Vì sao cần cảnh giác dịch sốt xuất huyết ngay từ đầu năm?

Dịch sốt xuất huyết là mối đe dọa sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng, đặc biệt tại các quốc gia thuộc vùng khí hậu nhiệt đới như Việt Nam. Trong những tháng đầu năm, mặc dù thời tiết mát mẻ hơn so với mùa mưa – thời điểm cao trào của sốt xuất huyết, nhưng số liệu đáng báo động gần đây lại cho thấy sự gia tăng bất thường ca mắc ngay từ đầu năm. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cảnh giác dịch bệnh ngay từ những giai đoạn sớm để ngăn chặn nguy cơ bùng phát khó kiểm soát sau này.

Sốt xuất huyết có nguy cơ bùng phát sớm hơn trong chu kỳ dịch

Theo các chuyên gia y tế, sốt xuất huyết có xu hướng bùng phát theo chu kỳ từ 3 - 5 năm, với từng thời điểm tỷ lệ ca mắc và biến chứng nặng gia tăng mạnh. Năm 2025 được dự báo là thời điểm chu kỳ bùng dịch cao và việc ghi nhận các ca mắc tăng nhanh ngay từ đầu năm cho thấy virus Dengue – tác nhân gây bệnh sốt xuất huyết đang hoạt động mạnh hơn bình thường.

Trong hai tháng đầu năm 2025, TP.HCM ghi nhận số ca sốt xuất huyết tăng cao nhất trong ba năm gần đây. Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) TP.HCM, tính đến tuần thứ 7 của năm 2025, thành phố đã ghi nhận 3.431 ca mắc sốt xuất huyết Dengue, tăng 125,3% so với cùng kỳ năm 2024 và tăng 49,3% so với trung bình giai đoạn 2022 – 2024. Mỗi tuần, TP.HCM có khoảng hơn 400 ca mắc, trong đó không ít trường hợp phải điều trị tích cực vì tình trạng bệnh nghiêm trọng.

Theo dự báo của ngành Y tế TP.HCM, dịch sốt xuất huyết năm nay có thể diễn biến mạnh mẽ và sớm hơn so với năm 2024. Chính vì vậy, việc triển khai các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh một cách chủ động và quyết liệt là điều hết sức cần thiết để hạn chế sự lây lan và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Những yếu tố khiến dịch sốt xuất huyết "nóng" ngay từ đầu năm

Sốt xuất huyết thường bùng phát mạnh vào mùa mưa từ tháng 7 đến tháng 11, với đỉnh dịch từ tháng 9 đến giữa tháng 11 hàng năm, khi muỗi vằn sinh sôi và lây lan nhanh chóng. Tuy nhiên, từ đầu năm 2025, mưa trái mùa, thời tiết nóng ẩm kéo dài và hiện tượng El Nino, La Nina đang tạo điều kiện lý tưởng cho muỗi vằn sinh sản và virus Dengue phát triển, làm gia tăng nguy cơ bùng phát dịch sớm.

Quá trình đô thị hóa với các khu dân cư đông đúc, công trình xây dựng và nước đọng ở môi trường thiếu vệ sinh tiếp tục trở thành yếu tố góp phần lan rộng dịch bệnh. Đặc biệt, ở các khu vực thành phố lớn như TP.HCM, nơi mật độ dân cư đông đúc, nhiều khu vực tù đọng nước thải, cống rãnh, các vật dụng chứa nước mưa chưa được xử lý kịp thời từ mùa mưa trước chính là "ổ" lý tưởng cho muỗi gây bệnh phát triển.

Bên cạnh đó, nhiều người dân vẫn chủ quan, chỉ phòng ngừa sốt xuất huyết vào mùa mưa mà bỏ qua nguy cơ bệnh xuất hiện sớm trong những tháng đầu năm. Người dân thường không chú trọng việc thả cá vào bể nước, lật úp các vật dụng đọng nước hoặc phun thuốc muỗi phòng dịch trong giai đoạn đầu năm. Theo thời gian, khi lượng muỗi truyền bệnh tăng cao, cộng thêm việc mức độ miễn dịch cộng đồng thấp sau vài năm dịch giảm, virus Dengue dễ dàng "lan nhanh" trong các khu vực cộng đồng từ nông thôn đến thành thị.

Ngoài ra, người dân ít khi nhận thức đúng về các giai đoạn nguy hiểm của sốt xuất huyết. Triệu chứng giảm sốt ở ngày thứ 4 - 5 thường khiến nhiều gia đình lầm tưởng bệnh "đã khỏi", dẫn đến sự chậm trễ trong việc theo dõi và cấp cứu khi trẻ chuyển nặng hoặc sốc sốt xuất huyết.

