Vì sao trẻ đi tiêm phòng về ngủ nhiều? Có đáng lo ngại không?

Tiêm chủng vắc xin là cần thiết đối với trẻ em, nhất là ở giai đoạn đầu đời, nhưng cũng là điều khiến nhiều bố mẹ lo lắng. Bởi vắc xin là chế phẩm sinh học có tính kháng nguyên, sẽ sinh ra các phản ứng miễn dịch và có thể biểu hiện thành các phản ứng phụ sau tiêm như đau, đỏ, sưng, nhức tại vị trí tiêm, sốt, mệt mỏi và đôi khi là buồn ngủ, ngủ nhiều. Chính vì thế, nhiều bố mẹ lo lắng rằng trẻ đi tiêm phòng về ngủ nhiều hơn bình thường có sao không? Có nguy hiểm đến sức khỏe hay không? Nên làm gì trong trường hợp này?

Bài viết dưới đây, chuyên gia sẽ giải đáp cặn kẽ, giúp bố mẹ yên tâm hơn trong hành trình đưa con đi tiêm chủng vắc xin phòng bệnh.

Nguyên nhân trẻ đi tiêm phòng về ngủ nhiều

Các chuyên gia cho biết, có rất nhiều nguyên nhân khiến trẻ đi tiêm phòng về ngủ nhiều. Với cách hiểu đơn giản nhất, khi đi tiêm ngừa, trẻ em thường có xu hướng sợ bác sĩ, sợ kim tiêm, sợ bị đau… nên trẻ thường quấy khóc, giãy dụa, la hét trong khi tiêm. Điều này khiến bé mất năng lượng, kiệt sức, cảm thấy mệt mỏi, uể oải, khó chịu, cần phải ngủ để bù lại sức, hồi phục năng lượng đã mất. Điều này cũng tương tự với việc trẻ thường buồn ngủ và ngủ nhiều hơn sau khi vui chơi, chạy nhảy, nô đùa.

Bên cạnh đó, sau khi tiêm vắc xin, trẻ thường gặp các phản ứng phụ toàn thân, phổ biến nhất là sốt. Phản ứng sốt khiến trẻ mệt mỏi, quấy khóc, nhiệt độ cơ thể tăng cao, chảy mồ hôi khiến trẻ mất nước và kiệt sức. Do đó, trẻ cần ngủ, muốn ngủ và ngủ nhiều hơn để bù lại sức.

Nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy, khi một người cảm thấy sợ hãi, lo lắng, căng thẳng…, cơ thể sẽ ngay lập tức tiết ra một loại hormone cảm xúc tên là Adrenaline (1) và không ngừng gia tăng trong cơ thể. Cho đến khi bình tĩnh lại sau cơn hoảng sợ, loại hormone này sẽ để lại các hiệu ứng “tàn dư” khiến người đó cảm thấy kiệt sức, đau đầu và buồn ngủ, thậm chí ngủ rất nhiều. Đó cũng chính là một trong những lý do có thể lý giải cho việc sau khi trẻ đi tiêm phòng về sẽ cảm thấy buồn ngủ và ngủ nhiều hơn do hormone Adrenaline sản sinh ra trong lúc tiêm chủng.

Trẻ tiêm phòng về ngủ nhiều có đáng lo ngại không?

Trẻ ngủ nhiều sau tiêm phòng không phải là vấn đề đáng lo ngại! Buồn ngủ cũng được xem là một trong những phản ứng phụ thông thường sau tiêm mà bé có thể gặp phải, xảy ra ở khoảng 30% trường hợp trẻ em sau tiêm chủng vắc xin. Phản ứng này là hoàn toàn bình thường, không gây ra bất cứ vấn đề sức khỏe bất lợi nào cho trẻ và chỉ là phản ứng tạm thời, kéo dài trong 24 - 48 tiếng sau tiêm. Theo kết quả của một nghiên cứu khoa học về giấc ngủ của trẻ sơ sinh sau khi tiêm chủng được thực hiện bởi nhóm nghiên cứu sinh Khoa Điều dưỡng Chăm sóc Sức khỏe Gia đình, Đại học California (San Francisco), trẻ sơ sinh sau tiêm ngừa trung bình ngủ nhiều hơn 69 phút (2) trong khoảng thời gian 24 giờ sau khi tiêm chủng so với khoảng thời gian 24 giờ trước khi tiêm chủng. Do đó, phụ huynh không cần quá lo lắng về tình trạng trẻ đi tiêm phòng về ngủ nhiều.

Mẹ nên làm gì khi bé đi tiêm về ngủ nhiều?

