nhi. Tuy nhiên, trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc hay phương pháp điều trị nào, đặc biệt trong thai kỳ, phụ nữ mang thai nên tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn. Không tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc nào nếu chưa có sự chỉ định của bác sĩ. (5)

3. Thuốc kháng virus (trong trường hợp khẩn cấp)

Bầu 3 tháng đầu bị cúm nên uống thuốc gì? Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng virus để điều trị cúm. Mặc dù thuốc kháng virus không thể chữa khỏi cúm nhưng chúng có thể ngăn triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn. Thông thường, đối với phụ nữ mang thai, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng thuốc kháng virus Oseltamivir (Tamiflu®) dạng uống. Tuy nhiên, thuốc này chỉ nên dùng khi có chỉ định của bác sĩ và trong các trường hợp khẩn cấp, vì thuốc kháng virus có thể có tác dụng phụ nếu không được sử dụng đúng cách.

4. Thuốc bổ trợ khác (vitamin và khoáng chất)

Đây là thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu an toàn mà mẹ có thể sử dụng. Khi bị cảm cúm, bà bầu có thể cần bổ sung một số vitamin và khoáng chất như vitamin C, vitamin D và kẽm để tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ quá trình hồi phục. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại vitamin và khoáng chất cũng cần được bác sĩ khuyến cáo, tránh lạm dụng.

5. Siro ho thảo dược 

Siro ho thảo dược là một lựa chọn an toàn cho bà bầu khi bị ho, giúp làm dịu cổ họng và giảm các triệu chứng ho khan. Tuy nhiên, cũng giống như các loại thuốc khác, bà bầu chỉ nên sử dụng siro ho thảo dược khi được bác sĩ chỉ định và cần đảm bảo sản phẩm không chứa thành phần có hại cho thai nhi.

bà bầu sử dụng thuốc cảm cúm
Việc lựa chọn thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu cần phải cẩn trọng và chỉ sử dụng thuốc khi có sự chỉ định của bác sĩ.

Xem thêm: Các thuốc cảm cúm cho bà bầu an toàn và hiệu quả cho cả mẹ và bé.

Thuốc cảm cúm bà bầu cần tránh trong 3 tháng đầu

Bên cạnh những loại thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu trên, để đảm bảo an toàn và tránh những biến chứng nguy hiểm, phụ nữ mang thai cần lưu ý không sử dụng các loại thuốc sau:

1. Kháng sinh không kê đơn

Kháng sinh không kê đơn thường không cần thiết cho điều trị cúm, bởi bệnh cúm là do virus gây ra và không đáp ứng với kháng sinh. Việc sử dụng kháng sinh khi không có chỉ định của bác sĩ có thể gây hại cho thai nhi và làm mất cân bằng hệ vi sinh vật trong cơ thể bà bầu. Do đó, bà bầu không nên tự ý dùng kháng sinh để điều trị cúm.

2. Aspirin và Ibuprofen

Aspirin và Ibuprofen thuộc nhóm thuốc giảm đau và hạ sốt, tuy nhiên chúng có thể gây ra các tác dụng phụ nguy hiểm trong thai kỳ, đặc biệt là trong 3 tháng đầu. Các thuốc này có thể làm tăng nguy cơ sảy thai, dị tật bẩm sinh và ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Vì vậy, bà bầu cần tránh sử dụng Aspirin và Ibuprofen, trừ khi có sự chỉ định rõ ràng của bác sĩ.

3. Thuốc có chứa Pseudoephedrine

Khi mang thai và bị cúm, phụ nữ nên tránh sử dụng thuốc chứa pseudoephedrine. Các nghiên cứu về tác động của thuốc thông mũi dạng uống trong thai kỳ còn hạn chế và kết quả không thống nhất. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng việc sử dụng pseudoephedrine (Sudafed) có thể làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh, trong khi những nghiên cứu khác không ghi nhận mối liên hệ này.