Đáng chú ý, Việt Nam đang lưu hành cả bốn tuýp huyết thanh của virus Dengue (DEN-1, DEN-2, DEN-3, DEN-4), khiến một người có thể mắc bệnh tới bốn lần, mỗi lần với diễn biến khác nhau. Vì vậy, cảnh giác sốt xuất huyết sớm, thực hiện các biện pháp phòng ngừa và tiêu diệt muỗi kịp thời là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Tác hại khôn lường của sốt xuất huyết

Sốt xuất huyết đã trở thành một trong những bệnh truyền nhiễm nguy hiểm và phổ biến trên thế giới, với tỷ lệ mắc bệnh gia tăng nhanh chóng trong vài thập kỷ qua. Mỗi năm, có hơn 100 triệu ca mắc sốt xuất huyết và khoảng 20.000 – 25.000 ca tử vong, với nhiều đợt dịch lớn xảy ra ở các khu vực khác nhau. Sốt xuất huyết không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cá nhân mà còn là một thách thức lớn đối với hệ thống y tế và sức khỏe cộng đồng.

Khi mắc bệnh, người bệnh có thể gặp phải những triệu chứng nhẹ như sốt cao, phát ban, đau cơ, đau khớp và rối loạn đông máu. Tuy nhiên, nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh có thể phát triển thành dạng nặng và gây ra các biến chứng nguy hiểm như tổn thương gan, bệnh cơ tim, viêm phổi, viêm tinh hoàn, viêm buồng trứng, co giật, viêm não, chảy máu nặng, sốc giảm huyết áp đột ngột, thậm chí tử vong.

Đặc biệt, đối với phụ nữ mang thai, sốt xuất huyết có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho cả mẹ và thai nhi, bao gồm suy thai, sinh non hoặc thai chết lưu. Người mẹ cũng đối mặt với nguy cơ chảy máu khó cầm, tiền sản giật, tổn thương chức năng gan và thận, và tình trạng chảy máu kéo dài khi chuyển dạ, đe dọa tính mạng của cả hai.

Sốt xuất huyết nặng nếu không được điều trị đúng cách, có thể có tỷ lệ tử vong lên đến 10 – 20%. Tuy nhiên, nếu được chăm sóc y tế hỗ trợ kịp thời, tỷ lệ tử vong có thể giảm đáng kể xuống còn khoảng 1%. Chính vì vậy, việc nhận diện và điều trị sốt xuất huyết sớm là vô cùng quan trọng, để hạn chế những tác hại khôn lường mà bệnh có thể gây ra.

Tiêm vắc xin - biện pháp phòng sốt xuất huyết hiệu quả nhất

Để đối phó hiệu quả với dịch sốt xuất huyết, Bộ Y tế khuyến cáo người dân không được chủ quan, cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa như diệt lăng quăng, không để nước đọng trong các vật dụng, sử dụng màn ngủ và thuốc xịt muỗi để bảo vệ sức khỏe. Đặc biệt, người dân cần chủ động tiêm vắc xin phòng sốt xuất huyết đầy đủ và đúng lịch để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.

Vắc xin phòng sốt xuất huyết Qdenga, do hãng dược phẩm Takeda (Nhật Bản) sản xuất, là thành quả của quá trình nghiên cứu và phát triển kéo dài gần 45 năm. Đây là vắc xin đầu tiên trên thế giới được phê duyệt và sử dụng rộng rãi tại hơn 40 quốc gia, bao gồm các quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh cao như Thái Lan, Brazil và Malaysia.

Vắc xin Qdenga được chỉ định tiêm cho người từ 4 tuổi trở lên, có hiệu quả phòng bệnh lên đến hơn 80% và có khả năng ngăn ngừa nguy cơ nhập viện tới 90%. Lịch tiêm bao gồm 2 mũi, cách nhau 3 tháng, giúp tạo ra miễn dịch bền vững và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

VNVC là Hệ thống hàng trăm trung tâm tiêm chủng vắc xin cho trẻ em và người lớn An toàn - Uy tín - Chất lượng, cam kết cung ứng đầy đủ vắc xin sốt xuất huyết cùng nhiều loại vắc xin phòng bệnh khác với chất lượng cao, chính hãng. 100% vắc xin được bảo quản trong hệ thống kho lạnh đạt chuẩn GSP chất lượng quốc tế; quy trình tiêm chủng an toàn được thực hiện bởi đội ngũ bác sĩ và điều dưỡng giàu kinh nghiệm, giỏi chuyên môn, 100% có chứng chỉ An toàn tiêm chủng; cùng dịch vụ Khách hàng thân thiện, thâm tâm và mức giá hợp lý, luôn bình ổn, nhiều ưu đãi.

Để được tư vấn các thông tin xoay quanh vắc xin phòng bệnh cho trẻ em và người lớn, đặt mua vắc xin, Quý khách vui lòng liên hệ VNVC theo thông tin sau:

• Hotline: 028 7102 6595;
• Fanpage: VNVC – Trung tâm Tiêm chủng Trẻ em và Người lớn;
• Tra cứu trung tâm tiêm chủng VNVC gần nhất tại đây;
• Để đặt mua vắc xin và tham khảo các sản phẩm vắc xin, Quý khách vui lòng truy cập: https://vax.vnvc.vn/vaccine
• Xem thêm những thông tin tiêm chủng hữu ích từ kênh Tik Tok Bác sĩ Tiêm chủng VNVC

Quý Khách hàng có thể tải VNVC Mobile App dễ dàng bằng 2 link sau:

• IOS (iPhone, iPad…): https://bit.ly/VNVC_APPSTORE
• Android (Oppo, Samsung, Sony…): https://bit.ly/VNVC_GGPLAY