Triệu chứng sau khi tiêm bạch hầu có gây ra tác dụng phụ gì không?

Mọi loại thuốc và vắc xin sau khi được dung nạp vào cơ thể có thể gây ra các tác dụng phụ, biểu thị cho việc vắc xin đang hoạt động, đáp ứng miễn dịch đang được diễn ra trong cơ thể, cơ thể đang được kích thích sinh kháng thể đặc hiệu. Hầu hết tất cả các vắc xin đều rất an toàn, chỉ gây ra các phản ứng nhẹ trong một khoảng thời gian ngắn sau tiêm. Đối với vắc xin bạch hầu, triệu chứng sau khi tiêm bạch hầu là gì? Có gây ra các triệu chứng nghiêm trọng hay không? Xử lý các triệu chứng sau tiêm ra sao để nhanh phục hồi?

Tìm hiểu về vắc xin bạch hầu

Vắc xin bạch hầu là biện pháp phòng ngừa, giúp bảo vệ người tiêm khỏi bệnh bạch hầu - một bệnh nhiễm trùng nguy hiểm gây ra bởi vi khuẩn Corynebacterium diphtheriae. Bệnh thường tấn công vào khu vực mũi và cổ họng, gây viêm nặng và xảy ra các phản ứng độc tố nguy hiểm đối với cơ thể.

Vắc xin phòng bệnh bạch hầu được sử dụng rộng rãi trên toàn thế giới để ngăn chặn sự lây lan của bệnh. Vắc xin bạch hầu bao gồm các thành phần độc tố của vi khuẩn bạch hầu đã bị bất hoạt, khi được tiêm vào cơ thể, vắc xin kích thích hệ miễn dịch phản ứng và sản xuất kháng thể chống lại vi khuẩn bạch hầu. Nếu người được tiêm vắc xin tiếp xúc với vi khuẩn bạch hầu sau đó, kháng thể sẽ ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và giúp ngăn ngừa bệnh.

Tiêm vắc xin bạch hầu có an toàn không?

CÓ. Theo 3 hệ thống giám sát độ an toàn của vắc xin do Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC Hoa Kỳ) thực hiện, vắc xin bạch hầu hoàn toàn an toàn khi tiêm và được kiểm định là mang lại hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa bệnh bạch hầu. Vắc xin bạch hầu cũng giống như bất kỳ loại sinh phẩm y tế nào, đều có thể có tác dụng phụ và các tác dụng phụ của vắc xin bạch hầu thường nhẹ và tự khỏi.

Đối với trẻ nhỏ, các báo cáo từ Hệ thống báo cáo tác động phụ của vắc xin (VAERS) cho thấy không có bất kỳ mối lo ngại bất ngờ liên quan đến sức khỏe được tìm thấy khi đánh giá tính an toàn của vắc xin DTaP (1). Các báo cáo này cho thấy rằng vắc xin DTaP là an toàn và không gây ra các tác dụng phụ không mong muốn liên quan đến sức khỏe.

Đối với người trưởng thành, các nghiên cứu từ Liên kết Dữ liệu Vắc xin An toàn (VSD) không tìm thấy sự liên quan giữa việc tiêm chủng Tdap và Hội chứng Guillain-Barré (2) hoặc các rối loạn thần kinh khác. Các nghiên cứu khác đã khám phá và không tìm thấy bất kỳ dấu hiệu gia tăng nguy cơ nào cho các vấn đề sức khỏe khác như dị ứng, rối loạn máu và các bệnh mãn tính.

Triệu chứng sau khi tiêm bạch hầu là gì?

Sau khi tiêm bạch hầu, triệu chứng thường xảy ra tùy thuộc vào độ tuổi và cơ địa của người tiêm. Đối với các đối tượng là trẻ sơ sinh và trẻ em đến 7 tuổi, các triệu chứng sau tiêm bạch hầu có thể gặp phải bao gồm:

• Đau nhức hoặc sưng tại nơi tiêm: Một số trẻ có thể trải qua đau nhức hoặc sưng nhẹ ở vùng tiêm. Thường thì triệu chứng này sẽ tự giảm mà không cần điều trị.
• Sốt: Một số trẻ có thể phát sốt sau khi tiêm bạch hầu. Trẻ có thể cảm thấy nóng, đổ mồ hôi nhiều, đỏ da hoặc cảm giác khó chịu. Để giảm sốt, phụ huynh/người chăm sóc trẻ có thể sử dụng các biện pháp như giữ cho trẻ mát, cho trẻ uống nước đủ và sử dụng thuốc hạ sốt theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.
• Trẻ quấy khóc: Một số trẻ có thể trở nên khóc nhiều hơn thông thường sau khi tiêm. Điều này cũng được coi là một phản ứng bình thường và thường tự giảm sau một thời gian ngắn.
• Ngoài ra, một số trẻ có thể cảm thấy mệt và chán ăn sau khi tiêm bạch hầu. Điều này thường chỉ là tác động tạm thời và sẽ tự giảm dần ngay sau đó vài ngày.