Vì lý do đó, Hội Sản Phụ khoa Mỹ (ACOG) khuyến cáo nên tránh dùng pseudoephedrine trong tam cá nguyệt đầu tiên. Nếu cần sử dụng thuốc thông mũi trong giai đoạn sau của thai kỳ, bà bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn lựa chọn phương án điều trị an toàn nhất.

Xem thêm: Lỡ uống thuốc cảm cúm khi không biết có thai có nguy hiểm không?

4. Các thuốc khác

Bên cạnh những loại thuốc trên, phụ nữ mang thai cũng cần tránh những loại thuốc điều trị cúm sau:

  • Thuốc xịt mũi steroid như triamcinolone (Nasacort): Tránh dùng triamcinolone (Nasacort) trong thời kỳ mang thai vì nhiều nghiên cứu cho thấy thuốc xịt mũi này có liên quan đến dị tật bẩm sinh ở đường hô hấp (bao gồm cả cổ họng và khí quản) của thai nhi.
  • Thuốc xịt thông mũi như oxymetazoline (Afrin): Loại thuốc này tác động trực tiếp lên vùng mũi, giúp giảm nghẹt mũi nhanh chóng. Tuy nhiên, số lượng nghiên cứu về loại thuốc xịt mũi này trong thai kỳ còn hạn chế. Một số nghiên cứu gợi ý có thể có mối liên quan giữa việc sử dụng Afrin và nguy cơ dị tật bẩm sinh. Nếu tình trạng nghẹt mũi gây khó chịu cho mẹ bầu, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc trong một thời gian ngắn, không quá 3 ngày. Việc sử dụng thuốc xịt lâu dài có thể làm tình trạng nghẹt mũi trở nên nghiêm trọng hơn, gây tắc nghẽn tái phát.
  • Thuốc dạng lỏng có chứa đường tự nhiên: Một số loại thuốc dạng lỏng có thể chứa chất tạo ngọt để làm tăng hương vị. Điều này có thể khiến mẹ bầu bị tiểu đường thai kỳ.
  • Thuốc dạng lỏng có chứa cồn: Một số loại thuốc siro có thể chứa cồn, do đó phụ nữ mang thai cần hết sức cẩn trọng. Việc uống rượu trong thai kỳ có thể gây ra những tác động nghiêm trọng, bao gồm nguy cơ sảy thai, dị tật bẩm sinh và các vấn đề phát triển cho thai nhi. Do đó, khi chọn thuốc ho hoặc cảm lạnh dạng lỏng, mẹ bầu nên kiểm tra kỹ nhãn để đảm bảo sản phẩm không chứa cồn. Nếu không chắc chắn, hãy tham khảo ý kiến dược sĩ trước khi sử dụng.
  • Thuốc kết hợp như sản phẩm DayQuil: Khi mang thai, mẹ bầu nên tránh các loại thuốc kết hợp như DayQuil. Những sản phẩm này thường chứa nhiều thành phần thuốc và một số trong số đó có thể không an toàn khi sử dụng trong thai kỳ. Hơn nữa, việc sử dụng thuốc kết hợp có thể khiến mẹ bầu vô tình uống những thành phần không cần thiết.

Xem thêm: Uống thuốc cảm cúm khi mang thai tháng đầu tiên có sao không?

Lưu ý khi dùng thuốc chữa cúm ở 3 tháng đầu thai kỳ

Việc sử dụng thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu cần phải hết sức thận trọng vì giai đoạn này thai nhi đang trong quá trình hình thành các cơ quan quan trọng. Dưới đây là một số lưu ý khi dùng thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu thai kỳ:

  • Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng thuốc: Trước khi dùng bất kỳ loại thuốc nào, kể cả thuốc chữa cúm, bà bầu cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ. Mặc dù một số thuốc có thể an toàn cho thai kỳ, nhưng việc tự ý sử dụng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ có thể gây hại cho thai nhi.
  • Tránh sử dụng thuốc không kê đơn: Nhiều loại thuốc cảm cúm có thể chứa các thành phần không an toàn cho bà bầu, đặc biệt là trong 3 tháng đầu thai kỳ. Một số thuốc có thể gây ra các vấn đề về phát triển của thai nhi, chẳng hạn như thuốc chứa Aspirin, Ibuprofen hoặc thuốc có tác dụng ức chế hệ thần kinh.
  • Ưu tiên thuốc an toàn cho bà bầu: Các loại thuốc như Paracetamol được cho là an toàn hơn khi sử dụng trong thai kỳ, nhưng chỉ khi có sự chỉ định của bác sĩ. Các thuốc kháng virus như oseltamivir (Tamiflu) có thể được kê đơn trong trường hợp nhiễm cúm nghiêm trọng, nhưng cũng chỉ khi bác sĩ cho phép.
  • Chú ý đến liều lượng và thời gian sử dụng thuốc: Mặc dù thuốc có thể giúp giảm triệu chứng cúm, việc sử dụng thuốc quá liều hoặc kéo dài thời gian sử dụng thuốc mà không có sự giám sát của bác sĩ có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn. Bà bầu cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian điều trị theo chỉ dẫn của bác sĩ.
  • Theo dõi tác dụng phụ: Khi sử dụng thuốc chữa cúm, bà bầu cần theo dõi các tác dụng phụ của thuốc. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như đau bụng, nổi mẩn, hoặc khó thở, bà bầu cần ngừng thuốc ngay và thông báo cho bác sĩ.
  • Cung cấp đủ dinh dưỡng và nghỉ ngơi: Trong quá trình điều trị cúm, bà bầu cần chú trọng đến chế độ ăn uống và nghỉ ngơi đầy đủ để hỗ trợ quá trình hồi phục. Việc giữ ấm cơ thể, uống nhiều nước và ăn các thực phẩm dễ tiêu sẽ giúp tăng cường sức đề kháng cho bà bầu và thai nhi.
bà bầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ
Trước khi dùng bất kỳ loại thuốc chữa cúm nào, bà bầu cũng cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ. Việc tự ý dùng thuốc có thể gây nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi.

Có thể bạn quan tâm: Bà bầu bị cảm cúm 3 tháng đầu uống gì để nhanh khỏi và tốt cho trẻ?

Khi nào cần đến gặp bác sĩ?

Khi mắc cúm, nếu gặp các tình trạng dưới đây, mẹ bầu cần đến gặp bác sĩ ngay để được thăm khám và điều trị kịp thời:

  • Khó thở hoặc thở gấp;
  • Cảm giác đau hoặc tức ngực, đau bụng kéo dài;
  • Chóng mặt, lú lẫn hoặc không thể tỉnh táo;
  • Cảm giác co giật hoặc động kinh;
  • Không thể đi tiểu;
  • Đau cơ nghiêm trọng;
  • Yếu cơ hoặc mất thăng bằng;
  • Sốt hoặc ho giảm nhưng sau đó lại tái phát hoặc trở nên nghiêm trọng hơn;
  • Sốt cao không giảm dù đã dùng thuốc giảm sốt;
  • Cảm giác em bé ít hoặc không chuyển động.

Cách phòng ngừa cảm cúm cho mẹ bầu ở 3 tháng đầu của thai kỳ 

1. Tiêm vắc xin phòng bệnh cúm

Tiêm vắc xin cúm cho phụ nữ mang thai là biện pháp an toàn, hiệu quả và tiết kiệm nhất để phòng bệnh cúm và các biến chứng nguy hiểm do cúm gây ra. Vắc xin cúm có khả năng làm giảm nguy cơ mắc cúm từ 40 - 60%. Trong một nghiên cứu vào năm 2014 đã chỉ ra, vắc xin cúm giúp làm giảm đến 74% tỷ lệ nhập viện do cúm nặng năm 2010 - 2012. Bên cạnh đó, vắc xin cúm còn còn giảm tới 80% nguy cơ tử vong liên quan đến cúm.

Việc tiêm vắc xin phòng cúm cho phụ nữ mang thai không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe của mẹ mà còn mang lại sự an toàn cho thai nhi. Khi bà bầu tiêm vắc xin cúm, cơ thể mẹ sẽ sản sinh ra các kháng thể giúp bảo vệ cả hai mẹ con trong suốt thai kỳ.