Nhiều bố mẹ thắc mắc bé tiêm phòng về ngủ nhiều không biết phải xử lý như nào? Làm gì để bé khỏe hơn? Có phải đánh thức bé dậy hay không? Trước tiên, cần phải biết hệ miễn dịch của cơ thể có mối quan hệ mật thiết với giấc ngủ của con người, khi cảm thấy buồn ngủ, tức là báo động rằng cơ thể đang bị tiêu hao quá nhiều năng lượng, cần ngủ để phục hồi năng lượng đã mất. Khi cơn buồn ngủ không được đáp ứng, cơ thể rơi vào tình trạng thiếu ngủ, làm thiếu hụt năng lượng, sức đề kháng bị suy giảm, chức năng của hệ thống miễn dịch bị suy yếu, ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng miễn dịch của trẻ sau tiêm vắc xin. Do đó, bố mẹ hãy giúp trẻ được nghỉ ngơi nhiều hơn với điều kiện nghỉ ngơi sạch sẽ, thoáng mát và thoải mái nhất, giúp trẻ mau chóng phục hồi về thể trạng bình thường bằng cách:

• Sau khi tiêm, cần bổ sung cho trẻ nhiều dưỡng chất có lợi hơn như protein, chất béo, chất xơ, các chất chống viêm, các loại vitamin, khoáng chất… có trong các loại rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, thịt gà, các loại cá béo, sữa chua… Đồng thời, cho trẻ uống nhiều nước hơn hoặc bú nhiều sữa mẹ hơn để giúp bù nước, quá trình trao đổi chất, lưu thông máu được cải thiện, kích thích hydrat hóa, bù khoáng, bổ sung năng lượng cho cơ thể. Điều này giúp trẻ có một giấc ngủ dài không bị gián đoạn.
• Cho trẻ mặc đồ rộng rãi, thoải mái, mỏng nhẹ, thấm hút mồ hôi tốt giúp trẻ có thể ngủ ngon hơn, dễ cử động trong lúc ngủ;
• Tránh đắp chăn hay quấn khăn lên người bé khi bé đang ngủ vì sau tiêm trẻ có thể sẽ sốt, thân nhiệt tăng cao, trẻ dễ đổ mồ hôi, cảm thấy nóng nực, khó chịu, ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ;
• Không đánh thức trẻ dậy đột ngột khi thấy trẻ ngủ nhiều hơn so với thường ngày, nếu lo lắng, ba mẹ có thể lay nhẹ bé để kiểm tra phản ứng của trẻ với tác động từ bên ngoài, không đánh thức bé hoàn toàn, để trẻ thức dậy tự nhiên sau giấc ngủ “nạp” đầy năng lượng;
• Luôn quan sát, để ý đến trẻ khi trẻ ngủ để chắc chắn rằng trẻ không xảy ra bất kỳ phản ứng nào nghiêm trọng trong quá trình ngủ. Khi phát hiện những dấu hiệu bất thường, cần lay nhẹ trẻ để kiểm tra tinh thần, phản ứng và đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để được xử trí.

Khi nào trẻ đi tiêm về ngủ nhiều nên được đưa đến bệnh viện?

Trẻ đi tiêm phòng về ngủ nhiều cần được đưa đến bệnh viện và các cơ sở y tế uy tín gần nhà để được các bác sĩ xử trí khi bố mẹ hoặc người chăm sóc trẻ phát hiện trẻ xuất hiện các dấu hiệu bất thường sau:

• Ngủ nhiều quá mức, ngủ li bì, gọi và lay cơ thể không có phản ứng và đáp lại;
• Trẻ sốt cao trên 38,5 độ C, sốt liên tục không hạ;
• Toàn trạng tím tái, khó thở, thở rít, thở rút lõm lồng ngực, co giật, mệt lả;
• Trẻ quấy khóc, khóc thét dữ dội kéo dài trên 3 giờ;
• Trẻ bú kém, phát ban cùng các phản ứng thông thường kéo dài trên 1 ngày…

Những phản ứng này thường rất hiếm gặp nhưng cần được đưa đến cơ sở y tế càng nhanh càng tốt để xử trí kịp thời.