Đối với thanh thiếu niên và người lớn, sau tiêm bạch hầu có thể gặp phải các triệu chứng như: đau, đỏ hoặc sưng tại nơi tiêm, đây là tác dụng phụ thông thường và thường tự giảm sau một thời gian. Một số người có thể phát sốt, xuất hiện những cơn đau đầu, cảm thấy mệt buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy, đau bụng. Tuy nhiên, triệu chứng này không phổ biến và thường tự giảm trong thời gian ngắn.

Các phản ứng sau tiêm của vắc xin bạch hầu thường kéo dài bao lâu?

Các phản ứng sau tiêm của vắc xin bạch hầu thường kéo dài trong khoảng thời gian từ 1 đến 3 ngày.

Triệu chứng nghiêm trọng sau khi tiêm vắc xin bạch hầu cần được chú ý

Phản ứng dị ứng nghiêm trọng sau tiêm vắc xin bạch hầu là sự cố có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của người tiêm chủng. Các triệu chứng nghiêm trọng sau khi tiêm vắc xin bạch hầu gồm có:

• Nổi mề đay: Đây là một phản ứng da dị ứng nghiêm trọng, với sự xuất hiện của rất nhiều vết mề đay trên da, gây ngứa, đau và không thoải mái.
• Sưng mặt và cổ họng: Sự phình to của khuôn mặt và cổ họng có thể là dấu hiệu của một phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Việc sưng này có thể gây khó thở và khó nuốt.
• Khó thở: Là một phản ứng dị ứng nghiêm trọng có thể gây ra khó thở hoặc cảm giác nghẹt thở. Đây là một triệu chứng rất cần được chú ý và đòi hỏi sự can thiệp y tế ngay lập tức.
• Nhịp tim nhanh: Sự thay đổi tức thì trong nhịp tim là một triệu chứng có thể xảy ra sau tiêm vắc xin. Nhịp tim tăng nhanh có thể là dấu hiệu của một phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
• Chóng mặt: Cảm giác chóng mặt, hoa mắt hoặc mất cân bằng có thể xảy ra trong một số trường hợp và là một triệu chứng cần được chú ý.
• Suy nhược: Là cảm giác mệt mỏi mạnh, suy nhược cơ thể và suy kiệt năng lượng có thể là dấu hiệu của một phản ứng dị ứng nghiêm trọng.

Tuy nhiên, các tác dụng phụ nghiêm trọng là rất hiếm, rất ít người gặp phải với tỷ lệ không đáng kể. Các phản ứng này thường rất hiếm khi xảy ra nếu việc tiêm ngừa vắc xin bạch hầu được diễn ra đúng quy trình tiêm chủng vắc xin an toàn. Đa số các tác dụng phụ đều ở mức độ nhẹ đến trung bình và thường tự giảm sau một thời gian ngắn. Vắc xin bạch hầu là một phương tiện an toàn và hiệu quả để ngăn ngừa bạch hầu và các biến chứng nguy hiểm liên quan.

Những trường hợp cần lưu ý khi tiêm vắc xin bạch hầu

Tiêm vắc xin bạch hầu là một phương pháp phòng ngừa bệnh bạch hầu hiệu quả và được khuyến khích trong các kế hoạch tiêm chủng của chính phủ nhiều nước trên toàn cầu. Tuy nhiên, cũng có một số trường hợp đặc biệt cần được lưu ý trước khi tiêm vắc xin bạch hầu, bao gồm:

• Phụ nữ mang thai và cho con bú: Việc tiêm vắc xin bạch hầu trong thời kỳ mang thai hoặc cho con bú cần được cân nhắc kỹ lưỡng và chỉ được thực hiện khi khả năng gây nguy hại cho thai nhi hoặc trẻ sơ sinh là thấp. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, nếu nguy cơ mắc bệnh bạch hầu đã được xác định, các chuyên gia y tế có thể tiêm vắc xin để bảo vệ thai nhi hoặc trẻ sơ sinh.
• Người cao tuổi: Người cao tuổi cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng trước khi tiêm vắc xin bạch hầu, vì hệ miễn dịch suy yếu của người cao tuổi khi tiêm vắc xin bạch hầu có thể để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng. Sau khi tiêm vắc xin, họ cần được quan sát kỹ và có thể cần thời gian phục hồi lâu hơn so với người trẻ.
• Người có hệ miễn dịch suy yếu: Những người có hệ miễn dịch suy yếu như bệnh nhân ung thư đang điều trị hoặc bệnh nhân suy giảm miễn dịch do bệnh lý tự miễn cần thận trọng khi tiêm vắc xin bạch hầu. Người này có thể cần được thăm khám kỹ trước khi tiêm và tiêm ở nơi có sự giám sát của nhân viên y tế.
• Người có tiền sử phản ứng với vắc xin: Những người đã từng có phản ứng dị ứng với vắc xin bạch hầu hoặc các thành phần của vắc xin cần được đánh giá và cân nhắc kỹ lưỡng. Trong một số trường hợp, tiêm vắc xin có thể gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng và có nguy cơ đe dọa tính mạng. Ngoài ra, không được tiêm nhắc lại nếu cơn động kinh xảy ra trong vòng 3 ngày sau khi tiêm vắc xin bạch hầu hoặc có các dấu hiệu khác về rối loạn chức năng não xảy ra trong vòng 7 ngày sau tiêm.
• Người có bệnh nền, bệnh mãn tính: Những người có bệnh nền hoặc bệnh mãn tính cần được đánh giá kỹ lưỡng trước khi tiêm vắc xin bạch hầu. Nếu đang dùng thuốc hoặc điều trị bệnh, cần thông báo cho nhân viên y tế để đánh giá và đưa ra chỉ định về việc tiêm vắc xin chính xác.

Hướng dẫn cách xử lý biến chứng sau khi tiêm vắc xin phòng bạch hầu

Sau khi tiêm vắc xin phòng bạch hầu, một số người có thể gặp phải biến chứng, mặc dù điều này rất hiếm. Một số hướng dẫn cơ bản về cách xử lý các biến chứng thường gặp sau tiêm vắc xin phòng bạch hầu mà người tiêm và người chăm sóc có thể tham khảo:

• Phản ứng cơ địa tại chỗ tiêm: Một số người có thể trải qua đau, đỏ, hoặc sưng tại chỗ tiêm. Đây là biểu hiện phổ biến và thường tự giảm mà không cần xử lý đặc biệt. Bạn có thể áp dụng phương pháp chườm ấm hoặc áp khăn lạnh lên vùng tiêm để giảm đau và sưng.
• Sốt nhẹ: Để xử lý sốt nhẹ, bạn có thể uống nhiều nước, nghỉ ngơi và áp dụng nước ấm hoặc khăn lạnh ẩm, sạch, được vắt khô lên trán để làm giảm sốt.
• Đau cơ và mệt mỏi: Để giảm mệt mỏi và đau cơ, bạn nên nghỉ ngơi đủ, uống đủ nước, và thực hiện các động tác giãn cơ nhẹ.
• Phản ứng dị ứng: Rất hiếm khi xảy ra. Tuy nhiên, nếu người tiêm có các triệu chứng ngứa ngáy, phát ban, khó thở hoặc buồn nôn sau khi tiêm vắc xin, cần nhanh chóng liên hệ với cơ sở y tế ngay lập tức để được hỗ trợ.
• Biến chứng nghiêm trọng: Mặc dù rất hiếm, nhưng vắc xin phòng bạch hầu cũng có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như viêm não, viêm màng não, hoặc phản ứng dạng thần kinh. Nếu sau tiêm có bất kỳ triệu chứng bất thường sau tiêm vắc xin, cần tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, đúng cách.

Ngoài các biện pháp xử lý biến chứng, nên ghi chú lại thông tin về các triệu chứng và thời gian gặp phải. Những thông tin này sẽ giúp cơ sở y tế có thêm cơ sở cần thiết để đánh giá và quản lý các biến chứng phát sinh sau tiêm.

Tại hàng trăm trung tâm trên toàn quốc của Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC hiện đang có đầy đủ các loại vắc xin bạch hầu cho cả trẻ em và người lớn với quy trình tiêm chủng vắc xin an toàn được thực hiện và kiểm soát nghiêm ngặt, đảm bảo chất lượng tiêm chủng, hiệu quả phòng bệnh và tính an toàn ở mức cao nhất cho người tiêm. 100% Khách hàng đến VNVC đều được khám sàng lọc và đánh giá tình trạng sức khỏe miễn phí trước tiêm, chỉ có những Khách hàng đủ điều kiện về sức khỏe mới được chỉ định tiêm chủng, hạn chế tối đa những triệu chứng sau khi tiêm bạch hầu, đặc biệt là những triệu chứng nghiêm trọng.