Những kháng thể này không chỉ bảo vệ mẹ mà còn có thể truyền qua nhau thai và tiếp tục bảo vệ em bé trong 6 tháng đầu đời sau khi sinh. Để đảm bảo sự bảo vệ toàn diện, mẹ cũng có thể tiêm vắc xin cúm cho trẻ khi bé đạt đủ 6 tháng tuổi, giúp trẻ tránh được cúm và các biến chứng nguy hiểm liên quan.

Hiện nay, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC cung cấp đầy đủ các loại vắc xin cúm phù hợp cho bà bầu, bao gồm vắc xin Influvac Tetra (Hà Lan) và Vaxigrip Tetra (Pháp), giúp mẹ bầu yên tâm hơn trong việc bảo vệ sức khỏe cả bản thân và thai nhi.

Tên vắc xin Vắc xin cúm tứ giá Vaxigrip Tetra (Pháp) Vắc xin cúm tứ giá Influvac Tetra (Hà Lan)
Lịch tiêm - Tiêm 1 mũi trước hoặc trong thai kỳ (nếu tiêm trong thai kỳ, tốt nhất nên tiêm vào 3 tháng cuối thai kỳ) và tiêm nhắc lại hàng năm.
Đăng ký tiêm ngay đăng ký tiêm đăng ký tiêm

Xem thêm: Lịch tiêm phòng cúm cho mẹ bầu chuẩn Bộ Y tế.

2. Nâng cao sức đề kháng

Bên cạnh thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu thì nâng cao sức đề kháng cũng là vấn đề được nhiều mẹ quan tâm. Trong thai kỳ, hệ miễn dịch của phụ nữ bị suy giảm tự nhiên để cơ thể không đào thải thai nhi, khiến mẹ bầu dễ bị virus, vi khuẩn tấn công hơn. Chính vì vậy, việc nâng cao sức đề kháng là yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất để phòng ngừa cúm. Ngoài việc tiêm vắc xin, để phòng bệnh cúm, mẹ bầu cần nâng cao sức đề kháng bằng các cách sau:

  • Chế độ ăn uống: Mẹ bầu nên duy trì chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung các vitamin và khoáng chất cần thiết, đặc biệt là vitamin C và sắt để hỗ trợ hệ miễn dịch. Các thực phẩm giàu chất xơ, rau củ quả tươi và protein là những lựa chọn tốt giúp cơ thể khỏe mạnh. Các loại thực phẩm như cam, kiwi, bông cải xanh, cá hồi, và ngũ cốc nguyên cám nên có mặt thường xuyên trong bữa ăn hằng ngày. Đồng thời, bổ sung đủ protein từ thịt, cá, trứng và đậu giúp mẹ có đủ năng lượng và khả năng kháng bệnh.
  • Uống đủ nước: Nước đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hoạt động của hệ miễn dịch và giúp cơ thể đào thải độc tố. Mẹ bầu nên uống ít nhất 2 - 2,5 lít nước mỗi ngày, bao gồm nước lọc, nước trái cây tươi và các loại trà thảo mộc an toàn như trà gừng, trà chanh mật ong.
  • Vận động nhẹ nhàng: Tập thể dục nhẹ nhàng như đi bộ, yoga giúp mẹ bầu tăng cường sức khỏe hiệu quả, tăng khả năng kháng virus. Các bài tập phù hợp giúp tuần hoàn máu tốt hơn, kích thích sản sinh các tế bào miễn dịch.
  • Giảm stress: Stress có thể khiến mẹ bầu giảm sức đề kháng, vì vậy các mẹ hãy tìm cách thư giãn như nghe nhạc, đọc sách.
  • Ngủ đủ giấc: Giấc ngủ là liều thuốc tự nhiên giúp cơ thể phục hồi và tăng cường sức đề kháng. Mẹ bầu cần đảm bảo ngủ từ 7 - 9 giờ mỗi đêm và tránh căng thẳng vì stress có thể làm suy giảm miễn dịch.