Mẹ lưu ý một số phản ứng phụ khác sau khi trẻ tiêm phòng

Phản ứng thường gặp

• Tại chỗ tiêm: Đau, sưng, nóng, đỏ, ngứa, có thể nổi cục cứng, chai, tăng nhạy cảm tại chỗ tiêm
• Toàn thân:
  • Trẻ sốt nhẹ, sổ mũi, ho.
  • Trẻ bị kích thích, quấy khóc.
  • Bú kém, kém ăn, tiêu chảy, buồn nôn, nôn, đau bụng.
  • Buồn ngủ, đau đầu, khó chịu, bồn chồn, ớn lạnh.
  • Đau cơ cánh tay, mệt mỏi, đau khớp.
  • Đối với vắc xin lao, sau tiêm trẻ có thể xuất hiện một số nốt nhỏ tại chỗ tiêm và biến mất sau 30 phút. Khoảng 2 tuần xuất hiện một vết loét đỏ có kích thước nhỏ, sau 2 tuần vết loét tự lành và để lại sẹo khoảng 5mm.
  • Đối với vắc xin sởi, sởi - quai bị - rubella sau tiêm trẻ có thể nổi phát ban nhẹ, mề đay.
  • Đối với vắc xin ngừa viêm màng não do não mô cầu nhóm A, C, Y, W-135, sau tiêm trẻ có thể gặp tình trạng ngủ gà, cáu kỉnh, nhức đầu, mệt mỏi, tiêu chảy, chán ăn. Các triệu chứng này thường nhẹ và thoáng qua.

Phản ứng bất thường

• Sốt trên 39 độ C
• Co giật, mệt lả, lừ đừ, lịm dần, không có phản ứng khi được gọi.
• Tím tái, khó thở, thở nhanh, thở rít, thở rút lõm lồng ngực, thở khò khè khác thường.
• Trẻ quấy khóc dữ dội, khóc thét, ré lên kéo dài.
• Trẻ ăn/bú kém, kết hợp cùng một trong số các phản ứng thông thường như sốt, ho, sổ mũi, quấy khóc hơn bình thường, phát ban (thay đổi màu da), mẩn ngứa… kéo dài trên 1 ngày.
• Huyết khối với hội chứng giảm tiểu cầu.
• Lồng ruột, xanh xao, cáu kỉnh, khóc theo từng cơn, co chân lên bụng vì đau vùng dạ dày (thường liên quan đến rotavirus).
• Sốc phản vệ, đây là một phản ứng dị ứng nghiêm trọng xảy ra đột ngột, thường trong vòng 15 phút sau khi tiêm vắc xin, tuy nhiên sốc phản vệ có thể xảy ra trong vòng vài giờ sau khi tiêm vắc xin. Các dấu hiệu ban đầu của sốc phản vệ bao gồm mẩn đỏ và/hoặc ngứa da, sưng tấy (phát ban), khó thở.

Những phản ứng nặng bất thường sau tiêm chủng thường rất hiếm gặp và không gây nguy hiểm đến tính mạng nếu được phát hiện và xử trí kịp thời, đúng cách. Tuy nhiên, một số trường hợp hy hữu phản ứng sau tiêm có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của trẻ tùy theo cơ địa/các bệnh lý tiềm ẩn hoặc các bệnh lý đang mắc phải và một số nguyên nhân khách quan khác có thể cùng diễn ra. Do đó, phụ huynh hoặc người chăm sóc trẻ cần tuân thủ các hướng dẫn sau tiêm của nhân viên y tế, khi phát hiện các biểu hiện nghi ngờ phải thông báo ngay cho nhân viên y tế.

=> Xem thêm: Cách chăm sóc trẻ sau tiêm chủng

Bên cạnh sự phối hợp theo dõi và chăm sóc sức khỏe của trẻ sau tiêm, yếu tố an toàn và hiệu quả tiêm chủng còn quyết định bởi chất lượng vắc xin và quy trình tiêm chủng an toàn. Phụ huynh cần lựa chọn và đưa con đến tiêm chủng tại các địa chỉ uy tín, có vắc xin chất lượng cao, được bảo quản đúng cách và thực hiện quy trình tiêm chủng vắc xin an toàn theo quy định của Bộ Y tế. Đồng thời, cơ sở tiêm chủng phải có đội ngũ bác sĩ cấp cứu và thiết bị y tế đầy đủ xử lý kịp thời tình huống sốc phản vệ,

Hệ thống Trung tâm tiêm chủng vắc xin cho trẻ em và người lớn VNVC là đơn vị tiêm ngừa An toàn - Uy tín - Chất lượng tại Việt Nam, cam kết cung ứng đầy đủ các loại vắc xin chất lượng cao, được nhập khẩu trực tiếp, chính hãng từ các hãng vắc xin trên toàn thế giới. Tất cả vắc xin được bảo quản trong hệ thống dây chuyền lạnh (Cold Chain) đạt chuẩn Quốc tế với hàng trăm kho lạnh quy mô lớn, hiện đại tại mỗi trung tâm cùng hệ thống hơn 30 xe lạnh, trang thiết bị trữ lạnh chuyên dụng, đạt chuẩn GSP để vận chuyển vắc xin, cung cấp điều kiện bảo quản tối ưu với nhiệt độ được duy trì ổn định từ 2 - 8 độ C trong suốt hành trình của vắc xin từ điểm lưu kho đến điểm tiêm ngừa, đảm bảo vắc xin luôn trong tình trạng chất lượng tốt nhất.