3. Vệ sinh cá nhân

Việc duy trì vệ sinh cá nhân tốt là cách đơn giản nhưng hiệu quả để hạn chế nguy cơ nhiễm cúm, đặc biệt trong bối cảnh môi trường nhiều yếu tố gây bệnh như hiện nay. Để phòng bệnh cúm, mẹ bầu nên:

  • Rửa tay thường xuyên: Mẹ bầu cần rửa tay bằng xà phòng và nước sạch thường xuyên, ít nhất trong 20 giây, đặc biệt trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi tiếp xúc với người bệnh. Nếu không có nước và xà phòng, mẹ bầu có thể sử dụng dung dịch sát khuẩn tay chứa cồn với nồng độ ít nhất 60%.
  • Che miệng khi ho hoặc hắt hơi: Khi ho, hắt hơi, mẹ bầu nên sử dụng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che miệng.
  • Đeo khẩu trang khi ra ngoài: Virus cúm lây lan chủ yếu qua đường hô hấp, do đó mẹ bầu nên đeo khẩu trang khi đến nơi đông người hoặc khi tiếp xúc với người có dấu hiệu cảm cúm, như ho và hắt hơi. Khẩu trang không chỉ bảo vệ mẹ bầu khỏi cúm mà còn tránh được nhiều bệnh lây nhiễm khác.
  • Tránh tiếp xúc gần với người bệnh: Nếu có người trong gia đình bị cúm, hãy hạn chế tiếp xúc để bảo vệ sức khỏe của mẹ và thai nhi.
  • Hạn chế đến nơi đông người: Trong mùa cúm hoặc khi có dịch bệnh lây lan, bà bầu nên hạn chế đi đến các khu vực đông người như chợ, siêu thị hay các sự kiện công cộng để tránh nguy cơ nhiễm virus.
  • Vệ sinh nhà cửa thường xuyên: Ngôi nhà là nơi mẹ bầu dành phần lớn thời gian nghỉ ngơi, vì vậy cần đảm bảo không gian sống luôn sạch sẽ và thông thoáng. Lau chùi nhà cửa, đặc biệt là những bề mặt thường xuyên tiếp xúc để ngăn ngừa sự lây lan và tích tụ của virus cúm.

Tóm lại, phòng ngừa cảm cúm trong 3 tháng đầu thai kỳ là một nhiệm vụ quan trọng để bảo vệ sức khỏe của mẹ và bé trong giai đoạn nhạy cảm này. Bằng cách nâng cao sức đề kháng thông qua chế độ ăn uống, vận động và nghỉ ngơi hợp lý, kết hợp với việc duy trì vệ sinh cá nhân tốt, thai phụ hoàn toàn có thể giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc bệnh. Mỗi hành động nhỏ nhưng khoa học sẽ góp phần tạo nên một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn, giúp mẹ bầu yên tâm bước qua giai đoạn đầu đời quan trọng của thai nhi.

rửa tay bằng xà phòng và nước sạch
Để phòng ngừa nguy cơ mắc bệnh cúm, phụ nữ mang thai cần duy trì thói quen rửa tay bằng xà phòng và nước sạch  thường xuyên.

Các câu hỏi liên quan

1. Mẹ bầu có nên tự ý dùng thuốc không cần kê đơn không?

Mẹ bầu không nên tự ý dùng thuốc không cần kê đơn, đặc biệt trong 3 tháng đầu thai kỳ. Trong giai đoạn này, sự phát triển của thai nhi rất nhạy cảm và dễ bị ảnh hưởng bởi các tác nhân bên ngoài, kể cả thuốc. Nhiều loại thuốc có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn cho cả mẹ và bé, bao gồm các dị tật bẩm sinh, vấn đề về sự phát triển của thai nhi, hoặc các biến chứng khác.

Việc tự ý sử dụng thuốc mà không có sự chỉ định của bác sĩ có thể dẫn đến các rủi ro nghiêm trọng. Do đó, khi có bất kỳ dấu hiệu bệnh tật nào, mẹ bầu nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị phù hợp. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc an toàn cho mẹ và thai nhi, giúp hạn chế các nguy cơ không mong muốn. Hơn nữa, bác sĩ cũng có thể đưa ra những lựa chọn điều trị thay thế nếu cần thiết, đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.

2. Thuốc cảm cúm nào thực sự an toàn cho bà bầu trong 3 tháng đầu?

Trong 3 tháng đầu thai kỳ, khi hệ thống cơ thể của thai nhi đang hình thành, việc lựa chọn thuốc trị cúm cần được cẩn trọng. Dưới đây là một số thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu được cho là an toàn khi được bác sĩ chỉ định:

  • Paracetamol (acetaminophen): Đây là thuốc giảm đau và hạ sốt được cho là an toàn trong thai kỳ nếu sử dụng đúng liều lượng và theo hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc này phải được giám sát để tránh dùng quá liều.
  • Thuốc xịt mũi nước muối sinh lý: Đây là lựa chọn an toàn để giảm nghẹt mũi và giúp thông thoáng đường hô hấp mà không gây hại cho thai nhi. Nước muối sinh lý không chứa thuốc và chỉ có tác dụng làm sạch mũi.
  • Thuốc ho thảo dược: Một số loại thuốc ho từ thảo dược có thể được khuyên dùng nếu có sự chỉ định từ bác sĩ.
thuốc xịt mũi nước muối sinh lý là phương pháp an toàn
Thuốc xịt mũi nước muối sinh lý là phương pháp an toàn và hiệu quả giúp giảm nghẹt mũi cho phụ nữ mang thai, thường được bác sĩ khuyên dùng.

Chuyên gia nhấn mạnh, việc lựa chọn thuốc cảm cúm cho bà bầu 3 tháng đầu cần hết sức thận trọng và chỉ nên sử dụng khi có sự chỉ định của bác sĩ. Các phương pháp điều trị như dùng thuốc Paracetamol, thuốc xịt mũi nước muối sinh lý và các liệu pháp tự nhiên có thể giúp giảm nhẹ triệu chứng cúm mà không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Hãy ưu tiên các biện pháp như nghỉ ngơi, uống nhiều nước và ăn uống lành mạnh để tăng cường sức đề kháng. Đặc biệt, mẹ bầu nên tiêm vắc xin cúm đầy đủ để phòng bệnh cho cả mẹ và thai nhi.

Chủ đề: #cúm
11:15 18/05/2025
Share Facebook Share Twitter Share Pinterest
Nguồn tham khảo
  1. Abraham, K., Abraham, A., Regi, A., Lionel, J., Thomas, E., Reeta Vijayaselvi, L. Jeyaseelan, Abraham, A. M., Santhanam, S., Kuruvilla, K. A., & Steinhoff, M. C. (2021). Maternal and perinatal outcomes of influenza in pregnancy after treatment with oseltamivir. Journal of Global Infectious Diseases, 13(1), 20–26. https://doi.org/10.4103/jgid.jgid_157_20
  2. Mertz, D., Geraci, J., Winkup, J., Gessner, B. D., Ortiz, J. R., & Loeb, M. (2016). Pregnancy as a risk factor for severe outcomes from influenza virus infection: A systematic review and meta-analysis of observational studies. Vaccine, 35(4), 521–528. https://doi.org/10.1016/j.vaccine.2016.12.012
  3. Influenza (flu) and pregnancy. (2024). Marchofdimes.org. https://www.marchofdimes.org/find-support/topics/pregnancy/influenza-flu-and-pregnancy
  4. Flu infection during early pregnancy increases risk of birth defects. (2023, March). Semmelweis.hu. https://semmelweis.hu/english/2023/03/flu-infection-during-early-pregnancy-increases-risk-of-birth-defects/
  5. Ng, C. (2021, December 23). Which Cold Medications Are Safe During Pregnancy? GoodRx. https://www.goodrx.com/conditions/pregnancy/cold-medicine-safe-for-pregnancy

BÀI VIẾT CÙNG CHỦ ĐỀ