VNVC cũng là đơn vị tiêm chủng vắc xin tiên phong, sáng tạo và đổi mới quy trình tiêm chủng vắc xin an toàn 8 bước khép kín, tinh gọn, khoa học và tuân thủ theo đúng hướng dẫn của Bộ Y tế. 100% Khách hàng đến tiêm ngừa sẽ được Bác sĩ khám sàng lọc trước tiêm hoàn toàn miễn phí nhằm xác định tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh lý, lịch sử tiêm ngừa để chỉ định tiêm chủng chính xác về mặt chuyên môn và đảm bảo phù hợp với nhu cầu tiêm chủng của Khách hàng. 100% điều dưỡng tại VNVC có chứng chỉ An toàn tiêm chủng theo quy định của Bộ y tế cùng kỹ năng tiêm giảm đau và khả năng nhận biết, xử trí nhanh chóng - an toàn - hiệu quả các phản ứng phụ bất thường sau tiêm. VNVC cam kết mang đến dịch vụ tiêm chủng vắc xin cao cấp, an toàn, uy tín, chất lượng, hiệu quả, thân thiện và tận tâm đến mọi Khách hàng trên toàn quốc.

Đặc biệt, VNVC cung cấp vắc xin với giá tốt cùng nhiều tiện ích cao cấp và dịch vụ tiêm ngừa toàn diện, đẳng cấp 5 sao. Đồng thời, VNVC cam kết bình ổn giá vắc xin, không tăng giá ngay cả khi vắc xin khan hiếm, nhu cầu tiêm chủng vắc xin phòng bệnh tăng cao, thậm chí VNVC thường xuyên mang đến nhiều chương trình ưu đãi giá hấp dẫn và trao tặng nhiều phần quà giá trị cho Khách hàng tại tất cả trung tâm tiêm chủng VNVC trên toàn hệ thống. VNVC là đơn vị tiêm chủng tại Việt Nam triển khai hình thức thanh toán mua trả góp Gói vắc xin không lãi suất - “Tiêm vắc xin trước, trả chi phí sau” và chính sách chia nhỏ thành nhiều lần thanh toán nhằm thúc đẩy nhu cầu tiêm ngừa vắc xin phòng bệnh của người dân trên cả nước, “xóa bỏ” rào cản về tài chính, tạo điều kiện cho trẻ em và người lớn Việt Nam, nhất là các bạn trẻ, học sinh, sinh viên có cơ hội được tiêm chủng vắc xin đầy đủ, đúng lịch, góp phần tạo ra “giá trị sức khỏe thặng dư” bền vững cho cộng đồng.

Để được tư vấn, đặt lịch tiêm chủng vaccine cúm Tứ giá thế hệ mới, đăng ký gói vaccine hoặc tham gia các chương trình ưu đãi, Khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với VNVC qua:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;

Để đặt mua vaccine và tham khảo các sản phẩm vaccine, Quý khách vui lòng truy cập: vax.vnvc.vn.

Trẻ đi tiêm phòng về ngủ nhiều được coi là một trong những phản ứng phụ sau tiêm thông thường, không gây ra bất cứ vấn đề bất lợi nào về sức khỏe của trẻ, chỉ kéo dài trong khoảng 24 - 48 giờ sau tiêm. Bởi sau khi trẻ vừa trải qua những nỗi sợ hãi, hoảng hốt, căng thẳng khi đối mặt với việc tiêm chủng, cơ thể sẽ  tiết ra hormone Adrenaline để lại “hiệu ứng” uể oải, mệt mỏi, buồn ngủ và muốn ngủ nhiều. Đồng thời, sau tiêm trẻ thường sốt, quấy khóc, la hét khiến cơ thể  suy kiệt năng lượng, do đó cơ thể trẻ cần được ngủ để hồi phục lại năng lượng đã mất. Do đó, cha mẹ không nên hoảng loạn, lo lắng, thay vào đó nên tạo ra những điều kiện thuận lợi nhất để trẻ có thể ngủ ngon hơn, tránh bị làm phiền hay gián đoạn giấc ngủ.